یادم است چند سال قبل زمانی که دانشجوی دکترا بودم و شدیدا مشغول فعالیت روی پروژه OCR فارسی که البته موضوع رساله ام بود، همایشی در مرکز تحقیقات مخابرات ایران تشکیل شد با عنوان توسعه خط و زبان فارسی در محیط رایانه و سخنران ابتدایی این همایش استاد بزرگوارم آقای دکتر کبیر بود. موضوع صحبت ایشان «داستان ایرانی OCR فارسی» بود که در آن دلایل مختلف به ثمر نرسیدن پروژه OCR فارسی طی یکی دو دهه اخیر را بیان کردند.

حالا اما پس از اینکه ۵-۶ سال از تولید OCR فارسی می گذرد، یک دلیل بزرگ دیگر برایم کشف شده است که البته چندان هم پنهان نبود و قبل از تولید هم به آن فکر می کردیم اما به امید شرکتهای دولتی و سازمانها، خود را خوشحال نگه می داشتیم! آن دلیل بزرگ این است که ما عادت کرده ایم که برای نرم افزار پول ندهیم یا اگر مثلا ۱۰.۰۰۰ تومان می دهیم، انتظار داریم ۲۰ گیگابایت نرم افزار تحویل بگیریم؛ به عبارتی نرم افزار را هم روی باسکول می گذاریم و خرید می کنیم. (چند سال قبل یکی از مشتریان، قبل از خرید پرشیانگار از من پرسید، حجم نرم افزار شما چقدر است گفتم حدود ۳۰ مگابایت؛ از پشت تلفن نگاه عاقل اندر سفیهی کرد و گفت فقط ۳۰ مگابایت؟!…)

حدود دو ماه قبل یکی از نهادهای خیلی مهم! دولتی، برای ارزیابی و خرید OCR مرا دعوت کرد که دمو بدهم و من هم با وجود اینکه رفتن به تهران برایم زجرآور است، اما پذیرفتم و برنامه ریزی کردم و رفتم… آنجا بود که فهمیدم زهی خیال باطل… دولت هم دنبال ضعیف کشی است. می خواهند ۳۰۰ هزار تومان هم ندهند و بنده و امثال بنده فکری به حال پروژه هایشان بکنیم. می فرمایند چرا با وجود این همه متخصص، وضعیت OCR فارسی اینگونه است! شما چه کار می کنید؟ من چیزی نگفتم و فقط منتظر بودم جلسه تمام شود و برگردم (البته برای پول بنزینی که هدر داده بودم دلم می سوخت!) یعنی واقعا باید پژوهشگر و توسعه دهنده اول پروژه را برای رضا خدا انجام دهد، و اگر آقایان خواستند آن وقت قرارداد ببندند!

این پست را نوشتم برای برخی دوستانی که از طریق سایت FarsiOCR.ir با بنده تماس می گیرند و انتظار به حقی برای توسعه OCR و بهبود امکاناتش را دارند. من البته روی توسعه آن کار می کنم (همین الان هم پروژه باز است و مشغولم!)، اما بازار OCR و در حالت کلی شاید بازار نرم افزار داخلی، کساد است.