سلام و درود

غالب جمعیت مسلمین جهان را برادران اهل سنت تشکیل می دهند. زمانی در دوره دبیرستان تعدادی از دوستانم که اهل درمیان بیرجند بودند، اهل سنت بودند و با یکی از آنها گهگاهی گفتگوهایی در باب حقانیت مذهب داشتیم. از آن سالها، کتابهایی در باب تاریخ اسلام و مناظرات شیعه و سنی خوانده ام. شبهای پیشاور، المراجعات، بخشهایی از الغدیر، کتابهای دکتر تیجانی سماوی، سخنرانیهایی از دکتر قنبری و مناظراتی بین شبکه ولایت (شیعه) و کلمه (سنی) البته از طریق اینترنت!

بر مبنای اطلاعات ناقصم، پنج سوال اساسی دارم که اگر برادران اهل سنت از خود بپرسند، لااقل انگیزه ای برای تحقیق خواهند یافت:

۱. روایتی هست که در منابع معتبر شیعه و سنی آمده: هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است. سوال: آیا حضرت زهرا (س) امام زمانش را می شناخت یا خیر؟

۲. دوستان می گویند که رهبر باید شورایی انتخاب شود. سوال: خلیفه دوم را کدام شورا تعیین کرد؟

۳. دوستان اهل سنت، یا مالکی اند، یا شافعی اند، یا حنفی و یا حنبلی. سوال: این چهار امام شما، در کدام قرن زیسته اند؟ شاگرد چه کسانی بوده اند و چه ارتباطی با خلفایتان دارند؟ در شیعه، امام همان خلیفه است. اما شما چهار خلیفه دارید و چهار امام.

۴. شیعیان، ادعیه و مناجاتهای بسیاری از ائمه دوازده گانه شان دارند. سوال: چند دعا یا مناجات یا تسبیح پروردگار از خلیفه اول تا سوم و یا ائمه چهارگانه شما نقل شده است؟

۵. روایت معتبری در کتب شیعه و برخی کتب اهل سنت است که اذعان می کند، خلفای بعد از پیامبر، ۱۲ نفرند. این روایت حتی در تورات هم آمده است (روایت ۱۲ امام). سوال: ۱۲ خلیفه شما کدامند؟

از اینها که بگذریم، مختصر تحقیقی در باب خطبه طولانی غدیر، هر انسان آزاده ای را متوجه حقیقت می کند. دوستان از سه شبانه روز توقف و سخنرانیها و شعرخوانیهای متعدد، یک جمله اش را گرفته اند و در آن هم به یک کلمه اش ایراد وارد می کنند. گویا تمام غدیر همین یک جمله بوده است.

ماجرای زیر را از رادیو معارف شنیدم و با جستجویی در وب اینجا آن را یافتم.

بهلول بن عمرو کوفی از دانشمندان زیرک و زبر دست و نکته سنج عصر امام صادق ـ علیه السّلام ـ و امام کاظم ـ علیه السّلام ـ بود، او برای این‌که قاضی هارون الرّشید نشود، خود را به دیوانگی زد، تا هارون از او منصرف شده و مقام قضاوت را به او واگذار ننماید، او اهل مناظره بود و با استدلال و لطائف بسیار ظریف، پوچی عقائد انحرافی مخالفان را آشکار می‌نمود، یکی از مناظرات او این بود که: او شنیده بود ابوحنیفه (رئیس مذهب حَنَفی اهل سنت) در درس خود گفته است: «جعفر بن محمّد (امام صادق ـ علیه السّلام ـ) سه مطلب را گفته، ولی من هیچ‌کدام از آن‌ها را قبول ندارم و آن‌ها را نمی‌پسندم، و آن سه مطلب این است:

۱ـ «شیطان به وسیله آتش، عذاب خواهد شد، و این درست نیست زیرا شیطان از آتش آفریده شده، و چیزی که از سنخ آتش است به وسیله آتش، اذّیت نمی‌شود.

۲ـ «خدا دیده نمی‌شود»، با این‌که هر چیز موجودی، به‌ناچار قابل دیدن است.

۳ـ «کارهائی که بندگان انجام می‌دهند خودشان با اختیار خود، آن‌ها را انجام می‌دهند»، با این‌که آیات و روایات برخلاف این قول است و کارهای بندگان را به خدا نسبت می‌دهند (ما در کارها مجبوریم نه مختار).

بهلول کلوخی از زمین برداشت و بر پیشانی ابوحنیفه زد، ابوحنیفه در مورد بهلول، نزد هارون شکایت کرد، هارون دستور داد بهلول را حاضر کردند و او را سرزنش نمود.

بهلول در آن مجلس، به ابوحنیفه گفت: «۱ـ درد جای کلوخ را که ادّعا می‌کنی به من نشان بده که بنگرم و اگر نشان ندهی پس در عقیده خود که می‌گوئی هر چیز موجودی، دیدنی است، خطا می‌کنی، ۲ـ تو می‌گوئی جنس موجب آزار جنس نخواهد شد، تو از خاک آفریده شده‌ای بنابراین نباید کلوخی که از خاک است، به تو آسیب رسانده باشد. ۳ـ وانگهی من گناه نکرده‌ام، چرا که به عقیده تو کارهائی که از بنده سر می‌زند، فاعل آن خدا است، بنابراین خدا تو را زده است نه من!!».

ابوحنیفه ساکت شد و در حالی که شرمنده شده بود، از مجلس برخاست و فهمید که ضربه بهلول به‌خاطر پاسخ به عقائد بی‌اساس او بوده است.[۱]

[۱] ـ رک: مجالس المؤمنین، ج ۲، ص ۴۱۹ ـ بهجه الآمال، ج ۲، ص ۴۳۶، نشر بنیاد فرهنگی اسلامی.