تغییر نعمت به دست خود انسان است؟

حدود یک سالی هست که قرآنی تهیه کرده ام که یک صفحه اش متن و ترجمه است و صفحه مقابلش تفسیر منتخبی از آیات همان صفحه است. این کار توسط حضرت آیت الله مکارم شیرازی انجام شده و به نظر من از آن کارهایی است که قبلا جای خالی اش احساس می شد؛ مخصوصا برای آنها که حوصله خواندن تفاسیر طولانی را ندارند. این قرآن به طور ناخودآگاه انسان را به تدبر در آیات الهی وا می‌دارد.

نکته جالب در ارتباط با قرآن این است که هر دور که می خوانی اش، نکته‌ی جدیدی کشف می کنی و این از معجزات قرآن است. من عادت دارم مثل کتابهای عادی، زیر آیاتی که جلب توجه می کند، خط می کشم و گاهی این آیات را مرور می کنم.

امروز آیه ای جلب توجهم کرد که مبتلابه تمام انسانهاست و بسیار عبرت آموز:

ذَٰلِکَ بِأَنَّ اللَّـهَ لَمْ یَکُ مُغَیِّرً‌ا نِّعْمَهً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُ‌وا مَا بِأَنفُسِهِمْ ۙ وَأَنَّ اللَّـهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ آیه ۵۳ سوره انفال

این به این خاطر است که خدا بر آن نیست که نعمتی را که به قومی عطا کرده تغییر دهد تا زمانی که آنان آنچه را در خود دارند تغییر دهند؛ و یقیناً خدا شنوا و داناست.

در توضیح این آیه آمده است:

از امام باقر (ع) نقل شده است : « خداوند به طور قطع حکم کرده است که نعمتی را – که بر بنده اش ارزانی داشته – نگیرد ؛ مگر اینکه از آن بنده گناهی سر بزند و به خاطر آن گناه ، مستحق نقمت و گرفتاری گردد.»

در روایتی از امام صادق (ع) می خوانیم : « خداوند پیامبری از پیامبرانش را به سوی قومی برانگیخت و به او وحی کرد که به قومت بگو : این مطلب بدون استثناست که اهل هر آبادی و هر مردمی که به خاطر اطاعت من در خوشی و خرمی هستند، اگر از آنچه من می پسندم ، برگردند ، من نیز آنها را از حالی که دوست دارند به حالی که دوست ندارند، بر می گردانم و اهل هر آبادی و هر خانواده ای که به خاطر سرکشی از فرامین من گرفتار هستند، اگر از آنچه نمی پسندم به آنچه می پسندم برگردند، من نیز آنها را از حالی که نمی پسندند به حالی که دوست دارند ، بر می گردانم.» از این آیه استفاده می شود که بین  تحولات نفسانی انسان و حوادث روز ، ارتباط مستقیم برقرار است ؛ به وطوری که انسانها با تغییر اوضاع و احوال درونی خود ، سبب تحول حوادث بیرونی می شود.

بر اساس دریافت ذهن ناقص من؛ این یعنی اینکه به عنوان مثال در حوزه مادیات اگر خداوند به شما خانه‌ای عنایت کرد، مادامیکه وضعیت معنوی شما تضعیف نشود (مرتکب معصیت جدیدی نشدید و تنزل روحی پیدا نکردید) خانه شما از دست نخواهد رفت، اگر زراعت خوبی عنایت کرد به همین ترتیب، اگر شغل خوبی عنایت کرد، اگر خودرویی عنایت کرد و … یا در حوزه معنویات اگر نعمت ولایت نصیبتان شد، اگر توفیق خدمتگزاری به مردم نصیبتان شد و یا امثال آنها؛ این نعمات و توفیقات مستدام خواهد بود؛ اگر شما بهتر شدید نعمتها ارتقاء خواهد یافت و اگر بدتر شدید نعمتها تنزل خواهد یافت (زلزله ای خانه را از شما می گیرد و یا طوفانی زراعتتان را خراب می کند و یا انحرافی شما را از نعمت ولایت برمی گرداند) اگر هم که تغییر نکردید، نعمت بلاتغییر خواهد ماند.

Share