::نهج الفصاحه (سخنان رسول اکرم صلی الله علیه و آله) .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آفَهُ الشَّجاعَهِ البَغىُ وَ آفَهُ الحَسَبِ الاِفتِخارُ وَ آفَهُ السَّماحَهِ المَنُّ وَ آفَهُ الجَمالِ الخَیلاءُ وَ آفَهُ الحَدیثِ الکَذِبُ وَ آفَهُ العِلمِ النِّسیانُ وَ آفَهُ الحِلمِ السَّفَهُ وَ آفَهُ الجُودِ السَّرفُ وَ آفَهُ الدِّینِ الهَوَى سرکشى آفت شجاعت است، تفاخر آفت شرافت است، منت آفت سماحت است، خود پسندى آفت جمال است، دروغ آفت سخن است فراموشى آفت دانش است، سفاهت آفت بردبارى است، اسراف آفت بخشش است، هوس آفت دین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِئتُوا الدَّعوهَ إذا دُعِیتُم وقتى شما را دعوت کردند بپذیرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِئتِ المَعرُوفَ وَ اجتَنِبِ المُنکَرَ وَ انظُر ما یُعجِبُ أذنَکَ أن یَقولَ لَکَ القَومُ إذا قُمتَ مِن عِندِهِم فَأتِه وَ انظُرِ الَّذی تَکرَه أن یَقولَ لَکَ القَومُ إذا قُمتَ مِن عِندِهِم فَاجتَنِبهُ نیک کردار باش و از کار بد بپرهیز ببین میل دارى دیگران در باره تو چه بگویند همان طور رفتار کن و از آنچه نمیخواهى در باره تو بگویند برکنار باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آفَهُ الدِّینِ ثَلاثَهٌ: فَقیهٌ فاجِرٌ و إمامٌ جائرٌ و مُجتَهِدٌ جاهِلٌ آفت دین سه چیز است: داناى بد کار و پیشواى ستم کار و مجتهد نادان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 4 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آفَهُ العِلمِ النِّسیانُ وَ إضاعَتَهُ أن تُحدِّثَ به غَیرَ أهلِه آفت دانش فراموشیست و دانشى که بنا اهل سپارى تلف مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 5 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آکِلُ کَما یَأکُلُ العَبدُ وَ أجلِسُ کَما یَجلِسُ العَبدُ مانند بندگان غذا میخورم و مانند آنها بر زمین مى نشینم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 6 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آمِرُوا النِّساءَ فِی بَناتِهِنّ با زنان در باره دخترانشان شور کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 7 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) آیَهُ المُنافِقِ ثَلاثٌ، إذا حَدَّثَ کَذِبَ وَ إذا وَعَدَ أخلَفَ وَ إذا ائتَمَنَ خانَ نشان منافق سه چیز است، سخن بدروغ گوید، از وعده تخلف کند و در امانت خیانت نماید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 8 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبَى اللَّهُ أن یَجعَلَ لِقاتِلِ المُؤمِنِ تَوبَهً خداوند از گناه قاتل مؤمن نمیگذرد و توبه او را نمى پذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 9 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبَى اللَّهُ أن یَقبَلَ عَمَلَ صاحِبِ بِدعَهٍ حَتَّى یَدعُ بِدعَتَهُ خداوند عمل بدعتگذار را نمى پذیرد تا از بدعت خویش دست بردارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 10 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِبتَغُوا الرَّفعَهَ عِندَ اللَّهِ تَحلَمُ عَمَّن جَهِل عَلیکَ وَ تُعطِیَ مَن حَرَمَک اگر میخواهید پیش خداوند منزلتى بلند یابید خشونت را به بردبارى و محرومیت را به عطا تلافى کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 11 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبد المَوَدَّهَ لِمَن وادَّکَ فَإنَّها أثبَتَ آنکه با تو در دوستى مى زند با وى ره دوستى گیر که این گونه دوستى پایدارتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 12 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِبدَأ بِنَفسِکَ فَتَصَدَّقَ عَلَیها فَإن فَضلَ شَى ءٌ فَلِأهلِکَ فَإن فَضِلَ شَى ءٌ عَن أهلِکَ فَلِذی قَرابَتِکَ فَإن فَضِلَ عَن ذِی قَرابَتِک شَى ءٌ فَهکَذا وَ هکذا اِبدأ بِمَن تَعُولُ صدقه را از خویشتن آغاز کن اگر چیزى فزون آمد بکسان خود ده اگر از کسان تو چیزى فزون آمد بخویشان ده و اگر از خویشان نیز چیزى فزون آمد به دیگران ده و همچنین صدقه را از عیال خویش آغاز کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 13 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبَى اللَّهُ أن یَرزُقَ عَبدِه المُؤمِنِ إلّا مِن حَیثُ لا یَحتَسِبُ خدا روزى بنده مؤمن خویش را از جایى که انتظار ندارد میرساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 14 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِبدَئُوا بِما بَدَأ اللَّهُ بِه صدقه را از آنچه خداوند آغاز کرده است آغاز کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 15 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبشِرُوا وَ بَشِّرُوا مِن وَراءِکُم أنَّه مَن شَهِدَ أن لا إلهَ إلّا اللَّهُ صادِقاً لَها دَخَلَ الجَنَّهَ شما را مژده میدهم و شما بدیگران مژده دهید که هر کس شهادت دهد که خدائى جز خداى یگانه نیست و بدان معتقد باشد وارد بهشت مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 16 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبغَضُ الحَلالِ إلَى اللَّهِ الطَّلاقُ منفورترین چیزهاى حلال در پیش خدا طلاق است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 17 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبغَضُ الخَلقِ إلَى اللَّهِ مَن آمَنَ ثُمَّ کَفَرَ منفورترین مردم پیش خدا آن کس است که ایمان آورد و سپس کافر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 18 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبغَضُ الرِّجالِ إلَى اللَّهِ الألَدُ الخَصمُ منفورترین مردان در پیش خدا مرد لجوج و ستیزه جوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 19 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبغَضُ العِبادِ إلَى اللَّهِ مَن کانَ ثَوباهُ خَیراً مِن عَمَلِه: أن تَکونَ ثِیابُهُ ثِیابَ الأنبیاءِ وَ عَمَلُهُ عَمَلَ الجَبّارِینَ منفورترین بندگان در پیش خدا کسى است که جامه وى از کارش بهتر باشد، یعنى جامه او جامه پیمبران باشد و کار وى کار ستمگران. »نهج الفصاحه حدیث شماره 20 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أبغُونِی الضُّعَفاءَ فَإنَّما تَرزُقُونَ وَ تَنصُرُونَ بِضُعَفاءِکُم ناتوان را پیش من آرید زیرا شما به برکت ناتوانان خود روزى مى خورید و یارى مى شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 21 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بَلِّغُوا حَاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَ حاجَتِه. فَمَن أبلَغَ سُلطاناً حاجَهَ مَن لا یَستَطِیعُ إبلاغَها ثَبَّتَ اللَّهُ قَدَمَیهِ عَلَى الصِّراطِ یَومَ القِیامَهِ حاجت کسى را که از ابلاغ آن ناتوانست ببزرگان برسانید زیرا هر کس حاجت درمانده اى را ببزرگى برساند روز رستاخیز خداوند پاهاى وى را بر صراط استوار میسازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 22 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِبنَ آدَمَ أطِع رَبَّکَ تُسَمَّى عاقِلاً وَ لا تَعصِهِ فَتُسَمَّى جاهِلاً فرزند آدم! پروردگار خویش را فرمانبردار باش تا ترا خردمند خوانند و از فرمان وى بیرون مباش که ترا نادان شمارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 23 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِبنَ آدَمَ إذا أصبَحتَ مُعافى فِی جَسَدِکَ آمَنّا فی سَربکَ عِندَکَ قُوتَ یَومِکَ فَعَلى الدُّنیا العَفاءُ فرزند آدم وقتى تن تو سالم است و خاطرت آسوده است و قوت یک روز خویش را دارى جهان گو مباش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 24 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِبنَ آدَمَ عِندَکَ ما یَکفِیکَ وَ تَطلُبُ ما یَطغِیک اِبنَ آدَمَ لا بِقَلیلٍ تَقنَع و لا بِکَثِیرٍ تَشبَع فرزند آدم، آنچه حاجت تو را رفع کند در دسترس خود دارى و در پى آنچه ترا به طغیان وامیدارد روز میگذارى، به اندک قناعت نمیکنى و از بسیار سیر نمیشوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 25 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أتانِی جَبرِیلُ فَقالَ یا مُحَمَّدُ عِش ما شِئتَ فَإنّکَ مَیِّتٌ وَ أحبِب ما شِئتَ فَإنّکَ مُفارَقَهٌ وَ اعمَل ما شِئتَ فَإنّکَ مَجزِیٌّ بِه. وَ اعلَم أنَّ شَرَفَ المُؤمِنِ قِیامُهُ بِاللَّیلِ وَ عِزَّهُ استِغناؤُهُ عَنِ النّاسِ جبریل پیش من آمد و گفت اى محمّد هر گونه میخواهى زندگی کن (اما بدان) که عاقبت خواهى مرد و هر چه را میخواهى دوست بدار (اما بدان) که از آن جدا خواهى شد و هر چه میخواهى بکن که پاداش آن را خواهى دید و بدان که شرف مؤمن بپا خاستن شب است و عزت وى بى نیازى از مردم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 26 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أتانِی جَبرِیلُ فَقالَ بَشِّر اُمَّتَک إنَّهُ مَن ماتَ لا یُشرِکُ بِاللَّهِ شَیئاً دَخَلَ الجَنَّهَ قُلتُ یا جَبرِیلُ وَ إن سَرِقَ وَ إن زَنَى قالَ نَعَم قُلتُ وَ إن سَرِقَ وَ إن زَنَى قَالَ نَعَم قُلتُ وَ إن سَرِقَ وَ إن زَنَى قالَ نَعَم وَ إن شَرِبَ الخَمرَ جبریل پیش من آمد و گفت امت خود را بشارت بده که هر کس بمیرد و چیزى را با خدا شریک نسازد به بهشت میرود گفتم اى جبرئیل و اگر دزدى کرده باشد و اگر زنا کرده باشد؟ گفت آرى گفتم و اگر دزدى کرده باشد و اگر زنا کرده باشد؟ گفت آرى گفتم و اگر دزدى کرده باشد و اگر زنا کرده باشد گفت آرى و اگر هم شراب خورده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 27 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أتُحِبُّ أن یَلِینَ قَلبُکَ وَ تُدرِکَ حَاجَتَک؟ اِرحَمِ الیَتیمَ وَ امسَح رَأسَهُ وَ أطعِمهُ مِن طَعامِکَ یَلِنَ قَلبُکَ وَ تُدرِک حاجَتَک آیا دوست دارى دلت نرم شود و حاجت خود بیابى بر یتیم رحمت آور وى را بنواز و از غذاى خویش بدو بخوران تا دلت نرم شود و حاجت خود بیابى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 28 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أتَحسَبُونَ الشِّدَّهَ فِی حَملِ الحِجارَهِ إنَّما الشِّدَّهُ أن یَمتَلِی أحَدُکُم غَیظاً ثُمَّ یَغلِبُهُ آیا گمان میکنید نیرومندى در بردن سنگ است، نیرومند حقیقى آنست که خشمگین شود و بر خشم خود غالب گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 29 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اتَّخِذُوا عِندَ الفُقَراءِ أیادِی فَإنَّ لَهُم دَولَهٌ یَومَ القِیامَهِ با فقرا دوستى کنید زیرا در روز رستاخیز دولتى بزرگ دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 30 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أتَدرُونَ مَا العِضَّهُ؟.. نَقلُ الحَدیثِ مِن بَعضِ النّاسِ إلَى بَعضٍ لِیُفسِدُوا بَینَهُم آیا میدانید سخن چینى چیست؟ سخن چینى آنست که سخنى را از کسان پیش دیگران نقل کنند و میان آنها را بهم بزنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 31 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أُترُک فُضولَ الکَلامِ وَ حَسبُکَ مِنَ الکَلامِ ما تَبلُغُ بِه حاجَتَکَ از سخنان بیهوده چشم بپوش سخنى که رفع حاجت کند ترا کفایت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 32 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اُترُکوا الدُّنیا لِأهلِها فَإنَّهُ مَن أخَذَ مِنه فَوقَ ما یَکفِیهِ أخَذَ مِن حَتفِهِ وَ هُوَ لا یَشعَرٌ دنیا را بمردم دنیا واگذارید زیرا هر کس از دنیا بیش از حد کفایت بر گیرد در هلاک خویش میکوشد اما نمیداند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 33 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقِ اللَّهَ فی عُسرِکَ وَ یُسرِکَ در سختى و سستى از خدا بترس. »نهج الفصاحه حدیث شماره 34 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقِ اللَّهَ وَ لا تَحقِرَنَّ مِنَ المَعرُوفِ شَیئاً وَ لَو أن تَفرُغَ مِن دَلوِکَ فِی إناءِ المُستَسقِی وَ أن تُلقِىَ أخاکَ وَ وَجهُکَ إلیهِ مُنبَسِطٌ از خدا بترس و هیچ کار نیکى را حقیر مشمار گر چه کار نیک منحصر باین باشد که دلو خویش را در ظرف تشنه اى بریزى و برادر خود را با روى گشاده ملاقات کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 35 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقِ دَعوَهَ المَظلومِ فَإنَّما یَسألُ اللَّهَ تَعالى حَقَّهُ وَ إنَّ اللَّهَ تَعالى لا یَمنَع ذا حَقٍّ حَقَّهُ از دعاى مظلوم بپرهیز زیرا وى بدعا حق خویش را از خدا میخواهد و خدا حقرا از حق دار دریغ نمیدارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 36 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا اللَّهَ واعدِلُوا بَینَ أولادِکم کَما تُحِبُّونَ أن یَبُرُّوکُم از خدا بترسید و میان فرزندان خود بعدالت رفتار کنید همان طور که میخواهید با شما بنیکى رفتار کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 37 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا دَعوَهَ المَظلومِ فَإنِّها تَحمِلُ عَلى الغَمامِ یَقُولُ اللَّهُ تَعالى وَ عِزَّتی وَ جَلالى لَاَنصُرَنَّک وَ لَو بَعدَ حِینٍ از نفرین مظلوم بترسید زیرا نفرین وى بر ابرها میرود و خداوند مى گوید بعزت و جلال من سوگند که ترا یارى میکنم اگر چه پس از مدتى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 38 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ِتَّقُوا الحَجَرَ الحَرامَ فِی البُنیانِ فَإنّهُ أساسُ الخَرابِ از استعمال سنگ حرام در ساختمان بپرهیزید که مایه ویرانى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 39 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا فَراسَهَ المُؤمِنِ فَإنّهُ یَنظُرُ بِنُورِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ از فراست مؤمن بترسید که چیزها را با نور خدا مینگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 40 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا الشُّحَّ فَإنَّ الشُّحَّ أهلَکَ مَن کانَ قَبلَکُم وَ حَمَلَهُم عَلَى أن سَفَکُوا دِماءَهُم وَ استَحَلُّوا مَحارِمَهُم از بخل بپرهیزید زیرا که بخل پیشینیان را هلاک کرد و آنها را وادار کرد که بخون یک دیگر دست بیالایند و محارم خویش را حلال شمارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 41 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا النّارَ وَ لَو بِشَقِّ تَمرَهٍ فَإن لَم تَجِدُوا فَبِکَلَمَهٍ طَیِّبَهٍ از آتش بپرهیزید و گر چه بوسیله یک پاره خرما باشد و اگر ندارید بوسیله سخنى نیک. »نهج الفصاحه حدیث شماره 42 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقِ المَحارِمَ تَکُن أعبَدَ النّاسِ وَ ارضِ بِما قَسَمَ اللَّهُ لَکَ تَکُن أغنَى النّاسِ از چیزهاى حرام بپرهیز تا از همه کس عابدتر باشى و بقسمت خویش راضى باش تا از همه کس ثروتمندتر باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 43 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أتقَى النّاسِ مَن قالَ الحَقَّ فِیما لَه وَ عَلَیهِ از همه مردم پرهیزگارتر آن کس است که حق را بر نفع و ضرر خویش بگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 44 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا الدُّنیا فَوَ الَّذی نَفسِی بِیَدِهِ إنَّها لأسحَرَ مِن هاروتَ وَ ماروتَ از دنیا بپرهیزید، قسم بآن کس که جان من در کف اوست که دنیا از هاروت و ماروت ساحرتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 45 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا اللَّهَ فِی النِّساءِ فإنَّهُنَّ عِندَکم عَوانٌ در باره زنان از خدا بترسید که آنها پیش شما اسیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 46 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقِ اللَّهَ حَیثُما کُنتَ وَ أتبَع السَّیِّئَهَ الحَسَنَهَ تَمحُها وَ خالِقِ النّاسَ بِخُلقٍ حَسَنٍ هر کجا هستى از خدا بترس به دنبال گناه کار نیک انجام بده تا آن را محو کند و با مردم خوش اخلاق و نیکو رفتار باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 47 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا دَعوَهَ المَظلومِ فَإنَّها تَصعَدُ إلَى السَّماءِ کأنَّها شَرارَهٌ از نفرین مظلوم بترسید که چون شعله آتش بر آسمان میرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 48 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا دَعوَهَ المَظلُومِ وَ إن کانَ کافِراً فَإنّها لَیسَ دُونَها حِجابٌ از نفرین مظلوم بترسید اگر چه کافر باشد، زیرا در برابر نفرین مظلوم پرده و مانعى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 49 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا اللَّهَ وَ أصلِحُوا ذاتَ بَینِکُم از خدا بترسید و میان خویش را اصلاح کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 50 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اِتَّقُوا الدُّنیا وَ اتَّقُوا النِّساءَ فإنَّ إبلیسَ طَلّاعٌ رَصّادٌ وَ ما هُوَ بِشَی ءٍ مِن فَخوخه بأوثَقِ لِصَیدِهِ فِی الأتقِیاءِ مِنَ النِّساءِ از دنیا بترسید و از زنان بپرهیزید زیرا شیطان نگران و در کمین است و هیچ یک از دامهاى وى براى صید پرهیزکاران مانند زنان مورد اطمینان نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 51 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اتّقوا الظّلم فإنّ الظّلم ظلمات یوم القیامه. از ستمگرى بپرهیزید که ستمگرى مایه تاریکى روز رستاخیز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 52 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اتّقوا صاحب الجذام کما یتّقى السّبع إذا هبط وادیا فاهبطوا غیره. از بیمارى که بخوره مبتلا است بپرهیزید چنان که از شیر میگریزید اگر در دره اى فرود آمد شما در دره دیگر فرود آئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 53 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اتّقوا زلّه العالم و انتظروا فیئته. از لغزش دانا بترسید و منتظر باز گشت وى باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 54 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اثنان لا تجاوز صلاتهما رءوسهما عبد أبق من موالیه حتّى یرجع و امرأه عصت زوجها حتّى ترجع. دو کسند که نمازشان از سرشان بالاتر نمیرود بنده اى که از آقایان خود گریخته باشد تا هنگامى که باز گردد و زنى که شوهر خود را نافرمانى کرده باشد تا باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 55 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اثنان لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه قاطع الرّحم و جار السوء. دو کس را خداوند روز قیامت بنظر رحمت نمى نگرد، آنکه با خویشان ببرد و آنکه با همسایه بدى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 56 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اثنان خیر من واحد و ثلاثه خیر من اثنین و أربعه خیر من ثلاثه فعلیکم بالجماعه. دو تن از یکى بهتر و سه تن از دو تن برتر و چهار تن از سه تن نیکوتر است، همیشه با جماعت باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 57 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اثنان یکرههما ابن آدم الموت و الموت خیر له من الفتنه و یکره قلّه المال و قلّه المال أقلّ للحساب. فرزند آدم از دو چیز بیزار است یکى مرگ در صورتى که مرگ براى او از فتنه بهتر است و کمى مال در صورتى که هر چه مال کمتر باشد حساب آن آسانتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 58 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اثنان یعجّلهما اللَّه فی الدّنیا البغى و عقوق الوالدین. دو چیز را خداوند در این جهان کیفر مى دهد تعدى و ناسپاسى پدر و مادر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 59 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اجتنبوا الخمر فإنّها مفتاح کلّ شرّ. از شراب بگریزید که کلید همه بدیهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 60 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اجتنبوا التّکبّر فإنّ العبد لا یزال یتکبّر حتّى یقول اللَّه تعالى أکتبوا عبدی هذا فی الجبّارین. از تکبر بپرهیزید زیرا بنده همین که بتکبر خو گرفت خداوند مى گوید این بنده را در شمار گردن کشان بشمار آرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 61 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اجتنبوا کلّ مسکر. از هر چه مست میکند بپرهیزید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 62 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اجتنب الغضب. از خشم بپرهیز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 63 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اجتنبوا دعوات المظلوم ما بینها و بین اللَّه حجاب. از نفرین هاى مظلوم بترسید که میان آن و خدا حجابى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 64 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أجرؤکم على قسم الجدّ أجرؤکم على النّار. هر کس از شما در خوردن قسم جدى جرى تر است بجهنم نزدیکتر است »نهج الفصاحه حدیث شماره 65 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ ملک حمى و إنّ حمى اللَّه فی الأرض محارمه. هر پادشاهى قرقى دارد و قرق خدا در زمین محرمات اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 66 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أجلّوا اللَّه یغفر لکم. خدا را ستایش کنید تا شما را بیامرزد »نهج الفصاحه حدیث شماره 67 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أجملوا فی طلب الدّنیا فإنّ کلّا میسّر لما کتب له منها. در طلب دنیا معتدل باشید زیرا بهر کس هر چه قسمت اوست میرسد »نهج الفصاحه حدیث شماره 68 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أجوع النّاس طالب العلم و اشبعهم الّذی لا یبتغیه. از همه مردم گرسنه تر آن کس است که در پى دانش میرود و از همه مردم سیرتر آن کس است که طالب آن نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 69 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أجیبوا الدّاعی و لا تردّوا الهدیّه و لا تضربوا المسلمین. دعوت را بپذیرید، هدیه را رد مکنید و مسلمانان را نزنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 70 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الأعمال إلى اللَّه الصّلاه لوقتها ثمّ برّ الوالدین ثمّ الجهاد فی سبیل اللَّه. بهترین کارها در نزد خدا نماز بوقت است آنگاه نیکى با پدر و مادر آنگاه جنگ در راه خدا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 71 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ البلاد إلى اللَّه مساجدها و أبغض البلاد إلى اللَّه أسواقها. محبوبترین جاى شهرها در پیش خدا مسجدهاست و منفورترین جاى شهرها در پیش خدا بازارهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 72 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ العباد إلى اللَّه الأتقیاء الأخفیاء. محبوبترین بندگان در پیش خدا پرهیزکاران گمنامند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 73 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الأعمال إلى اللَّه أدومها و إن قلّ. محبوبترین کارها در پیش خدا کاریست که دوام آن بیشتر است اگر چه اندک باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 74 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبب حبیبک هونا ما عسى أن یکون بغیضک یوما ما و أبغض بغیضک هونا ما عسى أن یکون حبیبک یوما ما. در دوستى میانه نگهدار که شاید دوست روزى دشمن تو شود و در دشمنى راه افراط مسپار که شاید دشمن روزى دوست گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 75 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبب للنّاس ما تحبّ لنفسک تکن مؤمنا و أحسن مجاوره من جاورک تکن مسلما. آنچه براى خود مى خواهى براى مردم بخواه تا مؤمن باشى و با همسایگان نیکى کن تا مسلمان باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 76 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الأعمال إلى اللَّه من أطعم من جوع أو دفع عنه مغرما أو کشف عنه کربا بهترین کارها در پیش خدا آنست که بینوائى را سیر کنند، یا قرض او را بپردازند یا زحمتى را از او دفع نمایند »نهج الفصاحه حدیث شماره 77 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الأعمال إلى اللَّه بعد الفرائض إدخال السّرور على المسلم. بهترین کارها در پیش خدا بعد از اداى واجبات خوشحال کردن مرد مسلمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 78 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الأعمال إلى اللَّه حفظ الّلسان. بهترین کارها در پیش خدا نگه دارى زبان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 79 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الأعمال إلى اللَّه الحبّ فی اللَّه و البغض فی اللَّه. بهترین کارها در پیش خدا دوستی و دشمنى در راه خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 80 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الجهاد إلى اللَّه کلمه حقّ تقال لإمام جائر. بهترین جهادها در پیش خدا سخن حقى است که به پیشواى ستم کار گویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 81 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الحدیث إلىّ أصدقه در نظر من بهترین سخنان آنست که راست تر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 82 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ الطّعام إلى اللَّه ما کثرت علیه الأیدی. بهترین غذاها در پیش خدا آن است که گروهى بسیار بر آن بنشینند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 83 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ اللّهو إلى اللَّه تعالى إجراء الخیل و الرّمی. بهترین بازى ها در پیش خدا اسب دوانى و تیر اندازى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 84 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ عباد اللَّه إلى اللَّه أحسنهم خلقا. بهترین بندگان در پیش خدا کسى است که خلقش نیکتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 85 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ اللَّه تعالى عبدا سمحا إذا باع و سمحا إذا اشترى و سمحا إذا قضى و سمحا إذا اقتضى. خداوند بنده اى را که بهنگام خرید و هنگام فروش و هنگام پرداخت و هنگام دریافت سهل انگار است دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 86 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ عباد اللَّه إلى اللَّه أنفعهم لعباده. از جمله بندگان آن کس پیش خدا محبوبتر است که براى بندگان خدا سودمندتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 87 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبب للنّاس ما تحبّ لنفسک. آنچه براى خود میخواهى براى مردم بخواه »نهج الفصاحه حدیث شماره 88 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحبّ بیوتکم إلى اللَّه بیت فیه یتیم مکرّم. محبوبترین خانه هاى شما در نظر خدا خانه ایست که در آن یتیمى محترم باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 89 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احترسوا من النّاس بسوء الظّنّ. بوسیله بدگمانى از مردم در امان باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 90 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احتکار الطّعام بمکّه إلحاد احتکار خوردنیها در مکه کفر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 91 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحثوا التّراب فی وجوه المدّاحین. بر چهره ستایشگران خاک بیفشانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 92 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احذر أن یری علیک آثار المحسنین و أنت تخلو من ذلک فتحشر مع المرائین. مبادا آثار نیکان در تو نمودار باشد و نیک نباشى که در این صورت با ریاکاران محشور خواهى شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 93 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احذروا الشّهوه الخفیّه: العالم یحبّ أن یجلس إلیه. از شهوت مخفى بپرهیزید شهوت مخفى آنست که دانشمند دوست دارد کسان در محضر وى بنشینند »نهج الفصاحه حدیث شماره 94 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحذروا البغى فإنّه لیس من عقوبه هى أحضر من عقوبه البغی. از ستمگرى بپرهیزید زیرا کیفرى از کیفر ستمکارى آماده تر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 95 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحزم النّاس أکظمهم للغیظ. آنکه در فرو بردن خشم از دیگران پیشتر است از همه کس دوراندیش تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 96 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحذروا زلّه العالم فإنّ زلّته تکبکبه فی النّار. از لغزش عالم بپرهیزید که لغزش او در آتش نگونسارش خواهد کرد »نهج الفصاحه حدیث شماره 97 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحسنوا جوار نعم اللَّه لا تنفروها فقلّما زالت عن قوم فعادت إلیهم. قدر نعمتهاى خدا را بدانید و آن را از خود مرانید زیرا کمتر ممکن است نعمتى از قومى زایل شود و پس آنان باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 98 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحسنوا إذا ولّیتم و اعفوا عمّا ملکتم. وقتى فرمان روائى یافتید به نیکى گرائید و زیر دستان خود را ببخشید »نهج الفصاحه حدیث شماره 99 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احفظ اللَّه تجده أمامک. جانب خدا را نگهدار تا همیشه وى را روبرو بینى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 99 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احفظ لسانک. زبان خویش را نگهدار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 100 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احفظ ما بین لحییک و ما بین رجلیک. دهان و فرج خویش را نگهدار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 101 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احفظ ودّ أبیک لا تقطعه فیطفی اللَّه نورک. دوستى پدر خویش را حفظ کن و رشته آن را مبر که خداوند نور تو را خاموش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 102 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ::احفظ عورتک إلّا من زوجتک أو ما ملکت یمینک. قیل إذا کان القوم بعضهم من بعض قال إن استطعت أن لا یرینّها أحد فلا یرینّها قیل إذا کان أحدنا خالیا قال اللَّه أحقّ أن یستحیى منه من النّاس. ::عورت خویش را جز از همسر و کنیز خود مستور دار گفتند اگر کسان خویشاوندان یک دیگر باشند؟ گفت اگر توانستى که هیچ کس آن را نبیند بهتر است که نه بینند گفتند اگر یکى از ما تنها باشد گفت از خداوند بیش از مردم باید شرم کنند. ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 103 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أحلّ الذّهب و الحریر لاناث أمّتی و حرّم على ذکورها. طلا و ابریشم بر زنان امت من حلال است و بر مردانشان حرام »نهج الفصاحه حدیث شماره 104 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخاف على أمّتی من بعدی ثلاثا: ضلاله الأهواء و اتّباع الشّهوات فی البطون و الفروج و الغفله بعد المعرفه. پس از خودم بر امتم از سه چیز بیم دارم، گمراهى هوسها و پیروى خواهشهاى شکمها و فرجها و غفلت پس از معرفت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 105 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اختبروا النّاس بأخدانهم فإنّ الرّجل یخادن من یعجبه. مردم را از معاشرانشان بشناسید زیرا کند هم جنس با هم جنس پرواز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 106 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخذ الأمیر الهدیّه سحت و قبول القاضی الرّشوه کفر. هدیه گرفتن امیر نارواست و رشوه گرفتن قاضى کفر است »نهج الفصاحه حدیث شماره 107 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخسر النّاس صفقه رجل أخلق یدیه فی آماله و لم یساعده الأیّام على أمنیّته فخرج من الدّنیا بغیر زاد و قدم على اللَّه تعالى بغیر حجّه. زیانکارترین مردم آن کس است که که عمرى بآرزو گذارند و روزگار وى را بمنظور نرساند و از دنیا بى توشه برون رود و در پیشگاه خداوند دلیلى نداشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 108 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخشى ما خشیت على أمّتی کبر البطن و مداومه النّوم و الکسل و ضعف الیقین. بر امت خویش، بیشتر از هر چیز، از شکم پرستى و پر خوابى و بیکارگى و بى ایمانى بیمناکم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 109 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخلص دینک یکفک القلیل من العمل. ایمان خویش را خالص کن که اندکى عبادت ترا کفایت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 110 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخلصوا أعمالکم للَّه فإنّ اللَّه لا یقبل إلّا ما خلص له. اعمال خویش را براى خداوند از روى اخلاص انجام دهید، زیرا خدا فقط کارهائى را میپذیرد که از روى اخلاص براى او انجام گرفته باشد »نهج الفصاحه حدیث شماره 111 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخوف ما أخاف على أمّتی کلّ منافق علیم الّلسان. بیش از هر چیز از منافقان دانا بر امت خود بیم دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 112 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إخوانکم خولکم جعلهم اللَّه فنیه تحت أیدیکم فمن کان أخوه تحت یده فلیطعمه من طعامه و لیلبسه من لباسه و لا یکلّفه ما یغبه فإن کلّفه ما یغلبه فلیعنه. بندگان شما برادران شما هستند که خداوند آنها را زیر دست شما قرار داده هر کسى برادر وى زیر دستش باشد باید از غذاى خود بدو بخوراند و از لباس خویش بر او بپوشاند و کارى که بیش از طاقت وى باشد بدو رجوع نکند و اگر کار سختى بدو رجوع کرد یاریش کند »نهج الفصاحه حدیث شماره 113 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أخوف ما أخاف على أمّتی الهوى و طول الأمل. بر امت خویش بیش از هر چیز از هوس و آرزوى دراز بیم دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 114 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أدّ ما افترض اللَّه تعالى علیک تکن من أعبد النّاس و اجتنب ما حرّم اللَّه علیک تکن من أورع النّاس و ارض بما قسمه اللَّه لک تکن من أغنى النّاس واجبات خدا را بجاى آر تا عابدترین مردم باشى، و از محرمات خدا بپرهیز تا پارساترین مردم باشى به قسمتى که خدا براى تو تعیین کرده راضى باش تا بى نیازترین مردم باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 115 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أدعوا اللَّه و أنتم مؤمنون بالإجابه و اعلموا أنّ اللَّه لا یستجیب دعاء خدا را بخوانید و باجابت دعاى خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از قلب غافل بیخبر نمیپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 116 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أدّ الأمانه إلى من ائتمنک و لا تخن من خانک. با کسى که تو را امین میداند به امانت رفتار کن و با کسى که بتو خیانت کرده است خیانت مکن »نهج الفصاحه حدیث شماره 117 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أدّبنی ربّی فأحسن تأدیبی. خداوند مرا ادب آموخت و نیک آموخت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 118 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إدرءوا الحدود عن المسلمین ما استطعتم فإنّ الإمام لأن یخطى فی العفو خیر من أن یخطى فی العقوبه. تا آنجا که مى توانید مجازات ها را از مسلمانان باز دارید زیرا اگر پیشوائى در بخشش خطا کند بهتر از آن است که در مجازات خطا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 119 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إدرءوا الحدود بالشّبهات و أقیلوا الکرام عثراتهم إلّا فی حدّ من حدود اللَّه. وقتى تردید پیش آمد مجازاتها را باز دارید و لغزشهاى بزرگان را ببخشید مگر در کار حد و مجازات »نهج الفصاحه حدیث شماره 120 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أدنى أهل النّار عذابا ینتعل بنعلین من نار یغلی دماغه من حراره نعلیه. از مردم جهنم آنکه عذابش از همه آسانتر است دو کفش آتشین بپا دارد که مغز وى از حرارت کفشهایش بجوش مى آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 121 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أدنى جبذات الموت بمنزله مائه ضربه بالسّیف. آسانترین کششهاى مرگ مانند صد ضربت شمشیر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 122 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أبردتم إلىّ بریدا فابعثوه حسن الوجه حسن الاسم وقتى قاصدى پیش من میفرستید نیک صورت و نیک اسم بفرستید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 123 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا ابتغیتم المعروف فاطلبوه عند حسان الوجوه. اگر نیکى میخواهید آن را پیش نیکصورتان بجوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 124 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا ابتلی أحدکم بالقضاء بین المسلمین فلا یقض و هو غضبان و لیسوّ بینهم فی النّظر و المجلس و الإشاره. اگر یکى از شما بکار قضاوت میان مسلمانان دچار شود باید به هنگام غضب از قضاوت خوددارى کند و میان ارباب دعوى در نگاه و نشیمنگاه و اشاره تفاوتى نگذارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 125 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أتى علىّ یوم لا أزداد فیه علما یقرّبنی إلى اللَّه تعالى فلا بورک لی فی طلوع الشّمس ذلک الیوم. اگر روزى بر من بگذرد و در آن روز دانشى نیاموزم که مرا بخداوند نزدیک کند، طلوع آفتاب آن روز بر من مبارک مباد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 126 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أتى أحدکم خادمه بطعامه قد کفاه علاجه و دخانه فلیجلسه معه فإن لم یجلسه معه فلیناوله أکله أو أکلتین. وقتى خادم شما غذائى مى آورد که آن را تهیه کرده و دود آن را خورده باید وى را با خویشتن بنشاند و اگر او را ننشاند یک یا دو لقمه باو بدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 127 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أتى أحدکم أهله فلیستتر و لا یتجرّدان تجرّد العیرین. وقتى یکى از شما پیش کسان خود میرود خود را بپوشاند و مانند شتران برهنه نباشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 128 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا آتاک اللَّه مالا فلیر أثر نعمه اللَّه علیک و کرامته. اگر خداوند چیزى بتو داد باید نشان نعمت و کرم وى در تو پدیدار شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 129 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أتاکم من ترضون خلقه و دینه فزّوّجوه إن لا تفعلوا تکن فتنه فی الأرض و فساد عریض. وقتى کسى که خلق و دین وى مایه رضایت است بخواستگارى مى آید بوى زن بدهید و اگر چنین نکنید فتنه و فساد در زمین فراوان خواهد شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 130 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أتاکم السّائل فضعوا فی یده و لو ظلفا محرقا. وقتى سائلى پیش شما آمد چیزى بدو بدهید اگر چه یک قطعه سم سوخته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 131 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أتاکم کریم قوم فأکرموه. وقتى بزرگ طایفه اى پیش شما آمد او را بزرگ شمارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 132 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أثنى علیک جیرانک أنّک محسن فأنت محسن و إذا أثنى علیک جیرانک أنّک مسی ء فأنت مسی ء. اگر همسایگانت ترا نیکوکار دانستند نیکوکارى و اگر همسایه گانت ترا بدکار شمردند بد کارى »نهج الفصاحه حدیث شماره 133 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا اجتمع العالم و العابد على الصّراط قیل للعابد أدخل الجنّه و تنعّم بعبادتک و قیل للعالم قف هنا فاشفع لمن أحببت فإنّک لا تشفع لأحد إلّا شفّعت فقام مقام الأنبیاء. وقتى عالم و عابد بر صراط اجتماع کنند بعابد گویند ببهشت درآى و از عبادت خویش بهرمند شو و بعالم گویند اینجا بایست و براى هر که میخواهى شفاعت کن زیرا هر که را شفاعت کنى شفاعت تو پذیرفته خواهد شد آنگاه عالم در صف پیغمبران میایستد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 134 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا اجتمع الدّاعیان فأجب أقربهما بابا فإنّ أقربهما بابا أقربهما جوارا و إن سبق أحدهما فأجب الذی سبق. وقتى دو کس ترا با هم دعوت کردند دعوت کسیرا که خانه اش نزدیکتر است بپذیر زیرا آنکه خانه اش نزدیکتر است در همسایگى مقدم است و اگر یکى زودتر دعوت کرده است دعوت او را بپذیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 135 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أحبّ اللَّه عبدا ابتلاه و إذا أحبّه الحبّ البالغ اقتناه قالوا ما اقتناؤه قال لا یترک له مالا و لا ولدا. وقتى خداوند بنده اى را دوست دارد وى را مبتلا سازد و وقتى ویرا کاملا دوست دارد او را خاص خود سازد گفتند چگونه او را خاص خود میسازد گفت مال و فرزندى براى او باقى نمیگذارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 136 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أحبّ اللَّه عبدا حماه الدّنیا کما یظل أحدکم یحمی سقیمه الماء. وقتى خداوند بنده اى را دوست دارد دنیا را از او منع میکند چنان که شما مریض خویش را از نوشیدن آب منع میکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 137 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أحبّ اللَّه عبدا ابتلاه لیسمع تضرّعه. وقتى خداوند بنده اى را دوست دارد ویرا مبتلا سازد تا تضرع او را بشنود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 138 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أحبّ اللَّه عبدا قذف حبّه فی قلوب الملائکه و إذا أبغض اللَّه عبدا قذف بغضه فی قلوب الملائکه ثمّ یقذفه فی قلوب الآدمیّین. وقتى خداوند بنده اى را دوست دارد دوستى ویرا در دل فرشتگان جاى میدهد و وقتى بنده اى را دشمن دارد دشمنى او را در دل فرشتگان اندازد سپس آن را در دل آدمیان جاى دهد، »نهج الفصاحه حدیث شماره 139 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أحبّ أحدکم أخاه فلیعلمه فإنّه أبقى فی الالفه و أثبت فی المودّه. وقتى کسى آشناى خود را دوست دارد بدو خبر دهد که این کار موجب بقاى الفت و دوام مودت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 140 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أحببت رجلا فلا تماره و لا تجاره و لا تشارّه و لا تسئل عنه أحدا فعسى أن توافی له عدوّا فیخبرک بما لیس فیه فیفرّق ما بینک و بینه. وقتى با کسى دوست شدى با او مجادله و رقابت مکن و بر او برترى مجو و از هیچ کس در باره او چیزى مپرس چه ممکن است به یکى از دشمنان او بر خورى و در باره وى سخن بخطا گوید و میان شما را تفرقه اندازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 141 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أحببتم أن تعلموا ما للعبد عند ربّه فانظروا ما یتبعه من الثّناء. وقتى بخواهید مقام بنده را در نظر خدا بدانید بنگرید که پشت سر او چه میگویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 142 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا فقّهه فی الدّین و زهّده فی الدّنیا و بصّره عیوبه. وقتى خداوند براى بنده اى نیکى خواهد ویرا در کار دین دانا و بدنیا بى اعتنا سازد و عیوب ویرا بدو بنمایاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 143 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا صیّر حوایج النّاس إلیه. وقتى خداوند براى بنده اى نیکى خواهد حاجت هاى مردم را در دست او قرار میدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 144 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبده الخیر عجّل له العقوبه فی الدّنیا و إذا أراد اللَّه بعبده الشّرّ أمسک عنه بذنبه حتّى یوافی به یوم القیامه. وقتى خداوند براى بنده خویش نیکى خواهد کیفر او را در دنیا میدهد و وقتى براى او بد خواهد گناه وى را میگذارد که در روز رستاخیز کیفر دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 145 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا فتح له قفل قلبه و جعل فیه الیقین و الصّدق و جعل قلبه واعیا لما سلک فیه و جعل قلبه سلیما و لسانه صادقا و خلیقته مستقیمه و جعل أذنه سمیعه و عینه بصیره. وقتى خداوند براى بنده اى خوبى خواهد قفل دل ویرا میگشاید و در آن ایمان و راستى قرار میدهد و قلب وى را نسبت برفتار او هوشیار میسازد دل وى را سلیم و زبانش را راستگو و اخلاقش را مستقیم و گوش ویرا شنوا و چشمش را بینا میسازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 146 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بأهل بیت خیرا فقّههم فی الدّین و وقّر صغیرهم کبیرهم و رزقهم الرّفق فی معیشتهم و القصد فی نفقاتهم و بصّرهم عیوبهم فیتوبوا منها و إذا أراد بهم غیر ذلک ترکهم هملا. وقتى خداوند براى مردم خانه اى نیکى خواهد آنان را در کار دین دانا سازد و خردسالانشان سال- خوردگانشان را محترم دارند. مدارا در معیشت و اعتدال در خرج را نصیب آنها سازد و عیوبشان را بآنها بنمایاند تا از آن باز گردند و اگر براى آنها جز این خواهد بخودشان واگذارشان کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 147 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بقوم خیرا أمدّ لهم فی العمر و ألهمهم الشّکر. وقتى خداوند براى قومى نیکى خواهد عمرشان را دراز و زبانشان را بشکر باز کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 148 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بقوم نماء رزقهم السّماحه و العفاف و إذا أراد بقوم انقطاعا فتح علیهم باب الخیانه. وقتى خدا بخواهد قومى را بزرگ کند آنها را صاحب عفت و گذشت میکند و وقتى بخواهد قومی را منقرض سازد در خیانت را برویشان میگشاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 149 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بقوم خیرا ولّى علیهم حلماءهم و قضى بینهم علمائهم و جعل المال فی سمحائهم و إذا أراد بقوم شرّا ولّى علیهم سفهائهم و قضى بینهم جهّالهم و جعل المال فی بخلائهم. وقتى خداوند براى قومى نیکى خواهد خردمندانشان را بر آنها فرمانروا سازد و دانشمندانشان میان آنها قضاوت کند و مال را بدست بخشندگان دهد و وقتى براى قومى بدى خواهد سفیهانشان را بر آنها فرمانروا سازد و نادانان میان آنها قضاوت کنند و مال را بدست بخیلانشان دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 150 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بأهل بیت خیرا أدخل علیهم الرّفق. وقتى خدا براى مردم خانه اى نیکى خواهد آنها را با مدارا قرین سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 151 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بقوم سوء جعل أمرهم إلى مترفیهم. وقتى خداوند براى مردمى بدى خواهد کارشان را بدست تجمل- پرستان آنها مى سپارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 152 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بقریه هلاکا أظهر فیهم الزّنا. وقتى خدا بخواهد مردم قریه اى را نابود سازد زنا را در میان آنها پدید مى آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 153 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا جعل له واعظا من نفسه یأمره و ینهاه. وقتى خدا براى بنده اى نیکى خواهد واعظى از نفس وى بر او گمارد که او را بکار نیک وادارد و از کار بد باز دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 154 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا طهّره قبل موته قالوا و ما طهور العبد قال عمل صالح یلهمه إیاه حتّى یقبضه علیه. وقتى خدا براى بنده اى نیکى خواهد او را پیش از مرگش پاک میکند گفتند پاکى بنده چگونه است گفت کار نیکى بدو الهام مى کند تا جان وى را در اثناى انجام آن بگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 155 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا عاتبه فی منامه. وقتى خداوند براى بنده اى نیکى خواهد او را در خواب عتاب کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 156 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا عسّله قیل و ما عسله قال یفتح له عملا صالحا قبل موته ثمّ یقبضه علیه. وقتى خداوند براى بنده اى نیکى خواهد او را شیرین کند گفتند شیرینى او چگونه است گفت پیش از مرگش کار نیکى را پیش پاى او میگذارد و در اثناى انجام آن جانش را میگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 157 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا استعمله قیل و ما استعماله؟ قال یفتح له عملا صالحا بین یدی موته حتّى یرضى عنه من حوله. وقتى خداوند براى بنده اى نیکى خواهد او را بکار گیرد گفتند بکار گرفتن او چگونه است گفت نزدیک مرگ وى کار نیکى را پیش پایش میگذارد تا اطرافیانش را از او خشنود کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 158 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا رزقهم الرّفق فی معایشهم و إذا أراد بهم شرّا رزقهم الخرق فی معایشهم. وقتى خداوند براى بندگان نیکى خواهد آنها را در کارهاى زندگیشان با مدارا قرین سازد و هنگامى که برایشان بدى خواهد آنها را با زیاده روى همراه کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 159 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بالأمیر خیرا جعل له وزیر صدق إن نسی ذکّره و إن ذکر أعانه و إذا أراد به غیر ذلک جعل له وزیر سوء إن نسی لم یذکّره و إن ذکر لم یعنه. وقتى خداوند براى امیر نیکى خواهد براى او وزیرى راست و درست قرار میدهد که اگر چیزى را فراموش کرد یاد آوریش کند و اگر بیاد آورد در انجام آن یاریش کند و اگر براى او جز این خواهد براى او وزیر بدى قرار دهد که اگر چیزى را فراموش کرد یاد آوریش نکند و اگر بیاد آورد یاریش نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 160 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا جعل صنائعه و معروفه فی أهل الحفاظ و إذا أراد اللَّه بعبد شرّا جعل صنائعه و معروفه فی غیر أهل الحفاظ. وقتى خدا براى کسى نیکى خواهد سر و کار او با مردم حقشناس مى افتد و موقعى که براى کسى بدى خواهد سر و کار او با مردم حق ناشناس مى افتد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 161 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بعبد خیرا جعل غناه فی نفسه و تقاه فی قلبه و إذا أراد بعبد شرّا جعل فقره بین عینیه. وقتى خدا براى کسى نیکى خواهد ثروتش را در روحش و تقوایش را در قلبش قرار میدهد و وقتى براى کسى بدى خواهد فقر را پیش چشم او جاى میدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 162 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه بقوم خیرا کثّر فقهاءهم و أقلّ جهالهم فإذا تکلّم الفقیه وجد أعوانا و إذا تکلّم الجاهل قهر و إذا أراد اللَّه بقوم شرّا کثّر جهّالهم و أقلّ فقهاءهم فإذا تکلّم الجاهل وجد أعوانا و إذا تکلّم الفقیه قهر. وقتى خدا براى قومى نیکى خواهد دانایان آنها را زیاد و نادانها- یشان را کم کند تا هنگامى که دانا سخن گوید یاریش کنند و موقعى که نادان لب گشاید مغلوب گردد و وقتى براى قومى بد خواهد نادان هایشان را زیاد و دانایان آنها را کم کند تا هنگامى که نادان لب گشاید یاریش کنند و وقتى دانا سخن گوید مغلوب گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 163 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه أن یوقع عبدا أعمى علیه الحیل. وقتى خداوند خواهد بنده اى را از پا درآرد راههاى چاره را بر او ببندد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 164 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه خلق شى ء لم یمنعه شی ء. وقتى خدا بخواهد چیزى را بیافریند چیزى مانع او نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 165 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه قبض عبد بأرض جعل له فیها حاجه. وقتى خداوند بخواهد بنده اى را در سرزمینى بمیراند براى وى در آنجا حاجتى پدید مى آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 166 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد اللَّه تعالى إنفاد قضائه و قدره سلب ذوى العقول عقولهم حتّى ینفذ فیهم قضاؤه و قدره فإذا قضى أمره ردّ إلیهم عقولهم و وقعت النّدامه. وقتى خدا بخواهد قضا و قدر خویش را اجرا کند عقل صاحب خردان را میگیرد و قضاى خویش را در باره آنها جارى میسازد، وقتى فرمان وى انجام گرفت عقولشان را باز پس میدهد و پشیمانى رخ میدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 167 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أراد أحدکم أن یبیع عقاره فلیعرضه على جاره. وقتى کسى بخواهد خانه یا ملک خویش را بفروشد باید نخست به همسایه خویش پیشنهاد کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 168 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أردت أمرا فعلیک بالتّؤدّه حتى یریک اللَّه منه المخرج. وقتى خواستى کارى را انجام دهى تأمل کن تا خدا راه آن را بتو نشان دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 169 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أردت أن یحبّک اللَّه فابغض الدّنیا و إذا أردت أن یحبّک النّاس فما کان عندک من فضولها فانبذه إلیهم. اگر میخواهى خدا ترا دوست دارد دنیا را دشمن دار و اگر مى خواهى مردم ترا دوست دارند آنچه از زواید دنیا دارى پیش آن ها بریز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 170 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أردت أن تفعل أمرا فتدبّر عاقبته فإن کان خیرا فأمضه و إن کان شرّا فانته. وقتى در کارى تصمیم میگیرى در نتیجه آن بیندیش اگر نتیجه نیک است آن کار را انجام بده و اگر بد است از آن در گذر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 171 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أردت أن تذکر عیوب غیرک فاذکر عیوب نفسک. وقتى میخواهى عیوب دیگران را یاد کنى عیوب خویش را بیاد آر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 172 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أسأت فأحسن. وقتى بدى کردى، بدى را بنیکى محو کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 173 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا استأجر أحدکم أجیرا فلیعلمه أجره. وقتى یکى از شما کسیرا مزدور مى کند مزدش را باو بگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 174 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا استشار أحدکم أخاه فلیشر علیه. وقتى یکى از شما با برادر خود مشورت مى کند وى باید رأى خود را صریح بگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 175 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا استشاط السّلطان تسلّط الشّیطان. وقتى سلطان بغضب آید شیطان تسلط یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 176 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا استعطرت المرأه فمرّت على القوم لیجدوا ریحها فهی زانیه. اگر زنى خود را معطر کند و بر مردمى بگذرد که بوى او را دریابند زناکار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 177 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا استکتم فاستاکوا عرضا. وقتى مسواک مى کنید مسواک را بعرض دهان بکشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 178 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أسأت فأحسن فإنّ الحسنات یذهبن السّیّئات. وقتى بدى کردى بدنبال آن نیکى کن که نیکى ها بدیها را محو مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 179 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا اشتدّ کلب الجوع فعلیک برغیف و جرّ من ماء القراح و قل على الدّنیا و أهلها منّی الدّمار. وقتى گرسنگى سخت شد نانى و جرعه آبى برگیر و جهان و هر چه در آنست گو مباش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 180 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا اشتکى المؤمن أخلصه من الذّنوب کما یخلص الکیر خبث الحدید. مصیبتى که بر مؤمن وارد مى شود او را از گناهان پاک مى کند چنان که کوره کثافت آهن را پاک میسازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 181 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أصبح ابن آدم فإنّ الأعضاء کلّها تکفّر اللّسان فتقول اتّق اللَّه فینا فإنّما نحن بک فإن استقمت استقمنا و إن اعوججت اعوججنا. وقتى صبح فرا رسد همه اعضاى تن در مقابل زبان تعظیم کنند و گویند در باره ما از خدا بترس زیرا صلاح کار ما بتو وابسته است، اگر باستقامت گرائیدى ما نیز باستقامت گرائیم و اگر بکجى متمایل شدى ما نیز کج شویم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 182 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أعطى اللَّه أحدکم خیرا فلیبدأ بنفسه و أهل بیته وقتى خدا بیکى از شما چیزى داد در صرف آن از خود و کسان خود آغاز کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 183 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا التقى المسلمان بسیفیهما فقتل أحدهما صاحبه فالقاتل و المقتول فی النّار قیل یا رسول اللَّه هذا القاتل فما بال المقتول قال إنّه کان حریصا على قتل صاحبه. وقتى دو مسلمان شمشیر بدست با یک دیگر روبرو شوند و یکى از آنها دیگرى را بکشد قاتل و مقتول به جهنم میروند، گفتند اى پیغمبر خدا قاتل بجاى خود مقتول چرا گفت براى آنکه او نیز بکشتن دیگرى راغب بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 184 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا ألقى اللَّه فی قلب امرء خطبه امرأه فلا بأس أن ینظر إلیها. وقتى خداوند خواستگارى زنى را بدل کسى انداخته باشد مانعى نیست که او را بنگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 185 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا أمّ أحدکم النّاس فلیخفّف فإنّ فیهم الصّغیر و الکبیر و الضّعیف و المریض و ذا الحاجه و إذا صلّى لنفسه فلیطوّل ما یشاء. وقتى کسى در نماز پیشواى مردم شد نماز را سبک گیرد که در میان کسان کوچک و بزرگ و بیمار و ناتوان و حاجتمند هست و هر وقت براى خود نماز گذارد هر چه خواهد طول دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 186 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا باتت المرأه هاجره فراش زوجها لعنتها الملائکه حتّى تصبح. وقتى زنى دور از بستر شوهر خود شب را بروز آورد فرشتگان تا صبح او را لعنت کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 187 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا تطیّبت المرأه لغیر زوجها فإنّما هو نار و شنار. وقتى زنى براى کسى جز شوهر خود بوى خوش بکار برد مایه آتش و عار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 188 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا تقارب الزّمان أنقى الموت خیار أمّتی کما ینتقی أحدکم خیار الرّطب من الطّبق. وقتى آخر زمان فرا رسد مرگ نیکان امت مرا گلچین مى کند چنان که شما خرماهاى خوب را از طبق انتخاب مى کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 189 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا تمنّى أحدکم فلینظر ما تمنّى فإنّه لا یدری ما کتب له من أمنیّته. وقتى کسى آرزوئى میکند مراقب باشد که چه آرزو مى کند زیرا نمیداند که از آرزوى وى در نامه اعمال چه مینویسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 190 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا تمّ فجور العبد ملک عینیه فبکى بهما متى شاء. وقتى بد کارى بنده کمال یابد چشمانش در اختیار او باشد و هر وقت بخواهد گریه آغاز کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 191 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا جاءکم الزّائر فأکرموه. وقتى کسى بملاقات شما آمد ویرا گرامى دارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 192 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا جاءکم الأکفاء فأنکحوهنّ و لا تربّصوا بهنّ الحدثان. وقتى اشخاص همشأن بخواستگارى پیش شما آمدند دختران خود را بشوهر بدهید و در کار آنها منتظر حوادث مباشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 193 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا جاء الموت بطالب العلم مات و هو شهید. وقتى مرگ طالب علم فرا رسد شهید میمیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 194 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا جامع أحدکم زوجته أو جاریته فلا ینظر إلى فرجها فإنّ ذلک یورث العمى. وقتى یکى از شما با همسر یا مملوک خویش نزدیک شود بفرج او ننگرد که مایه کورى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 195 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا حاک فی نفسک شى ء فدعه. وقتى دل تو از کارى چرکین است از آن چشم بپوش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 196 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا حدّث الرّجل بحدیث ثمّ التفت فهی أمانه. وقتى مردى سخنى گفت و به اطراف خود نگریست آن سخن در پیش شما امانت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 197 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا حجّ الرّجل بمال من غیر حلّه فقال لبّیک اللّهمّ لبّیک قال اللَّه لا لبّیک و لا سعدیک هذا مردود علیک. وقتى کسى با مالى که حلال نیست بحج رود هنگامى که گوید لبیک خدا یا لبیک، خدا گوید نه لبیک و نه سعدیک این ها به تو باز میگردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 198 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا حسدتم فلا تبغوا و إذا ظننتم فلا تحقّقوا و إذا وزنتم فارجحوا. وقتى دچار حسد شدید تعدى نکنید و وقتى گمان بردید آن را حقیقت میپندارید و وقتى چیزى را وزن میکنید چیزى بر آن بیفزائید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 199 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا حکمتم فاعدلوا و إذا قلتم فأحسنوا فإنّ اللَّه محسن یحبّ المحسنین. وقتى حکم مى کنید به عدل رفتار کنید و وقتى سخن میگوئید نیک گوئید زیرا خدا نیک است و نیکوکاران را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 200 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا خاف اللَّه العبد أخاف اللَّه منه کلّ شى ء و إذا لم یخف العبد اللَّه أخافه اللَّه من کلّ شى ء. وقتى بنده از خداى بترسد خداوند همه چیز را از او بترساند و اگر بنده از خداى نترسد خداوند او را از همه چیز بترساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 201 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا خطب أحدکم المرأه و هو یخضب بالسّواد فلیعلمها أنّه یخضب. اگر کسى زنى را خواستگارى کرد و موى خود را رنگ میبندد باید بدو خبر دهد که موى خود را رنگ مى بندد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 202 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا خفیت الخطیئه لا یضرّ إلّا صاحبها و إذا ظهرت فلم تغیّر ضرّت العامّه. وقتى گناهى مخفى بماند بجز گنهکار کسیرا ضرر نمیرساند و اگر آشکار شود و از آن جلوگیرى نکنند براى همه مردم زیان دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 203 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا دخل الضّیف على القوم دخل برزقه و إذا خرج خرج بمغفره ذنوبهم. وقتى میهمانى بر کسان در آید روزى خود را همراه مى آورد و وقتى برون رود با آمرزش گناهان آنها برون رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 204 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا رأیت من أخیک ثلاث خصال فارجه: الحیاء و الأمانه و الصّدق و إذا لم ترها فلا ترجه. وقتى در برادر خود سه صفت دیدى بدو امیدوار باش، حیا و امانت و راستى و اگر این صفاترا ندارد از او امیدى نداشته باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 205 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا رأى أحدکم من نفسه أو ماله أو من أخیه ما یعجبه فلیدع له بالبرکه فإنّ العین حقّ. وقتى یکى از شما از خود یا مال خود یا برادر خود چیز جالب توجهى دید براى وى بدعا برکت خواهد زیرا چشم حق است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 206 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا رأیت النّاس قد مرجت عهودهم و خفّت أماناتهم و کانوا هکذا- و شبّک بین أنامله- فالزم بیتک و املک علیک لسانک و خذ ما تعرف ودع ما تنکر و علیک بخاصّه أمر نفسک ودع عنک أمر العامّه. وقتى دیدى که مردم پیمان هایشان سست شده و امانتشان سبکى گرفته و چنین شده اند- و انگشتان خود را از هم باز کرد در خانه خود بنشین و زبان خویش را نگهدار و آنچه را میشناسى بگیر و آنچه را نمى شناسى رها کن بکار خویش مشغول باش و از کار مردم کناره گیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 207 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا رأیتم الأمر لا تستطیعون تغییره فاصبروا حتّى یکون اللَّه هو الّذی یغیّره. وقتى دیدید نمى توانید چیزى را تغییر دهید صبر کنید تا خدا آن را تغییر دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 208 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا رأیتم أهل الجوع و التّفکّر فادنوا منهم فإنّ الحکمه تجری على ألسنتهم. وقتى اهل گرسنگى و تفکر را دیدید بآنها نزدیک شوید زیرا حکمت بر زبان آنها جارى مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 209 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا رأیتم أهل البلاء فاسألوا اللَّه العافیه. وقتى اهل بلا را دیدید از خداوند طلب عافیت کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 210 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا رأیتم العبد ألّم اللَّه به الفقر و المرض فإنّ اللَّه یرید أن یصافیه. وقتى دیدید خداوند فقر و مرض را بر بنده اى فرود آورد میخواهد او را تصفیه کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 211 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا زنى العبد خرج منه الإیمان فکان على رأسه کالظلّه فإذا أقلع رجع إلیه. وقتى بنده اى زنا کند ایمان از او بیرون رود و چون سایه اى بر سرش بایستد و هنگامى که از آن دست بردارد باز میگردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 212 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا سبّک رجل بما یعلم منک فلا تسبّه بما تعلم منه فیکون أجر ذلک لک و وباله علیه. اگر کسى ترا بدان چه از تو مى داند دشنام گوید تو بدان چه از او میدانى ویرا دشنام مگوى تا اجر این کار نصیب تو شود و وبال آن بدو باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 213 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا سرّتک حسنتک و ساءتک سیّئتک فأنت مؤمن. اگر از کار نیک خود خوشحال و از کار بد خود دلگیر میشوى مؤمن هستى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 214 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا سمعتم بجبل زال عن مکانه فصدّقوا و إذا سمعتم برجل زال عن خلقه فلا تصدّقوا فإنّه یصبر إلى ما جبل علیه. اگر شنیدید کوهى از جاى خود تکان خورده باور کنید و اگر شنیدید کسى از خوى خویش دست بر داشته باور مکنید زیرا عاقبت به فطرت خویش باز میگردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 215 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا شهر المسلم على أخیه سلاحا فلا تزال ملائکه اللَّه تعالى تلعنه حتّى یشیمه عنه. وقتى مسلمانى بروى برادر خود شمشیر کشد فرشتگان او را لعنت کنند تا هنگامى که شمشیر را در غلاف کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 216 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا طلب أحدکم من أخیه حاجه فلا یبدأه بالمدحه فیقطع ظهره. اگر کسى از برادر خویش حاجتى میخواهد گفتار خود را با مدح آغاز نکند و پشت او را گران بار نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 217 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا ظهر الزّنا و الرّبا فی قریه فقد أحلّوا بانفسهم عذاب اللَّه. وقتى زنا کارى و ربا خوارى در دهکده اى آشکار شود مردم آن عذاب خدا را بخود خریده اند »نهج الفصاحه حدیث شماره 218 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا ظهرت الفاحشه کانت الرّجفه و إذا جار الحکّام قلّ المطر و إذا غدر بأهل الذّمّه ظهر العدوّ. وقتى زنا رواج گیرد زلزله پیدا شود، وقتى حاکمان ستم کنند باران کم شود و وقتى که با ذمیان خیانت شود دشمنان چیره شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 219 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا علم العالم فلم یعمل کان کالمصباح یضی ء للنّاس و یحرق نفسه. دانشمندى که بداند و بکار نبندد مانند چراغ است که مردم را روشن کند و خود را بسوزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 220 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا عمل أحدکم عملا فلیتقنه. هر کس کارى میکند باید آن را خوب انجام دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 221 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا عملت سیّئه فأحدث عندها توبه، السّرّ بالسّرّ و العلانیه بالعلانیه. وقتى کار بدى از تو سر زد از آن توبه کن براى گناه نهانى توبه نهانى و براى گناه آشکار توبه آشکار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 222 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا عملت الخطیئه فی الأرض کان من شهدها فکرهها کمن غاب عنها و من غاب عنها فرضیها کان کمن شهدها. وقتى گناهى در زمین رخ دهد کسى که آن را دیده ولى از آن متنفر است، مانند کسیست که آن را ندیده و کسى که آن را ندیده ولى از آن راضیست مانند کسیست که آن را دیده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 223 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا غضب أحدکم و کان قائما فلیقعد و إن کان قاعدا فلیضطجع. وقتى یکى از شما خشمگین شود اگر ایستاده است بنشیند و اگر نشسته است بخوابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 224 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا غضبت فاسکت. وقتى خشمگین شدى خاموش باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 225 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا قالت المرأه لزوجها ما رأیت منک خیرا قطّ فقد حبط عملها. وقتى زنى بشوهر خود گوید از تو خیرى ندیدم اعمال نیکش بى اثر مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 226 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا قدرت على عدوّک فاجعل العفو شکرا للقدره علیه. وقتى بر دشمن خود قدرت یافتى بشکرانه قدرت از او در گذر »نهج الفصاحه حدیث شماره 227 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا قدم أحدکم من سفر فلیقدم معه بهدیّه و لو یلقی فی مخلاته حجرا. وقتى کسى از سفرى مى آید ارمغانى با خود بیاورد اگر چه سنگى در توبره خود بیندازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 228 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا قصّر العبد فی العمل ابتلاه اللَّه تعالى بالهمّ. وقتى بنده اى در عمل کوتاهى کند خداوند او را بغم مبتلا سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 229 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کان اثنان یتناجیان فلا تدخل بینهما. وقتى دو تن آهسته سخن مى گویند میان آنها داخل مشو. »نهج الفصاحه حدیث شماره 230 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کان عندک ما یکفیک فلا تطلب ما یطغیک. اگر چیزى که مایه کفایت باشد در دسترس دارى در جستجوى آنچه ترا بطغیان وامیدارد مباش »نهج الفصاحه حدیث شماره 231 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کانت أمراؤکم خیارکم و أغنیاؤکم سمحاءکم و أمورکم شورى بینکم فظهر الأرض خیر لکم من بطنها و إذا کانت أمراؤکم أشرارکم و أغنیاؤکم بخلاءکم و أمورکم إلى نساءکم فبطن الأرض خیر لکم من ظهرها. وقتى امراى شما نیکان شما باشند و ثروت مندان شما بخشندگان باشند و کارها میان شما بمشورت انجام گیرد پشت زمین از شکم آن براى شما بهتر است و وقتى امراى شما اشرار شما و ثروتمندان شما بخیلان باشند و کارهاى شما به دست زنان افتد شکم زمین براى شما بهتر از پشت آنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 232 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کان یوم القیامه نادى مناد من عمل عملا لغیر اللَّه فلیطلب ثوابه ممّن عمله له. وقتى روز رستاخیز در آید بانگزنى بانگ میزند که هر کس کارى براى غیر خدا انجام داده پاداش خود را از آن کس که براى او کار کرده بگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 233 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کانت عند الرّجل امرأتان فلم یعدل بینهما جاء یوم القیامه و شقّه ساقط. وقتى مردى دو زن داشته باشد و میان آنها بعدالت رفتار نکند روز رستاخیز یک نیمه او افتاده است »نهج الفصاحه حدیث شماره 234 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کانوا ثلاثه فلا یتناجى اثنان دون الثّالث. وقتى سه تن باهمند دوتاشان آهسته با هم سخن نگویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 235 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کنتم ثلاثه فلا یتناجى رجلان دون الآخر حتّى تختلطوا بالنّاس فإنّ ذلک یحزنه. وقتى سه تن باهمید دو تن از شما با هم آهسته سخن نگویند، تا با دیگران مخلوط شوید زیرا این کار ویرا غمگین مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 236 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا کثرت ذنوب العبد فلم یکن له من العمل ما تکفّرها ابتلاه اللَّه بالحزن لیکفّرها عنه. وقتى گناهان بنده فزونى گیرد و کار نیک آنقدر نداشته باشد که گناهان را جبران کند خداوند او را بغم مبتلا سازد تا گناهانش را جبران کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 237 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا لم تستحیی فاصنع ما شئت. وقتى حیا ندارى هر کار مى خواهى بکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 238 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا مات الإنسان انقطع عمله إلّا من ثلاث صدقه جاریه أو علم ینتفع به أو ولد صالح یدعو له. وقتى انسان بمیرد دنباله کارهاى نیک او بریده شود جز سه چیز صدقه جارى و دانشى که کسان از آن بهره ور شوند و فرزند درست کارى که براى او دعا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 239 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا مات ولد العبد قال اللَّه تعالى لملائکته قبضتم ولد عبدی؟ فیقولون نعم فیقول ما ذا قال عبدی؟ فیقولون حمدک و استرجع فیقول اللَّه ابنوا لعبدی بیتا فی الجنّه و سمّوه بیت الحمد. وقتى فرزند بنده اى بمیرد خداوند بفرشتگان گوید فرزند بنده مرا گرفتید؟ گویند آرى گوید بنده من چه گفت؟ گویند ترا سپاس گزاشت و گفت همه ما متعلق به خدا هستیم و بسوى او باز میگردیم خداوند گوید براى بنده من خانه اى در بهشت بسازید و آن را «خانه سپاسگزارى»نام نهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 240 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا مات صاحبکم فدعوه لا تقعوا فیه وقتى کسى بمیرد ویرا بگذارید و از او بد نگوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 241 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا مات العبد قال النّاس ما خلّف و قالت الملائکه ما قدّم وقتى بنده اى بمیرد مردم گویند چه بجا گذاشت و فرشتگان گویند چه همراه آورد؟ »نهج الفصاحه حدیث شماره 242 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا نظر أحدکم إلى من فضّل علیه فی المال و الخلق فلینظر إلى من هو أسفل منه. وقتى کسیرا که در مال و جمال از شما پیش است مینگرید بکسى که از شما پست تر است نیز نظرى بیفکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 243 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا هممت بأمر فاستخر ربّک فیه سبع مرّات ثمّ انظر إلى الّذی یسبق إلى قلبک فإنّ الخیره فیه. وقتى بکارى تصمیم گرفتى هفت بار استخاره کن سپس بنگر دل تو به کدام طرف نگران است زیرا نیکى در آن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 244 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا وجد أحدکم لأخیه نصحا فی نفسه فلیذکره له. اگر کسى نصیحتى براى برادر خود در خاطر مى باید باو یاد آورى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 245 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا وسّد الأمر إلى غیر أهله فانتظر السّاعه. وقتى کار را بدست نااهلان سپارند منتظر رستاخیز باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 246 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إذا وقّع فی الرّجل و أنت فی ملاء فکن للرّجل ناصرا و للقوم زاجرا و قم عنهم. وقتى در انجمنى که تو هستى در باره مردى بد میگویند آن مرد را یارى کن و آن گروه را از بد گوئى باز دار و از آنجا برخیز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 247 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أذکر اللَّه فإنّه عون لک على ما تطلب. خداوند را یاد کن زیرا او در کارها یاور تو است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 248 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أذکروا محاسن موتاکم و کفّوا عن مساویهم. نیکى هاى مردگان خود را یاد کنید و از بدیهایشان چشم بپوشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 249 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أذلّ النّاس من أهان النّاس. خوارترین مردم کسى است که مردم را خوار شمارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 250 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربع إذا کنّ فیک فلا علیک ما فاتک من الدّنیا صدق الحدیث و حفظ الأمانه و حسن الخلق و عفّه مطعم. چهار چیز است که اگر دارى بر آنچه ندارى غم مخور: راستى گفتار و حفظ امانت و نیکى خلق و عفت در کار خوراک. »نهج الفصاحه حدیث شماره 251 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربعه قلیلها کثیر: الفقر و الوجع و العداوه و النّار. چهار چیز است که اندک آن بسیار است بینوائى و درد و دشمنى و آتش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 252 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربعه یبغضهم اللَّه تعالى: البیّاع الحلّاف و الفقیر المختال و الشّیخ الزّانی و الإمام الجائر. چهار کس را خداوند دشمن دارد، فروشنده قسم خور، فقیر متکبر و پیر زنا کار و پیشواى ستمگر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 253 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربع حقّ على اللَّه تعالى أن لا یدخلهم الجنّه و لا یذیقهم نعیمها: مدمن خمر و آکل الرّبا و آکل مال الیتیم بغیر حقّ و العاقّ لوالدیه. چهار کس را خداوند ببهشت درنیارد و از نعیم آن نچشاند، شرابخوار و رباخوار و آن کس که مال یتیم بناحق خورد و آن کس که که پدر و مادر از او ناخشنود باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 254 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربع خصال من الشّقاء: جمود العین و قساوه القلب و بعد الأمل و حبّ البقاء. چهار چیز نشان بدبختى است خشکى چشم و سختى دل و آرزوى دراز و حب بقا (بیش از حد لزوم) »نهج الفصاحه حدیث شماره 255 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربع لا یدخل بیتا واحده منها إلا خرب و لم یعمر بالبرکه: الخیانه و السّرقه و شرب الخمر و الزّنا. چهار چیز است که هر یک از آنها در خانه اى در آید خراب شود و ببرکت آباد نگردد، خیانت و دزدى و شرابخوارى و زنا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 256 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربع من سعاده المرء أن تکون زوجته صالحه و أولاده أبرارا و خلطاؤه صالحین و أن یکون رزقه فی بلده. چهار چیز نشان خوشبختى مرد است، زنش پارسا باشد و فرزندانش نیکوکار باشند، و معاشرانش صالح باشند و روزى خویش را در شهر خود بدست آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 257 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربع من کنّ فیه حرّمه اللَّه تعالى على النّار و عصمه من الشّیطان من ملک نفسه حین یرغب و حین یرهب و حین یشتهی و حین یغضب. چهار چیز است که هر که دارد خدایش بر آتش حرام و از شیطان حراست کند آنکه بهنگام رغبت و هنگام بیم و وقت شهوت و موقع غضب عنان خویش از کف نگذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 258 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربع من أعطیهنّ فقد أعطی خیر الدّنیا و الآخره لسان ذاکر و قلب شاکر و بدن على البلاء صابر و زوجه لا تبغیه خونا فی نفسها و لا ماله. چهار چیز است که هر کس از آن بهره دارد. از نیکى دو جهان بهره ور است، زبانى که یاد خدا کند و قلبى که سپاس پروردگار گذارد و تنى که بر بلا صبور باشد و زنى که بناموس و مال وى خیانت نکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 259 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أربى الرّبا شتم الأعراض و أشدّ الشّتم الهجاء و الرّاویه أحد الشّاتمین. بدترین رباها ناسزائى است که در باره عرض کسان گویند و سخت ترین ناسزاها هجو است و کسى که هجا را نقل کند یکى از ناسزا گویان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 260 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ارحم من فی الأرض یرحمک من فی السّماء. بآنها که در زمینند رحم کن تا آنکه در آسمان است بر تو رحم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 261 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ارحموا عزیزا ذلّ و غنیّا افتقر و عالما ضاع بین جهّال. بر سه کس رحم کنید، عزیزى که خوار شده و ثروتمندى که فقیر گشته و دانشمندى که میان جاهلان گمنام مانده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 262 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ارحموا ترحموا و اغفروا یغفر لکم. کسان را رحم کنید تا بشما رحم کنند دیگران را ببخشید تا بخشیده شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 263 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ارفعوا ألسنتکم عن المسلمین و إذا مات أحد منهم فقولوا فیه خیرا. زبان خود را از بد گوئى مسلمانان باز دارید، اگر کسى مرد در باره او بنیکى سخن گوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 264 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أرقّاءکم أرقأکم فأطعموهم ممّا تأکلون و ألبسوهم ممّا تلبسون و إن جاءوا بذنب لا تریدون أن تغفروه فبیعوا عباد اللَّه و لا تعذّبوهم. بندگان خود را رعایت کنید هر چه میخورید بآنها بخورانید و هر چه مى پوشید بآن ها بپوشانید و اگر گناهى کردند که نمیخواهید ببخشید آنها را بفروشید و عذابشان ندهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 265 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أرقّاؤکم إخوانکم فأحسنوا إلیهم إستعینوهم على ما غلبکم و أعینوهم على ما غلبهم. بندگان شما برادران شما هستند با آنها نیکى کنید آنها را در کارهاى مشکل خود بکمک گیرید و آنها را در کارهاى مشکل کمک کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 266 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ارموا و ارکبوا و أن ترموا أحبّ إلىّ من أن ترکبوا کلّ شى ء یلهو به الرّجل باطل إلّا رمى الرّجل بقوسه أو تأدیبه فرسه أو ملاعبته امرأته فإنّهنّ من الحقّ و من ترک الرّمى بعد ما علمه فقد کفر الّذی علّمه. تیر اندازى کنید و سوارى کنید اگر تیراندازى کنید بیشتر دوست دارم که سوارى کنید هر چیزى که مرد بدان سر گرم شود بیهوده است جز آنکه مردى با کمان خود تیر اندازد یا اسب خود را تربیت کند یا با زن خود بازى کند همه اینها حق است و هر کس تیراندازى آموزد و آن را ترک کند حق معلم خود را ادا نکرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 267 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ازهد فی الدّنیا یحبّک اللَّه و ازهد فیما فی أیدی النّاس یحبّک النّاس. از دنیا چشم بپوش تا خدا ترا دوست دارد. و از آنچه در دست مردم است چشم بپوش تا مردم ترا دوست دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 268 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أزهد النّاس فی العالم أهله و جیرانه. کسان و همسایگان مرد دانشمند از همه مردم نسبت باو بى رغبت ترند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 269 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أزهد النّاس من لم ینس القبر و البلاء و ترک أفضل زینه الدّنیا و آثر ما یبقى على ما یفنى و لم یعدّ غدا من أیّامه و عدّ نفسه فی الموتى. زاهدترین مردم آن کس است که قبر و بلا را فراموش نکند و از بهترین زینت دنیا چشم بپوشد و نعمت باقى را بر نعمت فانى ترجیح دهد و فردا را از عمر خویش حساب نکند و خود را در ردیف مردگان شمارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 270 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استتمام المعروف خیر من ابتدائه. انجام دادن کار نیک بهتر از آغاز کردن آنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 271 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استحی من اللَّه استحیاءک من رجلین من صالحی عشیرتک از خدا مانند دو تن از خویشان صالح خود شرمگین باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 272 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استحیوا من اللَّه تعالى حقّ الحیاء فإنّ اللَّه قسّم بینکم أخلاقکم کما قسم بینکم أرزاقکم. از خداوند چنان که باید آزرم داشته باشید زیرا خداوند اخلاق شما را نیز مانند روزیتان میان شما تقسیم کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 273 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استحیوا من اللَّه حقّ الحیاء من استحیى من اللَّه حقّ الحیاء فلیحفظ الرّأس و ما وعى و لیحفظ البطن و ما حوى و لیذکر الموت و البلاء و من أراد الآخره ترک زینه الحیاه الدّنیا فمن فعل ذلک فقد استحیا من اللَّه حقّ الحیاء. از خداوند چنان که شایسته است شرم کنید، هر که از خدا چنان که شاید شرم کند سر و اعضاى آن را از گناه نگهدارد و شکم  متعلقات آن را از ناروا حفظ کند و مرگ و بلا را بخاطر داشته باشد و هر که نعیم آن جهان را خواهد زینت این جهان را ترک کند و هر که چنین کند از خدا چنان که باید شرم کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 274 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استرشدوا العاقل ترشدوا و لا تعصوه فتندموا. از خردمند رهبرى جوئید تا براه راست برسید و وى را نافرمانى نکنید که پشیمانى برید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 275 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استعدّ للموت قبل نزول الموت. پیش از آنکه مرگ درآید براى آن آماده باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 276 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استعیذوا باللَّه من شرّ جار المقام فإنّ جار المسافر إذا شاء أن یزایل زایل. از شر همسایه مقیم، بخدا پناه برید زیرا همسایه مسافر اگر خواهد از او بر کنار شود، بر کنار شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 277 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استعیذوا باللَّه من الفقر و العیله و من أن تظلموا أو تظلموا. بخدا پناه برید از فقر و عیالمندى و اینکه ظلم کنید یا تحمل ظلم کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 278 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استعیذوا باللَّه من شرار النّساء و کونوا من خیارهنّ فی حذر از زنان بد بخدا پناه ببرید و از نیکانشان بپرهیزید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 279 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استعیذوا باللَّه من العین فإنّ العین حقّ. از چشم بد بخدا پناه ببرید زیرا چشم‌زخم حق است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 280 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استعینوا على أمورکم بالکتمان فإنّ کلّ ذی نعمه محسود. بوسیله پرده پوشى بر انجام کارهاى خود یارى جوئید زیرا هر که نعمتى دارد محسود کسانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 281 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استعینوا على النّساء بالعرى فإنّ إحداهنّ إذا کثرت ثیابها و أحسنت زینتها أعجبها الخروج. از بى لباسى براى نگهدارى زنان کمک جوئید زیرا زن وقتى لباس فراوان و زینت کامل دارد مایل به بیرون رفتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 282 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استغنوا عن النّاس و لو بشوص السّواک. از مردم بى نیاز باشید و یک قطعه چوب مسواک هم از آن ها نخواهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 283 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استفت نفسک و إن أفتاک المفتون. نیکى و بدى چیزها را از دل خویش بپرس، دیگران هر چه میخواهند بگویند »نهج الفصاحه حدیث شماره 284 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استقم و لیحسن خلقک للنّاس استوار باش و رفتار خویش را در باره مردم نیک ساز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 285 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استقیموا و نعما إن استقمتم. استوار باشید و چه نیکست که استوار باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 286 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استوصوا بالنّساء خیرا فإنّ المرأه خلقت من ضلع أعوج و إنّ أعوج شى ء فی الضّلع أعلاه فإن ذهبت تقیمه کسرته و إن ترکته لم یزل أعوج فاستوصوا بالنّساء خیرا. با زنان بنیکى رفتار کنید زیرا زن از دنده کج خلق شده است و در دنده آنچه کجتر است بالاتر است و اگر بخواهید راستش کنید آن را مى شکنید و اگر رهایش کنید کج میماند. پس با زنان بنیکى رفتار کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 287 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استووا و لا تختلفوا فتختلف قلوبکم. با یک دیگر برابر شوید و مختلف مشوید تا دلهایتان مختلف نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 288 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) استووا تستو قلوبکم و تماسّوا تراحموا. با یک دیگر برابر شوید تا دلهایتان برابر شود و با یک دیگر آمیزش کنید تا بهم رحم کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 289 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أسدّ الأعمال ثلاثه ذکر اللَّه على کلّ حال و الإنصاف من نفسک و مواساه الأخ فی المال استوارترین کارها سه چیز است یاد خداوند در همه حال و رعایت انصاف بر ضرر خویش و تقسیم مال با برادر دینى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 290 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أسرع الخیر ثوابا البرّ و صله الرّحم و أسرع الشّرّ عقوبه البغى و قطیعه الرّحم. پاداش نیکوکارى و پیوند خویشاوندان از نیکى هاى دیگر زودتر میرسد و کیفر ستمکارى و بریدن از خویشاوندان از بدى هاى دیگر سریعتر میرسد »نهج الفصاحه حدیث شماره 291 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أسرع الدّعاء إجابه دعاء غائب لغائب. دعائى که غائبى براى غائبى دیگر کند از همه دعاها زودتر مستجاب مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 292 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اسمح یسمح لک. با کسان سهل انگارى کن تا با تو سهل انگارى کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 293 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اشتدّ غضب اللَّه على من زعم أنّه ملک الأملاک لا ملک إلّا اللَّه. خشم خدا بر آنکه گمان مى کند ملک ملکان است بسیار سخت است ملکى جز خدا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 294 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اشتدّ غضب اللَّه على الزّناه. خشم خدا نسبت بزناکاران بسیار سخت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 295 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اشتدّی أزمّه تنفرجی. وقتى کار بنهایت سختى رسید راه چاره پیدا مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 296 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اشتدّ غضب اللَّه على امرأه أدخلت على قوم ولدا لیس منهم یطّلع على عوراتهم و یشرکهم فی أموالهم. زنى که فرزندى «بخطا پدید آورد»و بر خانواده اى در آورد که بناحق محارم آنها را ببیند و در اموالشان شرکت کند خشم خدا نسبت بوى بسیار سخت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 297 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اشتدّ غضب اللَّه على من ظلم من لا یجد ناصرا غیر اللَّه. آن کس که بر بینوائى که بجز خدا پناهى ندارد ستم میکند خشم خدا نسبت باو بسیار سخت است »نهج الفصاحه حدیث شماره 298 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشجع النّاس من غلب هواه. شجاعترین مردم آن کس است که بر هوس خویش تسلط یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 299 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه إمام جائر. روز رستاخیز عذاب پیشواى ستمگر از همه کس سختتر است »نهج الفصاحه حدیث شماره 300 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشدّ النّاس بلاء الأنبیاء ثمّ الأمثل فالأمثل یبتلی الرّجل على حسب دینه فإن کان فی دینه صلبا اشتدّ بلاؤه و إن کان فی دینه رقّه ابتلى على قدر دینه فما یبرح البلاء بالعبد حتّى یترکه یمشی على الأرض و ما علیه خطیئه. ابتلاى پیغمبران از همه مردم سخت تر است و پس از آن هر که بآنها نزدیکتر باشد، مرد باندازه قوت دین خود بلا مى بیند اگر دین او محکم باشد ابتلاى او سخت است و اگر دین او سست باشد باندازه دین خود بلا مى بیند بلا بر بنده فرو مى آید تا همه گناهان او را پاک کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 301 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشدّ النّاس عذابا للنّاس فی الدّنیا أشدّ النّاس عذابا عند اللَّه یوم القیامه. آنکه در دنیا مردم را بیشتر آزار کند در روز رستاخیز پیش خدا از همه مردم عذاب وى سخت تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 302 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه من یری النّاس أنّ فیه خیرا و لا خیر فیه. در روز رستاخیز از همه مردم عذاب آن کس سخت تر است که مردم گمان میکنند خیرى در او هست ولى خیرى در او نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 303 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشدّ النّاس عذابا یوم القیامه عالم لم ینفعه علمه. روز رستاخیز عذاب دانشمندى که از دانش خود بهره نمى برد از همه مردم سخت تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 304 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشدّ النّاس حسره یوم القیامه رجل أمکنه طلب العلم فی الدّنیا فلم یطلبه و رجل علّم علما فانتفع به من سمعه منه دونه. دو کس روز رستاخیز از همه مردم بیشتر حسرت میخورند یکى مردى که در دنیا براى طلب دانش فرصت داشته ولى به جستجوى آن برنخاسته است یکى دیگر مردى که دانشى بدیگرى آموخته و شاگرد وى از آن بهره مند شده ولى او بى بهره مانده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 305 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشدّکم من ملک نفسه عند الغضب و أحلمکم من عفى بعد المقدره. نیرومندترین شما کسى است که هنگام غضب بر خود تسلط داشته باشد و بردبارترین شما کسى است که پس از قدرت ǘҠگناه کسان درگذرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 306 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشرف الإیمان أن یأمنک النّاس و أشرف الإسلام أن یسلم النّاس من لسانک و یدک. بهترین ایمان آنست که مردم از تو در امان باشند و بهترین اسلام آنست که مردم از دست و زبان تو بسلامت مانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 307 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشرف الزّهد أن یسکن قلبک على ما رزقت و إنّ أشرف ما تسأل من اللَّه عزّ و جلّ العافیه فی الدّین و الدّنیا. بهترین زهدها آنست که از آنچه دارى خشنود باشى و بهترین چیزى که از خدا توان خواست عافیت دین و دنیاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 308 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشعر کلمه تکلّم بها العرب کلمه لبید: ألا کلّ شى ء ما خلا اللَّه باطل. بهترین شعرى که عرب گفته سخن لبید است که گوید بجز خدا همه چیز باطل است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 309 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اشفقوا تحمدوا و تؤجروا. مهربان باشید تا شما را ستایش کنند و پاداش یابید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 310 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشقى الأشقیاء من اجتمع علیه فقر الدّنیا و عذاب الآخره از همه بدبختان بدبخت تر کسى است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 311 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشکر النّاس أشکرهم للنّاس. از همه مردم سپاسگزارتر آن کس است که بهتر سپاس مردم را مى گزارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 312 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أشیدوا النّکاح و أعلنوه. عقد نکاح را محکم کنید و آن را علنى سازید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 313 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أصابتکم فتنه الضّرّاء فصبرتم و إنّ أخوف ما أخاف علیکم فتنه السّرّاء من قبل النّساء إذا تسوّرن الذّهب و لبسن ربط الشّام و عصب الیمن و أتعبن الغنیّ و کلّفن الفقیر ما لا یجد. فتنه سخت را دیدید و صبر کردید و من از فتنه اى سخت تر بر شما بیم دارم که از طرف زنان مى آید هنگامى که النگوى طلا بدست و پارچه هاى فاخر ببر کنند و توانگران را بزحمت اندازند و از فقیر چیزى که بدان دسترس ندارد بخواهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 314 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أصدق الرّؤیا بالأسحار. راست ترین خوابها را در سحرگاه توان دید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 315 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أصرم الأحمق. با احمق آمیزش مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 316 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أصلح النّاس أصلحهم للنّاس. بهترین مردم کسى است که براى مردم سودمندتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 317 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أصلح بین النّاس و لو تعنی الکذب. میان مردم را باصلاح آر اگر چه با دروغ باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 318 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أصلحوا دنیاکم و اعملوا لآخرتکم کأنّکم تموتون غدا. دنیاى خویش را اصلاح کنید و براى آخرت خویش بکوشید چنان که گوئى فردا خواهید مرد، »نهج الفصاحه حدیث شماره 319 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اصنع المعروف إلى من هو أهله و إلى غیر أهله فإن أصبت أهله أصبت أهله و إن لم تصب أهله کنت أنت أهله. با آن کس که سزاوار نیکى است و آن کس که سزاوار آن نیست نیکى کن، اگر نیکى تو باهل آن رسید چه بهتر و گر نه تو خود اهل آن هستى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 320 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اضمنوا لی ستّا من أنفسکم أضمن لکم الجنّه أصدقوا إذا حدّثتم و أوفوا إذا وعدتم و أدّوا إذا ائتمنتم و احفظوا فروجکم و غضّوا أبصارکم و کفّوا أیدیکم. شش چیز را از طرف خود براى من تعهد کنید تا من بهشت را براى شماها تعهد کنم وقتى سخنى مى گوئید راست گوئید و وقتى وعده مدهید وفا کنید. وقتى امانت به شما سپردند رد کنید، خویشتن را از آمیزشهاى ناپاک حفظ کنید، چشمهاى خود را «از نگاههاى ناروا» ببندید و دست خویش را «از اعمال ناپسند» نگهدارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 321 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اضمنوا لی ستّ خصال أضمن لکم الجنّه لا تظالموا عند قسمه مواریثکم و أنصفوا النّاس من أنفسکم و لا تجبنوا عند قتال عدوّکم و لا تغلوا غنائمکم و امنعوا ظالمکم من مظلومکم. شش صفت را براى من تعهد کنید تا بهشت را براى شما تعهد کنم، هنگام تقسیم ارث بیکدیگر ستم مکنید با مردم به انصاف رفتار کنید و هنگام جنگ با دشمن ترسان مباشید و در غنائم خیانت مکنید و ظالم را از مظلوم دفع کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 322 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطلبوا الرّزق فی خبایا الأرض. روزى را در نهانگاههاى زمین بجوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 323 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطلبوا العلم و لو بالصّین فإنّ طلب العلم فریضه على کلّ مسلم إنّ الملائکه تضع أجنحتها لطالب العلم رضا بما یطلب. دانش را بجوئید اگر چه در چین باشد زیرا طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است و فرشتگان بال خویش را براى طالب علم پهن مى کنند زیرا از آنچه وى در طلب آنست خشنود هستند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 324 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطلبوا الحوائج بعزّه الأنفس فإنّ الامور تجری بالمقادیر. حوائج خویش را با عزت نفس بجوئید زیرا کارها جریان مقدر دارد، »نهج الفصاحه حدیث شماره 325 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أطلب العافیه لغیرک ترزقها فی نفسک. عافیت را براى دیگران بخواه تا نصیب تو شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 326 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطلبوا العلم من المهد إلى اللّحد. از گهواره تا گور دانش بجوئید »نهج الفصاحه حدیث شماره 327 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أطعموا طعامکم الأتقیاء و أولوا معروفکم المؤمنین. غذاى خود را به پرهیزکاران بخورانید و نیکیهاى خود را در باره مؤمنان انجام دهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 328 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطلبوا الفضل عند الرّحماء من أمّتی تعیشوا فی أکنافهم و لا تطلبوه من القاسیه قلوبهم. بزرگوارى را در پیش رحیمان امت من بجوئید و در پناه آنها زندگى کنید و آن را از سنگ دلان مجوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 329 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطّلع فی القبور و اعتبر بالنّشور. در قبرها بنگر و از رستاخیز پند آموز »نهج الفصاحه حدیث شماره 330 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطّلعت فی الجنّه فرأیت أکثر أهلها الفقراء و اطّلعت فی النّار فرأیت أکثر أهلها النّساء. در بهشت نگریستم و دیدم که بیشتر مردم آن فقیرانند و در جهنم نگریستم و دیدم که بیشتر مردم آن زنانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 331 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أطیب الکسب عمل الرّجل بیده. بهترین کسبها آنست که مرد با دست خود کار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 332 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أطیب کسب الرّجل المسلم سهمه فی سبیل اللَّه. بهترین کسب مرد مسلمان تیرى است که در راه خدا میاندازد »نهج الفصاحه حدیث شماره 333 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أطیب الطّیب المسک. بهترین بوهاى خوش مشک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 334 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعبد اللَّه کأنّک تراه فإن کنت لا تراه فإنّه یراک. خداى را چنان پرستش کن که گوئى او را مى بینى اگر تو او را نمى بینى او ترا میبیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 335 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعتبروا الصّاحب بالصّاحب. یار را بیار توان سنجید »نهج الفصاحه حدیث شماره 336 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعجز النّاس من عجز عن الدّنیا و أبخل النّاس من بخل بالسّلام. عاجزترین مردم آن کس است که از کار دنیا عاجز ماند و بخیل ترین مردم آن کس است که در اداى سلام بخل ورزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 337 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعدی عدوّک نفسک الّتی بین جنبیک. خطرناکترین دشمن تو نفس تو است که میان دو پهلوى تو است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 338 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعدى عدوّک زوجتک الّتی تضاجعک و ما ملکت یمینک. خطرناکترین دشمن تو همسر تو است که با تو همخوابه است و مملوک تو. »نهج الفصاحه حدیث شماره 339 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعدل النّاس من رضى للنّاس ما یرضى لنفسه و کره لهم ما کره لنفسه. عادلتر از همه مردم کسى است که آنچه براى خود پسندد براى مردم نیز پسندد و آنچه بر خود روا ندارد بر مردم روا ندارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 340 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعدلوا بین أولادکم بالنّحل کما تحبّون أن یعدلوا بینکم فی البرّ و اللّطف. شما که میخواهید فرزندانتان در نیکى و محبت با شما بعدالت رفتار کنند در کار بخشش با آنها بعدالت رفتار کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 341 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعذر اللَّه إلى امرئ أخّر أجله حتّى بلغ ستّین سنه. هر کس را خداوند تا شصت سال زنده نگاهدارد در عذر را به روى او بسته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 342 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعروا النّساء یلزمن الحجال. زنان را بى لباس بگذارید تا در خانه بمانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 343 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعزّ أمر اللَّه یعزّک اللَّه. کار خدا را عزیز دار تا خدایت عزیز کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 344 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعزل الأذى عن طریق المسلمین. مانع از راه مسلمانان دور کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 345 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعطی و لا توکئی فیوکأ علیک. ببخش و تنگ مگیر که بر تو تنگ گیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 346 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعط السّائل و لو جاءک على فرس و أعط الأجیر حقّه قبل أن یجفّ عرقه. به گدا چیزى بده و گر چه بر اسب بنزد تو آمد و مزد اجیر را پیش از آنکه عرقش خشک شود بپرداز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 347 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعطیت جوامع الکلم و اختصر لی الکلام اختصارا. کلمات جامع و پر معنى را بمن بخشیدند و سخن براى من پیچیده و مختصر شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 348 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم العباده أجرا أخفیها. پراجرترین عبادت ها آنست که نهانتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 349 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم النّاس همّا المؤمن یهتمّ بأمر دنیاه و أمر آخرته. مؤمن از همه مردم گرفتارتر است زیرا باید بکار دنیا و آخرت هر دو برسد »نهج الفصاحه حدیث شماره 350 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم النّاس حقّا على المرأه زوجها و أعظم النّاس حقّا على الرّجل أمّه. شوهر از همه کس بیشتر بر زن حق دارد و مادر از همه کس بیشتر بر مرد حق دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 351 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم الخطایا اللّسان الکذوب. سر گناهان، زبان دروغپرداز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 352 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم الظّلم ذراع من الأرض ینتقصه المرء من حقّ أخیه لیست حصاه أخذها إلّا طوّقها یوم القیامه. بزرگترین ستمها آنست که مردى یکذراع زمین از حق برادر خویش بگیرد، هر ریگى که بدین طریق در تصرف او در آید روز رستاخیز در گردن او طوقى مى شود »نهج الفصاحه حدیث شماره 353 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم النّاس فی الدّنیا خطرا من لم یجعل للدّنیا عنده خطرا. در دنیا قدر کسى بیشتر است که دنیا در نظرش قدر ندارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 354 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم النّاس قدرا من ترک ما لا یعنیه. عالیقدر از همه مردم کسیست که در آنچه بدو مربوط نیست مداخله نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 355 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم النّساء أحسنهنّ وجوها و أرخصهنّ مهورا. بهترین زنان آن است که رویش خوبتر و مهرش کمتر است »نهج الفصاحه حدیث شماره 356 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعظم النّساء برکه أقلّهن مؤنه. از همه زنان پربرکت تر آنست که خرجش کمتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 357 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعقل النّاس أشدّهم مداراه للنّاس. عاقلتر از همه مردم کسى است که با مردم بیشتر مدارا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 358 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعقلها و توکّل. زانوى شتر را ببند و توکل کن »نهج الفصاحه حدیث شماره 359 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعلم النّاس من جمع علم النّاس إلى علمه. دانشمندتر از همه مردم کسى است که دانش دیگران را بدانش خود بیفزاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 360 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعلم أنّ الخلائق لو اجتمعوا على أن یعطوک شیئا و لم یرد اللَّه أن یعطیک لم یقدروا علیه أو یصرفوا عنک شیئا أراد اللَّه أن یصیبک به لم یقدروا على ذلک فإذا سئلت فاسأل اللَّه و إذا استعنت فاستعن باللَّه. بدان که اگر جهانیان بخواهند چیزى بتو بدهند و خداوند نخواهد نمیتوانند و اگر جهانیان بخواهند چیزى را که خداوند براى تو خواسته از تو منع کنند نمیتوانند بنا بر این وقتى چیزى میخواهى از خدا بخواه و وقتى کمک مى جوئى از خدا بجوى »نهج الفصاحه حدیث شماره 361 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعلم أنّ ما أصابک لم یکن لیخطأک و ما أخطأک لم یکن لیصیبک. بدان که آنچه بتو رسیده ناچار میرسید و آنچه از تو فوت شده بناچار فوت میشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 362 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعلم أنّ النّصر مع الصّبر و أنّ الفرج مع الکرب و أنّ مع العسر یسرا. بدان که ظفر قرین صبر است و گشایش قرین رنج و بدنبال سختى سستى اى هست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 363 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعلم أنّ القلم قد جرى بما هو کائن. بدان که قلم تقدیر، بر همه شدنیها رفته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 364 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعلم أنّه لیس منکم من أحد إلّا مال وارثه أحبّ إلیه من ماله. مالک ما قدّمت و مال وارثک ما أخّرت. بدانید که همه شما مال وارث خویش را از مال خویش بیشتر دوست دارید. مال تو آنست که از پیش میفرستى و مال وارث آنست که بجا میگذارى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 365 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعمار أمّتی ما بین السّتّین إلى السّبعین. عمرهاى امت من میان شصت و هفتاد سال است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 366 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعمل عمل امرئ یظنّ أنّه لن یموت أبدا و احذر حذر امرئ یخشى أن یموت غدا. چنان کار کن که گوئى هیچ وقت نخواهى مرد و چنان بیمناک باش که گوئى فردا خواهى مرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 367 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اعملوا فکلّ میسّر لما خلق له. کار کنید زیرا هر کسى آنچه را براى آن ساخته شده بدست مى آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 368 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الأعمال بالنّیّه. کارها وابسته به نیت است »نهج الفصاحه حدیث شماره 369 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أعینوا أولادکم على البرّ من شاء إستخرج العقوق من ولده. فرزندان خود را در خوب شدن کمک کنید زیرا هر که بخواهد مى تواند نافرمانى را از فرزند خود بیرون آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 370 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أغبط النّاس عندی مؤمن خفیف الحاذّ ذو حظّ من صلاه و کان رزقه کفافا فصبر علیه حتّى یلقى اللَّه و أحسن عباده ربّه و کان غامضا فی النّاس عجلت منیّته و قلّ تراثه و قلّت بواکیه. خوشبخت ترین مردم در نظر من مؤمنى است که متعلقاتش کم و از نماز بهره ور باشد، روزى او بحد کفاف باشد و با آن بسازد تا بخداى خویش برسد، خداى را به خوبى پرستش کند و در میان مردم گمنام باشد، وقتى مرگش برسد ارثش کم باشد و گریندگانش انگشت شمار باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 371 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اغتنم خمسا قبل خمس شبابک قبل هرمک و صحّتک قبل سقمک و غناک قبل فقرک و فراغک قبل شغلک و حیاتک قبل موتک. پنج چیز را پیش از پنچ چیز غنیمت شمار جوانى پیش از پیرى صحت پیش از بیمارى و ثروت پیش از نیازمندى و فراغت پیش از اشتغال و زندگى پیش از مرگ »نهج الفصاحه حدیث شماره 372 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اغتنموا الدّعاء عند الرّقّه فإنّها رحمه. بهنگام رقت دعا را غنیمت شمارید که رقت مایه رحمت است »نهج الفصاحه حدیث شماره 373 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اغتنموا دعوه المؤمن المبتلى. دعاى مؤمن مبتلا را غنیمت شمارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 374 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أغد عالما أو متعلّما أو مستمعا أو محبّا و لا تکن الخامسه فتهلک. دانشمند باش یا دانش آموز یا مستمع یا دوستدار علم و پنجمى مباش که هلاک خواهى شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 375 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أغدوا فی طلب العلم فإنّ- الغدوّ برکه و نجاح. در طلب علم زود خیز باشید زیرا زود خیزى مایه برکت و کام یابى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 376 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اغسلوا ثیابکم و خذوا من شعورکم و استاکوا و تزیّنوا و تنظّفوا فإنّ بنی إسرائیل لم یکونوا یفعلون ذلک فزنت نساؤهم. لباسهاى خود را تمیز کنید و موهاى خود را کم کنید، مسواک بزنید و آراسته و پاکیزه باشید زیرا یهودان چنین نکردند و زنانشان زناکار شدند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 377 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اغفر، فإن عاقبت فعاقب بقدر الذّنب و اتّق الوجه. گناه کسان را ببخش و اگر مجازات میکنى بقدر گناه مجازات کن و صورت را میازار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 378 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أغفل النّاس من لم یتّعظ بتغیّر الدّنیا من حال إلى حال. غافلتر از همه مردم کسى است که از تغیر احوال جهان پند نگیرد »نهج الفصاحه حدیث شماره 379 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أغنى النّاس من لم یکن للحرص أسیرا. بى نیازتر از همه مردم کسى است که در بند آز نباشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 380 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفشوا السّلام بینکم تحابّوا. سلام را آشکار کنید تا رشته دوستى شما استوار شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 381 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفشوا السّلام تسلموا. سلام را آشکار سازید تا سلامت مانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 382 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفشوا السّلام و أطعموا الطّعام و صلوا الأرحام و صلّوا باللّیل و النّاس نیام تدخلوا الجنّه بسلام. سلام را فاش کنید و طعام بخورانید، با خویشاوندان الفت گیرید و هنگام شب که مردم در خوابند نماز بخوانید تا وارد بهشت شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 383 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأصحاب من إذا ذکرت أعانک و إذا نسیت ذکرک. بهترین دوستان کسى است که وقتى یاد کردى ترا یارى کند و و وقتى فراموش کردى ترا بیاد آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 384 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأعمال ثلاثه:التّواضع عند الدّوله و العفو عند القدره و العطیّه بغیر المنّه. بهترین کارها سه چیز است، تواضع بهنگام دولت و عفو بهنگام قدرت و بخشش بدون منت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 385 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأعمال أن تدخل على أخیک المؤمن سرورا أو تقضى عنه دینا. بهترین کارها آنست که برادر مؤمن خویش را خوشحال سازى یا قرض او را بپردازى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 386 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأعمال بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلى النّاس بهترین کارها پس از ایمان به خدا دوستى با مردم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 387 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأعمال الکسب من الحلال. بهترین کارها کسب حلال است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 388 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأعمال العلم باللَّه إنّ العلم ینفعک معه قلیل العمل و کثیره و إنّ الجهل لا ینفعک معه قلیل العمل و لا کثیره. بهترین کارها خداشناسى است کارى که با دانش قرینست اندک و بسیار آن سودمند است و کارى که با نادانى قرینست نه اندک آن سود میدهد و نه بسیار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 389 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأعمال الحبّ فی اللَّه و البغض فی اللَّه. بهترین کارها دوستى و دشمنى در راه خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 390 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الإیمان أن تعلم أنّ اللَّه معک حیثما کنت. بهترین اقسام ایمان آنست که بدانى هر جا هستى خدا با تست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 391 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الإیمان أن تحبّ للَّه و تبغض للَّه و تعمل لسانک فی ذکر اللَّه و أن تحبّ للنّاس ما تحبّ لنفسک و تکره لهم ما تکره لنفسک و أن تقول خیرا أو تصمت. بهترین اقسام ایمان اینست که براى خدا دوست بدارى و براى خدا دشمن بدارى و آنچه براى خود میخواهى براى مردم بخواهى و آنچه براى خود نمیخواهى براى دیگران نخواهى و سخن نیک بگوئى یا خاموش مانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 392 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الإیمان الصّبر و السّماحه بهترین خصال ایمان صبر و گذشت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 393 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الجهاد کلمه حقّ عند سلطان جائر. بهترین جهاد سخن حقیست که پیش پادشاه ستمکار گویند »نهج الفصاحه حدیث شماره 394 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الجهاد من أصبح و لم یهمّ بظلم أحد. بهترین اقسام جهاد آنست که کسى روز آغاز کند و در اندیشه ظلم کسى نباشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 395 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الحسنات تکرمه الجلساء. بهترین کارهاى نیک آنست که جلیسان را عزیز دارى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 396 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الجهاد أن یجاهد الرّجل نفسه و هواه. بهترین جهاد آنست که انسان با نفس و هوس خود پیکار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 397 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الدّعاء دعاء المرء لنفسه. بهترین دعاها دعائیست که انسان براى خود میکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 398 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الدّنانیر دینار ینفقه الرّجل على عیاله. بهترین پولها پولى است که انسان براى نان خوران خود خرج میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 399 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الصّدقه ما کان عن ظهر غنى و الید العلیا خیر من الید السّفلى و ابدأ بمن تعول. بهترین صدقه ها اینست که در حال بینیازى صورت گیرد و دست دهنده بهتر از دست گیرنده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 400 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الصّدقه أن یتعلّم المرء المسلم علما ثمّ یعلّمه أخاه المسلم. بهترین صدقه ها آن است که مرد مسلمان دانشى بیاموزد و به برادر مسلمان خود تعلیم دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 401 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل صدقه الّلسان الشّفاعه تفک بها الأسیر و تحقن بها الدّم و تجرّ بها المعروف و الإحسان إلى أخیک و تدفع عنه الکریهه. بهترین صدقه زبان، شفاعتى است که بوسیله آن اسیر را آزاد سازى و از ریختن خون جلوگیرى کنى و نیکى و احسان را به سوی برادر خویش بکشانى و بدى را از او دفع کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 402 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الأعمال أن تشبع کبدا جائعا. بهترین کارها آنست که گرسنه را سیر کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 403 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الصّدقه حفظ الّلسان. بهترین صدقه ها، نگهدارى زبانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 404 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الصّدقه صدقه الّلسان. بهترین صدقه ها، صدقه زبان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 405 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الصّدقه أن تصدّق و أنت صحیح شحیح تأمل الغنى و تخشى الفقر و لا تمهل حتّى إذا بلغت الحلقوم قلت لفلان کذا و لفلان کذا، ألا و قد کان لفلان. بهترین صدقه ها آنست که هنگامى که سالم و تنگدستى و امید ثروت و بیم فقر دارى صدقه بدهى نه آنکه بگذارى تا وقتى جان بگلو رسید گوئى این مال فلانى و این مال فلانى، زیرا آنها متعلق بفلانى شده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 406 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الصّدقه إصلاح ذات البین. بهترین اقسام صدقه آنست که میان دو کس را اصلاح دهى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 407 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الصّدقه الصّدقه على ذی الرّحم الکاشح. بهترین صدقه ها آنست که به خویشاوندى که دشمن توست چیزى بدهى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 408 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل العباده انتظار الفرج. بهترین اقسام عبادت انتظار گشایش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 409 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل العمل أدومه و إن قلّ. بهترین کارها آن است که دوامش بیشتر است اگر چه اندک باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 410 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل العمل النّیّه الصّادقه. بهترین کارها نیت پاک است »نهج الفصاحه حدیث شماره 411 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل العباده أجرا سرعه القیام من عند المریض. از همه عبادت ها بهتر و پراجرتر آن است که زودتر از پیش مریض برخیزى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 412 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الفضائل أن تصل من قطعک و تعطى من حرمک و تصفح عمّن ظلمک. بهترین فضایل این است که با آنکه از تو ببرد پیوند گیرى و به کسى که تو را محروم میکند عطا کنى و از آنکه بر تو ستم کند درگذرى »نهج الفصاحه حدیث شماره 413 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل الکسب بیع مبرور و عمل الرّجل بیده. بهترین کسبها معامله اى است که نادرستى در آن نباشد و کارى است که مرد با دست خود انجام دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 414 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل المؤمنین إسلاما من سلم المسلمون من لسانه و یده و أفضل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا. از همه مؤمنان اسلام آن کس بهتر است که مسلمانان از دست و زبانش در امان باشند و از همه مؤمنان ایمان آن کس بهتر است که اخلاق وى نیکتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 415 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل المؤمنین إیمانا الّذی إذا سئل أعطى و إذا لم یعط استغنى. از همه مؤمنان ایمان آن کس بهتر است که وقتى از او چیزى بخواهند بدهد و اگر چیزى باو ندهند راه بى نیازى سپرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 416 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل النّاس رجل یعطی جهده. بهترین مردم آنست که همه کوشش خود را بکار میبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 417 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفلح من رزق لبّا. آنکه خرد دارد رستگار مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 418 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضل النّاس من تواضع عن رفعه و زهد عن غنیه و أنصف عن قوّه و حلم عن قدره. بهتر از همه مردم کسى است که در حال رفعت فروتنى کند و در عین ثروت زاهد باشد و در عین قوت انصاف دهد و در حال قدرت برد بارى کند »نهج الفصاحه حدیث شماره 419 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفضلکم إیمانا أحسنکم أخلاقا. هر کس از شما اخلاقش نیکتر ایمانش بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 420 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفقر النّاس الطّامع. طمعکار از همه مردم فقیرتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 421 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أفلح من هدى إلى الإسلام و کان عیشه کفافا و قنع به. هر که باسلام راهبر شده و لوازم زندگى بقدر رفع حاجت دارد و بدان قناعت کند رستگار شده است »نهج الفصاحه حدیث شماره 422 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اقرءوا القرآن ما ائتلفت علیه قلوبکم فإذا اختلفتم فیه فقوموا. قرآن را تا هنگامى که دلهاى شما بر آن اتفاق دارد بخوانید و وقتى در باره آن اختلاف پیدا کردید برخیزید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 423 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اقرأ القرآن ما نهاک فإذا لم ینهک فلست تقرؤه. اگر خواندن قرآن ترا از کار بد منع میکند آن را بخوان ولى اگر ترا از کار بد وانمیدارد به حقیقت قرآن نمیخوانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 424 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اقرءوا القرآن و اعملوا به و لا تجفوا عنه و لا تغلوا فیه و لا تأکلوا به و لا تستکثروا به. قرآن را بخوانید و بدان عمل کنید و از آن دور نشوید و در آن غلو نکنید بوسیله قرآن نان نخورید و به کمک آن فزونى مجوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 425 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اقرءوا القرآن فإنّ اللَّه تعالى لا یعذّب قلبا وعى القرآن. قرآن را بخوانید زیرا خداوند دلى را که قرآن را دریافته معذب نمیکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 426 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقرب العمل إلى اللَّه الجهاد فی سبیل اللَّه و لا یقاربه شى ء. نزدیکترین کارها بخدا جهاد در راه خداست و چیزى مانند آن نیست »نهج الفصاحه حدیث شماره 427 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اقبل الحقّ ممّن أتاک به من صغیر أو کبیر و إن کان بغیضا بعیدا و اردد الباطل على من جاءک به من صغیر أو کبیر و إن کان حبیبا قریبا. سخن حق را از هر که شنیدى به پذیر اگر چه دشمن و بیگانه باشد و ناحق را از هر که شنیدى نپذیر اگر چه دوست و نزدیک باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 428 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اقتربت السّاعه و لا یزداد النّاس على الدّنیا إلّا حرصا و لا ترداد منهم إلّا بعدا. رستاخیز نزدیک شده است و آز مردم بدنیا دائما بیشتر و دنیا از آن ها دورتر مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 429 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقلّ النّاس راحه البخیل. آسایش بخیل از همه کس کمتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 431 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقلّ النّاس لذّه الحسود. لذت حسود از همه کس کمتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 430 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقلّ من الدّین تعش حرّا. قرض کمتر گیر تا آزاد باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 432 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقلّ من الذّنوب یهن علیک الموت. گناه کمتر کن تا مرگ بر تو آسان شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 433 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقلّوا الدّخول على الأغنیاء فإنّه أحرى أن لا تزدروا نعم اللَّه عزّ و جلّ. پیش توانگران کمتر روید زیرا در این صورت نعمتهاى خدا را خوار نخواهید شمرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 434 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقیلو السّخیّ زلّته فإنّ اللَّه آخذ بیده کلّما عثر. از لغزش مرد سخاوتمند بگذرید زیرا هر دم بلغزد خدا دست او را میگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 435 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أقیموا حدود اللَّه تعالى فی البعید و القریب و لا تأخذکم فی اللَّه لومه لائم. مقررات خدا را در باره بیگانه و خویش اجرا کنید و در کار خدا بسخن کسان گوش مدهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 436 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکبر أمّتی الّذین لم یعطوا فیبطروا و لم یقتر علیهم فیسألوا. بزرگترین افراد امت من آنها هستند که نه چندان توانگرند که خود را گم کنند و نه چندان فقیرند که دست بسؤال گشایند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 437 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکبر الکبائر الإشراک باللَّه و قتل النّفس و عقوق الوالدین و شهاده الزور. بزرگترین گناهان بزرگ شرک بخدا و قتل نفس و بد رفتارى با پدر و مادر و شهادت دروغ است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 438 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکبر الکبائر سوء الظّنّ باللَّه بدترین گناهان بزرگ بدگمانى بخداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 439 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثر خطایا ابن آدم فی لسانه. بیشتر گناهان فرزند آدم از زبان اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 440 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثر النّاس ذنوبا یوم القیامه أکثرهم کلاما فیما لا یعنیه. در روز رستاخیز از همه مردم گناه آن کس بیشتر است که بیشتر از همه در چیزهائى که بدو مربوط نیست سخن گوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 441 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثر النّاس قیمه أکثرهم علما. هر که بدانش از دیگران پیش تر است، قیمتش از دیگران بیشتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 442 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثر ذکر الموت فإنّ ذکره یسلّیک ممّا سواه. مرگ را بسیار بخاطر بیاور زیرا یاد مرگ ترا از رنج هاى دیگر تسلیت مى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 443 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثروا ذکر الموت فإنّه یمحّص الذّنوب و یزهّد فی الدّنیا فإن ذکرتموه عند الغنى هدمه و إن ذکرتموه عند الفقر أرضاکم بعیشکم. مرگ را بسیار به یاد آرید زیرا یاد مرگ گناهان را پاک مى کند و حرص دنیا را کم مى کند، اگر مرگ را بهنگام توانگرى به یاد آرید اهمیت آن را کم میکند و اگر بهنگام تنگدستى یاد کنید، شما را از زندگى تان خشنود مى سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 444 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثروا من الإخوان فإنّ ربّکم حییّ کریم یستحیی أن یعذّب عبده بین إخوانه یوم القیمه. دوست بسیار گیرید زیرا خداى شما با حیا و بخشنده است و شرم دارد که روز رستاخیز بنده خود را میان برادرانش عذاب کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 445 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثر من الدّعاء فإنّ الدّعاء یردّ القضاء. بسیار دعا کن که دعا قضا را دفع میکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 446 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکثروا من ذکر هادم اللّذّات فإنّه لا یکون فی کثیر إلّا قلّله و لا فی قلیل إلّا أجزله. مرگ را بسیار بیاد آرید زیرا یاد مرگ بسیار را کم و کم را کافى جلوه مى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 447 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکرموا الشّهود فإنّ اللَّه یستخرج بهم الحقوق و یدفع بهم الظّلم. شاهدان را گرامى شمارید زیرا خدا حقوق کسان را بوسیله آنان احقاق میکند و ستم را بوسیله آنها دفع مى نماید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 448 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکرم النّاس أتقاهم. بزرگوارتر از همه مردم کسى است که پرهیزکارتر است »نهج الفصاحه حدیث شماره 449 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکرموا العلماء فإنّهم ورثه الأنبیاء فمن أکرمهم فقد أکرم اللَّه و رسوله. دانشمندان را گرامى دارید که آنها وارثان پیغمبرانند و هر که آنها را عزیز دارد خدا و پیغمبر را عزیز داشته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 450 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکرموا أولادکم و أحسنوا آدابهم. فرزندان خود را گرامى شمارید و نیکو تربیتشان کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 451 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکرموا الخبز فإنّ اللَّه أنزله من برکات السّماء و أخرجه من برکات الأرض. نان را گرامى شمارید زیرا خداوند آن را از برکات آسمان فرو فرستاده و از برکات زمین بیرون آورده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 452 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اکلفوا من العمل ما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّى تملّوا و إنّ أحبّ العمل إلى اللَّه تعالى أدومه و إن قلّ. بقدر توانائى خود عبادت کنید زیرا وقتى شما ملول شدید خدا نیز ملول مى شود، در نظر خدا بهترین کارها آنست که بادوامتر است اگر چه اندک باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 453 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أکمل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا و خیارکم خیارکم لنسائهم. کامل ترین مؤمنان آن است که خلقش نیک تر است و از همه شما نیک تر کسانى هستند که براى زنان خود نیکترند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 454 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرک بأهل النّار؟ کلّ جعظریّ جوّاظ مستکبر جمّاع منوع. مى خواهى تو را از اهل جهنم خبر دهم؟ هر کس که خود پسند و خود خواه و متکبر و حریص و بخیل باشد »نهج الفصاحه حدیث شماره 455 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرک بخیر ما یکنز المرء؟.. المرأه الصّالحه إذا نظر إلیها سرّته و إذا أمرها أطاعته و إذا غاب عنها حفظته. میخواهى ترا از بهترین گنجینه مرد خبر دهم؟ زن پارسا که وقتى بدو نگرد مسرور شود و همین که بدو فرمان دهد اطاعت کند و هنگام غیبت امانت او را محفوظ دارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 456 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرک عن ملوک الجنّه؟ رجل ضعیف مستضعف ذو طمرین لا یؤبه له لو أقسم على اللَّه لأبرّه. میخواهى ترا از پادشاهان بهشت خبر دهم؟ مرد ضعیف و ناتوان و ژنده پوش که هیچ کس بدو اعتنا نکند و اگر قسم خورد که چیزى واقع مى شود خداوند قسم او را راست کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 457 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرکم بأفضل من درجه الصّیام و الصّلوه و الصّدقه اصلاح ذات البین فإنّ فساد ذات البین هی الحالقه. میخواهید شما را از چیزى که بهتر از روزه و نماز و صدقه است خبر دهم؟ اصلاح میان کسان، زیرا فساد میان کسان مایه هلاک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 458 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرکم بمن یحرم علیه النّار غدا؟ على کلّ هیّن لیّن قریب سهل. میخواهید شما را خبر دهم که فردا آتش بر چه کس حرام است؟ هر کس که ملایم و نرم و زودجوش و آسان گیر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 459 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرکم بنسائکم من أهل الجنّه؟ الودود الولود العئود الّتی إذا ظلمت قالت هذه یدی فی یدک لا أذوق غمضا حتّى ترضى. مى خواهید شما را از زنانى که اهل بهشتند خبر دهم؟ زن وفادارى که فرزند زیاد آورد و زود آشتى کند و همین که بدى کرد گوید این دست من در دست توست چشم بر هم نمى گذارم تا از من راضى شوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 460 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرکم بخیرکم من شرّکم؟ خیرکم من یرجى خیره و یؤمن شرّه و شرّکم من لا یرجى خیره و لا یؤمن شرّه. مى خواهید شما را از بدان و نیکان تان خبر دهم؟ بهترین شما کسى است که بخیرش امید توان داشت و از شرش امان توان یافت و بدترین شما کسى است که بخیرش امید و از شرش امان نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 461 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أخبرکم بأیسر العباده و أهونها على البدن؟ الصّمت و حسن الخلق. میخواهید شما را بعبادتى که از همه عبادتها بر بدن آسانتر است خبر دهم؟ سکوت و نیکخوئى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 462 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أدلّکم على أشدّکم؟ أملککم عند الغضب. مى خواهید شما را بآن کس که از همه زورمندتر است رهبرى کنم؟ آنکه هنگام خشم بهتر خود را نگاه مى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 463 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أنبئک بشرّ النّاس؟ من أکل وحده و منع رفده و سافر وحده و ضرب عبده، ألا أنبئک بشرّ من هذا؟ من یخشى شرّه و لا یرجى خیره ألا أنبئک بشرّ من هذا؟ من باع آخرته بدنیا غیره ألا أنبئک بشرّ من هذا؟ من أکل الدّنیا بالدّین. میخواهى ترا از کسى که از همه مردم بدتر است خبر دهم؟.، آن کس که تنها غذا خورد و بکسى چیزى ندهد و تنها سفر کند و بنده خویش را بزند، میخواهى ترا از کسى که بدتر از اوست خبر دهم؟ آنکه از شر او بترسند و بخیرش امید نداشته باشند میخواهى ترا از کسى که بدتر از اوست خبر دهم؟ آنکه آخرت خویش را بدنیاى دیگرى فروشد میخواهى ترا از کسى که بدتر از اوست خبر دهم؟ آنکه بوسیله دین از دنیا بهره مند شود »نهج الفصاحه حدیث شماره 464 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا أعلّمک خصلات ینفعک اللَّه تعالى بهنّ؟ علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده. مى خواهى صفاتى بتو بیاموزم که خداوند ترا بآنها منتفع سازد؟ دانش آموز که دانش دوست مؤمن است و بردبارى پشتیبان او و عقل رهبر و عمل قیم و مدارا پدر و ملایمت برادر اوست و صبر امیر سپاه وى بشمار میرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 465 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا إنّ الغضب جمره توقد فی جوف ابن آدم ألا ترون إلى حمره عینیه و انتفاخ أوداجه فإذا وجد أحدکم شیئا من ذلک فالأرض الأرض. بدانید که خشم آتشى است که در دل انسان مشتعل مى شود مگر نمى بینید که بهنگام خشم چشمهاى او سرخ و رگهایش متورم مى شود وقتى یکى از شما چنین شد روى زمین روى زمین! »نهج الفصاحه حدیث شماره 466 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا إنّ النّاس من آدم و آدم من تراب و أکرمهم عند اللَّه أتقاهم. بدانید که مردم از آدم پدید آمده اند و آدم از خاک و بزرگوار ترین مردم در نظر خدا پرهیزکار ترین آنهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 467 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا إنّ بنی آدم خلقوا على طبقات شتّى، منهم من یولد مؤمنا و یحیا مؤمنا و یموت مؤمنا و منهم من یولد کافرا و یحیا کافرا و یموت کافرا و منهم من یولد کافرا و یحیا کافرا و یموت مؤمنا. بدانید که مردم بر طبقات مختلف آفریده شده اند بعضى مؤمن متولد مى شوند و مؤمن زندگى میکنند و مؤمن مى میرند. بعضى دیگر کافر متولد مى شوند و کافر زندگى میکنند و کافر میمیرند بعضى کافر متولد میشوند و کافر زندگى میکنند ولى مؤمن میمیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 468 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا إنّ خیر الرّجال من کان بطی ء الغضب سریع الرّضا و شرّ الرّجال من کان سریع الغضب بطی ء الرّضا، فإذا کان الرّجل بطی ء الغضب بطی ء الفی ء و سریع الغضب سریع الفی ء فإنّها بها. بدانید که بهترین مردان آنست که دیر بخشم آید و آسان خشنود شود و بدترین مردان آنست که زود بخشم آید و دیر خشنود شود، اگر مردى دیر بخشم آید و دیر خشنود شود یا زود بخشم آید و زود خشنود شود آنهم چیزیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 469 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا إنّ خیر التّجار من کان حسن القضاء حسن الطّلب و شرّ التّجّار من کان سیّئ القضاء سیّئ الطّلب فإذا کان الرّجل حسن القضاء سیّئ الطّلب أو کان سیّئ القضاء حسن الطّلب فإنّها بها. بدانید که بهترین تاجران کسى است که خوش پرداخت و خوش طلب باشد و بدترین تاجران کسى است که بد پرداخت و بد طلب باشد اگر مردى خوش پرداخت و بد طلب یا بد پرداخت و خوش طلب باشد آنهم چیزیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 470 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا إنّ عمل أهل الجنّه حزن بربوه ألا إنّ عمل أهل النّار سهل بسهوه. بدانید که کار اهل بهشت مانند آنست که از راه سختى بر تپه مرتفعى بالا روند و کار اهل جهنم مانند آنست که در سراشیب زمین هموارى راه سپرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 471 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا ربّ مکرّم لنفسه و هو لها مهین ألا ربّ مهین لنفسه و هو لها مکرّم. چه بسیار کسان که خود را عزیز میکنند و بحقیقت خوار مى کنند و چه بسیار کسانى که خود را خوار میکنند و بحقیقت عزیز مى کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 472 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا ربّ شهوه ساعه أورثت حزنا طویلا چه بسا شهوت ساعتی که رنجی طولانى به جای گذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 473 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا ربّ قائم لیس له من القیام إلّا السّهر و ربّ صائم لیس له من صیامه إلّا الجوع و العطش. چه بسیار کسان که هنگام شب براى نماز بر مى خیزند و از کار خود جز بیدارى ثمرى نمى برند و چه بسیار کسانى که روزه مى گیرند و از روزه خویش جز گرسنگى و تشنگى سودى نمى برند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 474 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا و إنّ فی الجسد مضغه إذا صلحت صلح الجسد کلّه و إذا فسدت فسد الجسد کلّه ألا و هی القلب. بدانید که در تن قطعه گوشتى است که اگر صالح بود تمام تن بصلاح آید و اگر فاسد بود تمام تن بفساد گراید، بدانید که آن قلب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 475 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا یا ربّ نفس طاعمه ناعمه فی الدّنیا جائعه عاریه یوم القیامه. ألا یا ربّ نفس جائعه عاریه فی الدّنیا طاعمه ناعمه یوم القیامه. چه بسیار کسان که در این جهان سیر و خوشند و در روز رستاخیز گرسنه و برهنه اند و چه بسیار کسان که در این جهان گرسنه و برهنه اند و روز رستاخیز سیر و خوشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 476 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا لا یمنعنّ رجلا مخافه النّاس أن یقول الحقّ إذا علمه. کسى که سخن حقى مى داند نباید از بیم مردم از گفتن آن خوددارى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 477 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألا لا یخلونّ رجل بامرأه إلّا کان ثالثهما الشّیطان. بدانید که هیچ مردى با زن نامحرم خلوت نمى کند جز آنکه سومى آنها شیطان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 478 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البس جدیدا و عش حمیدا. لباس نو بپوش و نیک نام بزى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 479 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التمسوا الجار قبل شرى الدّار و الرّفیق قبل الطّریق. پیش از خریدن خانه همسایه بجوئید و پیش از سفر رفیق بیابید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 480 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التمسوا الرّزق بالنّکاح. بوسیله زناشوئى روزى بجوئید »نهج الفصاحه حدیث شماره 481 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التمس و لو خاتما من حدید. انگشترى داشته باش اگر چه از آهن باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 482 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألزموا الجهاد تصحّوا و تستغنوا. جهاد کنید تا سالم باشید و بى نیاز شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 483 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللَّه اللَّه فیما ملکت أیمانکم ألبسوا ظهورهم. و أشبعوا بطونهم و ألینوا لهم القول. در رفتار با بندگان خود خدا را در نظر داشته باشید، تنشان را به پوشانید و شکمشان را سیر کنید و با آنها بملایمت سخن گوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 484 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللَّه اللَّه فیمن لیس له ناصر إلّا اللَّه. در باره کسى که جز خدا یاورى ندارد خدا را در نظر داشته باشید »نهج الفصاحه حدیث شماره 485 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللَّه فی عون العبد ما کان العبد فی عون أخیه. تا هنگامى که شخص بیارى برادر خویش مى پردازد خداوند یاور اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 486 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللَّه مع القاضی ما لم یجر فإذا جار تخلّى اللَّه عنه و لزمه الشّیطان. خداوند یار قاضى است تا موقعى که ستم نکند، وقتى ستم کرد خدا او را رها میکند و شیطان قرین او مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 487 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ اجعل أوسع رزقک علیّ عند کبر سنّی و انقطاع عمری. خدایا روزى مرا هنگام پیرى و واپسین زندگانى بیشتر از مواقع دیگر وسعت ببخش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 488 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ اجعلنی أخشاک حتّى کأنی أراک و اسعدنی بتقواک و لا تشقنی بمعصیتک و خر لی فی قضائک و بارک لی فی قدرک حتّى لا أحبّ تعجیل ما أخّرت و لا تأخیر ما عجّلت و اجعل غنای فی نفسی. خدایا مرا چنان از ذات خود ترسان کن که گوئى ترا مى بینم و مرا بپرهیزکارى خود خوشبخت کن و بنافرمانى خود بدبخت مکن قضاى خود را براى من انتخاب کن و تقدیر خود را بر من مبارک کن که نخواهم آنچه را مؤخر کرده اى مقدم کنى یا آنچه را مقدم داشته اى مؤخر کنى و ثروت مرا در روحم مستقر کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 489 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ اجعلنی شکورا و اجعلنی صبورا و اجعلنی فی عینی صغیرا و فی أعین النّاس کبیرا. خداوندا مرا شاکر و صابر کن و مرا در چشم خویش خوار و در نظر مردم بزرگوار کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 490 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ اجعلنی من الّذین إدا أحسنوا استبشروا و إذا أساؤا استغفروا. خدایا مرا از جمله کسانى قرار ده که وقتى نیکى کنند خوشحال میشوند و وقتى بد کنند آمرزش مى طلبند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 491 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ اغفر لی ذنبی و وسّع لی فی داری و بارک لی فی رزقی. خدایا گناه مرا ببخش و خانه مرا وسعت بخش و روزى مرا افزون کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 492 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ أحسن عاقبتنا فی الامور کلّها و أجرنا من خزی الدّنیا و عذاب الآخره. خدایا در همه کارها عاقبت ما را بخیر کن و ما را از خوارى دنیا و عذاب آخرت نگهدار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 493 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ احفظنی بالإسلام قائما و احفظنی بالإسلام قاعدا و احفظنی بالإسلام راقدا و لا تشمت بی عدوّا و لا حاسدا اللّهمّ إنّی أسألک من کلّ خیر خزائنه بیدک و أعوذ بک من کلّ شرّ خزائنه بیدک. خدایا مرا هنگام خفتن و ایستادن و نشستن بوسیله اسلام حفظ کن و مرا به سرزنش دشمن و حسود مبتلا مساز، خدایا همه نیکى هائى که گنجینه آن را بدست دارى از تو مى خواهم و از همه بدیهائى که گنجینه آن را بدست دارى بتو پناه مى برم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 494 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ أحینی مسکینا و توفّنی مسکینا و احشرنی فی زمره المساکین و إنّ أشقی الأشقیاء من اجتمع علیه فقر الدّنیا و عذاب الآخره. خدایا مرا در زندگى فقیر دار و فقیر بمیران و در صف فقیران محشور ساز، بدبخت تر از همه بدبختان کسى است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم داشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 495 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ أصلح ذات بیننا و ألّف بین قلوبنا و اهدنا سبل السّلام و نجّنا من الظّلمات إلى النّور و جنّبنا الفواحش ما ظهر منها و ما بطن. اللّهمّ بارک لنا فی أسماعنا و أبصارنا و قلوبنا و أزواجنا و ذرّیّاتنا و تب علینا إنّک أنت التّوّاب الرّحیم. خدایا میان ما را اصلاح ده و دلهاى ما را متفق ساز و ما را بآرامش هدایت کن و از تاریکى ها بسوى روشنى رهائى بخش و از زشتى هاى آشکار و نهان دور ساز، خدایا گوشها و چشمها و دلها و زنها و فرزندان ما را مبارک گردان و توبه ما را بپذیر زیرا تو توبه پذیر و مهربانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 496 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ ارزقنی عینین هطّالتین تشفیان القلب بذروف الدّموع من خشیتک قبل أن تکون الدّموع دما و الأضراس جمرا. خدایا مرا دو چشم اشگبار بخش که دل را از ریزش اشگهائى که از بیم تو میریزد شفا بخشند پیش از آن که اشگها خون و دندان ها آتش شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 497 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ أصلح لی دینی الّذی هو عصمه أمری. و أصلح لی دنیای الّتی فیها معاشی و أصلح لی آخرتی الّتی فیها معادی و اجعل الحیاه زیاده لی فی کلّ خیر و اجعل الموت راحه لی من کلّ شرّ. خدایا دین مرا که حافظ کار من است و دنیاى مرا که زندگى من در آنست و آخرت مرا که باز گشتم بسوى آنست بصلاح آر زندگى را براى من مایه افزایش نیکیها ساز و مرگ را براى من مایه آسایش از بدیها کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 498 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اَللّهُمّ أعِنِّی عَلَى غَمَراتِ المَوتِ وَ سَکَراتِ المَوتِ. خدایا مرا بر تحمل سختیها و رنجهاى مرگ کمک کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 499 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اَللّهُمّ اغفِر لِی ذَنبی وَ وَسِّع لِی فی داری وَ بارِک لِی فِی رِزقِى. خدایا گناه مرا ببخش و خانه ام را وسعت بخش و روزى مرا برکت ده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 500 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ اغفر لی خطیئتی و جهلی و إسرافی فی أمری و ما أنت أعلم به منّی. اللّهمّ اغفر لی خطئی و عمدی و هزلی و جدّی و کلّ ذلک عندی. اللّهمّ اغفر لی ما قدّمت و ما أخّرت و ما أسررت و ما أعلنت خدایا از گناه و جهالت و افراط کارى من و آنچه بهتر از من میدانى در گذر خدایا خطا و عمد و شوخى و جدى من همه را ببخش خدایا گناهان سابق و لاحق و نهان و عیان مرا عفو کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 501 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ أغننى بالعلم و زیّنّی بالحلم و أکرمنی بالتّقوى و جمّلنی بالعافیه خدایا مرا بعلم توانگر ساز و بحلم زینت بخش و بتقوى عزیز کن و بعافیت زیبائى ده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 502 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ اقسم لنا من خشیتک ما تحول بیننا و بین معاصیک و من طاعتک ما تبلغنا به جنّتک و من الیقین ما یهوّن علینا مصیبات الدّنیا. و متّعنا بأسماعنا و أبصارنا و قوّتنا ما أحییتنا و اجعله الوارث منّا و اجعل ثارنا على من ظلمنا و انصرنا على من عادانا و لا تجعل مصیبتنا فی دیننا و لا تجعل الدّنیا أکبر همّنا و لا مبلغ علمنا و لا تسلّط علینا من لا یرحمنا خدایا از ترس خود آنقدر نصیب ما ساز که میان ما و نافرمانى تو حایل شود و از اطاعت خود آنقدر که ما را ببهشت برساند و از یقین آنقدر که مصیبت هاى جهان را بر ما آسان کند و ما را تا هنگامى که زنده میدارى از چشم و گوش و نیروى خود بهره ور ساز و آن را تا آخرین لحظه براى ما محفوظ دار و انتقام ما را از کسانى که بما ستم کرده اند بگیر و ما را بر کسانى که با ما دشمنى میکنند فیروز ساز و مصیبت ما را در دینمان قرار مده و کار دنیا را بزرگترین غم ما و نهایت دانشمان مساز و کسى را که بر ما رحم نمیکند بما مسلط مگردان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 503 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ أنت خلقت نفسی و أنت توفّیها لک مماتها و محیاها إن أحییتها فاحفظها و إن أمتّها فاغفر لها. اللّهمّ إنّی أسألک العافیه خدایا تو جان مرا آفریدى و تو آن را میگیرى زندگى و مرگ آن متعلق بتو است اگر زنده اش داشتى محفوظش دار و اگر دچار مرگش ساختى بر او ببخش. خدایا من از تو عافیت میخواهم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 504 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ انفعنی بما علّمتنی و علّمنی ما ینفعنی و زدنی علما خدایا مرا بآنچه تعلیم داده اى منتفع کن و آنچه را براى من نافع است بمن بیاموز و دانش مرا فزون کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 505 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أسألک الهدى و التّقى و العفاف و الغنى خدایا من از تو هدایت و تقوى و عفت و بى نیازى میخواهم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 506 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أسألک صحّه فی إیمان و إیمانا فی حسن خلق و نجاحا یتبعه فلاح خدایا من از تو صحتى میخواهم که قرین ایمان باشد و ایمانى که با نیک خوئى همراه باشد و موفقیتى که رستگارى دنبال آن باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 507 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أسألک من الخیر کلّه ما علمت و ما لم أعلم و اعوذ بک من الشّرّ کلّه ما علمت منه و ما لم أعلم خدایا من نیکى هائى را که مى دانم و نمیدانم از تو میخواهم و از بدیهائى که میدانم و نمى دانم بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 508 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من البرص و الجنون و الجذام و من سیّئ الأسقام خدایا من از برص و دیوانگى و خوره و امراض بد بتو پناه مى برم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 509 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من العجز و الکسل و الجبن و البخل و الهرم و القسوه و الغفله و العیله و الذّلّه و المسکنه و أعوذ بک من الفقر و الکفر و الفسوق و الشّقاق و النّفاق و السّمعه و الرّیاء و أعوذ بک من الصّمم و البکم و الجنون و الجذام و البرص و سیّئ الأسقام خدایا من از ناتوانى و تنبلى و ترس و بخل و پیرى و سنگدلى و غفلت و تنگدستى و ذلت و مستمندى بتو پناه میبرم و از فقر و کفر و فسق و اختلاف و نفاق و ریا بتو پناه مى برم و از کرى و گنگى و دیوانگى و خوره و برص و امراض بد بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 510 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من العجز و الکسل و الجبن و البخل و الهرم و أعوذ بک من عذاب القبر و أعوذ بک من عذاب النّار و أعوذ بک من فتنه المحیا و الممات خدایا از ناتوانى و تنبلى و ترس و بخل و پیرى بتو پناه میبرم و از عذاب قبر بتو پناه میبرم و از عذاب جهنم بتو پناه میبرم و از رسوائى در زندگى بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 511 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الفقر و القلّه و الذّلّه و أعوذ بک من أن أظلم أو أظلم خدایا از فقر و تنگدستى و ذلت بتو پناه میبرم و از ستمکشى و ستمگرى بتو پناه مى برم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 512 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الکسل و الهرم و المأثم و المغرم و من فتنه القبر و عذاب القبر و من فتنه النّار و عذاب النّار و من شرّ فتنه الغنى و أعوذ بک من فتنه الفقر خدایا از تنبلى و پیرى و گناه و قرض و بلیه قبر و عذاب قبر و رسوائى جهنم و بلیه جهنم و عذاب جهنم و بلیه ثروت و بلیه فقر بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 513 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من جار السّوء فی دار المقامه فإنّ جار البادیه یتحوّل خدایا از همسایه بد در خانه اقامت بتو پناه مى برم زیرا همسایه صحرا بزودى تغییر مى یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 514 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من خلیل ماکر عیناه تریانی و قلبه یرعانی إن رأى حسنه دفنها و إن رأى سیّئه أذاعها خداوندا بتو پناه مى برم از دوست حیله باز که دیدگانش مرا میبیند و دلش مراقب منست، اگر نیکى به بیند مستور سازد و اگر بدى ببیند مشهور سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 515 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من زوال نعمتک و تحوّل عافیتک و فجأه نقمتک و جمیع سخطک خدایا از زوال نعمت و تغییر عافیت و غضب ناگهانى و همه چیزهائى که مایه ناخشنودى تو است بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 516 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من علم لا ینفع و عمل لا یرفع، و دعاء لا یسمع خدایا از دانشى که سود ندهد و عملى که مقبول نیفتد و دعائى که شنیده نشود بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 517 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من علم لا ینفع و قلب لا یخشع و دعاء لا یسمع و نفس لا تشبع أعوذ بک اللّهمّ من شرّ هؤلاء الأربع خدایا از دانشى که سود ندهد و دلى که سوز ندارد و دعائى که شنیده نشود و نفسى که سیرى نپذیرد بتو پناه میبرم خدایا از این چهار چیز بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 518 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من غلبه الدّین و غلبه العدوّ و شماته الأعداء خدایا از چیرگى قرض و غلبه دشمن و سرزنش مخالفان بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 519 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من فتنه النّساء و أعوذ بک من عذاب القبر خدایا از فتنه زنان بتو پناه میبرم و از عذاب قبر بتو پناه میبرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 520 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من منکرات الأخلاق و الأعمال و الأهواء و الأدواء خدایا از اخلاق بد و اعمال بد و هوسهاى بد و مرضهاى بد بتو پناه مى برم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 521 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ إنّی أعوذ بک من یوم السّوء و من لیله السّوء و من ساعه السّوء و من صاحب السّوء و من جار السّوء فی دار المقامه خدایا از روز بد و شب بد و ساعت بد و یار بد و همسایه بد در خانه اقامت بتو پناه مى برم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 522 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ بارک لامّتی فی بکورها خدایا سحر خیزى را بر امت من مبارک ساز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 523 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ بعلمک الغیب و قدرتک على الخلق أحینی ما علمت الحیاه خیرا لی و توفّنی إذا علمت الوفاه خیرا لی، اللّهمّ و أسألک خشیتک فی الغیب و الشّهاده و أسألک کلمه الإخلاص فی الرّضا و الغضب و أسألک القصد فی الفقر و الغنى خدایا تو را به غیب دانى و قدرتى که بر آفرینش دارى سوگند مى دهم تا موقعى که زندگى را براى من بهتر میدانى مرا زنده نگهدار و موقعى که مرگ را براى من بهتر میدانى مرا بمیران خدایا از تو مى خواهم که ترس خود را در آشکار و نهان نصیب من کنى و در حال خشنودى و خشم کلمه اخلاص را بزبان من جارى نمائى و در حال فقر و توانگرى میانه روى را شعار من سازى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 524 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ ربّنا آتنا فی الدّنیا حسنه و فی الآخره حسنه و قنا عذاب النّار خدایا پروردگارا، در دنیا و آخرت بما نیکى بخش، و ما را از عذاب جهنم محفوظ دار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 525 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ زدنا و لا تنقصنا و أکرمنا و لا تهنّا، و أعطنا و لا تحرمنا و آثرنا و لا تؤثر علینا و أرضنا و ارض عنّا خدایا ما را بیفزاى و دچار نقص مساز ما را گرامى دار و خوار مکن ما را عطا ده و محروم مساز و ما را برترى ده و کسى را بر ما برترى مده ما را خشنود ساز و از ما خشنود باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 526 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ عافنی فی بدنی. اللّهمّ عافنی فی سمعی. اللّهمّ عافنی فی بصری. اللّهمّ إنّی أعوذ بک من الکفر و الفقر. اللّهمّ إنّی أعوذ بک من عذاب القبر، لا إله إّلا أنت خدایا تن مرا سالم دار خدایا گوش مرا سالم دار خدایا چشم مرا سالم دار خدایا از کفر و فقر بتو پناه مى برم، خدایا از عذاب قبر بتو پناه میبرم، خدائى جز تو نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 527 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ کما حسّنت خلقی فحسّن خلقی خدایا چنان که صورت مرا نیک کردى سیرتم را نیز نیک کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 528 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ لا تکلنی إلى نفسی طرفه عین و لا تنزع منّی صالح ما أعطیتنی خداوندا یک لحظه مرا بخودم وامگذار و چیزهاى خوبى که بمن بخشیده اى از من باز مگیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 529 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّهمّ من ولی من أمر أمّتی شیئا فشقّ علیهم فاشقق علیه و من ولی من أمر أمّتی شیئا فرفق بهم فارفق به خدایا هر کس عهده دار کار امت من شد و بر آنها سخت گرفت بر او سخت گیر و هر کس عهده دار کار امت من شد و با آنها مدارا کرد با او مدارا کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 530 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الهوا و العبوا فإنّی أکره أن یرى فی دینکم غلظه تفریح کنید و بازى کنید زیرا دوست ندارم که در دین شما خشونتى دیده شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 531 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أما إنّ العریف یدفع فی النّار دفعا شخص غیب گو در جهنم رانده مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 532 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أما إنّ ربّک یحبّ المدح پروردگار تو ستایش را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 533 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أما ترضى إحداکنّ أنّها إذا کانت حاملا من زوجها و هو عنها راض أنّ لها مثل أجر الصّائم القائم فی سبیل اللَّه فإذا وضعت لم یخرج من لبنها جرعه و لم یمصّ من ثدیها مصّه إلّا کان لها بکلّ جرعه و بکلّ مصّه حسنه، فإن أسهرها لیله کان لها مثل أجر سبعین رقبه تعتقهم فی سبیل اللَّه آیا خشنود نیستید که وقتى یکى از شما از شوهر خود آبستن است و شوهرش از او خشنود است ثواب کسى دارد که روز روزه گیرد و شب براى عبادت خداى بپا خیزد و هنگامى که بار گذارد هر جرعه اى که از شیر او درآید و هر دفعه که پستان او مکیده شود براى هر جرعه شیر و هر مکیده شدن پستان ثوابى دارد، و اگر براى مراقبت طفل خود شبى بیدار ماند پاداش او چنانست که هفتاد بنده در راه خدا آزاد کرده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 534 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أما علمت أنّ الإسلام یهدم ما کان قبله و أنّ الهجره تهدم ما کان قبلها و أنّ الحجّ یهدم ما کان قبله آیا نمیدانى که اسلام آنچه را پیش از آن بوده محو میکند و هجرت آنچه را پیش از آن رخ داده از میان مى برد و حج آنچه را پیش از آن بوده نابود میسازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 535 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أما أهل النّار الّذین هم أهلها فإنّهم لا یموتون فیها و لا یحیون و لکن ناس أصابتهم النّار بذنوبهم فأماتتهم إماته حتى إذا کانوا فحما أذن بالشّفاعه فجی ء بهم ضبائر ضبائر فبثّوا على أنهار الجنّه ثمّ قیل یا أهل الجنّه أفیضوا علیهم فینبتون نبات الحبّه تکون فی حمیل السّیل جهنمیان که در جهنم ماندنى هستند در آن مرگ و زندگى ندارند ولى مردمى که بواسطه گناهان خود جهنمى شده اند در جهنم مى میرند و همین که ذغال شدند اجازه شفاعت داده مى شود و آنها را گروه گروه مى آورند و بکنار نهرهاى بهشت میاندازند سپس به بهشتیان گویند آب بر آنها بریزید و آنها چون دانه اى که در گذرگاه سیل باشد از نو میرویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 536 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمّا بعد ألا أیّها النّاس فإنّما أنا بشر یوشک أن یأتی رسول ربّی فاجیب و أنا تارک فیکم ثقلین أوّلهما کتاب اللَّه فیه الهدى و النّور من استمسک به و أخذ به کان على الهدى و من أخطأه ضلّ فخذوا بکتاب اللَّه تعالى و استمسکوا به و أهل بیتی أذکّرکم اللَّه فی أهل بیتی. أذکّرکم اللَّه فی أهل بیتی اما بعد اى مردم من بشرى هستم که نزدیکست فرستاده خدا پیش من آید و دعوت او را اجابت کنم دو چیز سنگین میان شما میگذارم یکى کتاب خداوند که در آن هدایت و نور است و هر کس بدان چنگ زند و آن را بگیرد قرین هدایت است و هر کس آن را رها کند گم راه مى شود، کتاب خدا را بگیرید و بدان چنگ زنید و خانواده من، در باره خانواده ام خدا را بیاد شما مى آورم در باره خانواده ام خدا را بیاد شما مى آورم، »نهج الفصاحه حدیث شماره 537 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمّا بعد فإنّ الدّنیا خضره حلوه و إنّ اللَّه مستخلفکم فیها فناظر کیف تعملون فاتّقوا الدّنیا و اتّقوا النّساء فإنّ أوّل فتنه بنی إسرائیل کان فی النّساء اما بعد دنیا سبز و شیرین است و خداوند شما را در آن جاى داده و نگران است که چگونه رفتار میکنید، از دنیا بپرهیزید و از زنان نیز بپرهیزید زیرا نخستین گمراهى یهودان در خصوص زنان بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 538 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أما بعد فما بال العامل نستعمله فیأتینا فیقول هذا من عملکم و هذا أهدی إلیّ، أفلا قعد فی بیت أبیه و أمّه فینظر هل یهدى له أم لا؟ اما بعد چرا کسى که ما کارى بدو میسپاریم، وقتى از مأموریت خود بیاید گوید اینها را براى شما وصول کردم و اینها را بمن هدیه داده اند، چرا در خانه پدر و مادر خود ننشست تا ببیند هدیه اى باو میدهند یا نه؟ »نهج الفصاحه حدیث شماره 539 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) امرأه ولود أحبّ إلى اللَّه تعالى من امرأه حسناء لا تلد إنّی مکاثر بکم الامم یوم القیامه زنى که فرزند بسیار آرد در پیش خداوند از زن زیبائى که فرزند نمى آرد بهتر است من در روز قیامت بفزونى شما افتخار مى کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 540 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمر بین أمرین و خیر الامور أوساطها راهى میان افراط و تفریط است و بهترین کارها میانه رویست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 541 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمر النّساء إلى آبائهنّ و رضاهنّ السّکوت کار زنان به دست پدرهایشانست و رضایت آنها سکوت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 542 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمرت بالسّواک حتّى خشیت أن یکتب علیّ مرا آنقدر بمسواک زدن فرمان دادند که ترسیدم مسواک زدن بر من واجب شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 543 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمرت بالسّواک حتّى خفت على أسنانی مرا آنقدر بمسواک زدن فرمان دادند که بر دندانهاى خود بیمناک »نهج الفصاحه حدیث شماره 544 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمط الأذى عن طریق المسلمین تکثر حسناتک مانع از راه مسلمانان دور کن تا حسنات تو بسیار شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 545 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمّک، أمّک، ثمّ أمّک، ثمّ أباک، ثمّ الأقرب فالأقرب مادر خود، مادر خود، مادر خود را رعایت کن، سپس پدر خود را و پس از آن کسانى را که بتو نزدیکترند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 546 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) املک یدک دست خویش را نگهدار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 547 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) املک علیک لسانک زبان خویش را نگهدار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 548 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إملاء الخیر خیر من السّکوت و السّکوت خیر من إملاء الشّرّ القاى خیر از خاموشى بهتر و خاموشى از القاى شر برتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 549 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أمنک من عتبک هر که ترا سرزنش کرد از کینه خویش ایمن ساخت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 550 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنا أفصح العرب من از همه مردم عرب فصیح ترم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 551 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنا الشّاهد على اللَّه أن لا یعثر عاقل إلا رفعه ثمّ لا یعثر إلّا رفعه ثمّ لا یعثر إلّا رفعه ثمّ لا یعثر إلّا رفعه حتّى یجعل مصیره إلى الجنّه من از طرف خدا تعهد میکنم که عاقلى نلغزد مگر آنکه خدا او را بلند کند پس از آن نلغزد مگر آنکه او را بلند کند پس از آن نلغزد مگر او را بلند کند پس از آن نلغزد مگر او را بلند کند تا سر انجام او را ببهشت بکشاند »نهج الفصاحه حدیث شماره 552 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنا النّذیر و الموت المغیر و السّاعه الموعد من بیم دهنده ام و مرگ یغماگر است و رستاخیز وعده گاه. »نهج الفصاحه حدیث شماره 553 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إن أحببتم أن یحبّکم اللَّه و رسوله فادّوا إذا ائتمنتم و اصدقوا إذا حدّثتم و أحسنوا جوار من جاورکم اگر میخواهید که خدا و پیغمبر شما را دوست بدارند وقتى امانتى به شما سپردند رد کنید و همین که سخن مى گوئید راست گوئید و با همسایگان خود به نیکى رفتار کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 554 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) انتظار الفرج بالصّبر عباده انتظار گشایش که با صبر قرین باشد عبادت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 555 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) انتظار الفرج من اللَّه عباده و من رضی بالقلیل من الرّزق رضی اللَّه تعالى منه بالقلیل من العمل انتظار گشایش از جانب خداوند عبادتست و هر که بروزى اندک راضى باشد خداوند از او بعبادت اندک راضى مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 556 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنتم على بیّنه من ربّکم ما لم تظهر منکم سکرتان سکره الجهل و سکره حبّ الدّنیا تا هنگامى که مستى نادانى و مستى دنیاپرستى از شما پدیدار نشود بخداوند خویش اطمینان دارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 557 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنت و ما لک لأبیک تو و آنچه دارى متعلق بپدرت هستید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 558 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنزلوا النّاس منازلهم من الخیر و الشّرّ مردم را در مقام خودشان از بدى و نیکى بشناسید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 559 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إن شئتم أنبأتکم عن الإماره و ما هی، أوّلها ملامه و ثانیها ندامه و ثالثها عذاب یوم القیامه اگر بخواهید شما را از ریاست خبر مى دهم که چیست، اولین مرحله آن ملامت است و دومین مرحله آن ندامت و سومین مرحله آن عذاب روز قیامت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 560 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنصر أخاک ظالما أو مظلوما إن یک ظالما فاردده عن ظلمه و إن یک مظلوما فانصره برادر خود را یارى کن چه ستمگر باشد و چه ستم دیده اگر ستمگر است او را از ستم باز دار و اگر ستم دیده است او را یارى کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 561 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنظر فإنّک لست بخیر من أحمر و لا أسود إلّا أن تفضله بتقوى بنگر که تو از سرخ پوست و سیاه پوست بهتر نیستى جز آنکه در پرهیزکارى از او برتر باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 562 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنظروا إلى من هو أسفل منکم و لا تنظروا إلى من هو فوقکم فإنّه أجدر أن لا تزدروا نعمه اللَّه علیکم به آنکه از شما پائین تر است بنگرید و بآن که از شما بالاتر است منگرید زیرا بدین وسیله قدر نعمت خدا را بهتر مى دانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 563 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنظر فی أیّ نصاب تضع ولدک فإنّ العرق دساس بنگر فرزند خود را در کجا قرار میدهى که خون تأثیر خود را باقى میگذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 564 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنعم على نفسک کما أنعم اللَّه علیک نعمتى را که خدا بتو داده از آن بهره برگیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 565 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنفقی و لا تحصی فیحصى اللَّه علیک و لا توعی فیوعى اللَّه علیک خرج کن و حساب مکن که خدا بر تو حساب کند و بخل مورز که خدا بر تو بخل ورزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 566 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إن قامت السّاعه و فی ید أحدکم فسیله فإن استطاع أن لا یقوم حتّى یغرسها فلیغرسها اگر رستاخیز بپاشد و نهالى در دست یکى از شماست اگر میتواند آن را بکارد باید بکارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 567 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنکحوا فإنّی مکاثر بکم زناشوئى کنید که من از فزونى شما تفاخر میکنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 568 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ آدم قبل أن یصیب الذّنب کان أجله بین عینیه و أمله خلفه فلمّا أصاب الذّنب جعل اللَّه تعالى أمله بین عینیه و أجله خلفه فلا یزال یؤمّل حتّى یموت آدم پیش از آنکه مرتکب گناه شود مرگش جلو چشمش و آرزویش پشت سرش بود و همین که مرتکب گناه شد خداوند آرزوى او را جلو چشمش و مرگش را پشت سرش قرار داد بدین جهت پیوسته آرزو میکند تا بمیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 569 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أبخل النّاس من بخل بالسّلام و أعجز النّاس من عجز عن الدّعاء بخیل ترین مردم آن کس است که از سلام دادن بخل ورزد و ناتوان ترین مردم کسى است که از دعا ناتوان باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 570 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ ابن آدم لحریص على ما منع آدمیزاد بر چیزى که از آن منع شده سخت حریص است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 571 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أبرّ البرّ أن یصل الرّجل أهل ودّ أبیه بعد أن یولّى الأب بهترین نیکى آنست که مرد پس از مرگ پدر خویش با دوستان او دوستى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 572 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أبغض عباد اللَّه إلى اللَّه العفریت النّفریت الّذی لم یرزأ فی مال و لا ولد منفورترین بندگان خدا بنزد وى شخص سرکشى است که در مال و فرزند مصیبت ندیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 573 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ إبلیس یضع عرشه على الماء، ثمّ یبعث سرایاه فأدناهم منه منزله أعظمهم فتنه یجی ء أحدهم فیقول فعلت کذا و فعلت کذا فیقول ما صنعت شیئا و یجی ء أحدهم فیقول ما ترکته حتّى فرّقت بینه و بین أهله فیدنیه منه و یقول نعم أنت شیطان تخت خویش را بر آب مى گذارد و دسته هاى خود را به اطراف میفرستد و آنها که گمراهى بزرگتر پدید آرند منزلتشان بدو نزدیک تر است، یکى از آنها بیاید و گوید چنین کردم و چنان کردم ابلیس گوید کارى نکرده اى، یکى از آنها بیاید و گوید وى را رها نکردم تا میان او و کسانش تفرقه انداختم، شیطان او را بخود نزدیک کند و گوید تو خوبى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 574 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ إبلیس یبعث أشدّ أصحابه و أقوى أصحابه إلى من یصنع المعروف فی ماله شیطان محکمترین و نیرومند ترین یاران خود را براى گمراهى کسى فرستد که با دارائى خود کار نیک انجام میدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 575 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أبواب الجنّه تحت ظلال السّیوف درهاى بهشت زیر سایه شمشیرهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 576 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أحبّ النّاس إلى اللَّه تعالى یوم القیامه و أدناهم منه مجلسا إمام عادل و أبغض النّاس إلى اللَّه تعالى و أبعدهم منه إمام جائر محبوبترین مردم در نظر خدا روز قیامت و نزدیکتر از همه باو پیشواى دادگستر است و منفور ترین مردم و دورتر از همه باو پیشواى ستمگر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 577 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أحبّ عباد اللَّه إلى اللَّه أنصحهم لعباده محبوبترین بندگان خدا بنزد وى کسى است که با بندگان او مهربانتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 578 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أحبّ عباد اللَّه إلى اللَّه من حبّب إلیه المعروف و حبّب إلیه فعاله محبوبترین بندگان خدا بنزد وى کسى است که کار نیک را محبوب او ساخته و میل انجام آن را در دلش انداخته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 579 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أحدکم مرآه أخیه فإذا رأى به أذى فلیمطّه عنه هر یک از شما آئینه برادر خویش است وقتى عیبى بر او دید باید بزداید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 580 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أحدکم یجمع خلقه فی بطن أمّه أربعین یوما نطفه ثمّ یکون علقه مثل ذلک، ثمّ یکون مضغه مثل ذلک، ثمّ یبعث اللَّه إلیه ملکا و یؤمر بأربع کلمات و یقال له: اکتب عمله و رزقه و أجله و شقیّ أو سعید، ثمّ ینفخ فیه الرّوح هر یک از شما در شکم مادر خود چهل روز نطفه است پس از آن چهل روز علقه است پس از آن چهل روز مضغه است پس از آن خداوند فرشته اى بسوى او میفرستد و او را بچهار کلمه مأمور مى سازد و میگوید عمل و روزى و مرگ او را و اینکه خوشبختست یا بدبخت رقم بزن، پس از آن روح در او دمیده مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 581 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل منکم لیعمل بعمل أهل الجنّه حتّى ما یکون بینه و بینها إلّا ذراع فیسبق علیه الکتاب فیعمل بعمل أهل النّار فیدخل النّار و إنّ الرّجل لیعمل بعمل أهل النّار حتّى ما یکون بینه و بینها إلّا ذراع فیسبق علیه الکتاب فیعمل بعمل أهل الجنّه فیدخل الجنّه کسى از شما کار بهشتیان را انجام میدهد تا آنجا که میان او و بهشت ذراعى بیش نماند ولى سرنوشت بر او چیره شود و کار جهنمیان کند و به جهنم رود و نیز کسى کار جهنمیان کند تا آنجا که میان او و جهنم ذراعى بیش نیست ولى سرنوشت بر او چیره شود و کار بهشتیان کند و ببهشت رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 582 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أحساب أهل الدّنیا الّذین یذهبون إلیه هذا المال مایه افتخار مردم دنیا که بسوى آن میروند این مال است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 583 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أحسن الحسن الخلق الحسن بهترین نیکى ها سیرت نیک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 584 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أخوف ما أخاف على أمّتی کلّ منافق علیم الّلسان بیش از هر چیز بر امت خود از منافق چرب زبان بیم دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 585 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أخوف ما أخاف على أمّتی الإشراک باللَّه أما إنّی لست أقول یعبدون شمسا و لا قمرا و لا وثنا و لکنّ أعمالا لغیر اللَّه و شهوه خفیّه بیش از هر چیز بر امت خود از شرک بخدا بیم دارم، من نمیگویم که خورشید و ماه یا بت میپرستند ولى کارهائى براى غیر خدا انجام میدهند و دستخوش شهوت نهانى میشوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 586 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أخوف ما أخاف على أمّتی الأئمّه المضلّون بیش از هر چیز بر امت خود از پیشوایان گمراه کننده بیم دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 587 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أخوف ما أخاف على أمّتی عمل قوم لوط بیشتر از هر چیز بر امت خود از کردار قوم لوط بیم دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 588 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أشدّ النّاس ندامه یوم القیامه رجل باع آخرته بدنیا غیره پشیمانتر از همه مردم در روز قیامت، مردى است که آخرت خود را بدنیاى دیگرى فروخته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 589 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أشدّ النّاس عذابا یوم القیمه عالم لم ینفعه اللَّه بعلمه بروز رستاخیز عذاب دانشمندى که خداوند او را از دانشش منتفع نکرده از همه مردم سختتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 590 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أشدّ النّاس تصدیقا للنّاس أصدقهم حدیثا و إنّ أشدّ النّاس تکذیبا أکذبهم حدیثا هر که راستگوتر است سخن مردم را زودتر باور میکند و هر که دروغگوتر است بیشتر مردم را دروغگو میشمارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 591 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أشقى الأشقیاء من اجتمع علیه فقر الدّنیا و عذاب الآخره بدبختترین بدبختان کسى است که فقر دنیا و عذاب آخرت را با هم دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 592 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أشکر النّاس أشکرهم للنّاس سپاسگزارتر از همه مردم کسى است که سپاس مردم را بیشتر مى گذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 593 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أطیب طعامکم ما مسّته النّار بهترین غذاهاى شما آنست که بآتش پخته شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 594 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أطیب الکسب کسب التّجّار الّذین إذا حدّثوا لم یکذبوا و إذا ائتمنوا لم یخونوا و إذا وعدوا لم یخلفوا و إذا کان علیهم دین لم یمطلوا و إذا کان لهم لم یعسروا و إذا باعوا لم یطروا و إذا اشتروا لم یذمّوا بهترین کسب ها کسب تجارى است که بهنگام سخن دروغ نگویند و در امانت خیانت نکنند و بوعده وفا کنند و در پرداخت قرض خود تعلل نکنند و در مطالبه سخت گیرى نکنند و بهنگام فروش در ستایش جنس خود مبالغه نکنند و بهنگام خرید از جنس دیگران بد نگویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 595 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أطیب ما أکلتم من کسبکم و إنّ أولادکم من کسبکم بهترین روزى شما آنست که از کسب بدست آرید و فرزند شما جزو کسب شماست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 596 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أناسا من أهل الجنّه یطّلعون إلى أناس من أهل النّار فیقولون بم دخلتم النّار فو اللَّه ما دخلنا الجنّه إلّا بما تعلّمنا منکم. فیقولون إنّا کنّا نقول و لا نفعل مردمى از بهشتیان بسوى گروهى از جهنمیان نگران شوند و گویند براى چه بجهنم رفتید؟ بخدا ما به کمک چیزهائى که از شما آموختیم ببهشت در آمدیم جهنمیان گویند ما میگفتیم ولى عمل نمیکردیم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 597 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أعظم الذّنوب عنه اللَّه أن یلقاه بها عبد- بعد الکبائر الّتی نهى اللَّه عنها- أن یموت الرّجل و علیه دین لا یدع له قضاء بعد از گناهان بزرگ که خداوند از آن نهى کرده بزرگتر از همه گناهان آنست که مردى بمیرد و قرضى داشته باشد و محلى براى پرداخت آن نگذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 598 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أعظم النّاس خطایا یوم القیامه أکثرهم خوضا فی الباطل بروز رستاخیز گناه آن کس از همه مردم بیشتر است که بیشتر از همه گفتگوى بیهوده کرده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 599 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أعجل الطّاعه ثوابا صله الرّحم ثواب نیکى با خویشاوندان را از همه کارهاى نیک زودتر مى دهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 600 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ افضل عمل المؤمن الجهاد فی سبیل اللَّه بهترین عمل مؤمن، جهاد در راه خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 601 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إن أفواهکم طرق للقرآن فطیّبوها بالسّواک دهانهاى شما معبر قرآنست آن را با مسواک پاکیزه کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 602 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أقلّ ساکنى الجنّه النّساء کمترین ساکنان بهشت زنانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 603 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أکبر الإثم عند اللَّه أن یضیع الرّجل من یقوت بزرگترین گناهان در نظر خدا آن است که مردى ناخور خود را سرگردان گذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 604 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أکثر النّاس شبعا فی الدّنیا أطولهم جوعا یوم القیامه آنکه در دنیا از همه مردم سیرتر است روز رستاخیز بیشتر از همه گرسنه خواهد ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 605 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أکثر أهل الجنّه البله بیشتر بهشتیان ابلهانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 606 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أکثر ما یدخل النّاس النّار الأجوفان: الفم و الفرج مردم بیشتر از همه بواسطه دو چیز مجوف بجهنم میروند: دهان و عورت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 607 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أکثر ما یدخل الجنّه النّاس تقوى اللَّه و حسن الخلق مردم بیشتر بواسطه ترس خدا و نیکخلقى ببهشت میروند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 608 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الأحمق یصیب بحمقه أعظم من فجور الفاجر احمق بواسطه حماقت بیشتر از مردم بدکار گناه میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 609 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الأرض لتنادی کلّ یوم سبعین مرّه یا بنی آدم کلوا ما شئتم و اشتهیتم فو اللَّه لآکلنّ لحومکم و جلودکم زمین هر روز هفتاد بار بانک میزند، آدمیزادگان هر چه مى خواهید و دوست دارید بخورید بخدا که گوشت و پوست شما را خواهم خورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 610 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الإسلام بدا غریبا و سیعود غریبا کما بدا فطوبى للغرباء اسلام در آغاز غریب بود و باز همچنان که بود غریب خواهد شد خوشا بحال غریبان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 611 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الإسلام نظیف فتنظّفوا فإنّه لا یدخل الجنّه إلّا نظیف اسلام پاکیزه است، شما نیز پاکیزه باشید که هر کس پاکیزه نیست ببهشت نمى رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 612 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الإیمان لیخلق فی جوف أحدکم کما یخلق الثّوب فاسألوا اللَّه تعالى أن یجدّد الإیمان فی قلوبکم ایمان شما چون لباسى که به تن دارید کهنه مى شود از خدا بخواهید که ایمان را در دل شما تازه کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 613 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ البرّ و الصّله یستطیلان الأعمار و یعمّران الدّیار و یکثّران الأموال و لو کان القوم فجّارا نیکى با کسان و مهربانى با خویشان عمرها را دراز و شهرها را آباد و اموال را زیاد مى کند اگر چه انجام دهندگان آن بدکاران باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 614 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ التّواضع لا یزید العبد إلّا رفعه فتواضعوا یرفعکم اللَّه و إنّ العفو لا یزید العبد إلّا عزّا فاعفوا یعزّکم اللَّه و إنّ الصّدقه لا یزید المال إلّا نماء فتصدّقوا یزدکم اللَّه تواضع مایه رفعت است تواضع کنید تا خدا شما را رفعت دهد. عفو مایه عزت است عفو کنید تا خدا شما را عزت بخشد. صدقه موجب فزونى مالست صدقه دهید تا خدا مالتان را زیاد کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 615 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الحسد لیأکل الحسنات کما تأکل النّار الحطب حسد نیکى ها را میخورد چنان که آتش هیزم را میخورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 616 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الحکمه تزید الشّریف شرفا حکمت شرافت شریف را فزون مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 617 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الحیاء و الإیمان قرنا جمیعا فإذا سلب أحدهما تبعه الآخر حیا و ایمان قرین یک دیگرند وقتى یکى را گرفتند دیگرى همراه آن میرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 618 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الدّنیا حلوه خضره و إنّ اللَّه مستخلفکم فیها لینظر کیف تعملون جهان شیرین و سبز است و خدا شما را در آن جاى داده تا ببینϠچه میکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 619 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل إذا رضی هدی الرّجل و عمله فهو مثله هر که از روش و کار دیگرى راضى باشد مثل اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 620 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل إذا نظر إلى امرأته و نظرت إلیه نظر اللَّه تعالى إلیهما نظر الرّحمه وقتى مرد بزن خود نگرد و زنش بدو نگرد خداوند بدیده رحمت بر آنها مى نگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 621 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل لا یزال فی صحّه رأیه ما نصح لمستشیره، فإذا غشّ مستشیره سلبه اللَّه تعالى صحّه رأیه مرد تا هنگامى که مشورت کنان خود را رهبرى مى کند از اصابت رأى بهره ور است و همین که با مشورت کنان خیانت کرد خدا اصابت رأى را از او میگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 622 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرجل لترفع درجته فی الجنّه فیقول أنّى لی هذا؟ فیقال باستغفار ولدک لک مقام یکى را در بهشت بالا برند و گوید این مقام از کجا براى من حاصل شد؟ گویند فرزندت براى تو آمرزش طلبید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 623 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل لیحرم الرّزق بالذّنب یصیبه و لا یردّ القدر إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلا البرّ انسان به سبب گناه از روزى محتوم محروم ماند و تقدیر جز بدعا برنگردد و عمر جز به نیکوکارى دراز نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 624 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل لیطلب الحاجه فیزویها اللَّه تعالى عنه لما هو خیر له فیتّهم النّاس ظلما لهم فیقول من سبعنی انسان حاجتى میخواهد و خدا براى مصلحتى حاجت او را بر نمى آورد و او بستم مردم را متهم میکند که کى حق مرا برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 625 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل لیعمل- أو المرأه- بطاعه اللَّه تعالى ستّین سنه ثمّ یحضرهما الموت فیضارّان فی الوصیّه فتجب لهما النّار. مرد یا زن شصت سال خدا را عبادت مى کنند و هنگام مرگ در وصیت بحق رفتار نمى کنند و جهنم بر آنها واجب مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 626 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل لیعمل عمل الجنّه فیما یبدو للنّاس و هو من أهل النّار و إنّ الرّجل لیعمل عمل النّار فیما یبدو للنّاس و هو من أهل الجنّه. گاه مى شود که انسان در نظر مردم کار بهشتیان مى کند اما به حقیقت از جهنمیان است و گاه مى شود که انسان در نظر مردم کار جهنمیان مى کند و بحقیقت اهل بهشت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 627 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّجل لیعمل الزّمن الطّویل بعمل أهل الجنّه ثمّ یختم له عمله بعمل أهل النّار و إنّ الرّجل لیعمل الزّمن الطّویل بعمل أهل النّار ثمّ یختم عمله بعمل أهل الجنّه. گاه مى شود که انسان مدتى دراز کار بهشتیان مى کند پس از آن کار وى به رفتار جهنمیان خاتمه مى یابد و گاه مى شود انسان مدتى دراز کار جهنمیان میکند و پس از آن کار وى به رفتار بهشتیان خاتمه مى یابد »نهج الفصاحه حدیث شماره 628 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّحمه لا تنزل على قوم فیهم قاطع رحم. مردمى که در میان آنها کسى از خویشاوندان بریده باشد، رحمت خدا بر آنها فرود نمى آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 629 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الرّزق لیطالب العبد أکثر ممّا یطلبه أجله. روزى بیشتر از اجل در جستجوى بنده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 630 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الزّناه یأتون تشتعل وجوههم نارا. روز قیامت چهره زناکاران از آتش مشتعل است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 631 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ السّعاده کلّ السّعاده طول العمر فی طاعه اللَّه. سعادت کامل آنست که عمر دراز را در عبادت خداوند بپایان برند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 632 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ السّعید لمن جنّب الفتن و لمن ابتلی فصبر. خوشبخت آنست که از فتنه ها کناره گیرد و آنکه بزحمتى مبتلا شود و صبر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 633 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ السّموات السّبع و الأرضین السّبع و الجبال لیلعن الشّیخ الزّانی و إنّ فروج الزّناه لیؤذی أهل النّار نتن ریحها. هفت آسمان و هفت زمین و کوه ها پیر زنا کار را لعنت مى کنند و تعفن عورت زناکار جهنمیان را اذیت میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 634 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ السّیّد لا یکون بخیلا. آقا بخیل نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 635 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الشّاهد یرى ما لا یرى الغائب. حاضر چیزها بیند که غایب نه بیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 636 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الشّیاطین تغدوا برایاتها إلى الأسواق فیدخلون مع أوّل داخل و یخرجون مع آخر خارج. شیطانها صبحگاهان با بیرقهاى خود ببازارها میروند و با هر که زودتر ببازار رود داخل مى شوند و با هر که دیرتر در آید بیرون مى آیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 637 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الشّیطان مع الواحد و هو من الإثنین أبعد. شیطان با یکتن است و از دو تن دورتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 638 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الشّیطان یأتی أحدکم فیقول من خلقک؟ فیقول اللَّه فیقول فمن خلق اللَّه؟ فإذا وجد أحدکم ذلک فلیقل: آمنت باللَّه و رسوله فإنّ ذلک یذهب عنه. شیطان پیش یکى از شما آید و گوید کى ترا خلق کرد؟ جواب دهد خدا، گوید خدا را کى خلق کرد اگر یکى از شما چنین پندارى بخاطر یافت گوید بخدا و پیغمبر او ایمان دارم و این پندار از خاطر او برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 639 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الشّیطان یجری من ابن آدم مجرى الدّم. شیطان مانند خون در تن انسان جاریست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 640 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الشّیطان یحبّ الحمره فإیّاکم و الحمره و کلّ ثوب ذی شهره. شیطان سرخى را دوست دارد از سرخى و هر لباسى که باعث انگشت نمائیست بپرهیزید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 641 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الشّیطان قال و عزّتک یا ربّ لا أبرح أغوی عبادک ما دامت أرواحهم فی أجسادهم فقال الرّبّ و عزّتی و جلالی لا أزال أغفر لهم ما استغفرونی. شیطان گفت پروردگارا بعزت تو سوگند که تا وقتى که روح بندگان تو در تنشان است پیوسته آنها را گمراه میکنم، خداوند گفت بعزت و جلالم سوگند که تا وقتى از من بخشش طلبند پیوسته آنها را مى بخشم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 642 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّبحه تمنع بعض الرّزق. خواب صبحگاهى مانع قسمتى از روزى مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 643 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّبر عند الصّدمه الاولى. صبر حقیقى در صدمه نخستین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 644 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّدقه على ذی قرابه یضعف أجرها مرّتین. صدقه اى که بخویشاوند دهند پاداش مکرر دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 645 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّدقه لتطفی غضب الرّبّ و تدفع میته السّوء. صدقه خشم خداوند را فرو مى نشاند و از مرگ بد جلوگیرى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 646 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّدقه لتطفی عن أهلها حرّ القبور و إنّما یستظلّ المؤمن یوم القیامه فی ظلّ صدقته. صدقه گرماى قبر صدقه دهندگان را تخفیف مى دهد و مؤمن روز رستاخیز در سایه صدقه خویش قرار میگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 647 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّفا الزّلّال الّذی لا تثبت علیه أقدام العلماء الطّمع. طمع سنگ لغزانى است که پاى دانشمندان بر آن استوار نمیماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 648 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّدق یهدی إلى البرّ و إنّ البرّ یهدی إلى الجنّه و إنّ الرّجل لیصدق حتّى یکتب عند اللَّه صدّیقا و إنّ الکذب یهدی إلى الفجور و إنّ الفجور یهدی إلى النّار و إنّ الرّجل لیکذب حتّى یکتب عند اللَّه کذّابا. راستى رهنماى نیکیست و نیکى رهنماى بهشت است و مرد راست میگوید تا پیش خدا راستگو بقلم میرود. دروغ راهنماى بدیست و بدى راهنماى جهنم است و مرد دروغ میگوید تا پیش خدا دروغگو بقلم میرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 648 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الصّدقه لا تزید المال إلّا کثره. صدقه مال را افزون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 649 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العار لیلزم المرء یوم القیامه حتّى یقول یا ربّ لإرسالک بی إلى النّار أیسر علیّ ممّا ألقى و إنّه لیعلم ما فیها من شدّه العذاب. در قیامت آن قدر ننگ گریبانگیر انسان مى شود که میگوید خدایا اگر مرا بجهنم بفرستى بهتر از این وضع است در صورتى که از سختى عذاب جهنم خبر دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 650 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العبد إذا أخطأ خطیئه نکتت فی قلبه نکته سوداء فإن هو نزع و استغفر و تاب صقل قلبه و إن عاد زید فیها حتّى تعلو على قلبه و هو الرّان الّذی ذکر اللَّه تعالى «کلّا بل ران على قلوبهم ما کانوا یکسبون». بنده وقتى گناهى کند نقطه سیاهى در دل او پدید مى آید اگر از گناه دل بر کند و بخشش خواست و توبه کرد دلش صاف مى شود و اگر گناهى دیگر کرد نقطه سیاه افزون مى شود تا دل را فرو گیرد و این «چیرگى گناه»است که خداوند گوید: «نه بلکه گناهشان بر دلهایشان چیره شد» »نهج الفصاحه حدیث شماره 651 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العبد إذا کان همّه الآخره کفّ اللَّه تعالى علیه ضیعته و جعل غناه فی قلبه فلا یصبح إلّا غنیّا و إذا کان همّه الدّنیا أفشى اللَّه تعالى ضیعته و جعل فقره بین عینیه فلا یمسی إلّا فقیرا و لا یصبح إلّا فقیرا. بنده اگر در آخرت دل بسته باشد خداوند دارائى او را بقدر کفاف کند و ثروتش را در قلبش قرار دهد و پیوسته بى نیاز باشد و اگر بدنیا دل بسته باشد خداوند دارائى او را فراوان کند و فقر را رو برویش قرار دهد و پیوسته فقیر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 652 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العبد لیتصدّق بالکسره تربو عند اللَّه حتّى تکون مثل أحد. بنده یک پاره نان صدقه مى دهد و پیش خدا بزرگ مى شود تا مثل کوه احد مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 653 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العبد لیدرک بحسن الخلق درجه الصّائم القائم. بنده بوسیله خوش خلقى بمقام روزه دار و نمازگزار میرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 654 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العبد لیذنب الذّنب فیدخل به الجنّه یکون نصب عینیه تائبا فارّا حتّى یدخل به الجنّه. بنده گناهى میکند و بوسیله آن ببهشت میرود زیرا گناه پیوسته در خاطر اوست و وى توبه کنان و از گناه گریزان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 655 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العجب لیحبط عمل سبعین سنه. خود پسندى و غرور عبادت هفتاد ساله را نابود میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 656 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العلماء هم ورثه الأنبیاء ورثوا العلم فمن أخذه أخذ بحظّ وافر. دانشمندان وارث پیغمبرانند و دانش را از آن ها میراث برده اند هر کس دانش فرا گیرد سهم فراوان از میراث پیغمبران گرفته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 657 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ العین لتدخل الرّجل القبر و تدخل الجمل القدر. چشم بد مرد را بقبر میرساند و شتر را بدیگ میکشاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 658 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الغادر ینصب له لواء یوم القیامه فیقال ألا هذه غدره فلان ابن فلان. روز رستاخیز براى پیمان شکن پرچمى برافرازند و گویند این پیمان شکنى فلان پسر فلان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 659 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الغضب من الشّیطان و إنّ الشّیطان خلق من النّار و إنّما تطفا النّار بالماء فإذا غضب أحدکم فلیتوضّأ. خشم از شیطان است و شیطان از آتش پدید آمده و آتش را بآب خاموش توان کرد وقتى یکى از شما خشمگین شود وضو گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 660 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الفتنه تجی ء فتنسف العباد نسفا و ینجو العالم منها بعلمه. فتنه بیاید و بندگان را مغلوب کند و دانشمند بکمک دانش خود از آن رهائى یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 661 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الفحش و التّفحّش لیسا من الإسلام فی شی ء و إنّ أحسن النّاس إسلاما أحسنهم خلقا. بدگوئى و بدزبانى از صفات اسلام نیست و از همه مردمِ اسلام آن کس بهتر است که اخلاقش نیکتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 662 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ::إنّ الفخذ عوره. ::ران جزو عورت است. ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 663 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ القاضی العدل لیجاء به یوم القیامه فیلقى من شدّه الحساب ما یتمنّى أن لا یکون قضى بین اثنین فی تمره. قاضى عادل را روز قیامت بحساب میکشند و از سختى حساب چیزها مى بیند که آرزو مى کند میان دو کس در باره یک خرما قضاوت نکرده بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 664 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ القلوب بین إصبعین من أصابع اللَّه یقلبها. دلها میان دو انگشت از انگشتان خداست و آن را زیر و رو همى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 665 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه أبى علىّ فیمن قتل مؤمنا ثلاثا. خداوند سه بار خواهش مرا در باره بخشش کسى که مؤمنى را کشته رد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 666 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه احتجز التّوبه على کلّ صاحب بدعه. وقتى خداوند توبه را بر بدعت گذار ممنوع ساخته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 667 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا أجرى على ید رجل خیر الرّجل فلم یشکره فلیس للَّه بشاکر. وقتى خداوند خیر کسى را به دست دیگرى انجام دهد و او را سپاس نگزارد سپاس خدا را نیز نداشته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 668 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا أحبّ إنفاذ أمر سلب کلّ ذی لبّ لبّه. خداوند وقتى بخواهد کارى را انجام دهد عقل خردمندان را بگیرد »نهج الفصاحه حدیث شماره 669 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا قضى على عبد قضاء لم یکن لقضائه مردّ. وقتى خداوند چیزى بر بنده خویش مقدر سازد تقدیر وى تغییر پذیر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 670 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا أراد أن یهلک عبدا نزع منه الحیاء فإذا نزع منه الحیاء لم تلقه إلّا مقیتا ممقتا، فإذا لم تلقه إلّا مقیتا ممقتا نزعت منه الأمانه فإذا نزعت منه الأمانه لم تلقه إلّا خائنا مخوّنا نزعت منه الرّحمه فإذا نزعت منه الرّحمه لم تلقه إلّا رجیما ملعّنا نزعت منه ربقه الإسلام. خداوند وقتى بخواهد بنده اى را هلاک سازد حیا را از او بگیرد وقتى حیا از او گرفته شود متنفر و منفور شود. وقتى متنفر و منفور شد امانت از او گرفته شود و همین که امانت از او گرفته شد راه خیانت پیش گیرد و کسان نیز بدو خیانت کنند و وقتى چنین شد رحم از او بر خیزد وقتى رحم از او برخاست مطرود و ملعون شود و طوق اسلام را از گردن او بردارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 671 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا أراد بقوم خیرا ابتلاهم. وقتى خداوند براى قومى نیکى خواهد آنها را مبتلا سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 672 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا أراد إمضاء أمر نزع عقول الرّجال حتّى یمضی أمره فإذا أمضاه ردّ إلیهم عقولهم و وقعت النّدامه. وقتى خداوند بخواهد کارى را انجام دهد عقل مردان را بگیرد تا کار خود را انجام دهد وقتى که آن را انجام داد عقلشان را باز پس دهد و پشیمانى رخ نماید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 673 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا أنعم على عبد نعمه أحبّ أن ترى علیه. وقتى خداوند نعمتى ببنده اى بدهد دوست دارد که آن را بر او آشکار بیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 674 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه إذا غضب على أمّه لم ینزل بها عذاب خسف و لا مسخ نملت أسعارها و یحبس عنها أمطارها و یلی علیها أشرارها. وقتى خداوند بر قومى خشمگین شود و آنها را بر زمین فرو نبرد و مسخ نکند، قیمتهایشان گران شود و باران بر آنها کم بارد و اشرارشان زمام کارشان را به دست گیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 675 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه استخلص هذا الدّین لنفسه و لا یصلح لدینکم إلّا السّخاء و حسن الخلق ألا فزیّنوا دینکم بهما. خداوند این دین را خاص خود کرده است، با دین شما جز بخشش و خوش خلقى سازگار نیست دین خود را باین دو صفت آرایش دهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 676 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه أمرنی بمدراه النّاس کما أمرنی بإقامه الفرائض. خداوند بمن فرمان داده با مردم بمدارا رفتار کنم، همچنان که مرا باداى واجبات مأمور ساخته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 677 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه أوحى إلیّ أن تواضعوا حتّى لا یفخر أحد على أحد و لا یبغی أحد على أحد. خداوند بمن وحى فرستاده که فروتنى کنید تا کسى بر کسى افتخار نکند و کسى بر کسى تعدى نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 678 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه بحکمته و فضله جعل الرّوح و الفرح فی الیقین و الرّضا و جعل الهمّ و الحزن فی الشّک و السّخط. خداوند بحکمت و فضل خویش آسایش و شادى را در یقین و رضا قرار داده و غم و اندوه را در تردید و غضب ودیعه نهاده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 679 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى إذا أحبّ عبدا دعا جبریل فقال إنّی أحبّ فلانا فأحبّه فیحبّه جبریل ثمّ ینادی فی السّماء فیقول إنّ اللَّه یحبّ فلانا فأحبّوه فیحبّه أهل السّماء ثمّ یوضع له القبول فی الأرض و إذا أبغض عبدا دعا جبریل فیقول إنّی أبغض فلانا فأبغضه فیبغضه جبریل ثمّ ینادی فی أهل السّماء إنّ اللَّه تعالى یبغض فلانا فأبغضوه فیبغضونه ثمّ توضع له البغضاء فی الأرض. خداوند وقتى بنده اى را دوست دارد جبرئیل را فرو خواند و گوید من فلانى را دوست دارم او را دوست بدار و جبرئیل او را دوست دارد سپس در آسمان ندا دهد و گوید خداوند فلان را دوست دارد او را دوست دارید و اهل آسمان نیز او را دوست دارند پس از آن در زمین نیز مقبول کسان شود. و همین که خدا بنده اى را دشمن داشت جبرئیل را فرو خواند و گوید من فلانى را دشمن دارم او را دشمن بدار و جبرئیل او را دشمن دارد، سپس در میان اهل آسمان بانگ زند که خداوند فلانى را دشمن دارد او را دشمن بدارید و او را دشمن دارند و در زمین نیز مبغوض کسان شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 680 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى إذا أحبّ عبدا جعل رزقه کفافا. وقتى خداوند بنده اى را دوست دارد روزى او را بقدر کفایت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 681 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى إذا أنزل عاهه من السّماء على أهل الأرض صرفت عن عمار المساجد. خداوند وقتى مرضى را از آسمان بر مردم فرود آورد آن را از بانیان مساجد بگرداند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 682 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى إذا أنعم على عبد نعمه یحبّ أن یرى أثر النّعمه علیه و یکره البؤس و التّباؤس و یبغض السّائل خداوند وقتى نعمتى ببنده اى دهد دوست دارد اثر نعمت بر او دیده شود و تظاهر بتنگدستى را دوست ندارد و گداى پر رو را دشمن دارد و شخص باحیاى عفیف »نهج الفصاحه حدیث شماره 683 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الملحف و یحبّ الحییّ العفیف المتعفّف. را که از محرمات دورى میگیرد دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 684 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى اطّلع على أهل بدر و قال اعملوا ما شئتم فقد غفرت لکم. خداوند به بدریان نگریست و گفت هر چه میخواهید بکنید که شما را بخشیدم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 685 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى تجاوز لامّتی عما حدّثت به أنفسها ما لم تتکلّم أو تعمل به. خداوند بر امت من چیزهائى را که در دلشان بگذرد اگر بگفتار و کردار منجر نشود بخشیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 686 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تجاوز لی عن أمّتی الخطاء و النّسیان و ما استکرهوا علیه. خداوند اشتباه و فراموشى و کارهاى اضطرارى امت مرا بمن بخشیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 687 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى جعل للمعروف وجوها من خلقه حبّب إلیهم المعروف و حبّب إلیهم فعاله و وجّه طلّاب المعروف إلیهم و یسّر علیهم إعطاءه کما یسّر الغیث إلى الأرض الجدبه لیحییها و یحیی بها أهلها و إنّ اللَّه تعالى جعل للمعروف أعداء من خلقه بغّض إلیهم المعروف و خطر علیهم إعطاءه کما یخطر الغیث عن الأرض الجدبه لیهلکها و یهلک بها أهلها. خداوند کسانى از خلق خود را براى نیکوکارى قرار داده و نیکى را محبوب آن ها ساخته و میل انجام آن را در دلشان انداخته و طالبان نیکى را بسویشان روان کرده و انجام نیکى را براى آن ها آسان کرده است چنان که باران را آسان بزمین بى آب میرساند تا آن را آباد و مردمش را منتفع سازد و خداوند کسانى از خلق خود را دشمن نیکوکارى قرار داده و نیکى را منفور آنها ساخته و انجام آن را بر آنها ممنوع گردانیده چنان که باران را بر زمین بى آب ممنوع میکند تا آن را خراب و مردمش را هلاک کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 687 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى جعل ما یخرج من ابن آدم مثلا للدّنیا. خداوند چیزى را که از آدمیزاد بیرون مى آید مثال دنیا قرار داده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 689 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى جمیل یحبّ الجمال سخیّ یحبّ السّخاء، نظیف یحبّ النّظافه خداوند زیباست و زیبائى را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگى را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 690 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى جواد یحبّ الجود و یحبّ معالی الأخلاق و یکره سفسافها. خداوند بخشنده است و بخشش را دوست دارد و اخلاق عالى را دوست دارد و اخلاق پست را دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 691 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى حیث خلق الدّاء خلق الدّواء فتداووا. خداوند که درد را آفریده درمان را نیز آفریده پس دردهاى خویش را درمان کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 692 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى حرّم الجنّه على کلّ مراء. خداوند بهشت را بر ریا کار حرام کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 693 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى حیّیی ستّیر یحبّ الحیاء و السّتر فإذا اغتسل أحدکم فلیستتر. خداوند باحیا و پرده پوش است و حیا و پرده پوشى را دوست دارد، پس هنگامى که یکى از شما غسل میکند خود را مستور کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 694 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى حیی کریم یستحیی إذا رفع الرّجل إلیه یدیه أن یردّهما صفرا خائبتین. خداوند باحیا و بخشنده است وقتى مردى دست هاى خود را به سوى او بلند کرد شرم دارد که آن را خالى و نومید باز گرداند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 695 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى خلق الخلق حتّى إذا فرغ من خلقه قامت الرّحم فقال مه؟ فقالت هذا مقام العائذ بک من القطیعه، قال نعم أما ترضین أن أصل من وصلک و أقطع من قطعک قالت بلى یا ربّ قال فذلک لک. خداوند خلق را بیافرید همین که از خلقت فراغت یافت خویشاوندى بپا خاست، خدا گفت چیست؟ خویشاوندى گفت از قطع رشته خویش بتو پناه مى برم، خداوند گفت خوب آیا راضى نیستى هر که ترا پیوند دهد با او پیوند گیرم و هر که ترا ببرد از او ببرم گفت چرا پروردگارا گفت چنین باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 696 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى خلق الرّحمه یوم خلقها مائه رحمه فأمسک عنده تسعا و تسعین رحمه و أرسل فی خلقه کلّهم رحمه فلو یعلم الکافر بکلّ الّذی عند اللَّه من الرّحمه لم ییأس من الجنّه و لو یعلم المؤمن بالّذی عند اللَّه من العذاب لم یأمن من النّار. خداوند روزى که رحمت را آفرید صد قسمت آفرید نود و نه قسمت را پیش خود نگهداشت و یک قسمت را بهمه مخلوق داد اگر کافر میدانست چقدر رحمت پیش خدا است از بهشت مأیوس نمیشد و اگر مؤمن میدانست چقدر عذاب پیش خدا است از جهنم ایمن نبود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 697 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى خلق الجنّه بیضاء و أحبّ شی ء إلى اللَّه البیاض. خداوند بهشت را سفید آفریده و سفیدى از همه رنگها پیش خدا محبوبتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 698 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى خلق خلقه فی ظلمه فألقى علیهم من نوره فمن أصابه من ذلک النّور یومئذ اهتدى و من أخطأه ضلّ. خداوند مخلوق خود را در تاریکى بیافرید و از نور خود بر آنها انداخت، هر کس در آن روز از آن نور بدو رسید هدایت یافت و هر کس از آن دور ماند گمراه گشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 699 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى رضی لهذه الامّه الیسر و کره لها العسر. خداوند براى این امت آسانى را پسندیده و سختى را نپسندیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 700 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى رفیق یحبّ الرّفق و یعطی علیه ما لا یعطی على العنف. خداوند ملایمست و ملایمت را دوست دارد و بوسیله آن چیزها میدهد که بوسیله خشونت نمى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 701 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى سائل کلّ راع عمّا استرعاه، أحفظ ذلک أم ضیّعه حتّى یسأل الرّجل عن أهل بیته. خداوند از هر کس در باره زیر دستش میپرسد که آیا آن را نگهداشته یا ضایع گذاشته است تا آن جا که از مرد در باره اهل خانه اش پرسش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 702 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى طیّب یحبّ الطّیب نظیف یحبّ النّظافه، کریم یحبّ الکرم، جواد یحبّ الجود فنظّفوا أفنیتکم و لا تشبّهوا بالیهود. خداوند خوشبو است و بوى خوش را دوست دارد، اکیزه است و پاکیزگى را دوست دارد بزرگوار است و بزرگوارى را دوست دارد بخشنده است و بخشش را دوست دارد پس جلو خانه هاى خویش را پاکیزه سازید و مانند یهودان مباشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 703 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى عفوّ یحبّ العفو. خداوند بخشنده است و بخشش را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 704 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى عند لسان کلّ قائل فلیتّق اللَّه عبده و لینظر ما یقول. خداوند مراقب زبان هر گوینده ایست بنده باید از خدا بترسد و بنگرد که چه میگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 705 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى غیور یحبّ الغیور. خداوند غیرتمند است و مرد غیرتمند را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 706 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى قد حرّم على النّار من قال لا إله إلّا اللَّه یبتغی بذلک وجه اللَّه. خداوند هر کسى را که بگوید لا اللَّه الا اللَّه و از این سخن جز خدا منظورى نداشته باشد بجهنم حرام کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 707 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى کتب الحسنات و السّیّئات ثمّ بین ذلک فمن همّ بحسنه فلم یعملها کتبها اللَّه تعالى عنده حسنه کامله فإن همّ بها فعملها کتبها اللَّه عنده عشر حسنات إلى سبعمائه ضعف إلى أضعاف کثیره، و إن همّ بسیّئه فلم یعملها کتبها اللَّه عنده حسنه کامله فإن همّ بها فعملها کتبها اللَّه سیّئه واحده و لا یهلک على اللَّه إلّا هالک. خداوند نیکى ها و بدیها و چیزهائى را که میان آنهاست رقم زد هر کس انجام نیکى را در دل گیرد و انجام ندهد خداوند براى او یک نیکى کامل رقم زند و اگر در دل گیرد و انجام دهد خداوند ده نیکى تا هفتصد برابر و بیشتر رقم زند و اگر بدى اى را در دل گیرد و انجام ندهد خداوند آن را نیکى کامل رقم زند و اگر در دل گیرد و انجام دهد خداوند فقط یک بدى رقم میزند، بنا بر این هر که در پیشگاه خدا هلاک شود سزاوار هلاک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 708 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى کتب علیکم السّعی فاسعوا. خداوند کوشش را بر شما مقرر داشته است پس بکوشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 709 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى کتب الغیره على النّساء و الجهاد على الرّجال فمن صبر منهنّ إیمانا و احتسابا کان لها مثل أجر الشّهید. خداوند رنج هوودارى را نصیب زنان و جنگ را قسمت مردان قرار داد هر زنى از روى ایمان و در انتظار پاداش خدا بر رنج هو و دارى صبر کند ثواب شهید دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 710 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) :: إنّ اللَّه تعالى کتب على ابن آدم حظه من الزّناء أدرک ذلک لا محاله، فزنا العین النّظر، و زنا اللّسان المنطق و النّفس تمنّى و تشتهی و الفرج یصدّق ذلک أو یکذّبه. ::خداوند بر آدمیزاد قسمتى از زنا رقم زده است که ناچار مرتکب آن مى شود، زناى چشم نگاه نارواست و زناى زبان سخن بیجاست نفس آرزو میکند و میخواهد و عورت آن را راست یا دروغ میسازد ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 711 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى کریم یحبّ الکرم. خداوند بزرگوار است و بزرگوارى را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 712 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا یحبّ الفاحش المتفحّش و لا الصّیّاح فی الاسواق. خداوند مردم بد گو و بد زبان و بانگزنان در بازار را دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 713 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا یحبّ الذّوّاقین و لا الذّوّاقات. خداوند مردانى را که مکرر زن بگیرند و زنانى را که مکرر شوهر کنند دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 714 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا یظلم المؤمن حسنه یعطی علیها فی الدّنیا و یثاب علیها فی الآخره و أمّا الکافر فیطعم بحسناته فی الدّنیا حتّى إذا أفضى إلى الآخره لم تکن له حسنه یعطى بها خیرا. خداوند هیچ یک از کارهاى نیک مؤمن را از قلم نمى اندازد و در دنیا و آخرت پاداش آن را مى دهد ولى کافر در دنیا بوسیله کارهاى نیک خود روزى میخورد و همین که بآخرت رسید کار نیکى ندارد که بوسیله آن پاداش یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 715 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا یعذّب من عباده إلّا المارد المتمرّد الّذی یتمرّد على اللَّه و أبى أن یقول لا إله إلّا اللَّه. خداوند از بندگان خود جز سرکش مغرورى را که از اطاعت خدا سرکشى کند و از گفتن لا اله الا اللَّه امتناع دارد عذاب نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 716 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا یقبل من العمل إلّا ما کان له خالصا و ابتغی به وجهه. خداوند از عبادت ها جز آنچه خاص او باشد و بخاطر او انجام گیرد نمیپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 717 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا یقدّس أمّه لا یعطون الضّعیف منهم حقّه. خداوند ملتى را که حق ضعیفان خود را نمیدهند، تقدیس نمیکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 718 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا ینظر إلى صورکم و أموالکم و لکن ینظر إلى قلوبکم و أعمالکم. خداوند بصورت ها و اموال شما نمینگرد، بلکه بدلها و اعمال شما مینگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 719 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا ینام و لا ینبغی له أن ینام یخفض القسط و یرفعه، یرفع إلیه عمل اللّیل قبل عمل النّهار و عمل النّهار قبل عمل اللّیل حجابه النّور، لو کشفه لأحرقت سبحات وجهه ما انتهى إلیه بصره من خلقه. خداوند نمیخوابد و خواب بر او روا نیست قسمت کسان را پائین مى آورد و بالا میبرد عمل شب را پیش از عمل روز و عمل روز را پیش از عمل شب بسوى او بالا مى برند، پرده او نور است و اگر پرده بردارد جلوه روى او همه مخلوقاتى را که چشم بر او میگشایند خواهدسوخت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 720 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لا یهتک ستر عبد فیه مثقال ذرّه من خیر. خداوند وقتى پرده بنده اى را که یک ذره نیکى در او باشد نمیدرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 721 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لمّا خلق الدّنیا أعرض عنها فلم ینظر إلیها من هوانها علیه. خداوند وقتى دنیا را آفرید روى از آن بگردانید و چنان در نظر خدا ناچیز بود که بر آن ننگریست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 722 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لمّا خلق الخلق کتب بیده على نفسه أنّ رحمتی تغلب غضبی. خداوند وقتى خلق را بیافرید بر خویش مقرر داشت که رحمت من بر خشم من غلبه خواهد یافت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 723 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لم یخلق خلقا هو أبغض إلیه من الدّنیا و ما نظر إلیها منذ خلقها بغضا لها. خداوند مخلوقى که در نظر او مبغوضتر از دنیا باشد نیافریده و از بس آن را دشمن دارد از هنگام آفرینش بر آن ننگریسته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 724 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لم یبعثنی معنّتا و لا متعنّتا و لکن بعثنی معلّما میسّرا. خداوند مرا اشکال گیر و اشکال تراش نفرستاده بلکه آموزگار و آسانگیر فرستاده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 725 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إن اللَّه تعالى لیؤیّد الإسلام برجال ما هم من أهله. خداوند اسلام را بمردانى که مسلمان نیستند یارى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 726 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لیحمی عبده المؤمن من الدّنیا و هو یحبّه کما تحمون مریضکم الطّعام و الشّراب تخافون علیه. خداوند چون بنده مؤمن خود را دوست دارد او را از دنیا پرهیز میدهد چنان که شما مریض خود را از بیم مرض از خوردن و نوشیدن پرهیز میدهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 727 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لیدفع بالمسلم الصّالح عن مائه أهل بیت من جیرانه البلاء. خداوند بخاطر مسلمان پارسا بلا را از صد خانه همسایه او دفع میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 728 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لیعجب من الشّاب لیست له صبوه. خداوند جوانى را که جوانى نمیکند بدیده تحسین مینگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 729 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى لینفع العبد بالذّنب یذنبه. گاه باشد، خداوند بنده را به گناهى که میکند منتفع مى سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 730 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى محسن فأحسنوا. خداوند نیکوکار است شما نیز نکوئى کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 731 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى مع القاضی ما لم یحف عمدا. خداوند تا هنگامى که قاضى از روى عمد ستم نکند یار اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 732 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى مع الدّائن حتّى یقضی دینه ما لم یکن دینه فیما یکره اللَّه. خداوند یار قرض دار است تا قرض خود را بپردازد بشرط آنکه قرض وى بر خلاف رضاى خداوند نباشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 733 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى وضع عن أمّتی الخطاء و النّسیان و ما- استکرهوا علیه. خداوند خطا و فراموشى و اضطرار را بر امت من بخشیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 734 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى وکّل بالرّحم ملکا یقول أی ربّ نطفه، أی ربّ علقه، أی ربّ مضغه، فإذا أراد اللَّه أن یقضی خلقها قال أی ربّ شقیّ أو سعید؟ ذکر أو أنثى؟ فما الرّزق فما الأجل؟ فیکتب کذلک فی بطن أمّه. خداوند بشکم مادر فرشته اى گماشته است که میگوید خدایا اکنون نطفه است، خدایا اکنون علقه است، خدایا اکنون مضغه است، وقتى خداوند خواست خلقت او را کامل کند گوید خدایا بدبخت یا خوشبخت؟.. نر یا ماده؟ روزى و عمر او چیست؟.. و بهمین طریق در شکم مادر او رقم میزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 735 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یباهی بالشّاب العابد الملائکه، یقول أنظروا إلى عبدی ترک شهوته من أجلی. خدا بجوان عابد بر فرشتگان مباهات میکند و میگوید بنده مرا بنگرید که بخاطر من از تمایلات خود چشم پوشیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 736 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض الطّلاق. خداوند طلاق را دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 738 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض الغنیّ الظّلوم و الشّیخ الجهول و العائل المختال. خداوند ثروتمند ستمگر و پیر نادان و فقیر متکبر را دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 739 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض المعبّس فی وجوه إخوانه. خداوند کسى را که در مقابل برادران خود عبوس باشد دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 740 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض الوسخ و الشّعث. خداوند کثافت و ژولیدگى را دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 741 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض البخیل فی حیاته السّخیّ عند موته. خداوند کسى را که در زندگى بخیل باشد و هنگام مرگ بخشنده شود. دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 742 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض المؤمن الّذی لا زبر له. خداوند مؤمنى را که عقل ندارد دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 743 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض الفاحش المتفحّش. خداوند شخص بد گو و بد زبان را دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 744 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یبغض ابن السّبعین فی أهله ابن عشرین فی مشیته و منظره. خداوند پیر هفتاد ساله را که نیت و رفتار وى چون جوانان بیست ساله باشد دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 745 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ إذا عمل أحدکم عملا أن یتقنه. خداوند دوست دارد که وقتى یکى از شما کارى میکند آن را کامل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 746 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ الرّفق فی الأمر کلّه. خداوند ملایمت را در همه چیز دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 747 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ السّهل الطّلیق. خداوند شخص آسانگیر آزاده را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 748 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ الشّاب التّائب. خداوند جوان توبه کار را دوست درد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 749 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ العبد المؤمن المحترف. خداوند بنده مؤمن پیشه ور را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 750 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ المداومه على الإخاء القدیم فداوموا. خداوند ادامه دوستى دیرینه را دوست دارد، بنا بر این دوستى دیرینه را ادامه دهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 751 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ من عباده الغیور. خداوند از بندگان خود شخص غیور را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 752 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ عبده المؤمن الفقیر المتعفّف أبا العیال. خداوند بنده مؤمن فقیر عفیف عیالمند را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 753 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ أن تعدلوا بین أولادکم حتّى فی القبل. خداوند دوست دارد که میان فرزندان خود حتى در بوسیدن آنها بعدالت رفتار کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 754 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یزید فی عمر الرّجل ببرّه والدیه. خداوند بوسیله نیکى با پدر و مادر عمر انسان را فزون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 755 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ إغاثه الّلهفان. خداوند یارى کردن کسانى را که کمک مى جویند دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 756 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یحبّ العبد التّقیّ الغنیّ الحفیّ. خداوند بنده پرهیزکار ثروتمند مهربان را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 757 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یدخل بالسّهم الواحد ثلاثه الجنّه: صانعه یحتسب فی صنعته الخیر و الرّامی به و منبله. خداوند بوسیله یک تیر سه نفر را ببهشت میبرد: آنکه تیر را میسازد و از ساختن آن منظور نیک دارد و آنکه تیر را مى اندازد و آنکه تیر را به تیر انداز دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 758 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یدنی المؤمن فیضع علیه کنفه و ستره من النّاس و یقرّره بذنوبه فیقول أتعرف ذنب کذا؟ أتعرف ذنب کذا؟ فیقول نعم أی ربّ حتّى إذا قرّره بذنوبه و رأى فی نفسه أنّه قد هلک قال فإنّی قد سترتها علیک فی الدّنیا و أنا أغفرها لک الیوم ثمّ یعطی کتاب حسناته بیمینه و أمّا الکافر و المنافق فیقول الأشهاد «هؤلاء الّذین کذّبوا على ربّهم ألا لعنه اللَّه على الظّالمین» خداوند مؤمن را پیش آرد و او را از مردم مستور و محفوظ دارد و بگناهان خود معترف کند و گوید آیا فلان گناه را میشناسى؟.. آیا فلان گناه را مى شناسى؟.. و او جواب میدهد بله خدایا تا وقتى که او را بگناهانش معترف ساخت و در خاطرش گذشت که از کثرت گناهان هلاک شده است خدا گوید من گناهان تو را در دنیا مستور داشتم و امروز بر تو میبخشم سپس نامه کارهاى نیک او را بدست راستش دهد ولى در باره کافر و منافق آشکارا گوید: «اینها کسانى هستند که بر خداى خود دروغ بستند لعنت خداوند بر گروه ستمکاران». »نهج الفصاحه حدیث شماره 759 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یدخل بلقمه الخبز و قبضه التّمر و مثله ممّا ینفع المسکین ثلاثه الجنّه، صاحب البیت الآمر به و الزّوجه المصلحه و الخادم الّذی یناول المسکین. خداوند بوسیله یک لقمه نان و یک مشت خرما و امثال آن که فقیر را سودمند افتد سه تن را ببهشت میبرد صاحب خانه که بدادن آن فرمان دهد و زنى که آن را آماده کند و خادمى که آن را بفقیر دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 760 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یسأل العبد عن فضل علمه کما یسأله عن فضل ماله. خداوند از بنده میپرسد که فزونى دانش خود را کجا صرف کرده همچنان که از فزونى مال مى پرسد »نهج الفصاحه حدیث شماره 761 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یعافی الامّیّین یوم القیامه مالا یعافی العلماء. خداوند روز رستاخیز بر بیسوادان چیزهائى را مى بخشد که بر دانشمندان نمیبخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 762 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یعذّب یوم القیامه الّذین یعذّبون النّاس فی الدّنیا. خداوند روز رستاخیز کسانى را که در دنیا مردم را عذاب کرده اند عذاب میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 763 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یغار و إنّ المؤمن یغار و غیره اللَّه أن یأتی المؤمن ما حرّم اللَّه علیه. خداوند غیرت میبرد و مؤمن غیرت میبرد غیرت خدا اینست که مؤمن مرتکب کارى شود که خدا حرام کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 764 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقبل الصّدقه و یأخذها بیمینه فیربّیها لأحدکم کما یربّی أحدکم مهره، حتّى إنّ اللّقمه تصیر مثل أحد. خداوند صدقه را میپذیرد و آن را بدست راست خود میگیرد و براى شما بزرگ میکند همچنان که کره اسب خود را بزرگ میکنید تا آنجا که یک لقمه باندازه کوه احد شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 765 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقبل توبه العبد ما لم یغرغر. خداوند تا دم واپسین توبه بنده را را میپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 766 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقول أنا ثالث الشّریکین ما لم یخن أحدهما صاحبه فإذا خانه خرجت من بینهما. خداوند گوید تا هنگامى که یکى از دو شریک با دیگرى خیانت نکند من سومى آنها هستم و همین که خیانت بمیان آمد من از میان آنها میروم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 767 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقول أنا مع عبدی ما ذکرنی و تحرّکت بی شفتاه. خداوند گوید تا هنگامى که بنده ام مرا یاد میکند و لبهایش بنام من میجنبد با او هستم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 768 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقول أنا خیر قسیم لمن أشرک بی من أشرک بی شیئا فإنّ عمله قلیله و کثیره لشریکه الّذی أشرک بی، أنا عنه غنی. خداوند گوید من عمل کسى را که براى من شریک قرار مى دهد خوب تقسیم میکنم هر که چیزى را با من شریک کند عمل او از کم و زیاد متعلق بشریکست و من از آن بى نیازم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 769 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقول أنا عند ظنّ عبدی بی إن خیرا فخیرا و إن شرّا فشرّا. خداوند گوید من ناظر گمان بنده خویشم اگر گمان خوب بمن برد خوبى بیند و اگر گمان بد برد بدى بیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 771 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقول إنّ الصّوم لی و أنا أجزی به إنّ للصائم فرحتین، إذا أفطر فرح و إذا لقى اللَّه تعالى فجزاه فرح. خداوند گوید روزه براى من است و من پاداش آن را میدهم روزه دارد و خوشحالى دارد، وقتى افطار کند خوشحال مى شود و همین که خدا را دیدار کند و او را پاداش دهد باز خوشحال مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 772 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یقول لأهون أهل النّار عذابا لو أنّ لک ما فی الأرض من شى ء کنت تفتدی به؟ قال نعم فقد سألتک ما هو أهون من هذا و أنت فی صلب آدم أن لا تشرک بی شیئا فأبیت إلّا الشّرک. خداوند بآن که از همه اهل جهنم عذابش آسان تر است گوید اگر همه دنیا مال تو بود میدادى که از عذاب رها شوى؟.. گوید بله خدا گوید هنگامى که در پشت آدم بودى از تو چیزى خواستم که از این آسان تر بود از تو خواستم کسى را با من شریک نسازى و دریغ کردى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 773 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقول یا ابن آدم تفرّغ لعبادتی إملاء صدرک غنى و أسدّ فقرک و إلّا تفعل ملأت یدیک شغلا و لم أسدّ فقرک. خداوند گوید آدمیزاد وقت خود را صرف عبادت من کن تا سینه ترا از بى نیازى پر کنم و فقر را از تو دور سازم و اگر چنین نکنى ترا سخت بدنیا مشغول سازم و فقر را از تو دور نکنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 774 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یقول یوم القیامه یا ابن آدم مرضت فلم تعدنی، قال یا ربّ کیف أعودک و أنت ربّ العالمین؟ قال أما علمت أنّ عبدی فلانا مرض فلم تعده؟ أما علمت أنّک لو عدته لوجدتنی عنده؟ یا ابن آدم استطعمتک فلم تطعمنی فقال یا ربّ و کیف أطعمک و أنت ربّ العالمین؟ قال أما علمت أنّه استطعمک عبدی فلان فلم تطعمه؟ أما علمت أنّک لو أطعمته لوجدت ذلک عندی؟ یا ابن آدم إستسقیتک فلم تسقنی قال یا ربّ کیف أسقیک و أنت ربّ العالمین؟ قال استسقاک عبدی فلان فلم تسقه أما إنّک لو سقیته لوجدت ذلک عندی. خداوند روز رستاخیز گوید آدمیزاد! بیمار شدم مرا عیادت نکردى، گوید خدایا چگونه ترا که پروردگار جهانیانى عیادت کنم گوید مگر نمى دانى که فلان بنده من بیمار بود و او را عیادت نکردى مگر نمى دانى که اگر او را عیادت میکردى مرا پیش او مى یافتى؟... آدمیزاد! من از تو غذا خواستم بمن غذا ندادى! گوید پروردگارا چگونه ترا که پروردگار جهانیانى غذا دهم؟ گوید مگر نمى دانى که فلان بنده من از تو غذا خواست و باو غذا ندادى! مگر نمى دانى که اگر او را غذا مى دادى اکنون پاداش آن را پیش من مییافتى آدمیزاد از تو آب خواستم بمن آب ندادى! گوید چگونه ترا که پروردگار جهانیانى آب بدهم؟ گوید فلان بنده من از تو آب خواست باو آب ندادى اگر باو آب داده بودى اکنون پاداش آن را پیش من مى یافتى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 775 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى ینزل المعونه على قدر المئونه و ینزل الصّبر على قدر البلاء. خداوند کمک را بقدر احتیاج نازل میسازد و صبر را باندازه بلا مى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 776 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى ینهاکم أن تحلفوا بآبائکم. خداوند نهى کرده که بپدران خود قسم بخورید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 777 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یوصیکم بأمّهاتکم ثلاثا، إنّ اللَّه تعالى یوصیکم بآبائکم مرّتین إنّ اللَّه تعالى یوصیکم بالأقرب فالأقرب. خداوند شما را در باره مادرانتان سه بار سفارش میکند خداوند شما را در باره پدرانتان دو بار سفارش میکند خداوند شما را در باره نزدیکان بترتیب سفارش مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 778 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه تعالى یوصیکم بالنّساء خیرا فإنّهنّ أمّهاتکم و بناتکم و خالاتکم. خداوند شما را در باره زنان به نیکى سفارش میکند، زیرا زنها مادران و دختران و خاله هاى شما هستند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 779 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه جمیل یحبّ الجمال. خداوند زیباست و زیبائى را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 780 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه خلق یوم خلق السّموات و الأرض مائه رحمه کلّ رحمه طباق ما بین السّماء و الأرض فجعل منها فی الأرض رحمه فبها تعطف الوالده على ولدها و الوحش و الطّیر بعضها على بعض و أخّر تسعا و تسعین فإذا کان یوم القیامه أکملها بهذه الرّحمه. خداوند روزى که آسمانها و زمین را آفرید صد رحمت بیافرید که هر یک از آنها میان زمین و آسمان را پر میکند و یکى را در زمین قرار داد که بوسیله آن مادر بفرزند مهربانست و وحش و طیر بیکدیگر مأنوسند و نود و نه رحمت را نگه داشته و همین که روز قیامت شود این یک رحمت را نیز بر آن بیفزاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 781 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه عزّ و جلّ أحبّ الکذب فی الصّلاح و أبغض الصّدق فی الفساد. خداوند دروغ مصلحت آمیز را دوست دارد و از راست فساد انگیز بیزار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 782 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه عند لسان کلّ قائل، فلیتّق اللَّه عبد، و لینظر ما یقول. خداوند ناظر زبان هر گوینده ایست بنده باید از خدا بترسد و ببیند چه میگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 783 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لا یؤاخذ المزّاح الصّادق فی مزاحه. خداوند شوخى را که در شوخى خود راستگو باشد مؤاخذه نمیکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 784 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لا یرحم من عباده إلّا الرّحماء. خداوند فقط ببندگان رحیم خود رحم میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 785 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لا یقبل عمل عبد حتّى یرضى قوله. خداوند عمل بنده را نمیپذیرد مگر آنکه از گفتار وى خشنود باشد »نهج الفصاحه حدیث شماره 886 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لم یضع داء إلّا وضع له شفاء. خدا دردى پدید نیاورده جز آنکه علاجى براى آن قرار داده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 787 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لم ینزل داء إلا أنزل له شفاء إلّا الهرم. خداوند دردى پدید نیاورده جز آنکه علاجى براى آن قرار داده بجز پیرى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 788 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لم ینزل داء إلّا أنزل له دواء علمه من علمه و جهله من جهله، إلّا السّام و هو الموت. خداوند دردى پدید نیاورده جز اینکه دوائى براى آن فرستاده هر که آن را بداند بداند و هر که نداند نداند بجز مرگ »نهج الفصاحه حدیث شماره 789 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لیدرء بالصّدقه سبعین میته من السّوء خداوند بوسیله صدقه هفتاد قسم مرگ بد را دفع میکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 790 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لیرضى عن العبد أن یأکل الأکله فیحمده علیها أو یشرب الشّربه فیحمده علیها. خداوند از بنده خشنود مى شود باینکه غذا بخورد و خدا را سپاس گزارد، یا آب بیاشامد و خدا را سپاس گزارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 791 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه لیؤیّد هذا الدّین بالرّجل الفاجر. خداوند این دین را بمرد بدکار یارى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 792 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یبتلی عبده المؤمن بالسّقم حتّى یکفّر عنه کلّ ذنب. خداوند بنده مؤمن خود را بمرض مبتلا مى کند تا همه گناهان او بریزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 793 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یبغض السّائل الملحف خداوند گداى سمج را دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 794 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یبغض الشّیخ الزّانی و الغنیّ الظّلوم و الفقیر المختال. خداوند پیر زناکار و ثروتمند ستمکار و فقیر متکبر را دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 795 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یبغض کلّ عالم بالدّنیا جاهل بالآخره. خداوند هر کس را که بکار دنیا دانا و در کار آخرت نادان است دشمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 796 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ إذا أنعم على عبده أن یرى أثر نعمته علیه و یبغض البؤس و التّباؤس. خدا دوست دارد که وقتى به کسى نعمت داد اثر نعمتش بر او آشکار دیده شود و از فقر و اظهار فقر بیزار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 797 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ الأبرار الأخفیاء الأتقیاء. خدا نیکوکاران گمنام پرهیز کار را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 798 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ البصر النّاقد النّافذ عند مجی ء الشّهوات و الکامل عند نزول الشّبهات یحبّ السّماحه و لو على تمره و یحبّ الشّجاعه و لو على قتل حیّه. خداوند چشمى را که بهنگام شهوت باریک بین و پیش بین و بهنگام شبهه دقیق است دوست دارد و بخشش را اگر چه یک خرما باشد و شجاعت را اگر چه بکشتن مارى باشد دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 799 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ الشّاب الّذی یفنی شبابه فی طاعه اللَّه. خداوند جوانى را که عمر خود را در عبادت خدا بسر میبرد دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 800 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ الملحّین فی الدّعاء. خداوند کسانى را که در کار دعا اصرار میورزند دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 801 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ أن تؤتى رخصته کما یحبّ أن تترک معصیته. خداوند دوست دارد کارهائى را که روا داشته انجام دهند چنان که دوست دارد از نافرمانى او چشم بپوشند »نهج الفصاحه حدیث شماره 802 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ کلّ قلب حزین. خداوند دل غمگین را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 803 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحبّ معالی الامور و أشرافها و یکره سفسافها. خداوند چیزهاى بلند و شریف را دوست دارد و از چیزهاى پست بیزار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 804 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یحیى القلوب المیّته بنور الحکمه کما یحیی الأرض بوابل السّماء. خداوند دلهاى مرده را بنور حکمت حیات میبخشد چنان که زمین را بباران آسمان زنده مى سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 805 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یستحیی من العبد أن یرفع إلیه یدیه فیردّهما خائبین. خداوند از بنده شرم دارد که دستهاى خود را بسوى او بلند کند و آن را نومید باز گرداند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 806 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یعطى الدّنیا على نیّه الآخره و أبى أن یعطى الآخره على نیّه الدّنیا. خداوند دنیا را بنیت آخرت مى دهد ولى آخرت را به نیت دنیا نمى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 807 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه یغار للمسلم على المسلم فلیغر. خداوند براى مسلمانان غیرت میبرد، آن ها نیز باید غیرت ببرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 808 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ اللَّه ینهیکم عن قیل و قال. خداوند شما را از گفتگوهاى بیهوده نهى کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 809 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الّذی یأکل أو یشرب فی آنیه الفضّه و الذّهب إنّما یجرجر فی بطنه نار جهنّم. کسى که در ظرف نقره و طلا میخورد و مى آشامد آتش جهنم را در شکم خود فرو میبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 810 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الّذی یجرّ الثّوب خیلاء لا ینظر اللَّه إلیه یوم القیمه. کسى که از روى تکبر جامه خود را میکشد خدا روز رستاخیز بدو نمینگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 811 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الماء طهور لا ینجّسه شی ء. آب پاکست و چیزى آن را نجس نمیکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 812 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الماء لا ینجّسه شی ء إلّا ما غلب على ریحه و طعمه و لونه. آب را چیزى نجس نمیکند جز آنچه بو و مزه و رنگ آن را تغییر دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 813 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المؤمن لیدرک بحسن الخلق درجه القائم الصّائم. مؤمن بوسیله خوش خلقى به مقام نماز شب گزار و روزه دار میرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 814 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المؤمن من عباد اللَّه لا یحیف على من یبغض و لا یأثم فیمن یحبّ و لا یضیع ما- استودع و لا یحسد و لا یطعن و لا یلعن و یعترف بالحقّ و إن لم یشهد علیه و لا یتنابز بالألقاب فی الصّلوه متخشّعا إلى الزّکاه مسرعا فی الزّلازل وقورا فی الرّخاء شکورا قانعا بالّذی له لا یدّعی ما لیس له و لا یغلبه الشّحّ عن معروف یریده، یخالط النّاس کی یعلم و یناطق النّاس کی یفهم و إن ظلم و بغی علیه صبر حتّى یکون الرّحمن هو الّذی ینتصر له. بنده مؤمن بر دشمنان ستم نمى کند و براى رعایت دوستان مرتکب گناه نمیشود. امانت را تلف نمى کند. حسود و بدگو و لعنتگر نیست حق را میگوید اگر چه از او شهادت نخواهند. لقبهاى بى جا به کار نمیبرد. در نماز خاشع است و در کار زکاه سریع است. در مصیبت موقر و بهنگام نعمت شاکر است بدان چه دارد قانع است و آنچه ندارد نمى جوی بخل او را از کار نیک باز نمى دارد با مردم آمیزش میکند تا چیز یاد گیرد و با آن ها گفتگو میکند تا چیز بفهمد اگر ستمى دید و بر او تجاوزى شد صبر میکند تا خداوند ستم را از او دفع کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 815 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المؤمن یوجر فی نفقته کلّها إلّا شیئا جعله فی التّراب أو البناء. مؤمن از مخارج خود ثواب میبرد جز آنچه بخاک سپارد یا ساختمان کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 816 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المؤمن ینضی شیطانه کما ینضی أحدکم بعیره فی السّفر. مؤمن شیطان خود را لاغر مى کند چنان که یکى از شما اشتر خود را در سفر لاغر میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 817 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المؤمن یجاهد بسیفه و لسانه. مؤمن با شمشیر و زبان خود جهاد میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 818 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المتحابّین فی اللَّه فی ظلّ العرش. آن ها که در راه خدا دوستى میکنند در سایه عرش جاى دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 819 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المرء کثیر بأخیه و ابن عمّه. انسان با برادر و عموزاده خود بسیار مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 820 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المرأه تقبل فی صوره شیطان و تدبر فی صوره شیطان فإذا رأى أحدکم امرأه فأعجبته فلیأت أهله فإنّ ذلک یردّ ما فی نفسه. زن بصورت شیطان مى آید و بصورت شیطان میرود وقتى یکى از شما زنى دید که ویرا بشگفت آورد پیش همسر خود رود زیرا بدین وسیله آنچه در دل دارد از میان میرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 821 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المرأه تنکح لدینها و مالها و جمالها فعلیک بذات الدّین تربت یداک. زن براى دین و مال و جمالش گیرند زن دین دار بجوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 822 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المرء بین یومین یوم قد مضى أحصی فیه عمله فختم علیه و یوم قد بقى فلا یدری لعلّه لا یصل إلیه. انسان میان دو روز است روزى که گذشته و اعمالش بحساب آمده و مختوم گشته و روزى که باقى مانده ولى چه مى داند شاید بآن روز نرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 823 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المرأه خلقت من ضلع لن تستقیم لک على طریقه فإن استمتعت بها استمتعت بها و بها عوج و إن ذهبت تقیمها کسرتها و کسرها طلاقها. زن از دنده اى خلق شده که به هیچ وجه راستى پذیر نیست اگر با کجى او بسازى ساخته اى و اگر خواهى براستیش باز آرى او را میشکنى و شکستنش طلاق دادن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 824 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المرأه خلقت من ضلع و إنّک إن ترد إقامه الضّلع تکسرها فدارها تعش بها. زن از دنده اى خلق شده اگر بخواهى دنده را راست کنى آن را میشکنى پس با او مدارا کن که با او زندگى کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 825 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المسلم إذا عاد أخاه المسلم لم یزل فی مخرفه الجنّه حتّى یرجع. مسلمان وقتى بعیادت برادر مسلمان خود میرود تا هنگامى که که باز گردد در بهشت قدم میزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 826 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المصلّی لیقرع باب الملک و إنّه من یدم قرع الباب یوشک أن یفتح له. نمازگزار در خداوند را مى کوبد و هر که پیوسته درى را بکوبد عاقبت بروى او باز مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 827 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المظلومین هم المفلحون یوم القیامه. ستم دیدگان در روز رستاخیز رستگارانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 828 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المقسطین عند اللَّه یوم القیامه على منابر من نور عن یمین الرّحمن و کلتا یدیه یمین، الّذین یعدلون فی حکمهم و أهلیهم و ما ولّوا. دادگران روز رستاخیزدر پیشگاه خدا بر منبرهاى نورند که طرف راست وى جاى دارند و هر دو دست خدا راست است دادگران کسانى هستند که در حکم خود و در باره کسان و زیر دستان خود بداد رفتار میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 829 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الملائکه لتضع أجنحتها لطالب العلم رضا بما یطلب. فرشتگان بالهاى خود را براى طالب علم پهن میکنند زیرا از آنچه مى جوید رضایت دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 830 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المیّت إذا دفن سمع خفق نعالهم إذا ولّوا عنه منصرفین. وقتى مرده را بخاک سپارند، صداى کفش کسان را که از قبر وى باز میگردند خواهد شنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 831 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ المیّت یعرف من یحمله و من یغسله و من یدلّیه فی قبره. مرده کسى را که بلندش کند و کسى را که غسلش دهد و کسیرا که در قبرش نهد میشناسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 832 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ النّاس إذا رأوا الظّالم فلم یأخذوا على یدیه أوشک أن یعمّهم اللَّه بعقاب منه. وقتى مردم ستمگر را دیدند و او را از ستم باز نداشتند بیم آن مى رود که خدا همه را بعذاب خود مبتلا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 833 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ النّاس لا یرفعون شیئا إلّا وضعه اللَّه تعالى. مردم چیزى را برترى ندهند جز آنکه خدا آن را تنزل دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 834 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ النّاس لم یعطوا شیئا خیرا من خلق حسن. بمردم چیزى بهتر از اخلاق نیک نداده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 835 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الودّ یورث و العداوه تورث. دوستى موروثى است و دشمنى موروثى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 836 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ الولد مبخله مجبنه مجهله محزنه. فرزند موجب بخل و ترس و نادانى و غم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 837 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أناسا من أمّتی یستفقهون فی الدّین و یقرءون القرآن و یقولون: نأتی الامراء فنصیب من دنیاهم و نعتزلهم بدیننا و لا یکون ذلک، کما لا یجتنى من القتاد إلّا الشّوک، لا یجتنى من قربهم إلّا خطایا. کسانى از امت من در کار دین دانش جویند و قرآن خوانند و گویند پیش امیران رویم و از مقامشان بهره گیریم و دین خود را از آن ها برکنار نگه داریم ولى چنین چیزى نمى شود همان طور که از درخت قتاد جز خار نمى توان چید از نزدیکى امیران نیز جز گناه بهره نمیتوان برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 838 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أهل الجنّه لیتراءون أهل الغرف فی الجنّه کما تراءون الکواکب فی السّماء. اهل بهشت صاحبان غرفه هاى بالا را چنان مى بینند که شما ستارگان آسمان را میبینید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 839 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أهل المعروف فی الدّنیا هم أهل المعروف فی الآخره و إنّ أهل المنکر فی الدّنیا هم أهل المنکر فی الآخره و إنّ أوّل أهل الجنّه دخولا هم أهل المعروف. نیکوکاران این جهان نیکوکاران آن جهانند و بدکاران این جهان بدکاران آن جهانند و نیکوکاران پیش از همه مردم ببهشت درمى آیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 840 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أهل الشّبع فی الدّنیا هم أهل الجوع غدا فی الآخره. سیران این جهان گرسنگان آن جهانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 841 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أوثق عرى الإسلام أن تحبّ فی اللَّه و تبغض فی اللَّه. محکمترین دستاویزهاى اسلام این است که کسیرا براى خدا دوست دارى و کسیرا براى خدا دشمن دارى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 842 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ أوّل ما یجازى به المؤمن بعد موته أن یغفر لجمیع من تبع جنازته. نخستین پاداشى که پس از مرگ بمؤمن مى دهند اینست که همه کسانى که دنبال جنازه او رفته اند آمرزیده شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 843 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ بین یدی السّاعه کذّابین فاحذروهم. پیش از رستاخیز دروغگویان پدیدار میشوند از آن ها حذر کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 844 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ حسن الخلق لیذیب الخطیئه کما تذیب الشّمس الجلید. خوش اخلاقى گناه را محو میکند چنان که آفتاب یخ را آب مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 845 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ حسن الظّنّ باللَّه من حسن عباده اللَّه. گمان خوب بخدا داشتن از خوب عبادت کردن اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 846 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ حسن العهد من الإیمان. رعایت پیمان از لوازم ایمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 847 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ حقّا على اللَّه أن لا یرفع شیئا من أمر الدّنیا إلّا وضعه. بر خدا لازم است که چیزى از دنیا را بالا نبرد جز اینکه آن را تنزل دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 848 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ حقّا على المؤمنین أن یتوجّع بعضهم لبعض کما یألّم الجسد الرّأس. مؤمنان باید از رنج یک دیگر متألم شوند چنان که تن از رنج سر متأثر مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 849 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ خیار عباد اللَّه الموفون المطیبون. بهترین بندگان خدا آن ها هستند که بوعده وفا کنند و بوى خوش بکار برند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 850 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ ربّک یحبّ المحامد. خداى تو ستایش را دوست دارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 851 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ ربّی أمرنی أن یکون نطقی ذکرا و نظری عبرا. پروردگارم بمن فرمان داده که سخنم ذکر باشد و نظرم مایه عبرت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 852 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ روح القدس نفث فی روعی أن نفسا لن تموت حتّى تستکمل أجلها و تستوعب رزقها فاتّقوا اللَّه و أجملوا فی الطّلب و لا یحملنّ أحدکم استبطاء الرّزق أن یطلبه بمعصیه اللَّه فإنّ اللَّه تعالى لا ینال ما عنده إلّا بطاعته. روح القدس این پندار را در خاطر من انداخت که هیچ کس نمیمیرد جز آنکه روزش بپایان برسد و روزى خودرا تمام کند پس از خدا بترسید و در طلب معتدل باشید و اگر روزى یکى از شما دیر رسید آن را بوسیله معصیت خدا نجوید زیرا آنچه پیش خداست جز بوسیله اطاعت او بدست نمى آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 853 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ شرّ النّاس منزله عند اللَّه یوم القیمه من یخاف النّاس من شرّه. بدتر از همه مردم پیش خدا روز قیامت کسى است که مردم از شر او بترسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 854 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ شرّ النّاس یوم القیمه عند اللَّه من فرقه النّاس اتّقاء فحشه. بدتر از همه مردم پیش خدا روز قیامت کسى است که مردم از بیم بد زبانیش از او حذر کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 855 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ صاحب الدّین له سلطان على صاحبه حتّى یقضیه. طلبکار بر قرض دار تسلط دارد تا هنگامى که قرض خود را بپردازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 856 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ صاحب المکس فی النّار. راهدار در جهنم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 857 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ صدقه السّرّ تطفی غضب الرّبّ و إنّ صله الرّحم تزید فی العمر و إنّ صنائع المعروف تقی مصارع السّوء. صدقه نهان خشم خدا را فرو مینشاند و نیکى با خویشاوندان عمر را افزون میکند و کارهاى نیک از مرگهاى بد جلوگیرى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 858 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ عذاب هذه الامّه جعل فی دنیاها. عذاب این امت را در دنیا قرار داده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 859 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ علما لا ینتفع منه لکنز لا ینفق منه. دانشى که از آن سود نبرند مثل گنجى است که از آن خرج نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 860 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ غلاء أسعارکم و رخصها بید اللَّه. گرانى و ارزانى قیمتهاى شما بدست خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 861 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الجسد مضغه إذا صلحت صلح الجسد کلّه و إذا فسدت فسد الجسد کلّه ألا و هی القلب. در تن پاره گوشتى است که وقتى بصلاح گراید تمام تن بصلاح آید و وقتى فاسد شود همه تن فاسد شود و آن قلبست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 862 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الجنّه بیتا یقال له بیت الأسخیاء. در بهشت خانه اى هست که آن را خانه سخاوتمندان نامند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 863 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الجنّه دارا یقال لها دار الفرج لا یدخلها إلّا من فرّح یتامى المؤمنین. در بهشت خانه اى هست که آن را خانه خوشحالى نامند و جز کسانى که یتیمان مؤمنان را خوشحال کرده باشند، وارد آن نمیشوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 864 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الجنّه درجه لا ینالها إلّا أصحاب الهموم. در بهشت درجه اى هست که جز غم دیدگان بدان نمیرسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 865 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الجنّه لسوقا ما فیها شراء و لا بیع إلّا الصّور من الرّجال و النّساء فإذا اشتهى الرّجل صوره دخل فیها. در بهشت بازارى هست که در آن جا چیزى براى خرید و فروش نیست جز تصویر مردان و زنان و وقتى کسى تصویرى را پسندد مانند آن مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 866 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الجنّه مائه درجه لو أنّ العالمین اجتمعوا فی إحداهنّ لو سعتهم. در بهشت صد درجه هست که اگر جهانیان در یکى از آن ها مجتمع شوند در آن جاى گیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 867 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الجنّه ما لا عین رأت و لا أذن سمعت و لا خطر على قلب أحد. در بهشت چیزها هست که نه چشمى دیده و نه گوشى شنیده و نه در خاطر کسى گذشته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 868 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی الحجم شفاء. حجامت مایه شفاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 869 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی المال حقّا سوى الزّکاه. در مال بجز زکاه حقى هست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 870 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ فی المعاریض لمندوحه عن الکذب. سخنان گوشه دار وسیله رهائى از دروغ است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 871 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ قلب ابن آدم مثل العصفور ینقلب فی الیوم سبع مرّات. دل آدمیزاد چون گنجشک است و هر روز هفت بار دگرگون مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 872 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ قلیل العمل مع العلم کثیر و کثیر العمل مع الجهل قلیل. کار اندک که با بصیرت و دانش انجام گیرد بسیار است و کار بسیار که با نادانى صورت پذیرد اندکست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 873 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ کذبا علی لیس ککذب على أحد فمن کذب علیّ متعمّدا فلیتبوّء مقعده من النّار. دروغ بستن بر من مثل دروغ بستن بر دیگرى نیست هر که بعمد بر من دروغ بندد در آتش جاى گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 874 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّک إن تترک أولادک أغنیاء خیر من أن تترکهم عالّه. اگر پس از تو اطفالت بى نیاز باشند بهتر است که محتاج باشند »نهج الفصاحه حدیث شماره 875 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّک لا تدع شیئا اتّقا اللَّه إلّا أعطاک اللَّه خیرا منه. اگر از ترس خدا از چیزى درگذرى خداوند بهتر از آن را بتو خواهد داد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 876 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّکم لن تسعوا النّاس بأموالکم و لکن سعوهم بأخلاقکم. مال شما بهمه مردم نمى رسد پس با اخلاق خود همه را خرسند کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 877 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للتّوبه بابا عرض ما بین مصراعیه ما بین المشرق و المغرب لا یغلق حتّى تطلع الشّمس من مغربها. توبه درى دارد که پهناى آن مانند وسعت مشرق و مغرب است و تا خورشید از مغرب طلوع نکند بسته نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 878 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لجهنّم بابا لا یدخله إلا من شفى غیظه بمعصیه اللَّه. جهنم دروازه اى دارد که فقط کسانى که خشم خود را بگناه خدا فرو نشانده باشند از آن داخل میشوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 879 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لجواب الکتاب حقّا کردّ السّلام. جواب نامه مانند جواب سلام لازم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 880 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للزّوج من المرأه لشعبه ما هی لشی ء. شوهر در پیش زن مقامى دارد که هیچ چیز ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 881 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للشّیطان مصالی و فخوحا و إنّ من مصالیه و فخوخه البطر بنعم اللَّه تعالى و الفخر بعطاء اللَّه و الکبر على عباد اللَّه و اتّباع الهوى فی غیر ذات اللَّه. شیطان دامها و تله ها دارد و از جمله دامها و تله هاى وى اینست که از نعمتهاى خدا مغرور شوند و به بخششهاى او تفاخر کنند و با بندگان خدا تکبر کنند و خود در کار وى پیر و هوس شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 882 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للشّیطان لمّه بابن آدم و للملک لمّه فأمّا لمّه الشّیطان فإیعاد بالشّرّ و تکذیب بالحقّ و أمّا لمّه الملک فإیعاد بالخیر و تصدیق بالحقّ فمن وجد ذلک فلیعلم أنّه من اللَّه تعالى فلیحمد اللَّه و من وجد الأخرى فلیتعوّذ باللَّه من الشّیطان. شیطان بآدمیزاد نزدیکى اى دارد و خداوند نزدیکى اى، نزدیکى شیطان وعده به بدى و تکذیب حق است و نزدیکى خداوند وعده بنیکى و تصدیق حق است هر که چنین حالى در خود یافت بداند که از جانب خداوند است و او را سپاس گزارد و هر که حال دیگر را در خود یافت از شیطان بخدا پناه ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 883 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لصاحب الحقّ مقالا. آنکه حق دارد گفتارى مؤثر دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 884 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للطّاعم الشّاکر من الأجر مثل ما للصّائم الصّابر. پاداش آنکه غذا میخورد و شکر میگزارد مانند روزه دار صبور است »نهج الفصاحه حدیث شماره 885 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ أمّه فتنه و إنّ فتنه أمّتی المال. هر امتى را بلیه اى هست و بلیه امت من مال است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 886 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ دین خلقا و إنّ خلق هذا الدّین الحیاء. هر دینى خوى خاص دارد و خوى دین ما حیاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 887 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ ساع غایه و غایه ابن آدم الموت فعلیکم بذکر اللَّه فإنّه یسهّلکم و یرغّبکم فی الآخره. هر رهسپارى مقصدى دارد و مقصد آدمیزاد مرگ است از یاد خدا غافل مشوید که یاد خدا کارها را آسان و شما را بآن جهان راغب مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 888 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ شجره ثمره و ثمره القلب الولد. هر درختى میوه اى دارد و میوه دل فرزند است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 889 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ شی ء دعامه و دعامه هذا الدّین الفقه و لفقیه واحد أشدّ على الشّیطان من ألف عابد. هر چیزى اساسى دارد و اساس این دین دانش است و یک دانشمند براى شیطان از هزار عابد بدتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 890 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ شی ء معدنا و معدن التّقوى قلوب العارفین. هر چیزى معدنى دارد و معدن پرهیزکارى دل عارفانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 891 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ لکلّ شی ء حقیقه و ما بلغ عبد حقیقه الإیمان حتى یعلم أنّ ما أصابه لم یکن لیخطئه و ما أخطاءه لم یکن لیصیبه. هر چیزى حقیقتى دارد و بنده بحقیقت ایمان نمیرسد مگر اینکه بداند که هر چه باو رسیده ممکن نبود نرسد و هر چه بدو نرسیده ممکن نبود برسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 892 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للَّه تعالى أقواما یختصّهم بالنّعم لمنافع العباد و یقرّها فیهم ما بذلوها فإذا منعوها نزعها منهم فحوّلها إلى غیرهم. خداوند را گروههاست که نعمتهاى خویش خاص ایشان کند تا بندگان را منتفع کنند و مادام که دهش کنند نعمت را بنزد ایشان نگهدارد و چون امساک کنند از آنها بگیرد و بدیگران دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 893 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للَّه تعالى عبادا اختصّهم بحوائج النّاس، یفزع النّاس إلیهم فی حوائجهم أولئک الآمنون من عذاب اللَّه. خداوند را بندگانست که خاص حوائج مردمان کرده است و کسان در حوائج خویش بایشان پناه برند آنها از عذاب خدا ایمنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 894 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للَّه عبادا خلقهم لحوائج النّاس. إنّ للَّه عبادا یعرفون النّاس بالتّوسّم. خداوند بندگانى دارد که آن ها را براى رفع حاجات مردم خلق کرده است. خداوند بندگانى دارد که مردم را بفراست شناسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 895 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للَّه عند أقوام نعما یقرّها عندهم ما داموا فی حوائج النّاس ما لم یملّوا فإذا ملّوا نقلها اللَّه إلى غیرهم. خداوند پیش بعضى مردم نعمت هائى دارد که تا وقتى از انجام حوائج مردم باز نمیمانند نعمت خود را پیش آنها نگاه میدارد و همین که از این کار باز ماندند نعمت را به اشخاص دیگر منتقل میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 896 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للَّه ملائکه فی الأرض تنطق على ألسنه بنی آدم بما فی المرء من الخیر و الشّرّ. خداوند در زمین فرشتگانى دارد که بزبان آدمیزادگان سخن مى گویند و از بد و نیک کسان خبر دهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 897 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ للَّه ملکا ینادی عند کلّ صلاه: یا بنی آدم قوموا إلى نیرانکم الّتی أو قدتموها على أنفسکم فأطفؤها بالصّلاه. خداوند فرشته اى دارد که هنگام نماز بانگ میزند آدمیزاده گان برخیزید و آتشهائى را که بر خویشتن افروخته اید بنماز خاموش کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 898 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ ما قدّر فی الرّحم سیکون آنچه در شکم مادر مقدر شده شدنى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 899 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ مثل الّذی یعمل السّیّئات ثمّ یعمل الحسنات کمثل رجل کانت علیه درع ضیّقه قد خنقته ثمّ عمل حسنه فانفکّت حلقه ثمّ عمل أخرى فانفکّت الاخرى حتّى یخرج إلى الأرض. آن کس که کارهاى بد میکند سپس کارهاى نیک میکند مانند مردیست که زره تنگ بتن دارد و نفس او را تنگ میکند، کار نیکى میکند و حلقه اى از آن گشوده مى شود سپس کار نیک دیگرى مى کند و حلقه دیگرى گشوده مى شود تا بزمین مى افتد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 900 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ مثل الّذی یعود فی عطیّته کمثل الکلب أکل حتّى إذا شبع قاء ثمّ عاد فی قیئه ثمّ أکله. آنکه بخشش خود را پس میگیرد مانند سگ است که بخورد و وقتى سیر شد قى کند و آنگاه به قى کرده خود باز گردد و آن را بخورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 901 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ محرّم الحلال کمحلّل الحرام. آنکه حلال را حرام میکند مانند کسى است که حرام را حلال مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 902 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ مطعم ابن آدم قد ضرب مثلا للدّنیا و إن قزحه و ملحه فانظر إلى ما یصیر. غذاى آدمیزاد را نمونه دنیا قرار داده اند هر قدر آن را ادویه و نمک بزند بنگر آخر چه مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 903 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ معافاه اللَّه العبد فی الدّنیا أن یستر علیه سیّئاته. بخشش خداوند نسبت ببنده در این جهان اینست که گناهان او را مستور دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 904 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ مغیّر الخلق کمغیّر الخلق إنّک لا تستطیع أن تغیّر خلقه حتّى تغیّر خلقه. آنکه میخواهد سیرت را تغیر دهد مانند کسى است که میخواهد صورت را تغییر دهد اگر توانستى صورت را تغییر دهى سیرت را نیز تغییر توانى داد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 905 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ ممّا یلحق المؤمن من عمله و حسناته بعد موته علما نشره و ولدا صالحا ترکه و مصحفا ورّثه أو مسجدا بناه أو بیتا لابن السّبیل بناه أو نهرا أجراه أو صدقه أخرجها من ماله فی صحّته و حیاته تلحقه من بعد موته. از جمله اعمال و نیکیهاى مؤمن که بعد از مرگ بدو میرسد دانشى است که منتشر کرده باشد و فرزند پارسائیست که بجا گذاشته باشد و قرآنى است که به ارث گذاشته باشد یا مسجدى که بنا کرده باشد یا خانه اى که براى کاروانیان بپا کرده باشد یا نهرى که بکمک او جریان یافته باشد یا مالى که در دوران صحت و حیات از مال خویش جدا کرده باشد همه اینها پس از مرگ بدو میرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 906 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من أحبّکم إلیّ أحسنکم أخلاقا. هر کس از شما خوش خلق تر است پیش من محبوبتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 907 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من أشراط السّاعه أن یرفع العلم و یظهر الجهل و یفشو الزّنا و یشرب الخمر و یذهب الرّجال و یبقی النّساء حتّى یکون لخمسین امرأه قیّم واحد. از علائم رستاخیز آنست که دانش از میان بر خیزد و جهالت آشکار شود و زنا رواج گیرد و شراب نوشند، مردان بروند و زنان بمانند تا حدى که پنجاه زن یک سرپرست داشته باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 908 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من أعظم الخطایا من اقتطع مال امرئ مسلم بغیر حقّ و إنّ من الحسنات عیاده المریض. از گناهان بزرگ اینست که مال دیگرى را بدون حق تصرف کنند و عیادت مریض از کارهاى نیک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 909 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من أکمل المؤمنین إیمانا أحسنهم خلقا و ألطفهم بأهله. از همه مؤمنان ایمان آن کس کاملتر است که اخلاقش نیکتر است و با کسان خود بهتر رفتار میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 910 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من تمام إیمان العبد أن یستثنی فی کلّ حدیثه. نشانه کمال ایمان مرد اینست که در همه سخن خود استثنائى بیاورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 911 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من سعاده المرء أن یطول عمره و یرزقه اللَّه الإنابه. از لوازم سعادت مرد اینست که زندگانى او دراز شود و خداوند توبه را نصیب وى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 912 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من شرّ النّاس منزله عند اللَّه یوم القیامه عبدا أذهب آخرته بدنیا غیره. بدترین مردم در نظر خدا روز رستاخیز بنده ایست که آخرت خود را براى دنیاى دیگرى از دست داده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 915 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من البیان لسحرا و إنّ من الشّعر لحکما و إنّ من القول عیّا و إنّ من طلب العلم جهلا. بعضى بیانها سحر است و بعضى شعرها حکمت است و بعضى سخن ها الکنى است و بعضى دانشجوئى ها جهالت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 916 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من الذّنوب ذنوبا لا یکفّرها الصّلاه و لا الصّیام و لا ǙĘ̙͘Ѡو لا العمره، یکفّرها الهموم فی طلب المعیشه. بعضى گناهان هست که نماز و روزه و حج و عمره آن را محو نمى کند فقط گرفتارى در طلب معاش آن را نابود میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 917 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من السّرف أن تأکل کلّ ما اشتهیت. یکى از اقسام اسراف اینست که هر چه میخواهى بخورى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 918 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من السّنّه أن یخرج الرّجل مع ضیفه إلى باب الدّار. خوبست که مرد با مهمان خود تا در خانه برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 919 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من النّاس ناسا مفاتیح للخیر مغالیق للشّرّ و إنّ من النّاس ناسا مفاتیح الشّرّ مغالیق للخیر فطوبى لمن جعل اللَّه مفاتیح الخیر على یدیه و ویل لمن جعل اللَّه مفاتیح الشّر على یدیه. بعضى مردم کلید خیرند و قفل شر و بعض دیگر کلید شرند و قفل خیر خوشا بحال آن کسى که خداوند کلید خیر را در دست او قرار داده و بدا بحال آن کس که خدا کلید شر را بدست او سپرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 920 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من الیقین أن لا ترضى أحدا بسخط اللَّه و لا تحمد أحدا على ما آتاک اللَّه و لا تذمّ أحدا على ما لم یؤتک اللَّه، فإنّ الرّزق لا یجرّه حرص حریص و لا یصرفه کراهه کاره. از لوازم ایمان اینست که براى خشنودى کسان خدا را خشمگین نسازى و بر نعمتى که خدا داده کسیرا سپاس نگزارى و براى آنچه خدا نداده کسى را مذمت نکنى که روزى به آز حریصان فزونى نگیرد و به تنفر کسان نقصان نپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 921 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ مثل العلماء فی الأرض کمثل النّجوم فی السّماء یهتدى بها فی ظلمات البرّ و البحر، فإذا انطمست النّجوم أوشک أن تضلّ الهداه. دانشمندان در زمین مانند ستارگان آسمانند که در ظلمات خشگى و دریا بکمک آن راه جویند و همین که ستارگان نهان شدند ممکن است ره یافتگان نیز گمراه شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 922 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من حقّ الولد على والده أن یعلّمه الکتابه و أن یحسن اسمه و أن یزوّجه إذا بلغ. از جمله حقوق فرزند بر پدر آنست که او را نوشتن آموزد و نام او را خوب انتخاب کند و هنگام بلوغ به او زن بدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 923 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من عباد اللَّه من لو أقسم على اللَّه لأبرّه. بعضى بندگان خدا هستند که اگر قسم خورند که خدا چنین میکند چنان خواهد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 924 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من لم یسأل اللَّه تعالى یغضب علیه. هر که از خدا چیزى نخواهد خدا بر او خشمگین مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 925 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من معادن التّقوى تعلّمک إلى ما قد علمت علم ما لم تعلم و النّقص فیما قد علمت قلّه الزّیاده فیه و إنّما یزهد الرّجل فی علم ما لم یعلم قلّه الانتفاع بما قد علم. از جمله منابع پرهیزکارى این است که ندانسته ها را بیاموزى و بدانسته ها ضمیمه کنى، اگر افزایش دانش کم شود مایه نقصان آن مى شود و کسى که از دانسته هاى خود کمتر سود برد، در آموختن ندانسته ها سستى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 926 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من موجبات المغفره إدخال السّرور على أخیک المؤمن. از جمله لوازم آمرزش اینست که برادر مؤمن خود را خرسند سازى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 927 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من موجبات المغفره بذل السّلام و حسن الکلام. از جمله لوازم آمرزش اداى سلام و نیکى کلام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 928 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ من یمن المرأه تیسیر خطبتها و تیسیر صداقها. نشان میمنت زن اینست که خواستگاریش آسان و مهرش سبک باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 929 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ نارکم هذه جزء من سبعین جزء من نار جهنّم و لو لا أنّها أطفئت بالماء مرّتین ما انتفعتم بها و إنّها لتدعوا اللَّه أن لا یعیدها فیها. این آتش شما یکجزء از هفتاد جزء از آتش جهنم است و اگر دو بار آتش خاموش نشده بود از آن بهره مند نتوانستید شد آتش دنیا از خدا مى خواهد که او را بجهنم باز نگرداند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 930 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ هذا الدّین متین فأوغل فیه برفق و لا تبغض إلى نفسک عباده اللَّه فإنّ المنبت لا أرضا قطع و لا ظهرا أبقى. این دین محکم است بملایمت در آن پیش برو و عبادت خدا را منفور خود مکن زیرا رهرو عجول نه راهى سپرده و نه مرکوب خود را حفظ کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 931 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ هذا الدّینار و الدّرهم أهلکا من قبلکم و هما مهلکاکم. این دینار و درهم پیشینیان شما را هلاک کرد و شما را نیز هلاک خواهد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 932 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ هذه الأخلاق من اللَّه فمن أراد اللَّه تعالى به خیرا منحه خلقا حسنا و من أراد به سوء منحه خلقا سیّئا. این اخلاق از خداوند است و خدا براى هر که نیکى خواهد خلقى نکو بدو دهد و براى هر که بدى خواهد خلق بدى بدو دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 933 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ هذه القلوب تصدأ کما یصدأ الحدید قیل فما جلاءها قال ذکر الموت و تلاوه القرآن. دلها مانند آهن زنگ میزند گفتند صیقل آن چیست؟ گفت یاد مرگ و خواندن قرآن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 934 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّ هذه القلوب أوعیه فخیرها أوعاها. دلها مانند ظرف است و بهتر از همه دلیست که ظرفیت آن بیشتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 935 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما الأمل رحمه من اللَّه لامّتی، لولا الأمل ما أرضعت أمّ ولدا و لا غرس غارس شجرا. امید رحمت خدا براى امت من است اگر امید نبود مادرى فرزند خود را شیر نمى داد و کسى درختى نمیکاشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 936 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما الأعمال بالنّیات و الخواتیم. ارزش اعمال به نیت و سرانجام آنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 937 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما الحلف حنث أو ندم. نتیجه قسم شکستن است یا ندامت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 938 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما العلم بالتّعلّم و إنّما الحلم بالتّحلّم و من یتحرّ الخیر یعطه و من یتّق الشّرّ یوقه. علم از تعلم و حلم از تظاهر به حلم حاصل مى شود هر که جویاى خیر باشد همانش دهند و هر که از شر بگریزد از آن بر کنار ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 939 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما أنا بشر إذا أمرتکم بشی ء من دینکم فخذوا به و إذا أمرتکم بشی ء من رأیی فإنّما أنا بشر. من انسانى مانند شما هستم وقتى شما را بچیزى در کار دین دستور دادم بدان رفتار کنید و وقتى از پیش خود شما را بچیزى فرمان دادم من انسان هستم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 940 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما أنا بشر مثلکم و إنّ الظّنّ یخطی و یصیب و لکن ما قلت لکم قال اللَّه فلن أکذب على اللَّه. من انسانى مثل شما هستم و گمان بخطا یا صواب میرود ولى هر چه را بگویم خدا گفته است بر خدا دروغ نمى بندم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 941 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما أنا بشر و إنّکم تختصمون إلیّ، فلعلّ بعضکم أن یکون الحن بحجّته من بعض فأقضی له على نحو ما أسمع فمن قضیت له بحقّ مسلم فإنّما هی قطعه من النّار فلیأخذها أو یترکها. من انسانى هستم و شما دعاوى خود را پیش من مى آورید شاید بعضى از شما دلایل خود را بهتر از دیگرى بیان کند و من مطابق مسموعات خود بنفع او قضاوت کنم هر کس بموجب قضاوت من حق مسلمانى را تصرف کند پاره اى از آتش را به دست خود آورده است خواهد نگهدارد و خواهد رها کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 942 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما أهلک الّذین من قبلکم أنّهم کانوا إذا سرق فیهم الشّریف ترکوه و إذا سرق فیهم الضّعیف أقاموا علیه الحدّ. هلاک پیشینیان شما از آنجا بود که دزد معتبر را رها میکردند و دزد ضعیف را مجازات میدادند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 943 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما بعثت لأتمّم مکارم الأخلاق. من مبعوث شدم تا فضائل اخلاق را بکمال رسانم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 944 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما بقی من الدّنیا بلاء و فتنه. از دنیا جز بلا و فتنه باقى نمانده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 945 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما شفاء العیّ السؤال. علاج نادانى سؤال است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 946 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما مثل القلب مثل ریشه بالفلاه تعلّقت فی أصل شجره یقلّبها الرّیح ظهرا لبطن. دل مانند رشته ایست در بیابانى بدرختى آویخته که باد پیوسته آن را زیر و رو میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 947 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما یبعث النّاس على نیّاتهم. مردم مطابق پندارهاى خود محشور میشوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 948 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما یتجالس المتجالسان بأمانه اللَّه تعالى فلا یحلّ لأحدهما أن یفشی على صاحبه ما یخاف. جلیسان نگهدار امانت یک دیگرند و روا نیست یکى از آنها راز رفیق خود را آشکار سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 949 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما یدخل الجنّه من یرجوها و إنّما یجنّب النّار من یخافها و إنّما یرحم اللَّه من یرحم. کسى ببهشت میرود که امید آن دارد و کسى از جهنم دور مى ماند که از آن بیمناک باشد، خداوند فقط بکسى رحم میکند که رحم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 950 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما یدرک الخیر کلّه بالعقل و لا دین لمن لا عقل له. همه خوبیها را بعقل مى توان دریافت و هر که عقل ندارد دین ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 951 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما یرحم اللَّه من عباده الرّحماء خداوند ببندگان رحیم خود رحم میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 952 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما یسلّط اللَّه على ابن آدم من خافه ابن آدم و لو أنّ ابن آدم لم یخف غیر اللَّه لم یسلّط اللَّه علیه أحدا و إنّما و کل ابن آدم لمن رجا ابن آدم و لو أنّ ابن آدم لم یرج إلّا اللَّه لم یکله اللَّه إلى غیره. خداوند کسى را که آدمیزاد از او مى ترسد بر وى مسلط مى کند اگر جز خدا از کسى نمى ترسید خدا کسى را بر او مسلط نمیکرد آدمیزاد بکسى که بدو امیدوار است واگذار مى شود و اگر جز خدا بکسى امید نداشت خدا او را بدیگرى وانمیگذاشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 953 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّما یکفی أحدکم ما کان فی الدّنیا مثل زاد الرّاکب. براى شما در دنیا چیزى که به اندازه توشه مسافرى باشد کافى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 954 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّه یعرف الفضل لأهل الفضل أهل الفضل. فضیلت اهل فضیلت را صاحب فضیلت مى شناسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 955 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّی أحرّج علیکم حقّ الضّعیفین: الیتیم و المرأه. شما را از حق دو ضعیف بسختى بر حذر میکنم: یتیم و زن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 956 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّی أخاف على أمّتی بعدی أعمالا ثلثه: زلّه عالم و حکم جائر و هوى متّبعا. من پس از خودم بر امتم از سه چیز بیم دارم لغزش دانا و فرمانروائى ستمگر و پیروى هوس. »نهج الفصاحه حدیث شماره 957 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّی فیما لم یوح إلىّ کأحدکم. من در چیزهائى که بمن وحى نرسیده مانند یکى از شما هستم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 958 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّی لا أخاف علیکم فیما لا تعلمون و لکن أنظروا کیف تعملون فیما تعلمون. من از آنچه نمیدانید نگرانى ندارم ولى باید دید آنچه را مى دانید چگونه بکار مى بندید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 959 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّی لأبغض المرأه تخرج من بیتها تجرّ ذیلها تشکو زوجها. من زنى را که از خانه خود دامن کشان براى شکایت از شوهرش بیرون شود دشمن دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 960 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إنّی لم أومر أن أنقب على قلوب النّاس و لا أشقّ بطونهم. من مأمور نیستم بر دلهاى مردم راه یابم یا باطن آنها را بشکافم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 961 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنهاک عن ثلاث خصال: الحسد و الحرص و الکبر. از سه خصلت دور باش حسد و حرص و تکبر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 962 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنهاکم عن الزّور. از شرک و دروغ بپرهیزید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 963 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أنهاکم عن قلیل ما أسکر کثیره. هر چه زیادش مست میکند از کمش نیز اجتناب کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 964 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اهتبلوا العفو عن عثرات ذوی المروءات. براى گناهان جوانمردان عذرتراشى کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 965 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أهل الجور و أعوانهم فی النّار. ستمگران و یارانشان در جهنمند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 966 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) :: أهون الرّبا کالّذی ینکح أمّه و إنّ أربى الرّبا استطاله المرء فی عرض أخیه. ::آسانترین رباها چنانست که کسى با مادر خود زنا کند و بدترین رباها آنست که مرد در باره عرض برادر دینى خود زبان درازى کند. ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 967 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أهون أهل النّار عذابا یوم القیامه رجل یوضع فی أخمص قدمیه جمرتان یغلی منهما دماغه. روز رستاخیز از مردم جهنم آنکه عذابش از همه آسانتر است مردى است که دو قطعه آتش بکف پایش نهند که از حرارت آن مغز سرش بجوش مى آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 968 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوتیت جوامع الکلم. سخنان مختصر و جامع را بمن دادند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 969 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوثق سلاح إبلیس النّساء. محکمترین سلاح شیطان زنانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 970 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوصیک أن تستحی من اللَّه کما تستحی من الرّجل الصّالح من قومک. بتو سفارش میکنم از خدا چنان شرم کن که از مردى پارسا از کسان خود شرم میکنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 971 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوصیک بتقوى اللَّه تعالى فی سرّ أمرک و علانیته و إذا أسأت فأحسن و لا تسألنّ أحدا شیئا و لا تقبض أمانه و لا تقض بین اثنین. بتو سفارش میکنم که در نهان و عیان پرهیزکار باشى وقتى بدى کردى نیکى کن و از کسى چیزى مخواه، امانت مگیر و میان دو کس قضاوت مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 972 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوصیکم بالجار. شما را در باره همسایه سفارش مى کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 973 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أولى النّاس بالعفو أقدرهم على العقوبه. هر که را قدرت مجازات بیشتر است عفو از او پسندیده تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 974 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أولى النّاس بالتهمه من جالس أهل التّهمه. هر که با متهمان آمیزش کند بیشتر از همه مردم سزاوار تهمت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 975 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل العباده الصّمت. نخستین مرحله عبادت خاموشى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 976 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل ما تفقدون من دینکم الأمانه و آخر ما تفقدون الصّلوه. نخستین چیزى که از دین خود از دست میدهید امانت است و آخرین چیزى که از دست میدهد نماز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 977 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل ما نهانی عنه ربّی بعد عباده الأوثان شرب الخمر و ملاحاه الرّجال. پس از بت پرستى نخستین چیزى که خدایم مرا از آن نهى کرد شراب خوارى و بدگوئى مردان بیکدیگر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 978 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل ما یحاسب به الصّلوه. نخستین چیزى که بحساب آن میرسند نماز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 979 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل ما یرفع من هذه الامّه الحیاء و الأمانه. نخستین چیزى که از میان این امت بر مى خیزد حیا و امانت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 980 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل ما یقضى بین النّاس یوم القیامه فی الدّماء. نخستین بار روز رستاخیز میان مردم در باره خونها دادرسى میکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 981 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل ما یوزن فی المیزان الخلق الحسن. نخستین چیزى که در ترازو گذاشته مى شود خلق نیک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 982 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل ما یوضع فی میزان العبد نفقته على أهله. نخستین چیزى که در ترازوى بنده میگذارند خرجى است که براى کسان خود کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 983 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أوّل من یدعى إلى الجنّه الحمّادون الّذین یحمدون اللَّه نخستین کسانى که ببهشت دعوت مى شوند ستایشگرانند که خدا را ستایش میکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 984 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و التّسویف و طول الأمل فإنّه کان سببا لهلاک الامم. از اهمال و طول امل بپرهیزید که موجب هلاکت اقوام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 985 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و التّعمق فی الدّین فإنّ اللَّه تعالى قد جعله سهلا، فخذوا منه ما تطیقون فإنّ اللَّه یحبّ ما دام من عمل صالح و إن کان یسیرا. از کنجکاوى در کار دین به پرهیزید زیرا خداوند دین را آسان قرار داده است بنا بر این از مسائل دین آنچه را طاقت دارید فرا گیرید زیرا خداوند کار نیک بادوام را دوست دارد اگر چه اندک باشد »نهج الفصاحه حدیث شماره 986 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الحسد فإنّ الحسد یأکل الحسنات کما یأکل النّار الحطب. از حسد بپرهیزید زیرا حسد کارهاى نیک را مى خورد چنان که آتش هیزم را مى خورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 987 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الحمره فإنّها أحبّ الزّینه إلى الشّیطان. از سرخى بپرهیزید زیرا سرخى از همه زینتها بنزد شیطان محبوبتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 988 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الخمر فإنّ خطیئتها تفرّع الخطایا کما أنّ شجرتها تفرّع الشّجر. از شراب بپرهیزید که از گناه آن گناهان میزاید چنان که از درخت آن درختان میروید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 989 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الدّین فإنّه هم باللّیل و مذلّه بالنّهار. از قرض بپرهیزید که غم شب و ذلت روز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 990 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الزّنا فإنّ فیه أربع خصال تذهب البهاء عن الوجه و تقطع الرّزق و تسخط الرّحمن و الخلود فی النّار. از زنا بپرهیزید که در آن چهار خصلت است رونق از چهره ببرد و روزى را ببرد و خدا را خشمگین کند و مایه عذاب جاودان شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 991 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الشّحّ فإنّما هلک من کان قبلکم بالشّحّ أمرهم بالبخل فبخلوا و أمرهم بالقطیعه فقطعوا و أمرهم بالفجور ففجروا. از حرص بپرهیزید که پیشینیان شما در نتیجه حرص هلاک شدند، حرص آنها را ببخل وادار کرد و بخیل شدند. ببریدن از خویشاوندان وادار کرد و از خویشاوندان بریدند ببدکارى وادارشان کرد و بدکار شدند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 992 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الطّمع فإنّه هو الفقر الحاضر. از طمع بپرهیزید که فقر آماده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 993 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و العضه النّمیمه القاله بین النّاس. از سخن چینى مردم پرهیز کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 994 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الغلوّ فی الدّین فإنّما هلک من کان قبلکم بالغلوّ فی الدّین. از افراط در کار دین بپرهیزید که پیشینیان شما از افراط در کار دین هلاک شدند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 995 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الغیبه فإنّ الغیبه أشدّ من الزّنا. إنّ الرّجل قد یزنی و یتوب فیتوب اللَّه علیه و إنّ صاحب الغیبه لا یغفر له حتّى یغفر له صاحبه. از غیبت بپرهیزید که غیبت از زنا سختتر است کسى که زنا میکند و توبه میکند خدا توبه او را میپذیرد ولى آنکه غیبت مى کند گناهش آمرزیده نمى شود تا آنکه غیبت او را کرده است از گناهش بگذرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 996 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الکبر فإنّ إبلیس حمله الکبر على أن لا یسجد لآدم و إیّاکم و الحرص فإنّ آدم حمله الحرص على أن یأکل من الشّجره و إیّاکم و الحسد فإنّ ابنی آدم إنّما قتل أحدهما صاحبه حسدا فهنّ أصل کلّ خطیئه. از تکبر پرهیز کنید که شیطان بواسطه تکبر از سجده آدم دریغ کرد و از حرص بگریزید که آدم بواسطه حرص از میوه درخت بخورد و از حسد دور مانید که هابیل بواسطه حسد قابیل را کشت بنا بر این تکبر و حرص و حسد سر چشمه همه گناهان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 997 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الکذب فإنّ الکذب مجانب للإیمان. از دروغ بپرهیزید که دروغ با ایمان سازگار نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 998 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الکذب فإنّ الکذب لا یصلح لا بالجدّ و لا بالهزل و لا یعد الرّجل صبیّه لا یفی له و إنّ الکذب یهدی إلى الفجور و إنّ الفجور یهدی إلى النّار و إنّ الصّدق یهدی إلى البرّ و إنّ البرّ یهدی إلى الجنّه از دروغ بپرهیزید زیرا دروغ نه جدى و نه شوخى روا نیست، انسان نباید بطفل خود وعده دهد و وفا نکند، دروغ کسان را ببدکارى مى کشاند و بدکارى آنها را بجهنم مى رساند، و راستى کسان را به نیکو کارى میکشاند و نیکوکارى آنها را ببهشت میرساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 999 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و المدح فإنّه الذّبح از مدح کردن بپرهیزید که مانند سر بریدن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1000 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و الهوى فإنّ الهوى یعمی و یصمّ. از هوس بپرهیزید که هوس انسان را کور و کر مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1001 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و خضراء الدّمن قیل و ما خضراء الدّمن؟ قال المرأه الحسناء فی منبت سوء. از سبزه مزبله بپرهیزید گفتند سبزه مزبله چیست؟ گفت زن زیبا در خانواده بد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1002 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و دعوه المظلوم و إن کان من کافر فإنّه لیس لها حجاب من دون اللَّه عزّ و جلّ. از نفرین مظلوم بپرهیزید اگر چه کافر باشد زیرا میان آن و خدا حجابى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1003 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و محادثه النّساء فإنّه لا یخلو رجل بامرأه لیس لها محرم إلّا همّ بها. از گفتگو با زنان بپرهیزید که هر وقت مردى با زنى خلوت کند، قصد او میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1004 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاکم و محقّرات الذّنوب فإنّما مثل محقّرات الذّنوب کمثل قوم نزلوا بطن واد فجاء ذا بعود و جاء ذا بعود حتّى حملوا ما أنضجوا به خبزهم و إنّ محقّرات الذّنوب متى یؤخذ بها صاحبها تهلکه. از گناهان کوچک بپرهیزید، مثال گناهان کوچک مانند گروهى است که در دره فرود آیند یکى چوبى آرد و دیگرى چوبى آرد و آنقدر هیزم بیاورند که با مجموع آن نان خود را بپزند، گناهان حقیر نیز وقتى از مرتکب آن باز خواست کنند مایه هلاک او مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1005 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و التّسویف بأملک فإنّک لیومک و لست بما بعد فإن یک غد لک فکن فی الغد کما کنت فی الیوم و إن لم یکن غد لک لم تندم على ما فرّطت فی الیوم. از اهمال بپرهیز که تو براى امروز زنده نه براى فردا اگر فردائى بود فردا نیز مثل امروز باش و اگر فردائى نبود از اهمال و سستى امروز پشیمان نخواهى بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1006 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و السّؤال فإنّه ذلّ حاضر و فقر تتعجّله. از سؤال و تقاضا بپرهیز که سؤال ذلت نقد است و فقریست که در رسیدن آن شتاب مى کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1007 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و اللّجاجه فإنّ أوّلها جهل و آخرها ندامه. از لجاجت بپرهیز که آغازش جهالت است و انجامش ندامت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1008 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و خصلتین الضّجر و الکسل فإنّک إن ضجرت لم تصبر على حقّ و إن کسلت لم تؤدّ حقّا. از دو صفت بپرهیز: ملالت و تنبلى که اگر ملول باشى حق را تحمل نکنى و اگر تنبل باشى از اداى حق باز مانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1009 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و کلّ أمر یعتذر منه. از هر کارى که عذر آن باید خواست بپرهیز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1010 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و ما یسوء الاذن. از هر چه بگوش بد آید بپرهیز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1011 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و قرین السّوء فإنّک به تعرف. از یار بد بپرهیز که ترا بدو شناسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1012 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و محقّرات الذّنوب فإنّ لها من اللَّه طالبا. از گناهان کوچک بپرهیز که خدا از آن باز خواست میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1013 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و مصاحبه الکذّاب فإنّه کسراب یقرّب إلیک البعید و یبعّد إلیک القریب. از مصاحبت دروغگو بپرهیز که دروغگو چون سراب است دور را نزدیک مى نماید و نزدیک را دور. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1014 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) إیّاک و مصاحبه الأحمق فإنّه یرید أن ینفعک فیضرّک. از مصاحبت احمق بگریز که مى خواهد بتو نفع رساند ضرر مى رساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1015 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّتها الامّه إنّی لا أخاف علیکم فیما لا تعلمون و لکن انظروا کیف تعملون فیما تعلمون. اى امت من از آنچه نمى دانید بر شما بیم ندارم ولى بنگرید آنچه را مى دانید چگونه عمل مى کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1016 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّ داء أدوى من البخل. هیچ دردى بدتر از بخل نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1017 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرأه أدخلت على قوم من لیس منهم فلیست من اللَّه فی شی ء و لن یدخلها اللَّه جنّته و أیّما رجل جحد ولده و هو ینظر إلیه احتجب اللَّه منه و فضحه على رؤس الأوّلین و الآخرین یوم القیامه. هر زنى فرزندى را بناحق به کسانى ملحق کند خدا از او بیزار باشد و او را ببهشت نبرد و هر مردیکه فرزند خود را که بدو نگران است انکار کند خدا از او دور شود و روز رستاخیز وى را میان اولین و آخرین رسوا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1018 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرأه استعطرت ثمّ خرجت فمرّت على قوم لیجدوا ریحها فهی زانیه و کلّ عین زانیه. هر زنى عطر بزند و بیرون رود و بر گروهى بگذرد که بوى او را دریابند زنا کار است و هر دیده زنا کار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1019 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرأه خرجت من بیتها بغیر إذن زوجها کانت فی سخط اللَّه تعالى حتّى یرجع إلى بیتها أو یرضى عنها زوجها. هر زنى که بدون اجازه شوهر از خانه خود بیرون رود مورد خشم خداست تا بخانه بر گردد یا شوهرش از او راضى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1020 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرأه سألت زوجها الطّلاق من غیر ما بأس فحرام علیها رائحه الجنّه. هر زنى که بدون جهت از شوهر خود طلاق خواهد بوى بهشت بر او حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1021 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرأه ماتت و زوجها عنها راض دخلت الجنّه. هر زنى که بمیرد و شوهرش از او خشنود باشد ببهشت میرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1022 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرأه نزعت ثیابها فی غیر بیتها خرق اللَّه عزّ و جلّ عنها ستره. هر زنى که لباس خود را جز در خانه خود بیرون آورد خدا پرده خویش را از او بر گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1023 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرأه وضعت ثیابها فی غیر بیت زوجها فقد هتکت ستر ما بینها و بین اللَّه عزّ و جلّ. هر زنى که لباس خود را جز در خانه شوهر بیرون آورد پرده اى را که میان او و خدا است پاره کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1024 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما امرء ولی من أمر المسلمین شیئا لم یحطهم بما یحوط نفسه لم یرح رائحه الجنّه. هر کس چیزى از کار مسلمانان را بدست گیرد و در کار آنها مانند کار خود دلسوزى نکند بوى بهشت بدو نخواهد رسید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1025 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما داع دعا إلى ضلاله فاتّبع فإنّ علیه مثل أوزار من اتّبعه و لا ینقص من أوزارهم شیئا و أیّما داع دعا إلى هدى فاتّبع فإنّ له مثل أجور من اتّبعه و لا ینقص من أجورهم شیئا. هر که کسان را بسوى گمراهى بخواند و او را پیروى کنند نظیر گناهان پیروان خود را بدوش مى برد بدون آنکه از گناهان آنها چیزى کم شود و هر که کسان را به سوى هدایت خواند و او را پیروى کنند نظیر ثواب پیروانش نصیب او مى شود بدون اینکه از ثواب آنها چیزى کم شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1026 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما راع غشّ رعیّته فهو فی النّار. هر که با زیر دستان خود بنیرنگ رفتار کند اهل جهنم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1027 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما راع لم یرحم رعیّته حرّم اللَّه علیه الجنّه. هر کس به زیر دستان خود رحم نکند خداوند بهشت را بر او حرام کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1028 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما رجل استعمل رجلا على عشره أنفس علم أنّ فی العشره أفضل ممّن استعمل فقد غشّ اللَّه و غشّ رسوله و غشّ جماعه المسلمین. هر کس مردى را بر ده تن ریاست دهد و بداند که میان آنها کسى هست که از او برتر است با خدا و پیغمبر و گروه مسلمانان تقلب کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1029 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما رجل تدیّن دینا و هو مجمع أن لا یوفیه إیّاه لقی اللَّه سارقا. هر کس قرضى بگیرد و در خاطر داشته باشد که آن را نپردازد مانند دزدان محشور شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1030 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما رجل تزوّج امرأه فنوى أن لا یعطیها من صداقها شیئا مات یوم یموت و هو زان و أیّما رجل اشترى من رجل بیعا فنوى أن لا یعطیه من ثمنه شیئا مات یوم یموت و هو خائن و الخائن فی النّار. هر که زنى گیرد و در خاطر داشته باشد که مهر او را نپردازد هنگام مرگ چون زناکاران بمیرد و هر کس چیزى از مردى بخرد و در خاطر داشته باشد که قیمت آن را نپردازد هنگام مرگ چون خائنان بمیرد و خائن در آتش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1031 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما رجل ظلم شبرا من الأرض کلّفه اللَّه تعالى أن یحفره حتّى یبلغ آخر سبع أرضین ثمّ یطوّقه یوم القیامه حتّى یقضی بین النّاس. هر کس بقدر یک وجب زمین را بناحق تصرف کند روز رستاخیز خدا وادارش میکند که آن را تا عمق زمین هفتم بکند و طوق گردن کند تا رسیدگى میان مردم بپایان رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1032 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما رجل حالت شفاعته دون حدّ من حدود اللَّه تعالى لم یزل فی سخط اللَّه حتّى ینزع. هر کس شفاعت او مانع از اجراى حدى شود در معرض خشم خداست تا از کار خود دست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1033 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما شابّ تزوّج فی حداثه سنّه عجّ شیطانه یا ویله عصم منّی دینه. هر جوانى در آغاز جوانى زن بگیرد شیطان وى بانگ برآرد واى بر او دین خود را از دستبرد من محفوظ داشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1034 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما مسلم شهد له أربعه بخیر أدخله اللَّه تعالى الجنّه. هر مسلمانى که چهار تن بنیکى او شهادت دهند خدا او را ببهشت مى برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1035 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما مسلم کسا مسلما ثوبا على عری کساه اللَّه تعالى من خضر الجنّه و أیّما مسلم أطعم مسلما على جوع أطعمه اللَّه تعالى یوم القیامه من ثمار الجنّه و أیّما مسلم سقى مسلما على ظماء سقاه اللَّه یوم القیامه من الرّحیق المختوم. هر مسلمانى که مسلمان برهنه را بپوشاند خداوند از پارچه هاى سبز بهشت بدو بپوشاند و هر مسلمانى که مسلمان گرسنه را سیر کند خداوند روز رستاخیز از میوه هاى بهشت بدو بچشاند و هر مسلمانى که مسلمان تشنه اى را سیراب کند خداوند روز قیامت از شربت سر بمهر به او بنوشاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1036 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما ناشئ نشأ فی طلب العلم و العباده حتّى یکبر أعطاه اللَّه یوم القیامه ثواب اثنین و سبعین صدّیقا. هر طفلى که در طلب علم و عبادت بزرگ شود خداوند ثواب هفتاد و دو صدیق به او عطا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1037 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما راع استرعى رعیّه فلم یحطها بالأمانه و النّصیحه ضاقت علیه رحمه اللَّه تعالى الّتی وسعت کلّ شی ء. هر کس سرپرستى گروهى را بعهده گیرد و در کار آنها به امانت و دلسوزى رفتار نکند رحمت خدا که شامل همه چیز است باو نمیرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1038 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما وال ولی شیئا من أمر أمّتی فلم ینصح لهم و یجتهد لهم کنصیحته و جهده لنفسه کبّه اللَّه تعالى على وجهه یوم القیامه فی النّار. هر زمامدارى چیزى از کار امت مرا بدست گیرد و در کار آنها مثل کارهاى خصوصى خود دلسوزى و کوشش نکند روز رستاخیز خداوند او را وارونه در آتش اندازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1039 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما وال ولی فلان و رفق رفق اللَّه تعالى به یوم القیامه. هر کس بزمامدارى برسد و با مردم بملایمت و مدارا رفتار کند خداوند روز قیامت با او مدارا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1040 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) أیّما وال ولی من أمر أمّتی بعدی أقیم على الصّراط و نشرت الملائکه صحیفته فإن کان عادلا نجّاه اللَّه بعدله و إن کان جائرا انتفض به الصّراط انتفاضه تزایل بین مفاصله حتّى یکون بین عضوین من أعضائه مسیره مائه عام ثمّ ینخرق به الصّراط. هر زمامدارى که پس از من کار امت مرا بدست گیرد روز رستاخیز بر صراط متوقف شود و فرشتگان نامه اعمال او را بگشایند اگر عادل باشد خداوند او را بوسیله عدلش نجات دهد و اگر ستمگر باشد صراط زیر پاى او چنان بلرزد که بندهاى او را از هم جدا کند چنان که میان دو عضو او صد سال راه فاصله باشد سپس از صراط بیفتد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1041 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بین یدی السّاعه فتن کقطع اللّیل. پیش از رستاخیز فتنه ها پدید آید چون قطعات شب تاریک. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1101 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البادئ بالسّلام بری ء من الکبر. آنکه سلام آغاز مى کند از تکبر بر کنار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1102 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البخیل من ذکرت عنده فلم یصلّ علیّ. بخیل آنست که مرا پیش او یاد کنند و بر من صلوات نفرستد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1103 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البذاء شؤم و سوء الملکه لؤم. بدزبانى مایه شئامت است و بد سیرتى سرچشمه لئامت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1104 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البرّ حسن الخلق و الإثم ما حاک فی الصّدر و کرهت أن یطّلع علیه النّاس. نیکى خلق نیک است و گناه آنست که بر دل ننشیند و دوست ندارى که مردم از آن مطلع شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1105 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البرّ لا یبلى و الذّنب لا ینسى و الدّیان لا یموت اعمل ما شئت فکما تدین تدان. نیکى کهنگى نگیرد و بدى فراموشى نپذیرد و خداى عادل نمیرد هر چه میخواهى بکن که هر چه کنى سزایت دهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1106 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البرّ ما اطمأنّ إلیه القلب و اطمأنّت إلیه النّفس و الإثم ما حاک فی النّفس و تردّد فی الصّدر و إن أفتاک المفتون. نیکى آنست که دل بدان آرام گیرد و روح از آن اطمینان یابد و بدى آنست که بر دل ننشیند و دوست ندارى مردم از آن خبر دار شوند دیگران هر چه مى خواهند بگویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1107 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البرکه فی أکابرنا فمن لم یرحم صغیرنا و یجلّ کبیرنا فلیس منّا. برکت در بزرگان ماست و هر کس بر کوچک ما رحم نکند و بزرگ ما را محترم نشمارد از ما نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1108 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البرکه فی نواصی الخیل. برکت در پیشانى اسبانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1109 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البرکه مع أکابرکم. برکت با بزرگان شماست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1110 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البطانه تقسی القلب. پرخورى دل را سخت میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1111 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البغایا اللّاتی ینکحن أنفسهنّ بغیر بیّنه. زنانى که بى حضور شاهد شوهر میکنند زنا کارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1112 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البکاء من الرّحمه و الصّراخ من الشّیطان. گریه از رحمت است و فریاد از شیطانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1113 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البلاء موکّل بالقول ما قال عبد لشی ء: «لا و اللَّه لا أفعله أبدا»إلّا ترک الشّیطان کلّ عمل و ولع بذلک منه حتّى یؤثمه. بلا بسخن وابسته است. وقتى بنده اى گوید بخدا هرگز این کار را نمى کنم شیطان همه کارها را بگذارد و سخت دلبستگى کند تا او را بگناه وادارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1114 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البلاء موکّل بالمنطق فلو أنّ رجلا عیّر رجلا برضاع کلبه لرضعها. بلا بسخن وابسته است اگر کسى دیگرى را بشیر خوردن از سگى سرزنش کند از او شیر خواهد خورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1115 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البلاد بلاد اللَّه و العباد عباد اللَّه فحیثما أصبت خیرا فأقم. زمین زمین خداست و بندگان بندگان خدایند، هر جا نیکى بتو رسید اقامت گیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1116 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) البیت الّذی یقرأ فیه القرآن یتراءى لأهل السّماء کما تتراءى النّجوم لأهل الأرض. خانه اى که در آن قرآن خوانده مى شود در نظر اهل آسمان چنان مینماید که ستارگان در نظر اهل زمین. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1117 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تأکل النّار ابن آدم إلّا أثر السّجود حرّم اللَّه عزّ و جلّ على النّار أن تأکل أثر السّجود. آتش جهنم آدمیزاد را مى خورد جز جاى سجده را زیرا خداوند جاى سجده را بر آتش حرام کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1118 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تبسّمک فی وجه أخیک لک صدقه، و أمرک بالمعروف و نهیک عن المنکر صدقه و إرشادک الرّجل فی أرض الضّلال لک صدقه و إماطتک الحجر و الشّوک و العظیم عن الطّریق لک صدقه. لبخند تو بر روى برادرت صدقه است امر بمعروف و نهى از منکر کردنت صدقه است و رهنمائى کسى که راه را گم کرده صدقه است و دور کردن سنگ و خار و استخوان از راه صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1119 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تبنون ما لا تسکنون و تجمعون ما لا تأکلون و تأملون مالا تدرکون. خانه ها میسازید که در آن سکونت نمیگیرید و چیزها فراهم میکنید که نمى خورید و آرزوها دارید که بدان نمیرسید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1120 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تجافوا عن ذنب السّخیّ فإنّ اللَّه آخذ بیده کلّما عثر. گناه سخاوتمند را ندیده بگیرید که هر دم بلغزد خدایش دست بگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1121 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تجافوا عن عقوبه ذوی المروّه ما لم تکن حدّا من حدود اللَّه. از عقوبت کردن جوانمردان درگذرید مگر آنکه حد بر آنها لازم شده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1122 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تجاوزوا عن ذنب السّخیّ و زلّه العالم و سطوه السّلطان العادل فإنّ اللَّه تعالى آخذ بیدهم کلّما عثر عاثر منهم. از گناه سخاوتمند و لغزش دانا و سطوت پادشاه درگذرید که هر یک از آنها را پاى بلغزد خدایشان دست بگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1123 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تجاوزوا لذوی المروه عن عثراتهم فو الّذی نفسی بیده إنّ أحدهم لیعثر و إنّ یده لفی ید اللَّه. از لغزش جوانمردان بگذرید زیرا بخدائى که جان من بدست اوست جوانمرد مى لغزد و دست او در دست خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1124 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تجد المؤمن مجتهدا فیما یطیق متلهّفا على ما لا یطیق. مؤمن چنانست که در کار خیر هر چه تواند کوشد و هر چه را نتواند بآرزو خواهد »نهج الفصاحه حدیث شماره 1125 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تجدون من شرّ النّاس ذا- الوجهین الّذی یأتی هؤلاء بوجه و هؤلاء بوجه. بدترین مردم شخص دوروست که با گروهى روئى و با گروهى دیگر روى دیگر دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1126 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تحرّوا الصّدق و إن رأیتم أنّ فیه الهلکه فإنّ فیه النّجاه و اجتنبوا الکذب و إن رأیتم أنّ فیه النّجاه فإنّ فیه الهلکه. راستى کنید اگر چه پندارید مایه هلاک است که راستى مایه نجات است و از دروغ بپرهیزید اگر چه پندارید مایه نجات است که دروغ مایه هلاک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1127 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تحفه المؤمن الموت. مرگ ارمغان مؤمن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1128 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تحفه المؤمن فی الدّنیا الفقر. ارمغان مؤمن در این جهان فقر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1129 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تحفّظوا من الأرض فإنّها أمّکم و إنّه لیس من أحد عامل علیها خیرا أو شرّا إلّا و هی مخبره به. حرمت زمین را بدارید که بمنزله مادر شماست و هر که روى زمین کار بد یا خوبى کند، از آن خبر میدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1130 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تخلّلوا فإنّه نظافه و النّظافه تدعوا إلى الإیمان و الإیمان مع صاحبه فی الجنّه. دندانها را تمیز کنید زیرا مایه نظافت است و نظافت باعث ایمان است و ایمان با صاحب خود در بهشت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1131 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تخیّروا لنطفکم فأنکحوا الأکفاء و أنکحوا إلیهم. براى نطفه هاى خود محل مناسب انتخاب کنید و از اشخاص همشأن خود زن بگیرید و بآنها زن بدهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1131 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تخیّروا لنطفکم فإنّ النّساء یلدن أشباه إخوانهنّ و أخواتهنّ. براى نطفه هاى خود جاى مناسب انتخاب کنید زیرا زنان نظیر برادران و خواهران خود فرزند مى آورند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1132 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تخیّروا لنطفکم و اجتنبوا هذا السّواد فإنّه لون مشوّه. براى نطفه هاى خود جاى مناسب انتخاب کنید و از سیاهان بپرهیزید که سیاهى رنگ زشتى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1133 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تدارکوا الهموم و الغموم بالصّدقات یکشف اللَّه تعالى ضرّکم و ینصرکم على عدوّکم. از رنج و غمها بوسیله صدقه جلوگیرى کنید تا خدا رنجتان را بر طرف کند و شما را بر دشمنان فیروزى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1134 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تداووا بألبان البقر فإنّی أرجوا أن یجعل اللَّه فیها شفاء فإنّها تأکل من کلّ الشّجر. با شیر گاو مداوا کنید زیرا من امیدوارم که خدا در آن شفا قرار داده باشد زیرا از همه درختان میچرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1135 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)   تداووا عباد اللَّه فإنّ اللَّه تعالى لم یضع داء إلّا وضع له دواء غیر داء واحد الهرم. بندگان خدا امراض خود را مداوا کنید زیرا خدا مرضى پدید نیاورده جز آنکه دوائى براى آن قرار داده مگر یک درد که پیرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1136 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تداووا فإنّ الّذی أنزل الدّاء أنزل الدّواء. مداوا کنید زیرا آنکه درد را فرستاد دوا را نیز فرستاد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1137 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تدرون ما یقول الأسد فی زئیره؟ یقول: اللّهمّ لا تسلّطنی على أحد من أهل المعروف. مى دانید شیر در غرش خود چه مى گوید؟. گوید خدایا مرا بر هیچ کس از نیکوکاران مسلط مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1138 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ترى المؤمنین فی تراحمهم و توادّهم و تعاطفهم کمثل الجسد اذا اشتکى عضوا تداعى له سایر جسده بالسّهر و الحمّى. مؤمنان در مهربانى و دوستى یک دیگر چون اعضاى یک پیگرند که وقتى عضوى بدرد آید اعضاى دیگر آرام نگیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1139 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ترک الدّنیا أمرّ من الصّبر و أشدّ من حطم السّیوف فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ. گذشتن از دنیا از صبر تلختر و از شکستن شمشیرها در راه خدا سخت تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1140 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ترک الوصیّه عار فی الدّنیا و نار و شنار فی الآخره. وصیت نکردن مایه ننگ این جهان و آتش آن جهانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1141 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ترکت فیکم شیئین لن تضلّوا بعدهما: کتاب اللَّه و سنّتی و لن یتفرّقا حتّى یردا علىّ الحوض. دو چیز در میان شما گذاشتم که با وجود آنها گمراه نخواهید شد، کتاب خدا و روش من و از هم جدا نمیشوند تا بر سر حوض بمن برسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1142 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تزوّجوا النّساء فإنّهنّ یأتین بالمال. زن بگیرید که زنان توانگرى مى آورند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1143 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تزوّجوا الودود الولود فإنّی مکاثر بکم الأنبیاء. زن مهربان و بچه آور بگیرید زیرا من بکثرت شما بر سایر پیغمبران افتخار مى کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1144 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تزوّجوا فإنّی مکاثر بکم الامم و لا تکونوا کرهبانیّه النّصارى. زن بگیرید که من بکثرت شما بر ملل دیگر افتخار مى کنم و مانند مسیحیان راه رهبانیت پیش مگیرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1145 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تزوّجوا و لا تطلّقوا فإنّ اللَّه لا یحبّ الذّوّاقین و لا- الذّوّاقات. زن بگیرید و طلاق مدهید زیرا خداوند مردانى را که مکرر زن گیرند و زنانى را که مکرر شوهر کنند دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1146 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تزوّجوا و لا تطلّقوا فإنّ الطّلاق یهتزّ منه العرش. زن بگیرید و طلاق مدهید زیرا عرش از وقوع طلاق مى لرزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1147 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تساقطوا الضّغائن. کینه ها را دور بیندازید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1148 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تسحّروا فإنّ فی السّحور برکه. سحر خیز باشید زیرا سحر خیزى مایه برکت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1149 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تصافحوا یذهب الغلّ عن قلوبکم. با یک دیگر دست بدهید تا کینه از دلهاى شما برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1150 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تصدّقوا فإنّ الصّدقه فکاککم من النّار. صدقه بدهید زیرا صدقه مایه آزادى شما از آتش جهنم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1151 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تصدّقوا فسیأتی علیکم زمان یمشى الرّجل بصدقته فیقول الّذی یأتیه بها: لو جئت بها بالأمس لقبلتها فأمّا الآن فلا حاجه لی فیها فلا یجد من یقبلها. صدقه بدهید زیرا زمانى بیاید که انسان براى صدقه دادن برود و آنکه صدقه را براى او برده اند گوید اگر دیروز آورده بودى قبول مى کردم اما امروز بدان حاجت ندارم و کسى را نیابد که صدقه او را قبول کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1152 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تصدّقوا و لو بتمره فإنّها تسدّ من الجائع و تطفى ء الخطیئه کما یطفى ء الماء النّار. صدقه بدهید و گر چه یک خرما باشد زیرا رنج گرسنه اى را تخفیف میدهد و گناه را خاموش میکند چنان که آب آتش را خاموش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1153 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعافوا الحدود فیما بینکم فما بلغنی من حدّ فقد وجب. در میان خودتان از گناهانى که موجب مجازات است درگذرید زیرا وقتى گناهى به اطلاع من رسید مجازات آن واجب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1154 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعافوا یسقط الضّغائن بینکم. همدیگر را ببخشید تا کینه هایتان از میان برخیزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1155 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعرض الأعمال على اللَّه تعالى یوم الإثنین و الخمیس فیغفر اللَّه إلّا ما کان من متشاحنین أو قاطع رحم. روز دوشنبه و پنجشنبه اعمال را بر خداوند عرضه مى دارند و خداوند گناه کسان را میبخشد مگر گناه ستیزه جویان و کسى که از خویشاوندان بریده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1156 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعرض الأعمال یوم الإثنین و الخمیس على اللَّه و تعرض على الأنبیاء و على الآباء و الامّهات یوم الجمعه فیفرحون بحسناتهم و تزداد وجوههم بیاضا و إشراقا فاتّقو اللَّه و لا تؤذوا موتاکم. روز دوشنبه و پنجشنبه اعمال را بر خداوند عرضه میدارند و روز جمعه از نظر پدران و مادران مى گذرانند و از کارهاى نیک خوشحال میشوند و چهره هایشان سفید و روشن مى شود پس از خدا بپرهیزید و مردگان خود را اذیت مکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1157 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعرّف إلى اللَّه فی الرّخاء یعرفک فی الشّدّه. در موقع آسایش خدا را بشناس تا در موقع سختى ترا بشناسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1158 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعشّوا و لو بکفّ من حشف فإنّ ترک العشاء مهرمه. شام بخورید اگر چه مشتى خرماى پست باشد زیرا شام نخوردن مایه ضعف و پیرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1159 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعلّموا العلم و تعلّموا للعلم السّکینه و الوقار و تواضعوا لمن تعلّمون منه. دانش بیاموزید و با دانش وقار و آرامش آموزید و نسبت بآموزگار خویش فروتن باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1160 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعلّموا ما شئتم أن تعلموا فلن ینفعکم اللَّه بالعلم حتّى تعملوا بما تعلمون. هر چه خواهید بیاموزید زیرا خداوند شما را از علم منتفع نکند مگر آنکه هر چه را میدانید بکار بندید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1161 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعوّذوا باللَّه من ثلاث فواقر: جار سوء إن رأى خیرا کتمه و إن رأى شرّا أذاعه و زوجه سوء إن دخلت علیها لسنتک و إن غبت عنها خانتک و إمام سوء إن أحسنت لم یقبل و إن أسأت لم یغفر. از سه چیز بخدا پناه ببرید که کمر شکن است: همسایه بد که اگر خیرى ببیند مستور دارد و اگر بدى ببیند منتشر سازد و همسر بدى که اگر پیش وى باشى بد زبانى کند و اگر پیش وى نباشى بتو خیانت کند و پیشواى بدى که اگر نیکى کنى نپذیرد و اگر بدى کنى نبخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1162 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تعوّذوا باللَّه من جهد البلاء و درک الشّقاء و سوء القضاء و شماته الأعداء. از بلا و بدبختى و قضاى بد و سرزنش دشمنان بخدا پناه ببرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1164 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفتح أبواب السّماء فی کلّ یوم اثنین و خمیس فیغفر فی ذلک الیوم لکلّ عبد لا یشرک باللَّه شیئا إلّا من بینه و بین أخیه شحناء. هر روز دوشنبه و پنجشنبه درهاى آسمان گشوده مى شود و در آن روز گناهان هر کس را که براى خدا شریک قائل نباشد ببخشند مگر آن کس که با برادر خود دشمنى داشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1165 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفتح أبواب السّماء نصف اللّیل فینادی مناد: هل من داع فیستجاب له؟ هل من سائل فیعطى؟ هل من مکروب فیفرّج عنه؟ فلا یبقى مسلم یدعو بدعوه إلّا استجاب اللَّه تعالى له إلّا زانیه تسعى بفرجها أو عشار. نیم شب درهاى آسمان را بگشایند و یکى ندا کند آیا کسى هست دعا کند تا مستجاب شود، آیا کسى هست که چیزى بخواهد تا باو داده شود، آیا غمزده اى هست که غمش تخفیف یابد در این هنگام هر مسلمانى چیزى بخواهد خداوند خواهش او را مى پذیرد مگر زن زناکارى که با ناموس خود کسب کند یا عشارى که مال مردم بستم میگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1166 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفتح أبواب السّماء و یستجاب الدّعاء فی أربعه مواطن: عند التقاء الصّفوف فی سبیل اللَّه و عند نزول الغیث و عند إقامه الصّلاه و عند رؤیه الکعبه. چهار موقع درهاى آسمان را بگشایند و دعاها را مستجاب کنند. هنگام تلاقى صف مبارزان در راه خدا و هنگام نزول باران و هنگام نماز و هنگام دیدار کعبه. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1168 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفرّغوا من هموم الدّنیا ما استطعتم فإنّه من کانت الدّنیا أکبر همّه أفشى اللَّه ضیعته و جعل فقره بین عینیه و من کانت الآخره أکبر همّه جمع اللَّه تعالى أمره و جعل غناه فی قلبه. هر چند توانید از غم دنیا فارغ مانید زیرا هر که غم جهان بیشتر خورد خداوند مالش را فراوان کند و فقر او را روبرویش نهد و هر که غم آخرت بیشتر خورد خداوند کارش را بنظام آرد و بى نیازى او را در دلش قرار دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1169 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفکّروا فی آلاء اللَّه و لا تفکّروا فی اللَّه. در نعمتهاى خدا بیندیشید اما در باره ذات خدا میندیشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1170 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفکّروا فی الخلق و لا تفکّروا فی الخالق فإنّکم لا تقدرون قدره. در باره خلق بیندیشید و در باره خالق میندیشید که بکنه ذات او نتوانید رسید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1171 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفکّروا فی خلق اللَّه و لا تفکّروا فی اللَّه فتهلکوا. در باره خلق تفکر کنید و در باره خدا تفکر مکنید که هلاک خواهید شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1172 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تفکّروا فی کلّ شی ء و لا تفکّروا فی ذات اللَّه. در همه چیز بیندیشید ولى در ذات خدا میندیشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1173 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تقبّلوا لی بست أتقبّل لکم بالجنّه إذا حدّث أحدکم فلا یکذب و إذا وعد فلا یخلف و إذا ائتمن فلا یخن غضّوا أبصارکم و کفّوا أیدیکم و احفظوا فروجکم. شش چیز را براى من تعهد کنید تا بهشت را براى شما تعهد کنم، وقتى که یکى از شما سخن گوید دروغ نگوید و هنگامى که وعده دهد تخلف نکند و وقتى امانت به او سپارند خیانت نکند، دیده خود را ببندید و دست خود را نگه دارید و عورت خود را محفوظ دارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1174 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تقرّبوا إلى اللَّه ببغض أهل المعاصی و ألقوهم بوجوه مکفهرّه و التمسوا رضا اللَّه بسخطهم و تقرّبوا إلى اللَّه بالتّباعد منهم. بوسیله دشمنى گناهکاران به خدا نزدیک شوید و با آنها با چهره هاى عبوس دیدار کنید و خشنودى خدا را در ناخشنودى آنها بجوئید و بوسیله دورى از آنها بخدا تقرب جوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1175 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تمام البرّ أن تعمل فی السّرّ عمل العلانیه. کمال نیکى آنست که در نهان همان کنى که آشکارا میکنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1176 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تمسّحوا بالأرض فإنّها بکم برّه. زمین را مسح کنید که نسبت به شما نیکست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1177 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تناصحوا فی العلم و لا یکتم بعضکم بعضا فإنّ الخیانه فی العلم أشدّ من الخیانه فی المال. در کار دانش یار هم دیگر باشید و دانش خود را از یک دیگر پوشیده مدارید که خیانت در علم بدتر از خیانت در مالست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1178 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تناکحوا تکثروا فإنّی أباهی بکم الامم یوم القیامه. ازدواج کنید تا عده شما بسیار شود زیرا من در روز رستاخیز بفزونى شما بر امتهاى دیگر افتخار مى کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1179 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تنام عیناى و لا ینام قلبی. چشمان من بخواب میرود ولى دلم بخواب نمیرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1180 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تنزّهوا من البول فإنّ عامّه عذاب القبر منه. از بول بپرهیزید زیرا بیشتر عذاب قبر از آن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1181 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تنظّفوا بکلّ ما استطعتم فإنّ اللَّه تعالى بنى الإسلام على النّظافه و لن یدخل الجنّه إلّا کلّ نظیف. هر چه مى توانید پاکیزه باشید زیرا خداوند اسلام را بر پاکیزگى نهاده و جز مردم پاکیزه کسى ببهشت نمیرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1182 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تنکح المرأه لأربع، لمالها، و لحسبها و لجمالها و لدینها فاظفر بذات الدّین تربّت یداک. زن را براى چهار چیز گیرند، مال و شرف و جمال و دین و تو زن دین دار بجوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1183 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تواضع للمحسن إلیک و إن کان عبدا حبشیّا و انتصف ممّن أساء إلیک و إن کان حرّا قرشیّا. هر که با تو نیکى کند با وى متواضع باش و گر چه برده حبشى است و هر که با تو بدى کند از او انتقام بگیر و گر چه آزاد قرشى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1184 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تواضعوا لمن تعلّمون منه و تواضعوا لمن تعلّمونه و لا تکونوا جبابره العلماء. با استاد و با شاگرد خود تواضع کنید و دانشمندان سرکش مباشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1185 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تواضعوا و جالسوا المساکین تکونوا من کبراء اللَّه و تخرجوا من الکبر. فروتنى کنید و با فقیران بنشینید تا در پیش خدا بزرگ باشید و از تکبر برکنار مانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1186 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) توبوا إلى اللَّه تعالى فإنّی أتوب إلیه کلّ یوم مائه مرّه. از خدا بخشش بخواهید زیرا من هر روز صد بار از او بخشش میخواهم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1187 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) توبوا إلى ربّکم من قبل أن تموتوا و بادروا بالأعمال الزّاکیه قبل أن تشغلوا. پیش از آنکه مرگ فرا رسد توبه کنید و پیش از آنکه گرفتار شوید کارهاى نیک انجام دهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1188 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تهادوا تحابّوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر. هدیه به یک دیگر بدهید تا رشته محبتتان استوار شود زیرا هدیه محبت را بیافزاید و کینه و کدورت را از میان ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1189 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تهادوا تردادوا حبّا و هاجروا تورثوا أبنائکم مجدا و أقیلوا الکرام عثراتهم. هدیه به یکدیگر بدهید تا محبت تان افزون شود و مهاجرت کنید تا براى فرزندان خود بافتخار بجا ارث نهید و از لغزش بزرگان درگذرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1190 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تهادوا إنّ الهدیّه تذهب و خز الصّدر و لا تحقرنّ جاره لجارتها و لو شقّ فرسن شاه. هدیه به یکدیگر بدهید زیرا هدیه دلگیرى را از میان میبرد و هدیه را اگر چه یک قطعه پارچه بز باشد حقیر نشمارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1191 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تهادوا فإنّ الهدیّه تذهب بالسّخیمه و لو دعیت إلى کراع لأجبت و لو أهدی إلىّ کراع لقبلت. هدیه بیکدیگر بدهید که هدیه دلگیرى را از میان میبرد اگر مرا به کت گوسفندى دعوت کنند میروم و اگر کت گوسفندى بمن هدیه دهند مى پذیرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1192 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) تهادوا فإنّ الهدیّه تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصّدر. هدیه بیکدیگر بدهید زیرا هدیه محبت را فزون میکند و دل گیرى ها را از میان میبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1193 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّائب من الذّنب کمن لا ذنب له و إذا أحبّ اللَّه عبدا لم یضرّه ذنب. کسى که از گناه توبه کند چنانست که گناه نکرده باشد و وقتى خدا بنده اى را دوست داشت گناه او را زیان نمیرساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1194 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّائب من الذّنب کمن لا ذنب له و المستغفر من الذّنب و هو مقیم علیه کالمستهزئ بربّه و من آذى مسلما کان علیه من الذّنوب مثل منابت النّخل. کسى که از گناه توبه کند چنانست که گناه نکرده باشد و کسى که از گناه آمرزش طلبد و باز مرتکب آن شود چنانست که پروردگار خویش را مسخره کند و هر که مسلمانى را آزار رساند گناهش باندازه نخلستانهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1195 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّاجر الأمین الصّدوق المسلم مع الشّهداء یوم القیامه. تاجر درستکار راست گوى مسلمان روز رستاخیز با شهیدان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1196 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّاجر الصّدوق الأمین مع النّبیّین و الصّدّیقین و الشّهداء. تاجر راستگوى درستکار با پیمبران و صدیقان و شهیدانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1197 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّاجر الصّدوق لا یحجب من أبواب الجنّه. براى تاجر راستگوى بر درهاى بهشت حجابى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1198 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّاجر الجبان محروم و التّاجر الجسور مرزوق. تاجر کم دل حرمان برد و تاجر پر دل روزى خورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1199 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّاجر ینتظر الرّزق و المحتکر ینتظر اللّعنه. تاجر در انتظار روزیست و محتکر در انتظار لعنت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1200 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّأنّی من اللَّه و العجله من الشّیطان. تأنى از یزدان است و شتاب از شیطان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1201 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّحدّث بنعم اللَّه شکر و ترکه کفر و من لا یشکر القلیل لا یشکر الکثیر و من لا یشکر النّاس لا یشکر اللَّه و الجماعه خیر و الفرقه عذاب. گفتگو از نعمتهاى خداوند شکر است و ترک آن کفر است و هر که نعمت کم سپاس نگذارد، سپاس نعمت بسیار را نخواهد گذاشت و هر که مردم را سپاس ندارد سپاس خدا را نخواهد داشت اجتماع مایه نیکى است و تفرقه موجب رنج و عذاب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1202 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّدبیر نصف العیش و التّودّد نصف العقل و الهمّ نصف الهرم و قلّه العیال أحد الیسارین. تدبیر یک نیمه معیشت است و مردم دارى یک نیمه عقل است و غم یک نیمه پیرى است و کمى عیال یک نیمه توانگرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1203 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّذلّل للحقّ أقرب إلى العزّ من التّعزّز بالباطل. کسى که در مقابل حق خوار شود عزیزتر از آنست که بباطل عزت جوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1204 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّسویف شعار الشّیطان یلقیه فی قلوب المؤمنین. اهمال شعار شیطانست که آن را در دل مؤمنان افکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1205 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّمر بالتّمر و الحنطه بالحنطه و الشّعیر بالشّعیر و الملح بالملح مثلا بمثل یدا بید فمن زاد و استزاد فقد أربى إلّا ما اختلفت ألوانه. خرما در مقابل خرما، گندم در مقابل گندم و جو در مقابل جو، نمک در مقابل نمک، جنس در مقابل جنس و مشت در مقابل مشت به دهید و بگیرید هر کس بیشتر بدهد یا بگیرد ربا خوار است مگر آنکه در جنس مختلف باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1206 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّواضع لا یزید العبد إلّا رفعه فتواضعوا یرفعکم اللَّه و العفو لا یزید العبد إلّا عزّا فاعفوا یعزّکم اللَّه و الصّدقه لا یزید المال إلّا کثره فتصدّقوا یرحمکم اللَّه. تواضع مایه رفعت است تواضع کنید تا خدا شما را رفعت بخشد، بخشش مایه عزت است بخشش کنید تا خدا شما را عزیز سازد. صدقه موجب فزونى مال است صدقه بدهید تا خدا شما را رحمت آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1207 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّوده فی کلّ شی ء خیر إلّا فی عمل الآخره. تأنى در همه چیز نیک است جز در کار آخرت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1208 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّوده و الإقتصاد و السّمت الحسن جزء من أربعه و عشرین جزء من النّبوّه. تانى و صرفه جوئى و نیکنامى یک جزء از بیست و چهار جزء پیغمبرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1209 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّوبه النّصوح النّدم على الذّنب: حین یفرط منک فتستغفر اللَّه تعالى ثمّ لا تعود إلیه أبدا. توبه کامل پشیمانى از گناهست که وقتى گناه از تو سر زد از خدا آمرزش طلبى و دیگر هرگز مرتکب آن نشوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1210 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) التّوبه من الذّنب أن لا تعود إلیه. توبه گناه این است که دیگر مرتکب آن نشوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1211 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث أحلف علیهنّ: لا یجعل اللَّه تعالى من له سهم فی الإسلام کمن لا سهم له و أسهم الإسلام ثلاثه: الصّلاه و الصّوم و الزّکاه و لا یتولّى اللَّه عبدا فی الدّنیا فیولّیه غیره یوم القیامه و لا یحبّ رجل قوما إلّا جعله اللَّه معهم و الرّابعه لو حلفت علیها رجوت أن لا آثم، لا یستر اللَّه عبدا فی الدّنیا إلّا ستره یوم القیامه. سه چیز است که من در باره آن قسم مى خورم، خداوند کسى را که در اسلام سهمى دارد مانند کسى که سهمى ندارد قرار نمى دهد، سهمهاى اسلام سه تاست، نماز و روزه و زکاه وقتى خدا با بنده اى دوستى کرد روز قیامت او را به دیگرى وانمى گذارد و هر که گروهى را دوست دارد خدا ویرا با آنها محشور کند و چهارمین اگر در باره آن سوگند خورم امیدوارم گناه نباشد وقتى خدا کار بنده اى را در دنیا مستور داشت در روز رستا- خیز نیز مستور خواهد داشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1212 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث أعلم أنّهنّ حق: ما عفا امرء عن مظلمه إلّا زاده اللَّه تعالى بها عزّا و ما فتح رجل على نفسه باب مسأله یبتغی بها کثره إلّا زاده اللَّه تعالى بها فقرا و ما فتح رجل على نفسه باب صدقه یبتغی بها وجه اللَّه تعالى إلّا زاده اللَّه کثره. سه چیز است که مى دانم حقست هر که ستمى را که بر او رفته ببخشاید خدایش عزت دهد و هر که از زیاده طلبى در سؤال بر خویش بگشاید خدا فقر او را فزون کند و هر که برضاى خدا صدقه دهد خدا مالش را زیاد کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1213 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث أقسم علیهنّ: ما نقص مال قطّ من صدقه فتصدّقوا و لا عفا رجل عن مظلمه ظلمها إلّا زاده اللَّه تعالى بها عزّا فاعفوا یزدکم اللَّه عزّا و لا فتح رجل على نفسه باب مسأله یسأل النّاس إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر. سه چیز است که در باره آن قسم میخورم هیچ وقت مال از صدقه کاهش نگیرد پس صدقه بدهید و هیچ کس ستمى را که بر او رفته است نبخشد مگر آنکه خداوند عزت او را بیافزاید پس ببخشید تا خداوند عزت شما را بیفزاید و هیچ کس در سؤال را بر خود نگشاید و تن بسؤال ندهد مگر آنکه خداوند در فقر را بر او بگشاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1215 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث أقسم علیهنّ: ما نقص مال عبد من صدقه و لا ظلم عبد مظلمه صبر علیها إلّا زاده اللَّه عزّ و جلّ عزّا و لا فتح عبد باب مسأله إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر و أحدّثکم حدیثا فاحفظوه: إنّما الدّنیا لأربعه نفر: عبد رزقه اللَّه مالا و علما فهو یتّقی فیه ربّه و یصل فیه رحمه و یعلم للَّه فیه حقّا فهذا بأفضل المنازل. و عبد رزقه اللَّه علما و لم یرزقه مالا فهو صادق النّیّه یقول: لو أنّ لی مالا لعملت بعمل فلان فهو بنیّته فأجرهما سواء. و عبد رزقه اللَّه مالا و لم یرزقه علما یخبط فی ماله بغیر علم: لا یتّقی فیه ربّه و لا یصل فیه رحمه و لا یعلم للَّه فیه حقّا فهذا بأخبث المنازل. و عبد لم یرزقه اللَّه مالا و لا علما فهو یقول: لو أنّ لی مالا لعملت فیه بعمل فلان فهو بنیّته فوزرهما سواء. سه چیز است که من در باره آن سوگند مى خورم مال کسى از صدقه دادن کاهش نپذیرد و کسى که ستمى بیند و بر آن صبر کند خدا عزت او را بیافزاید و هر کس دست بسؤال گشاید خداوند در فقر را بر او باز کند و سخنى با شما مى گویم که آن را بخاطر بسپارید، مردم دنیا چهار گونه اند یکى خدا مال و دانش باو داده در مالدارى جانب خدا را رعایت کند و خویشاوندان را دست گیرد و داند که خدا را در مال او حقى هست و او مقامى بر جسته دارد یکى دیگر خداوند باو دانش داده و مال نداده نیتى صادق دارد گوید اگر مال داشتم مانند فلانى رفتار میکردم او پیرو نیت خویش است و پاداش آنها برابر است دیگرى خداوند باو مال داده و دانش نداده در مال خود بدون دانش تصرف کند، جانب خدا را رعایت نکند و خویشاوندان را دست نگیرد و در مال خویش حقى براى خدا قائل نیست وى مقامى پست دارد و یکى دیگر خدا نه مال باو داده و نه دانش گوید اگر مالى داشتم مانند فلانى رفتار میکردم او پیرو نیت خویش است و گناهشان مساوى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1216 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه إذا رأیتهنّ فعند ذلک تقوم السّاعه: خراب العامر و عماره الخراب و أن یکون المعروف منکرا و المنکر معروفا و أن یتمرّس الرّجل بالأمانه تمرّس البعیر بالشّجره. سه چیز است که وقتى رخ داد متعاقب آن رستاخیز بپا مى شود آن که آباد را ویران و ویران را آباد کنند و نیک بد و بدى نیک شود و شخص با امانت بازى کند چنان که شتر با درخت بازى مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1218 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه حقّ على اللَّه تعالى عونهم: المجاهد فی سبیل اللَّه و المکاتب الّذی یریدا الأداء و النّاکح الّذی یرید العفاف. سه کسند که یارى آنها بر خدا لازم است آن که در راه خدا جهاد کند و بنده اى که براى آزادى خود قرارداد بسته و میخواهد قیمت آن را بپردازد و کسى که بمنظور عفت زن میگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1219 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه فی ظلّ العرش یوم القیامه یوم لا ظلّ إلّا ظلّه: و اصل الرّحم یزید اللَّه فی رزقه و یمدّّ فی أجله و امرأه مات زوجها و ترک علیها أیتاما صغارا و قالت: لا أتزوّج على أیتامی حتّى یموتوا أو یغنیهم اللَّه و عبد صنع طعاما فأضاف ضیفه و أحسن نفقته فدعا علیه الیتیم و المسکین فأطعمهم لوجه اللَّه عزّ و جلّ. سه کس روز رستاخیز هنگامى که سایه اى جز سایه عرش نیست در سایه آن جاى دارند، کسى که با خویشان نیکى کند خداوند روزى او را زیاد و عمرش را دراز کند و زنى که شوهرش بمیرد و اطفال صغیرى باقى گذارد و وى گوید من با وجود یتیمان خود شوهر نمیکنم تا بمیرند یا خداوند آنها را بى نیاز کند و کسى که غذائى فراهم آورد و بمهمان خود بخوراند و پذیرائى او را کامل کند سپس یتیم و فقیر را بر آن دعوت کند و آنها را براى رضاى خدا غذا دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1220 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه قد حرّم اللَّه علیهم الجنّه مدمن الخمر و العاقّ و الدّیّوث الّذی یقرّ فی أهله الخبث. سه کسند که خداوند بهشت را بر آنها حرام کرده است شرابخوار و آنکه پدر و مادر از او ناراضى باشند و دیوث که بى ناموسى را در خانواده خود ندیده گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1221 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا تجاوز صلاتهم آذانهم: العبد الآبق حتّى یرجع و امرأه باتت و زوجها علیها ساخط و إمام قوم و هم لها کارهون. سه کسند که نمازشان از گوشهاشان بالاتر نمیرود بنده فرارى تا باز گردد و زنى که شب بخوابد و شوهرش بر او خشمگین باشد و پیشواى قومى که آن قوم از او متنفر باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1222 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا تحرم علیک أعراضهم المجاهر بالفسق و الإمام الجائر و المبتدع. سه کسند که آبرویشان محترم نیست. آنکه بفسق تجاهر کند و پیشواى ستمگر و بدعت گذار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1223 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا تسئل عنهم: رجل فارق الجماعه و عصى إمامه و مات عاصیا و أمه أو عبد أبق من سیّده فمات و امرأه غاب عنها زوجها و قد کفاها مئونه الدّنیا فتبرّجت بعده فلا تسأل عنهم. سه کسند که از آنها سخن مگوى مردى که از جماعت دورى گرفته و پیشواى خود را نافرمانى کرده و بر نافرمانى در گذشته باشد، و کنیز یا بنده اى که از آقاى خود گریخته و در حال گریز مرده باشد و زنى که شوهرش از او دور باشد و مخارج او را بپردازد و او در غیبت شوهرش آرایش کند، از آنها سخن مگوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1224 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یجیبهم ربّک عزّ و جلّ رجل نزل بیتا خربا و رجل نزل على طریق السّبیل و رجل أرسل دابّته ثمّ جعل یدعو اللَّه أن یحبسها. سه کسند که خدا دعایشان را نمیپذیرد: مردى که در خانه ویران جاى گیرد و مردى که کنار راه اقامت گزیند و مردیکه حیوان خود را رها کند و سپس دعا کند که خدا آن را نگهدارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1225 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یحجبون النّار: المنّان و عاقّ والدیه و مدمن الخمر. سه کسند که میان آنها و جهنم حجابى نیست، منت گذار و عاق پدر و مادر و شرابخوار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1226 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یدخلون الجنّه أبدا: الدّیّوث و الرّجله من النّساء و مدمن الخمر. سه کسند که هرگز داخل بهشت نمى شوند دیوث و زنان مرد نما و شرابخوار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1227 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یدخلون الجنّه العاقّ لوالدیه و الدّیّوث و رجله النّساء. سه کسند که داخل بهشت نمى شوند عاق پدر و مادر و دیوث و زنان مرد نما. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1228 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یدخلون الجنّه: مدمن الخمر و قاطع الرّحم و مصدّق بالسّحر. سه کسند که داخل بهشت نشوند شرابخوار و آنکه از خویشان ببرد و آنکه جادو را تصدیق کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1229 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یردّ اللَّه دعاءهم: الذّاکر اللَّه کثیرا و المظلوم و الإمام المقسط. سه کسند که خدا دعایشان را رد نمیکند آنکه فراوان یاد خدا کند و ستمدیده و پیشواى دادگر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1230 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یریحون رائحه الجنّه: رجل ادّعى إلى غیر أبیه و رجل کذب علىّ و رجل کذب على عینیه. سه کسند که بوى بهشت بدانها نمیرسد مردى که خود را بکسى جز پدرش نسبت دهد و مردى که بر من دروغ بندد و کسى که بر خلاف آنچه دیده است سخن گوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1231 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یستخفّ بحقّهم إلّا منافق ذو الشّیبه فی الإسلام و ذو العلم و إمام مقسط. سه کسند که هر که تحقیرشان کند منافق است آن که مویش در اسلام سپید شده باشد و دانشمند و پیشواى دادگستر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1232 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یقبل لهم صلاه و لا ترفع لهم إلى السّماء حسنه العبد الآبق حتّى یرجع إلى موالیه و المرأه السّاخط علیها زوجها حتّى یرضى و السّکران حتّى یصحو. سه کسند که دعایشان پذیرفته نمیشود و کار نیکشان را بآسمان نمیبرد بنده گریزان تا پیش صاحب خود باز گردد و زنى که شوهر از او ناراضى باشد تا وى را خشنود کند و مست تا هنگامى که بهوش آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1233 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یقبل اللَّه منهم یوم القیامه صرفا و لا عدلا: عاقّ و منّان و مکذّب بالقدر. سه کسند که روز رستاخیز خداوند از آنها عوضى نمیپذیرد عاق و منت گذار و کسى که تقدیر را تکذیب کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1234 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یکلّمهم اللَّه یوم القیامه و لا ینظر إلیهم: رجل حلف على سلعته لقد أعطى بها أکثر ممّا أعطى و هو کاذب و رجل حلف على یمین کاذبه لیقتطع بها مال رجل مسلم و رجل منع فضل مائه فیقول اللَّه الیوم أمنعک فضلی کما منعت فضل ما لم تعمل یداک. سه کسند که روز قیامت خداوند بآن ها سخن نگوید و بآنها ننگرد مردى که به دروغ قسم خورد که جنس خود را بیشتر از قیمت واقعى خریده است و مردیکه قسم بدروغ خورد تا مال مسلمانى را تصرف کند و مردیکه آب زیادى خود را از کسان دریغ کند خداوند گوید اکنون کرم خود را از تو دریغ کنم چنان که تو نیز ما زاد چیزى را که دست تو در تهیه آن دخالت نداشت دریغ کردى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1235 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا یکلّمهم اللَّه یوم القیامه و لهم عذاب ألیم: شیخ زان و ملک کذّاب و عائل مستکبر. سه کسند که خداوند روز رستاخیز با آنها سخن نمى گوید و عذابى دردناک دارند پیر زنا کار و پادشاه دروغ گو و فقیر متکبر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1236 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا ینتصفون من ثلاثه حرّ من عبد و عالم من جاهل و قویّ من ضعیف. سه کس از سه کس انتقام نگیرند آزاد از بنده و دانا از نادان و توانا از ناتوان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1237 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم غدا: شیخ زان و رجل اتّخذ الإیمان بضاعه یحلف من کلّ حقّ و باطل و فقیر مختال یزهو. سه کسند که روز رستاخیز خدا بسوى آنها نمی نگرد پیر زنا کار و مردى که قسم را سرمایه خود قرار داده در حق و باطل قسم میخورد و فقیر متکبر و مغرور. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1238 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه العاقّ لوالدیه و المرأه المترّجله المتشبّهه بالرّجال و الدّیّوث. سه کسند که خدا روز رستاخیز بسوى آنها نمینگرد عاق والدین و زنى که مرد نما باشد و دیوث. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1239 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا ینظر اللَّه إلیهم یوم القیامه و لا یزکّیهم و لهم عذاب ألیم: أشمط زان و عائل مستکبر و رجل جعل اللَّه بضاعته لا یشتری إلّا بیمینه و لا یبیع إلّا بیمینه. سه کسند که در روز رستاخیز خدا بسوى آنها نمینگرد و پاکشان نمیکند و عذابى دردناک دارند پیر زنا کار و فقیر متکبر و مردى که خدا را سرمایه خود کرده چیزى نخرد مگر با قسم و چیزى نفروشد مگر با قسم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1240 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه لا ینفع معهنّ عمل، الشّرک باللَّه و عقوق الوالدین و الفرار من الزّحف. سه گناهست که با وجود آن هیچ کار نیکى سودمند نیست شریک قرار دادن براى خدا و ناخشنودى پدر و مادر و فرار از جنگ. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1241 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه من السّعاده و ثلاثه من الشّقاء فمن السّعاده: المرأه الصّالحه تراها فتعجبک و تغیب عنها فتأمنها على نفسها و مالک و الدّابّه تکون وطیئه فتلحقک بأصحابک و الدّارتکون واسعه کثیره لمرافق و من الشّقاء المرأه تراها فتسوءک و تحمل لسانها علیک و إن غبت عنها لم تأمنها على نفسها و مالک و الدّابّه تکون قطوفا فإن ضربتها أتعبتک و إن ترکتها لم تلحقک بأصحابک و الدّار تکون ضیّقه قلیله المرافق. سه چیز است مایه خوشبختى است و سه چیز مایه بدبختى است آنچه مایه خوشبختى است زن پارسائیست که دیدارش ترا مسرور سازد و از او غایب شوى و ویرا بر عفت خویش و مال خود امین دانى و مرکب راهوار که ترا بمقصد رساند و خانه اى که وسیع باشد و جاى فراوان داشته باشد، و سه چیز که مایه بدبختى است زنى است که دیدارش ترا دلگیر سازد و با تو زبان درازى کند و اگر از او غایب شوى ویرا بر عفت خویش و مال خود امین ندانى و مرکب کند رفتار که اگر او را بزنى ترا برنج اندر آرد و اگر بحال خود گذارى ترا بمقصد نرساند و خانه کوچک که جاى کم داشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1242 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه من قالهنّ دخل الجنّه: من رضى باللَّه ربّا و بالإسلام دینا و بمحمّد رسولا و الرّابعه لها من الفضل کما بین السّماء و الأرض و هى الجهاد فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ. سه چیز است که هر که بگوید داخل بهشت مى شود هر که خدا را پروردگار و اسلام را دین و محمّد را پیغمبر خود داند و چهارمى فضیلتى بزرگ مانند زمین و آسمان دارد و آن جهاد در راه خداوند است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1243 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه من کنّ فیه یستکمل إیمانه رجل لا یخاف فی اللَّه لومه لائم و لا یرائی بشی ء من عمله و إذا عرض علیه أمران أحدهما للدّنیا و الآخر للآخره اختار أمر الآخره على الدّنیا. سه چیز است که در هر که باشد ایمان او کامل است. مردى که در کار خدا از ملامت گران بیم ندارد و در کار خویش ریا نمیکند و اگر دو کار پیش آید که یکى مربوط بدنیا و دیگرى مربوط به آخرت است کار آخرت را بر دنیا ترجیح دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1244 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه من مکارم الأخلاق عند اللَّه: أن تعفو عمّن ظلمک و تعطی من حرمک و تصل من قطعک. سه چیز است که در پیش خدا از فضائل اخلاق است، آنکه از ستم گر درگذرى و کسى را که تو را محروم کرده است عطا دهى و با آنکه از تو بریده است پیوند گیرى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1245 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه مواطن لا تردّ فیها دعوه عبد: رجل یکون فی بریّه حیث لا یراه أحد إلّا اللَّه فیقوم فیصلّی و رجل یکون معه فئه فیفرّ عنه أصحابه فیثبت و رجل یقوم من آخر اللّیل. سه مورد است که دعاى کسى در آن رد نمیشود یکى آن که مردى در بیابانى باشد که جز خدا کسى او را نمى بیند و برخیزد و نماز گزارد دیگر آنکه مردى با گروهى در جنگ باشد و یاران وى بگریزند و او استوار ماند و سوم آن که مرد در آخر شب براى عبادت برخیزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1246 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه نفر کان لأحدهم عشره دنانیر فتصدّق منها بدینار و کان لآخر عشر أواق فتصدّق منها بأوقیه و آخر کان له مائه أوقیه فتصدّق منها بعشر أواق هم فی الأجر سواء کلّ تصدّق بعشر ماله. سه نفر بودند یکى ده دینار داشت و یک دینار صدقه داد و دیگرى ده اوقیه طلا داشت و یک اوقیه صدقه داده و سومى صد اوقیه طلا داشت و ده اوقیه صدقه داد همه در ثواب برابرند زیرا هر کدام ده یک مال خود را صدقه داده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1247 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه هم حدّاث اللَّه یوم القیامه، رجل لم یمش بین اثنین بمراء قطّ و رجل لم یحدّث نفسه بزنا قط و رجل لم یخلط کسبه بربا قطّ. سه کسند که روز قیامت هم صحبت خدایند کسى که میان دو تن سخن چینى نکند و کسى که هیچ وقت بفکر زنا نیفتاده باشد و کسى که کسب خود را بربا نیامیخته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1248 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه یتحدّثون فی ظلّ العرش آمنین و النّاس فی الحساب: رجل لم تأخذه فی اللَّه لومه لائم و رجل لم یمدّ یدیه إلى ما لا یحلّ له و رجل لم ینظر إلى ما حرّم اللَّه علیه. سه کسند که در سایه عرش آسوده گفتگو میکنند و مردم گرفتار حسابند آنکه در راه خدا از ملامتگران باک ندارد و آنکه دستهاى خود را بآنچه بر او حلال نیست دراز نکند و کسى که بآنچه خدا بر او حرام کرده ننگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1249 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه یحبّهم اللَّه عزّ و جلّ: رجل قام من اللّیل یتلوا کتاب اللَّه و رجل تصدّق صدقه بیمینه یخفیها من شماله و رجل کان فی سریّه فانهزم أصحابه فاستقبل العدوّ. سه کسند که خدا آنها را دوست میدارد کسى که شب برخیزد و کتاب خدا را بخواند و کسى که با دست راست خود صدقه دهد و آن را از دست چپ خود مخفى دارد و کسى که با گروهى بجنگ رود و یارانش بگریزند و او بسوى دشمن رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1250 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه یحبّهم اللَّه و ثلاثه یبغضهم اللَّه فأمّا الّذین یحبّهم- اللَّه: فرجل أتى قوما فسألهم باللَّه و لم یسألهم لقرابه بینه و بینهم فمنعوه فتخلّف رجل بأعقابهم فأعطاه سرّا لا یعلم بعطیّته إلّا اللَّه و الّذی أعطاه و قوم ساروا لیلتهم حتّى إذا کان النّوم أحبّ إلیهم ممّا یعدل به فوضعوا رؤسهم فقام أحدهم یصلّی و یتلوا آیات اللَّه و رجل کان فی سریّه فلقی العدوّ فهزموا فأقبل بصدره حتّى یقتل أو یفتح له و الثّلاثه الّذین یبغضهم اللَّه: الشّیخ الزّانی و الفقیر المختال و الغنیّ الظّلوم. سه کسند که خدا آنها را دوست دارد و سه کسند که خدا آنها را دشمن دارد، آنها که خدایشان دوست دارد یکى آن کس که مردى پیش گروهى آید و بنام خدا از آنها چیزى خواهد نه بنام- خویشاوندى که میان آنهاست و چیز باو ندهند و او از آنها کناره گیرد و محرمانه باو چیزى دهد که جز او و خدا از آن خبردار نشود دیگر کسى که با قومى شبانه راه سپارد و وقتى خواب از همه چیز براى آنها دلچسب تر باشد سرهاى خود را بزمین گذارند وى بر خیزد و نماز گزارد و قرآن بخواند، سوم مردى که با گروهى بجنگ رود و با دشمن روبرو شوند یارانش- بگریزند و او سینه در مقابل دشمن سپر کند تا کشته شود یا فیروز گردد و سه کس که خدایشان دشمن دارد پیر زنا کار است و فقیر متکبر و ثروتمند ستمگر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1251 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه یحبّهم اللَّه و ثلاثه یشنؤهم اللَّه: الرّجل یلقى العدوّ فی فئه و ینصب لهم نحره حتّى یقتل أو یفتح لأصحابه و القوم یسافرون فیطول سراهم حتّى یحبّوا أن یمسّوا الأرض فینزلون فیتخّلى أحدهم فیصلّی حتّى یوقظهم لرحیلهم و الرّجل یکون له الجار یؤذیه جاره فیصبر على أذاه حتّى یفرّق بینهما موت أو ظعن و الّذین یشنؤهم اللَّه: التّاجر الحلّاف و الفقیر المختال و البخیل المنّان. سه کسند که خدا دوستشان دارد، و سه کسند که خدا دشمنشان دارد، یکى مردى که هم راه گروهى با دشمن روبرو شود و سینه مقابل آنها سپر کند تا کشته شود یا یاران خود را فیروز سازد دیگر آنکه با گروهى سفر کند و پیاده راه سپرند تا خوابشان گیرد و فرود آیند و او از یاران خود کناره گیرد و نماز خواند تا هنگام رحیل آنها را بیدار کند سوم مردى که همسایه اش او را آزار میکند و آزار وى را تحمل کند تا مرگ یا سفر میانشان جدائى اندازد و آنها که خداوند دشمنشان دارد، تاجر قسمخوار و فقیر متکبر و بخیل منتگذار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1252 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاثه یدعون اللَّه عزّ و جلّ فلا یستجاب لهم، رجل کانت تحته امرأه سیّئه الخلق فلم یطلّقها و رجل کان له على رجل مال فلم یشهد علیه و رجل آتى سفیها ماله و قد قال اللَّه تعالى و لا تؤتوا السّفهاء أموالکم. سه کسند که دعا کنند و دعایشان اجابت نشود کسى که زن بد اخلاق دارد و او را طلا  ندهد و کسى که مالى پیش کسى دارد و شاهد بر آن نگیرد و کسى که مال خود را به سفیهى سپارد در صورتى که خداوند گفته است اموال خود را بدست سفیهان مسپارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1253 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث جدّهنّ جدّ و هزلهنّ جدّ: النّکاح و الطّلاق و الرّجعه. سه چیز است که جدى آن جدیست و شوخى آن نیز جدى است، نکاح و طلاق و رجوع. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1254 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث حقّ على اللَّه أن لا یردّ لهم دعوه: الصائم حتّى یفطر و المظلوم حتّى ینتصر و المسافر حتّى یرجع. سه کسند که بر خدا لازمست دعایشان را رد نکند روزه دار تا افطار کند و ستمدیده تا ستم از او دفع شود و مسافر تا بوطن خود باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1255 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث حقّ على کلّ مسلم: الغسل یوم الجمعه و السّواک و الطّیب. سه چیز است که بر هر مسلمانى لازمست غسل جمعه و مسواک زدن و استعمال بوى خوش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1256 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث خصال من سعاده المرء المسلم فی الدّنیا: الجار الصّالح و المسکن الواسع و المرکب الهنیّ. سه چیز در این جهان مایه سعادت مرد مسلمانست، همسایه خوب و خانه وسیع و مرکب- خوش رفتار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1257 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث خلال من لم تکن فیه واحده منهنّ کان الکلب خیرا منه: ورع یحجزه عن محارم اللَّه عزّ و جلّ أو حلم یردّ به جهل جاهل أو حسن خلق یعیش به فی النّاس. سه صفت است که هر که یکى از آنها در او نیست سگ بر او شرف دارد، تقوائى که وى را از محرمات خدا مانع شود، یا علمى که بوسیله آن جهالت جاهلى را دفع نماید یا اخلاق نیکى که به وسیله آن با مردم زندگى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1258 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث دعوات مستجابات لا شکّ فیهنّ دعوه المظلوم و دعوه المسǙXѠو دعوه الوالد على ولده. سه دعا بدون شک مستجاب مى شود، دعاى ستمدیده و مسافر و نفرین پدر در حق فرزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1259 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث فیهنّ البرکه: البیع إلى أجل و المقارضه و إخلاط البرّ بالشّعیر للبیت لا للبیع. سه چیز مایه برکت است فروش نسیه و قرض بیکدیگر دادن و آمیختن گندم بجو براى مصرف نه براى فروش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1260 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث لا تؤخّر و هنّ الصّلاه إذا أتت و الجنازه إذا حضرت و الأیّم إذا وجدت کفؤا. سه چیز را نباید تأخیر انداخت نماز همین که وقت آن رسید و بر داشتن جنازه وقتى آماده شد و شوهر دادن بیوه وقتى همشانى یافت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1261 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث لازمات لامّتی: سوء الظّنّ و الحسد و الطّیره فإذا ظننت فلا تحقّق و إذا حسدت فاستغفر اللَّه و إذا تطیّرت فامض. سه چیز همراه امت من است بدگمانى و حسد و تفؤل وقتى گمان بد بردى گمان خود را محقق مدان و وقتى احساس حسد کردى از خدا آمرزش بخواه و وقتى تفؤل زدى بدان ترتیب اثر مده و براهى که در پیش دارى برو. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1262 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث لا یجوز اللّعب فیهنّ: الطّلاق و النّکاح و العتق. سه چیز است که شوخى در آن روا نیست طلاق و نکاح و آزاد کردن بنده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1263 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث لیس لأحد النّاس فیه رخصه: برّ الوالدین مسلما کان أو کافرا و الوفاء بالعهد لمسلم أو کافر و الأمانه إلى مسلم کان أو کافر. سه چیز است که هیچ کس بترک آن مجاز نیست، نیکى با پدر و مادر مسلمان باشند یا کافر وفاى بعهد براى مسلمان یا کافر و رد امانت مسلمان یا کافر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1264 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث معلّقات بالعرش: الرّحم تقول: «اللّهمّ إنّی بک فلا أقطع»و الأمانه تقول: «اللّهمّ إنّی بک فلا أختان»و النّعمه تقول: «اللّهمّ إنّی بک فلا أکفر» سه چیز بعرش آویخته است، خویشاوندى گوید «خدایا من بتو وابسته ام مرا نبرند»و امانت گوید: خدایا من بتو وابسته ام در من خیانت نکنند»و نعمت گوید: «خدایا من بتو وابسته ام مرا کفران نکنند». »نهج الفصاحه حدیث شماره 1265 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من أبواب البرّ سخاء النّفس و طیب الکلام و الصّبر على الأذى. سه چیز از لوازم نیکوکاریست جانبازى و نیکى گفتار و صبر بر آزار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1266 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من أخلاق الإیمان: من إذا غضب لم یدخله غضبه فی باطل و من إذا رضى لم یخرجه رضاه من حقّ و من إذا قدر لم یتعاط ما لیس له. سه چیز از لوازم ایمان است آنکه وقتى خشمگین شد خشمش وى را بکار ناحق واندارد و آنکه وقتى راضى شد رضایش او را از حق دور نسازد و آنکه وقتى قدرت داشت بدان چه حق ندارد دست نبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1267 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من الإیمان: الإنفاق من الإقتار و بذل السّلام للعالم و الإنصاف من نفسک. سه چیز از لوازم ایمان است، بخشش بهنگام تنگدستى و سلام به دانشمند و رعایت انصاف بر ضرر خویش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1268 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من أوتیهنّ فقد أوتی مثل ما أوتی آل داود: العدل فی الغضب و الرّضا و القصد فی الفقر و الغنى و خشیه اللَّه تعالى فی السّرّ و العلانیه. سه چیز است که هر که داشته باشد همان دارد که خانواده داود داشتند، عدالت هنگام خشم و رضا و اعتدال در فقر و توانگرى و ترس از خدا در آشکار و نهان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1269 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث منجیات: تکفّ لسانک و تبکی على خطیئتک و یسعک بیتک. سه چیز مایه نجات است زبان خود را نگهدارى بر گناه خویش گریه کنى و در خانه خویش مقام گیرى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1270 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من حقائق الإیمان: الإنفاق من الإقتار و إنصافک النّاس من نفسک و بذل العلم للمتعلّم. سه چیز از حقایق ایمانست بخشش با تنگدستى و رعایت انصاف در باره مردم بر ضرر خویش و بذل علم براى دانش آموز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1271 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من فعلهنّ ثقه باللَّه و احتسابا کان حقّا على اللَّه تعالى أن یعینه و أن یبارک له: من سعى فی فکاک رقبته ثقه باللَّه و احتسابا کان حقّا على اللَّه تعالى أن یعینه و أن یبارک له و من تزوّج ثقه باللَّه و احتسابا کان حقّا على اللَّه أن یعینه و أن یبارک له و من أحیا أرضا میته ثقه باللَّه و احتسابا کان حقّا على اللَّه تعالى أن یعینه و أن یبارک له. سه کار است که هر کس باعتماد خدا و بانتظار ثواب کند بر خدا لازمست که وى را یارى کند و او را برکت دهد هر کس در آزاد ساختن خود باعتماد خدا و بامید ثواب بکوشد بر خدا لازم است که وى را یارى کند و او را برکت دهد و هر که باعتماد خدا و بامید ثواب ازدواج کند بر خدا لازم است که وى را یارى کند و او را برکت دهد و هر که اعتماد بخدا و بامید ثواب زمین بایرى را آباد کند بر خدا لازم است که ویرا یارى کند و او را برکت دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1272 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من فعلهنّ فقد أجرم: من عقد لواء فی غیر حقّ أو عقّ والدیه أو مشى مع ظالم لینصره. سه کار است که هر کس بکند خطا کار است هر کس پرچمى جز در راه حق برافرازد، یا با پدر و مادر بدى کند، یا با ستمگرى راه سپرد تا او را یارى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1273 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه آواه اللَّه فی کنفه و نشر علیه رحمته و أدخله جنّته: من إذا أعطی سه چیز است که در هر که باشد خداوند او را در پناه خود جاى دهد و رحمت خویش را بر او بگستراند و داخل بهشت کند آنکه وقتى عطا بیند شکر گزارد و وقتى قدرت دارد عفو کند و وقتى بخشم آید سستى پیشه نماید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1274 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه استکمل خصال الإیمان الّذی إذا رضى لم یدخله رضاه فی باطل و إذا غضب لم یخرجه الغضب من الحقّ و إذا قدر لم یتعاط ما لیس له. سه چیز است که در هر که باشد صفات ایمان در او کامل است آنکه وقتى خشنود شد بباطل نگراید و وقتى خشمگین شد از حق تجاوز نکند و وقتى قدرت یافت بمال کسان دست نبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1275 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه استوجب الثّواب و استکمل الإیمان: خلق یعیش به فی النّاس و ورع یحجزه عن محارم اللَّه تعالى و حلم یردّه عن جهل الجاهل. سه چیز است که در هر که باشد سزاوار ثوابست و ایمانش کاملست اخلاقى که بوسیله آن با مردم زندگى کند و تقوائى که وى را از محرمات خدا دور سازد و حلمى که او را از جهالت با جاهل بر کنار دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1276 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه أظلّه اللَّه تحت ظلّ عرشه یوم لا ظلّ إلّا ظله: الوضوء على المکاره و المشی إلى المساجد فی الظلم و إطعام الجائع. سه چیز است که در هر که باشد خداوند وى را روزى که سایه اى جزسایه خدا نیست در سایه عرش جاى دهد، وضو گرفتن با زحمت و راه مسجد سپردن در تاریکى و سیر کردن گرسنه. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1277 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه حاسبه اللَّه تعالى حسابا یسیرا و أدخله الجنّه برحمته: تعطی من حرمک و تعفو عمّن ظلمک و تصل من قطعک. سه چیز است که در هر که باشد خدا حساب را بر او آسان گیرد و ویرا باقتضاى رحمت خود ببهشت در آورد، عطا بآن کس که ترا محروم کرده است و عفو آن کس که بر تو ستم روا داشته است و پیوند با آن کس که از تو بریده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1277 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه فإنّ اللَّه تعالى یغفر له ما سوى ذلک: من مات لا یشرک باللَّه شیئا و لم یکن ساحرا یتّبع السّحره و لم یحقد على أخیه. سه چیز است که در هر که باشد خداوند همه گناهان او را مى بخشد هر که بمیرد و شریکى براى خدا قرار ندهد و جادوگر نباشد و جادوگران را پیروى نکند و نسبت به برادر خویش کینه نورزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1278 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه فهو من الأبدال: الرّضا بالقضا و الصّبر عن محارم اللَّه و الغضب فی ذات اللَّه عزّ و جلّ. سه چیز است که در هر که باشد از نیکانست، رضا بقضا و صرف نظر از محرمات خدا و خشمگین شدن در راه خدا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1279 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه فهو منافق و إن صام و صلّى و حجّ و اعتمر و قال: «إنّی مسلم»من إذا حدّث کذب و إذا وعد أخلف و إذا ائتمن خان. سه چیز است که در هر که هست منافقست اگر چه روزه دارد و نماز گزارد و حج و عمره کند و گوید من مسلمانم، آنکه وقتى سخن گوید دروغ گوید و وقتى وعده کند تخلف ورزد و وقتى امانت گیرد خیانت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1280 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه فهى راجعه على صاحبها: البغى و المکر و النّکث. سه چیز است که در هر که باشد بصاحب خود باز میگردد ستم و مکر و پیمان شکنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1281 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه نشر اللَّه تعالى علیه کنفه و أدخله جنّته: رفق بالضّعیف و شفقه على- الوالدین و الإحسان إلى- المملوک. سه چیز است که در هر که باشد خداوند وى را پناه دهد و ببهشت برد، مدارا با ناتوان و مهربانى با پدر و مادر و نیکى با زیر دست »نهج الفصاحه حدیث شماره 1282 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه وجد حلاوه الإیمان: أن یکون اللَّه و رسوله أحبّ إلیه ممّا سواهما و أن یحبّ المرء لا یحبّه إلّا للَّه و أن یکره أن یعود فی الکفر بعد إذ أنقذه اللَّه منه کما یکره أن یلقى فی النّار. سه چیز است که در هر که هست شیرینى ایمان را چشیده است آنکه خدا و پیغمبرش را از همه دوستتر دارد دیگر آنکه کسى را براى خدا دوست دارد سوم آنکه پس از آنکه خدا او را از کفر نجات داد از باز گشت بدان بیزار است چنان که افتادن در آتش را دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1283 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنّ فیه وقی شحّ نفسه: من أدّى الزّکاه و قرى الضّیف و أعطى فی النّائبه. سه چیز است که در هر که هست از بخل بر کنار است آنکه زکات میدهد و مهمان میبرد و در سختى بخشش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1284 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنوز البرّ: إخفاء الصّدقه و کتمان المصیبه و کتمان الشّکوى یقول اللَّه: إذا ابتلیت عبدی فصبر و لم یشکنی إلى عوّاده أبدلته لحما خیرا من لحمه و دما خیرا من دمه فإن أبرأته أبرأته و لا ذنب له و إن توفّیته فإلى رحمتی. سه چیز از گنجینه هاى نیکى است مخفى ساختن صدقه و پنهان داشتن مصیبت و مستور ساختن شکایت، خداوند گوید: وقتى بنده خود را مبتلا ساختم و صبر کرد و با عیادت کنندگان خود از من شکایت نکرد گوشتى بهتر از گوشت او و خونى بهتر از خون وى بدو میدهم اگر او را شفا دادم همه گناهانش محو شده است و اگر جانش را گرفتم او را مشمول رحمت خود کرده ام »نهج الفصاحه حدیث شماره 1285 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من کنوز البرّ: کتمان الأوجاع و البلوى و المصیبات و من بثّ لم یصبر. سه چیز از گنجینه هاى نیکى است نهان داشتن دردها و گرفتارى ها و مصیبتها هر که مصیبت خود را آشکار سازد بر آن صبر نتواند کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1286 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من لم یکنّ فیه لم یتمّ عمله ورع یحجزه عن معاصی اللَّه و خلق یداری به النّاس و حلم یردّ به جهل الجهّال. سه چیز است که در هر که نیست کارش سرانجام نگیرد تقوائى که ویرا از گناه باز دارد و اخلاقى که با مردم مدارا کند و حلمى که با آن سبکى سبکسران دفع کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1287 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من مکارم الأخلاق فی الدّنیا و الآخره أن تعفو عمّن ظلمک و تصل من قطعک و تحلم عمّن جهل علیک. سه چیز در جهان از فضائل اخلاقست از ستمگر درگذرى، و با کسى که از تو بریده پیوند گیرى و با کسى که با تو سبکسرى میکند بحلم رفتار کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1288 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث من نعیم الدّنیا و إن کان لا نعیم لها مرکب وطئ و المرأه الصّالحه و المنزل الواسع. سه چیز از نعیم دنیاست اگر چه دنیا نعیمى نیست مرکب راهوار و زن پارسا و خانه وسیع. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1289 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث مهلکات و ثلاث منجیات فالمهلکات شحّ مطاع و هوى متّبع و إعجاب المرء بنفسه و الثّلث المنجیات خشیه اللَّه فی السّرّ و العلانیه و القصد فی الغنا و الفقر و العدل فی الغضب و الرّضا. سه چیز هلاک کننده است و سه چیز نجات دهنده است، سه چیز هلاک کننده بخلى است که مطیع آن شوند و هوسى است که از آن پیروى کنند. و اعجاب مرد نسبت به خویشتن و سه چیز نجات دهنده ترس از خداست در آشکار و نهان و اعتدال در فقر و توانگرى و عدالت در حال خشم و خشنودى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1290 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث یجلین البصر: النّظر إلى الخضره و إلى الماء الجاری و إلى الوجه الحسن. سه چیز چشم را قوت میدهد، دیدن سبزه و آب جارى و روى خوب. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1291 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث یدرک بهنّ العبد رغائب الدّنیا و الآخره الصّبر على البلاء و الرّضا بالقضاء و الدّعاء فی الرّخاء. سه چیز است که بنده بوسیله آن خواستنیهاى دنیا و آخرت را بدست مى آورد، صبر بر بلا و رضا بقضا و دعا در حال فراخدستى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1292 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثلاث یصفین لک ودّ أخیک تسلّم علیه إذا لقیته و توسّع له فی المجلس و تدعوه بأحبّ أسمائه إلیه. سه چیز محبت دوست را خالص میکند سلامش کنى وقتى او را دیدى در مجلس جاى او را باز کنى و او را ببهترین نامهایش بخوانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1293 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثمانیه أبغض خلیقه اللَّه یوم القیامه: ألسّقارون- و هم الکذّابون و الخیّالون- و هم المستکبرون- و الّذین یکنزون البغضاء لإخوانهم فی صدورهم فإذا لقوهم تخلّقوا لهم و الّذین إذا دعوا إلى اللَّه و رسوله کانوا بطاء و إذا دعوا إلى الشّیطان کانوا سراعا و الّذین لا یشرف لهم طمع من الدّنیا إلّا استحلّوه بأیمانهم و إن لم یکن لهم ذلک بحقّ و المشّاءون بالنّمیمه و المفرّقون بین الأحبّه و الباغون البرآء الدّحضه أولئک یقذرهم الرّحمن عزّ و جلّ. هشت کسند که روز رستاخیز از همه خلق خدا منفورترند، دروغ گویان و متکبران و آنها که دشمنى برادران خود را در دل دارند ولى وقتى آنها را ببینند گشاده روئى کنند و آنها که وقتى بسوى خدا و پیغمبر دعوت شوند کند باشند و همین که بسوى شیطان دعوت شوند تند باشند و آنها که وقتى بچیزى از مطامع دنیا رغبت کردند آن را بقسم جلب کنند اگر چه بدان حق نداشته باشند و سخن چینان و آنها که میان دوستان جدائى اندازند و کسانى که بر بیگناهان از پا افتاده ستم کنند آنها را خداوند کثیف میشمارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1294 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ثمن الخمر حرام و مهر البغیّ حرام و ثمن الکلب حرام و الکوبه حرام و إن أتاک صاحب الکلب یلتمس ثمنه فاملاء یدیه ترابا و الخمر و المیسر حرام و کلّ مسکر حرام. قیمت شراب حرام است و مهر زنا کار حرام است و قیمت سگ حرام است و شطرنج حرام است اگر صاحب سگ پیش تو آمد و قیمت آن را خواست دستهاى او را پر از خاک کن، شراب و قمار حرام است و هر مست کننده اى حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1295 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الثّلث و الثّلث کثیر إنّک أن تذر ورثتک أغنیاء خیر من أن تذرهم عالّه یتکفّفون النّاس و إنّک لن تنفق نفقه تبتغی بها وجه اللَّه إلّا أجرت بها حتّى ما تجعل فی فی أمرأتک. ضمن وصیت فقط ثلث مال خود را بدیگران ده و ثلث بسیار است تو اگر وارثان خود را بى نیاز واگذارى بهتر از آنست که فقیر و محتاج مردم باشند، تو هیچ خرجى در راه خدا نمیکنى مگر آنکه در مقابل آن پاداش مییابى حتى غذائى که بزن خود میخورانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1296 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الثّیّب أحقّ بنفسها من ولیّها و البکر یستأذنها أبوها فی نفسها و إذنها صماتها. زن به اظهار نظر در کار خویش بر ولى خود مقدم است و دوشیزه نیز پدرش باید در باره کارش از او اجازه بگیرد و اجازه او سکوت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1297 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جار الدّار أحقّ بدار الجار. همسایه خانه در خرید خانه همسایه مقدم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1298 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جالس الأبرار فإنّک إذا فعلت خیرا حمدوک و إن أخطأت لم یعنّفوک. با نیکان مجالست کن که اگر خوبى کردى ترا ستایش کنند و اگر خطا کردى با تو بسختى رفتار نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1299 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جالسوا الکبراء و سائلوا العلماء و خالطوا الحکماء. با بزرگان مجالست کنید و از دانشمندان بپرسید و با حکیمان آمیزش کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1300 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جاهدوا المشرکین بأموالکم و أنفسکم و ألسنتکم. با اموال و جانها و مالهاى خود با مشرکان جهاد کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1301 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جاهدوا أهوائکم تملکوا أنفسکم. با هوسهاى خود مبارزه کنید تا بر نفس خود تسلط یابید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1302 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جبلت القلوب على حبّ من أحسن إلیها و بغض من أساء إلیها. دلها باقتضاى فطرت آن کس را که با آنها نیکى کند دوست دارند و آن کس را که با آنها بدى کند دشمن دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1303 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جدّدوا إیمانکم أکثروا من قول «لا إله إلّا اللَّه». ایمان خود را تازه کند، لا إله إلا اللَّه بسیار گوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1304 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جعل اللَّه الرّحمه مائه جزء فأمسک عنده تسعه و تسعین جزء و أنزل فی الأرض جزء واحدا فمن ذلک الجزء تتراحم الخلق حتّى ترفع الفرس حافرها عن ولدها خشیهأن تصیبه. خدا رحم را صد قسمت کرده و نود و نه قسمت را پیش خود نگه داشته و یک قسمت را بزمین فرستاده و بواسطه همین یک قسمت مردم بر یک دیگر رحم میکنند تا آنجا که اسب سم خود را بلند میکند مبادا بفرزندان خود آسیب برساند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1305 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جعل اللَّه عذاب هذه الامّه فی دنیاها. خداوند عذاب این امت را در دنیا نهاده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1306 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جعلت الذّنوب کلّها فی بیت و جعل مفتاحها فی شرب الخمر. همه گناهان را در خانه اى نهاده و کلید آن را در شرابخوارى قرار داده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1307 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جفّ القلم بالشّقیّ و السّعید. بدبخت و نیکبخت بقلم رفته است »نهج الفصاحه حدیث شماره 1308 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جفّ القلم بما أنت لاق. سرنوشت تو بقلم رفته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1309 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جلساء اللَّه غدا أهل الورع و الزّهد فی الدّنیا. فردا همنشینان خدا صاحبان ورع و زهد در این جهانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1310 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جمال المرء فصاحه لسانه. جمال مرد به فصاحت اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1311 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جهد البلاء أن تحتاجوا إلى ما فی أیدی النّاس فتمنعوا. کمال بلیه اینست که به آنچه دیگران دارند محتاج شوید و از شما دریغ کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1312 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جهد البلاء قلّه الصّبر. نهایت بلا قلت صبر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1313 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جهد البلاء کثره العیال مع قلّه الشّی ء. نهایت بلا عیالمندى و تنگدستى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1314 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجار أحقّ بشفعه جاره ینتظر بها و إن کان غائبا إذا کان طریقهما واحدا. همسایه در معامله سهم همسایه مقدم است اگر راه آنها یکى است باید منتظر او بماند اگر چه غایب باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1315 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجار قبل الدّار و الرّفیق قبل الطّریق و الزّاد قبل الرّحیل. همسایه را پیش از خانه و رفیق را پیش از راه و توشه را پیش از سفر باید جست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1316 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجالب إلى سوقنا کالمجاهد فی سبیل اللَّه و المحتکر فی سوقنا کالملحد فی کتاب اللَّه. آنکه ببازار ما چیزى وارد مى کند مانند آن کس است که در راه خدا جهاد میکند و آنکه در بازار ما احتکار میکند مانند کسى است که در کتاب خدا کافر بشمار رفته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1317 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجالب مرزوق و المحتکر ملعون. واردکننده روزى میخورد و محتکر لعنت میبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1318 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجاهل یظلم من خالطه و یعتدی على من هو دونه و یتطاول على من هو فوقه و یتکلّم بغیر تمییز. نادان با معاشران ستم کند و بر زیر دستان تعدى کند و ببزرگان تکبر فروشد و بدون تمیز سخن گوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1319 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجدال فی القرآن کفر. مجادله در باره قرآن کفر است »نهج الفصاحه حدیث شماره 1320 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجفاء کلّ الجفاء و الکفر من سمع منادی اللَّه تعالى ینادی بالصّلاه و یدعوه إلى الفلاح فلا یجیبه. نشان خشونت و کفر نفاق آنست که کسى منادى خدا را بشنود که بنماز ندا میدهد و ویرا برستگارى میخواند و دعوت او را اجابت نکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1321 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجلوس مع الفقراء من التّواضع. همنشینى با فقیران از لوازم تواضع است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1322 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجماعه رحمه و الفرقه عذاب. جماعت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1323 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجمال صواب القول بالحقّ و الکمال حسن الفعال بالصّدق. جمال درستى گفتار مطابق حق است و کمال نیکى رفتار مطابق راستى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1324 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجمال فی الرّجل الّلسان. جمال مرد، در زبان اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1325 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه أقرب إلى أحدکم من شراک نعله و النّار مثل ذلک. بهشت بشما از بند کفشتان نزدیکتر است و جهنم نیز چنین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1326 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه بناؤها لبنه من فضّه و لبنه من ذهب و ملاطها المسک الأذفر و حصباؤها اللّؤلؤ و الیاقوت و تربتها الزّعفران من یدخلها ینعم لا یبأس و یخلد لا یموت لا تبلى ثیابهم و لا یفنى شبابهم. ساختمان بهشت خشتى از نقره و خشتى از طلاست و گل آن مشک اذفر است و سنگریزه آن لؤلؤ و یاقوت است و خاک آن زعفران است و هر که وارد آن شود پیوسته متنعم است و از بدبختى برکنار، جاودان زنده است و نمیرد، لباسشان کهنه نمى شود و جوانیشان پایان نپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1327 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه تحت أقدام الامّهات. بهشت زیر قدم مادران است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1328 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه تحت ظلال السّیوف. بهشت زیر سایه شمشیرهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1329 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه حرام على کلّ فاحش أن یدخلها. دخول بهشت بر مردم بدزبان حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1330 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه دار الأسخیاء. بهشت خانه سخاوت مندان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1331 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه لکلّ تائب و الرّحمه لکلّ واقف. بهشت متعلق بتوبه کاران است و رحمت متعلق بوقفگذاران است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1332 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه مائه درجه ما بین کلّ درجتین کما بین السّماء و الأرض. بهشت صد درجه است و فاصله هر دو درجه مانند زمین و آسمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1333 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه مائه درجه ما بین کلّ درجتین مسیره خمسمائه عام. بهشت صد درجه است و فاصله هر دو درجه پانصد سال راه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1335 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّه مائه درجه و لو أنّ العالمین اجتمعوا فی إحداهنّ وسعتهم. بهشت صد درجه است و اگر جهانیان در یکى از آنها مجتمع شوند جایشان مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1336 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجنّ لا تخبّل أحدا فی بیته عتیق من الخیل. جن کسى را که اسبى اصیل در خانه خود دارد مخبط نمیکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1337 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجهاد أربع: الأمر بالمعروف و النّهی عن المنکر و الصّدق فی مواطن الصّبر و شنآن الفاسق. جهاد چهار قسم است: امر بمعروف و نهى از منکر و راستى در موقع صبر و تنفر از فاسق. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1338 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الجیران ثلاثه: فجار له حقّ واحد و هو أدنى الجیران حقّا و جار له حقّان و جار له ثلاثه حقوق فأمّا الّذی له حقّ واحد فجار مشرک لا رحم له له حقّ الجوار و أمّا الّذی له حقّان فجار مسلم له حقّ الإسلام و حقّ الجوار و أمّا الّذی له ثلاثه حقوق فجار مسلم ذو رحم له حقّ الإسلام و حقّ الجوار و حقّ الرّحم. همسایگان سه قسمند همسایه اى که یک حق دارند و او از همه همسایگان کم حق تر است و همسایه اى که دو حق دارد و همسایه اى که سه حق دارد همسایه اى که یک حق دارد همسایه مشرک است که خویشاوندى ندارد او فقط حق همسایگى دارد همسایه اى که دو حق دارد همسایه مسلمانى است که حق اسلام و حق همسایگى دارد و همسایه اى که سه حق دارد همسایه مسلمان خویشاوند است که حق اسلام و حق همسایگى و حق خویشاوندى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1339 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حاملات والدات مرضعات رحیمات بأولادهنّ لو لا ما یأتین إلى أزواجهنّ دخل مصّلّیاتهنّ الجنّه. زنان بار دار فرزند دار و شیرده که با فرزندان خود مهربانند اگر رفتارى که با شوهران خود میکنند نبود نمازگزارانشان به بهشت میرفتند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1340 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حبّ الثّناء من النّاس یعمی و یصمّ. انتظار ستایش از مردم چشم را کور و گوش را کر میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1341 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حبّ الدّنیا رأس کلّ خطیئه. دوست داشتن دنیا سر همه گناهان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1342 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حبّب إلیّ من دنیاکم النّساء و الطّیب و جعلت قرّه عینی فی الصّلاه. من از دنیاى شما دو چیز را دوست دارم زن و بوى خوش و روشنى چشم من در نماز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1343 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حبّبو اللَّه إلى عباده یحبّکم اللَّه. خدا را در پیش بندگانش محبوب سازید تا خداوند شما را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1344 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حبّذا المتخلّلون من أمّتی فی الوضوء و الطّعام. چه نیکند از امت من آنها که در وضو و غذا مسواک میکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1345 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حبّک للشّی ء یعمی و یصمّ. محبتى که نسبت بچیزى دارى کور و کرت میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1346 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حتم على اللَّه أن لا یستجیب دعوه مظلوم و لأحد قبله مثل مظلمته. بر خدا لازم است که ستم- زده اى را که او نیز بدیگرى چنان ستمى کرده است نپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1347 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حجبت النّار بالشّهوات و حجبت الجنّه بالمکاره. جهنم را بخواستنى ها پوشانیده اند و بهشت را بمکروهات مستور داشته اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1348 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حجّوا تستغنوا و سافروا تصحّوا. بحج روید تا بى نیاز شوید و سفر کنید تا سالم مانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1349 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حدّ الجوار أربعون دارا. حد همسایگى چهل خانه است »نهج الفصاحه حدیث شماره 1350 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حدّ الساحر ضربه بالسّیف. سزاى ساحر یک ضربت شمشیر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1351 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حدثنی جبریل قال: یقول اللَّه تعالى: «لا إله إلّا اللَّه حصنی فمن دخله أمن من عذابی.» جبرئیل با من سخن گفت و گفت: خدا گوید لا إله إلا اللَّه قلعه من است و هر که وارد آن شود از عذاب من در امان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1352 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حدّثوا النّاس بما یعرفون أ تریدون أن یکذّب اللَّه و رسوله؟ با مردم از آنچه توانند دانست سخن گوئید آیا میخواهید خدا و پیغمبر را تکذیب کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1353 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حدّ یعمل فی الأرض خیر لأهل الأرض من أن یمطروا أربعین صباحا. حدى که در زمین اجرا شود براى زمینیان بهتر از آنست که چهل روز باران ببارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1354 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرس لیله فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ أفضل من ألف لیله یقام لیلها و یصام نهارها. یک شب نگهبانى در راه خدا از هزار شب که نماز خوانند و روز آن را روزه دارند بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1355 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرّم اللَّه الجنّه على کلّ فاحش بذی ء لا یبالی ما قال و لا ما قیل له. خداوند بهشت را بر مردم بد زبان که هر چه بگویند و شنوند اهمیت نمیدهند حرام کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1356 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرّم اللَّه الخمر و کلّ مسکر حرام. خداوند شراب را حرام کرده و هر چه مستى آرد حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1357 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرّمت التّجاره فی الخمر. تجارت شراب حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1358 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرمه الجار على الجار کحرمه دمه. حرمت همسایه بر همسایه چون حرمت خون او است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1359 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرّمت النّار على عین بکت من خشیه اللَّه و حرّمت النّار على عین سهرت فی سبیل اللَّه و حرّمت النّار على عین غضّت عن محارم اللَّه أو عین فقئت فی سبیل اللَّه. جهنم بر دیده اى که از بیم خدا گریسته و دیده اى که در راه خدا بیدار مانده و دیده اى که از محرمات خدا بسته شده یا در راه خدا بیرون آمده حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1360 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرمه مال المسلم کحرمه دمه. حرمت مال مسلمان مانند حرمت خون اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1361 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرمه نساء المجاهدین على القاعدین کحرمه أمّهاتهم و ما من رجل من القاعدین یخلف رجلا من المجاهدین فی أهله فیخونه فیهم إلا وقف له یوم القیامه فقیل له:قد خانک فی أهلک فخذ من حسناته ما شئت فیأخذ من عمله ما شاء فما ظنّکم؟ حرمت زن کسانى که بجهاد رفته اند بر آنها که بازمانده اند مانند حرمت مادرانشان است و هر کس از بازماندگان که سرپرستى خانواده یکى از مجاهدان را بعهده گیرد و نسبت بآنها تجاوز کند روز قیامت او را بپاى دارند و بمجاهد گویند وى بخانواده تو تجاوز و خیانت کرد، از کارهاى نیک وى هر چه میخواهى بر گیر و وى از اعمال او هر چه خواهد برگیرد، چه فکر میکنید؟... »نهج الفصاحه حدیث شماره 1362 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرّم على النّار کلّ هیّن لیّن سهل قریب من النّاس. هر که نرم و ملایم و آسانگیر و نزدیک بمردم باشد بر آتش حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1363 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرّم على عینین أن تنالهما النّار: عین بکت من خشیه اللَّه و عین باتت تحرس الإسلام و أهله من الکفر. دو چشم بر آتش حرام است چشمى که از ترس خدا گریسته و چشمى که بیدار مانده و مسلمانان را در مقابل کافران نگهبانى کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1364 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حرّم لباس الحریر و الذّهب على ذکور أمّتی و أحلّ لاناثهم. پوشیدن ابریشم و طلا بر مردان امت من حرام و بر زنانشان حلال است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1365 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسب امرئ من البخل أن یقول آخذ حقّی کلّه و لا أدع منه شیئا. در بخل مرد همین قدر بس که گوید همه حق خود را میگیرم و چیزى از آن را وانمیگذارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1366 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسبک من الجهل أن تظهر ما علمت. در نادانى تو همین قدر بس که هر چه دانى آشکار کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1367 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسبک من الکذب أن تحدّث بکلّ ما سمعت. در دروغگوئى تو همین قدر بس که هر چه شنیده اى نقل کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1368 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسبی رجائی من خالقی و حسبی دینی من دنیای. امید خدایم مرا بس و بیم از دنیایم مرا کافى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1369 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن البشر یذهب بالسّخیمه. گشاده روئى کینه را ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1370 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الجوار یعمّر الدّیار و ینسئ فی الأعمار. خوش همسایگى مایه آبادى شهرها و درازى عمرهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1371 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الخلق خلق اللَّه الأعظم. نیکخوئى خلق بزرگ خداوند است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1372 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الخلق زمام من رحمه اللَّه فی أنف صاحبه و الزّمام بید الملک و الملک یجرّه إلى الخیر و الخیر یجرّه إلى الجنّه و سوء الخلق زمام من عذاب اللَّه فی أنفصاحبه و الزّمام بید الشّیطان و الشّیطان یجرّه إلى السّوء و السّوء یجرّه إلى النّار. نیکخوئى زمام رحمت خداست که در بینى صاحب آنست و زمام بدست فرشته است و فرشته او را بسوى نیکى میکشاند و نیکى او را بسوى بهشت میراند و بدخوئى زمام عذاب خداست که در بینى صاحب آنست و زمام بدست شیطان است و شیطان او را بسوى بدى میکشاند و بدى او را بسوى جهنم میراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1373 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الخلق نصف الدّین. نیک خوئى یک نیمه دین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1374 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الخلق یثبت المودّه. نیکخوئى دوستى را استوار مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1375 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الخلق یذیب الخطایا کما تذیب الشّمس الجلید. نیکخوئى گناهان را محو مى کند چنان که خورشید یخ را آب میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1376 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن السّؤال نصف العلم. نیک پرسیدن یک نیمه دانستن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1377 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الشّعر مال و حسن الوجه مال و حسن الّلسان مال و المال مال. نیکى موى دارائیست و نیکى روى دارائیست و نیکى زبان دارائى است و دارائى هم دارائیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1378 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الظّنّ من حسن العباده. خوش گمانى از نیکى عبادت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1379 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الملکه نماء و سوء الخلق شؤم و البرّ زیاده فی العمر و الصّدقه تمنع میته السّوء. نیک خوئى رشد است و بدخوئى شئامت است و نیکى افزایش عمر است و صدقه از مرگ بد جلوگیرى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1380 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الملکه یمن و سوء الخلق شؤم. نیکخوئى برکت است و بدخوئى شئامت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1381 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسن الملکه یمن و سوء الخلق شؤم و طاعه المرأه ندامه و الصّدقه تدفع القضاء السّوء. نیک خوئى رشد است و بد خوئى شأمت است و نیکى افزایش عمر است و صدقه از مرگ جلوگیرى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1382 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حسّنوا لباسکم و أصلحوا رحالکم حتّى تکونوا کأنّکم شامه فی النّاس. لباس خود را نیک کنید و لوازم خود را باصلاح آرید چنان که در میان کسان مانند خالى نمودار باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1383 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حصّنوا أموالکم بالزّکاه و داووا مرضاکم بالصّدقه و أعدّوا للبلاء الدّعاء. اموال خود را بوسیله زکات محفوظ دارید و مریضان خود را با صدقه علاج کنید و براى جلوگیرى از بلا بدعا متوسل شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1384 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حفظ الغلام الصّغیر کالنّقش فی الحجر و حفظ الرّجل بعد ما یکبر کالکتاب على الماء. محفوظات طفل نورس مانند نقشى است که بر سنگ رقم زنند و محفوظات مرد بزرگ مانند نوشته بر آب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1385 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حفّت الجنّه بالمکاره و حفّت النّار بالشّهوات. بهشت با ناملایمات قرین است و جهنم با خواستنى ها همراه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1386 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ الجار إن مرض عدته و إن مات شیعته و إن استقرضک أقرضته و إن أصابه خیر هنّأته و إن أصابته مصیبه عزّیته و لا ترفع بناءک فوق بنائه فتسدّ علیه الرّیح. حق همسایه آنست که اگر مریض شد عیادتش کنى و اگر مرد همراه جنازه اش بروى و اگر از تو قرض خواست بدهى و اگر حادثه خوشى بر او رخ داد بدو تهنیت گوئى و اگر مصیبتى رخ داد تعزیتش گوئى و بناى خود را از بناى او فراتر نبرى و جریان باد را بر او نبندى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1387 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ الزّوج على الزّوجه أن لا تصوم یوما واحدا إلّا بإذنه إلّا الفریضه فإن فعلت أثمت و لم یتقبّل منها و أن لا تعطى من بیته شیئا إلا بإذنه فإن فعلت کان له الأجر و کان علیها الوزر و أن لا تخرج من بیته إلا بإذنه فإن فعلت لعنها اللَّه و ملائکه الغضب حتّى تتوب أو تراجع و إن کان ظالما. حق شوهر بر زن آنست که بدون اجازه او جز روزه واجب نگیرد و اگر گرفت گناهکار است نپذیرند و بدون اجازه او چیزى از مال او بکسان ندهد اگر داد ثوابش از شوهر و گناه از زن است و از خانه او بى اجازه اش بیرون نرود و اگر رفت خداوند و فرشتگان غضب او را لعنت کنند تا توبه کند یا باز گردد اگر چه شوهرش ستمگر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1388 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ الزّوج على المرأه: أن لا تهجر فراشه و أن تبرّ قسمه و أن تطیع أمره و أن لا تخرج إلّا بإذنه و أن لا تدخل إلیه من یکره. حق شوهر بر زن آنست که از بستر وى دورى نگیرد، و قسم او را انجام دهد و فرمانش را اطاعت کند و بى اجازه او بیرون نرود و کسى را که دوست ندارد بخانه او نیاورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1389 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ المرأه على الزّوج، أن یطعمها إذا طعم و یکسوها إذا اکتسى و لا یضرب الوجه و لا یقبّح و لا یهجر إلّا فی البیت. حق زن بر شوهر آنست که وقتى غذا خورد باو بخوراند و وقتى لباس پوشید باو بپوشاند و بصورت او نزند و باو بد نگوید و جز در خانه از او دورى نگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1390 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ المسلم على المسلم ستّ: إذا لقیته فسلّم علیه و إذا دعاک فأجبه و إذا استنصحک فانصح له و إذا عطس فحمد اللَّه فشمّته و إذا مرض فعده و إذا مات فاتبعه. حق مسلمان بر مسلمان شش چیز است وقتى او را دیدى بر او سلام کن و وقتى ترا دعوت کرد بپذیر و وقتى با تو مشورت کرد رأى خود را با او بگو و همین که عطسه زد عافیت باد بگو و همین که مریض شد او را عیادت کن و همین که مرد همراه جنازه اش برو. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1392 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ الولد على الوالد أن یحسّن اسمه و یحسّن موضعه و یحسّن أدبه. حق پسر بر پدر آنست که نام او را نیک و جاى او را نیک و ادب او را نیک کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1393 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ الولد على الوالد أن یعلّمه الکتابه و السّباحه و الرّمایه و أن لا یرزقه إلّا طیّبا و أن یزوّجه إذا بلغ. حق پسر بر پدر آنست که نوشتن و شنا کردن و تیر انداختن باو بیاموزد و جز غذاى خوب بدو نخوراند و همین که بالغ شد باو زن بدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1394 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ الولد على والده أن یحسّن اسمه و یزوّجه إذا أدرک و یعلّمه الکتاب. حق پسر بر پدر آنست که نام او را نیک کند و همین که ببلوغ رسید زنش دهد و خط نوشتن بدو بیاموزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1395 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ على اللَّه عون من نکح التماس العفاف عمّا حرّم اللَّه. هر که زن گیرد باین منظور که از محرمات بر کنار ماند بر خدا لازم است که او را یارى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1396 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ کبیر الإخوه على صغیرهم کحقّ الوالد على ولده. حق برادر بزرگ بر برادرهاى کوچک مانند حق پدر بر فرزند است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1397 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقّ للَّه على کلّ مسلم أن یغتسل فی کلّ سبعه أیام یوما یغسل فیه رأسه و جسده. حق خدا بر هر مسلمانى این است که هر هفت روز یک بار غسل کند و سر و تن خود را بشوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1398 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حقیق بالمرء أن یکون له مجالس یخلو فیها و یذکر ذنوبه فیستغفر اللَّه منها. چه خوب است که مرد گاهى خلوت کند و گناهان خود را بیاد آرد و از خدا آمرزش خواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1399 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حلوه الدّنیا مرّه الآخره و مرّه الدّنیا حلوه الآخره. شیرینى دنیا تلخى آخرت و تلخى دنیا شیرینى آخرت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1400 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) حوسب رجل ممّن کان قبلکم فلم یوجد له من الخیر شی ء إلّا أنّه کان رجلا موسرا و کان یخالط النّاس و کان یأمر غلمانه أن یتجاوزوا عن المعسر فقال اللَّه عزّ و جلّ لملائکته نحن أحقّ بذلک منه تجاوزوا عنه. یکى از پیشینیان را به حساب کشیدند و کار نیکى نداشت جز آنکه مرد توانگرى بود و با مردم داد و ستد داشت و بغلامان خود میگفت از مطالبه واماندگان درگذرید خداوند بفرشتگان گفت ما بگذشت از او سزاوارتریم، از او درگذرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1401 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحجّ المبرور لیس له جزاء إلّا الجنّه. حج مقبول سزائى جز بهشت ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1402 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحجّ جهاد کلّ ضعیف و جهاد المرأه حسن التّبعّل. حج جهاد ضعیفان است و جهاد زن، شوهردارى خوب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1403 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحرائر صلاح البیت و الإماء فساد البیت. زن آزاد مایه اصلاح خانه است و زن بنده موجب فساد خانه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1404 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحرام بیّن و الحلال بیّن فدع ما یریبک إلى مالا یریبک. حرام روشن است و حلال روشن است چیزهاى شبهه ناک را بگذار و چیزهاى بى شبهه را برگیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1405 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحرب خدعه. جنگ یعنى خدعه. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1406 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحریص الّذی یطلب المکسبه من غیر حلّها. حریص آنست که سود به نامشروع جوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1407 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحزم سوء الظّنّ. دور اندیشى بد گمان بودن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1408 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحسب المال. برترى را بمال دانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1409 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحسد یأکل الحسنات کما تأکل النّار الحطب و الصّدقه تطفى ء الخطیئه کما یطفى ء الماء النّار. حسد کارهاى نیک را میخورد چنان که آتش هیزم را میخورد و صدقه گناه را نابود میکند چنان که آب آتش را خاموش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1410 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحسد یفسد الإیمان کما یفسد الصّبر العسل. حسد ایمان را فاسد میکند چنان که صبر تلخ عسل را فاسد میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1411 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحکمه ضالّه المؤمن یأخذها ممّن سمعها و لا تبالی فی أیّ وعاء خرجت. حکمت گمشده مؤمن است از هر که بشنود فرا گیرد و اهمیت ندهد که از کجا آمده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1412 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحلال بیّن و الحرام بیّن و بینهما أمور مشتبهات لا یعلمها کثیر من النّاس: فمن اتّقى الشّبهات فقد استبرأ لعرضه و دینه و من وقع فی الشّبهات وقع فی الحرام کراع یرعى حول الحمى یوشک أن یواقعه ألا و إنّ لکلّ ملک حمى ألا و إنّ حمى اللَّه تعالى فی أرضه محارمه ألا و إنّ فی الجسد مضغه إذا صلحت صلح الجسد کلّه و إذا فسدت فسد الجسد کلّه ألا و هی القلب. حلال روشن است و حرام روشن است و میان آنها چیزهاى شبهه ناک هست که بسیارى از مردم آن را ندانند، هر که از چیزهاى شبهه ناک دورى گیرد دین و آبروى خود را از ارتکاب محرمات بر کنار داشته و هر که در چیزهاى شبهه ناک افتد در حرام افتد مانند چوپانى که اطراف قرق گوسفند چراند بیم میرود که در قرق افتد. بدانید که هر پادشاهى قرقى دارد و قرق خداوند در زمین محرمات اوست بدانید که در تن پاره گوشتى است که اگر بصلاح آمد همه تن بصلاح آید و اگر بفساد آمد همه تن به فساد آید بدانید که او همین قلب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1414 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحلال ما أحلّ اللَّه فی کتابه و الحرام ما حرّم اللَّه فی کتابه و ما سکت عنه فهو ممّا عفی عنه. حلال آنست که خداوند در قرآن حلال کرده باشد و حرام آنست که خداوند در قرآن حرام کرده باشد و هر چه را مسکوت گذاشته مورد گذشت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1415 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحلف حنث أو ندم. سرانجام قسم یا شکستن است یا پشیمانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1416 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحلف منفقه للسّلعه ممحقه للبرکه. قسم در معامله جنس را تمام و برکت را نابود میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1417 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحلیم سیّد فی الدّنیا و سیّد فی الآخره. بردبار در دنیا و آخرت بزرگوار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1418 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحمد على النّعمه أمان لزوالها. سپاس بر نعمت مایه امنیت از زوال آنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1419 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحمره من زینه الشّیطان. سرخى آرایش شیطان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1420 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحمّى تحتّ الخطایا کما تحتّ الشّجره ورقها. تب گناهان را میریزد چنان که درخت برگهاى خود را میریزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1421 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحمّى حظّ کلّ مؤمن من النّار و حمّى لیله تکفّر خطایا سنه. تب قسمت مؤمن از آتش جهنم است و تب یک شب گناهان یک سال را محو میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1422 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحمّى رائد الموت و سجن اللَّه فی الأرض. تب پیشاهنگ مرگ و زندان خداوند در روى زمین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1423 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء خیر کلّه. حیا سراسر نیکى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1424 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء زینه و التّقى کرم و خیر المرکب الصّبر و انتظار الفرج من اللَّه عزّ و جلّ عباده. حیا مایه زینت و تقوى مایه بزرگى است و بهترین وسیله وصول بمقصود صبر است و انتظار گشایش از طرف خداوند عبادت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1425 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء شعبه من الإیمان. حیا شعبه اى از ایمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1426 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء لا یأتی إلّا بخیر. از حیا جز نیکى نمى آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1427 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء من الإیمان و الإیمان فی الجنّه و البذاء من الجفاء و الجفاء فی النّار. حیا از لوازم ایمان است و ایمان در بهشت است و بد زبانى از خشونت است و خشونت در جهنم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1427 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء هو الدّین کلّه. حیا تمام دین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1428 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء و الإیمان قرنا جمیعا فإذا رفع أحدهما رفع الآخر. حیا و ایمان قرین یک دیگرند اگر یکى از میان برخاست دیگرى هم برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1429 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء و الإیمان مقرونان فی قرن واحد فإذا سلب أحدهما تبعه الآخر. حیا و ایمان قرین یک دیگرند اگر یکى رفت دیگرى نیز همراه آن میرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1430 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء و الإیمان مقرونان لا یفترقان إلّا جمیعا. حیا و ایمان قرین یک دیگرند و جز با هم از کسى دور نشوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1432 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الحیاء و العىّ شعبتان من الإیمان و البذاء و البیان شعبتان من النّفاق. حیا و کمزبانى دو شعبه ایمان است و خشونت و زبان آورى از لوازم نفاق است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1433 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خاب عبد و خسر لم یجعل اللَّه تعالى فی قلبه رحمه للبشر. بنده اى که خداوند رحم نسبت بکسان را در دل او قرار نداده زیانکار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1434 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خدمتک زوجتک صدقه. خدمتى که بزن خود میکنى صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1435 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خالطوا النّاس بأخلاقهم و خالفوهم فی أعمالهم. با مردان در اخلاقشان مخالط باشید و در اعمالشان مخالف. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1436 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خذ الأمر بالتّدبیر فإن رأیت فی عاقبته خیرا فأمض و إن خفت غیّا فأمسک. کار را بتدبیر بنگر اگر در سر انجام آن خیرى هست قدم بگذار و اگر از عاقبت آن بیم دارى دست نگهدار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1437 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خذوا على أیدی سفهائکم. از تجاوز سفیهان خود جلوگیرى کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1438 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خذوا من العمل ما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّى تملّوا. عمل بقدر طاقت کنید زیرا ملالت شما مایه ملالت خدا مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1439 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خرج رجل ممّن کان قبلکم فی حلّه له یختال فیها فأمر اللَّه الأرض فأخذته فهو یتجلجل فیها إلى یوم القیامه. مردى از پیشینان حله اى پوشید و مکبرانه بیرون آمد خداوند بزمین فرمان داد تا او را گرفت و تا روز قیامت در آن دست و پا میزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1440 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خرج نبىّ من الأنبیاء بالنّاس یستسقون اللَّه تعالى فإذا هو بنمله رافعه بعض قوائمها إلى السّماء فقال ارجعوا فقد استجیب لکم من أجل هذه النّمله. پیغمبرى با مردم براى دعاى باران بیرون آمد مورچه اى را دید که دست خود را بطرف آسمان بلند کرده است گفت باز گردید که خدا بخاطر این مورچه دعاى شما را پذیرفت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1441 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خشیه اللَّه رأس کلّ حکمه و الورع سیّد العمل. ترس خدا سر همه حکمتهاست و ورع پیشواى اعمال است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1442 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خصّ البلاء بمن عرف النّاس و عاش فیهم من لم یعرفهم. هر که کسان را شناخت قرین بلا شد و هر که نشناختشان در میانشان آسوده زیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1443 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خصلتان لا یجتمعان فی مؤمن: البخل و سوء الخلق. دو صفت است که در مؤمن جمع نشود بخل و بدخوئى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1444 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خصلتان لا یجتمعان فی منافق حسن سمت و لا فقه فی الدّین. دو خصلت است که در منافق جمع نشود نیکنامى و دانائى در امور دین. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1445 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خصلتان لیس فوقهما من البرّ شی ء الإیمان باللَّه و النّفع لعباد اللَّه. دو خصلت است که نیکتر از آن نیست ایمان بخدا و سودمندى براى بندگان خدا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1446 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خصلتان من کانتا فیه کتبه اللَّه شاکرا صابرا و من لم یکونا فیه لم یکتبه اللَّه لا شاکرا و لا صابرا: من نظر فی دینه إلى من هو فوقه فاقتدى به و نظر فی دنیاه إلى من هو دونه فحمد اللَّه على ما فضّله به علیه کتبه اللَّه شاکرا صابرا و من نظر فی دینه إلى من هو دونه و نظر فی دنیاه إلى من هو فوقه فأسف على ما فاته منه لم یکتبه اللَّه شاکرا و لا صابرا. دو خصلت است که در هر که باشد خدا او را صبور و شکرگزار رقم زند و هر که از آن بى بهره باشد ویرا نه صابر رقم زند نه شکرگزار هر که در کار دین بکسى که فراتر از اوست بنگرد و او را پیروى کند و در کار دنیا بآن که فروتر از اوست بنگرد و خدا را بر آنچه بیشتر دارد شکر کند، خدا او را صابر و شاکر رقم زند و هر که در کار دین به آنکه فروتر از اوست بنگرد و در کار دنیا بآن که فراتر از اوست بنگرد و بر آنچه کمتر دارد تأسف خورد خدا او را نه صابر رقم زند نه شکرگزار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1447 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلّتان کثیر من النّاس فیهما مفتون الصّحّه و الفراغ. دو صفت است که بیشتر مردم بدان دلباخته اند صحت و فراغت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1448 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلّفت فیکم شیئین لن تضلّوا بعدهما: کتاب اللَّه و سنّتی و لن یتفرّقا حتّى یردا علیّ الحوض. دو چیز میان شما واگذاشتم که بعد از آن گمراه نخواهید شد قرآن و روش من و این دو از هم جدا نشوند تا بر سر حوض بمن برسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1449 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلق اللَّه الخلق فکتب آجالهم و أعمالهم و أرزاقهم. خداوند خلق را بیافرید و زندگى و اعمال و ارزاقشان را رقم زد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1450 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلق اللَّه عزّ و جلّ الجنّ ثلاثه أصناف: صنف حیّات و عقارب و خشاش الأرض و صنف کالرّیح فی الهواء و صنف علیهم الحساب و العقاب و خلق اللَّه الإنس ثلاثه أصناف: صنف کالبهائم و صنف أجسادهم أجساد بنی آدم و أرواحهم أرواح الشّیاطین و صنف فی ظلّ اللَّه یوم لا ظلّ إلّا ظلّه. خداوند جن را سه قسم آفریده یک قسم مارها و عقربها و حشراتند و قسم دیگر مانند باد در هوا روانند و قسم دیگر حساب و عقاب دارند و آدمیان را سه قسم آفریده یک قسم مانند چهارپایانند و قسم دیگر تنهایشان مانند تن آدمیان و جانهایشان مانند جانهاى شیاطین است و قسم دیگر روزى که سایه اى جز سایه خدا نیست در سایه او هستند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1451 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلق اللَّه مائه رحمه فوضع رحمه واحده بین خلقه یتراحمون بها و خبأ عنده مائه إلّا واحده. خداوند صد جزء رحمت آفرید و یکى را میان خلق نهاد که بوسیله آن بر یک دیگر رحم کنند و نود و نه جزء آن را پیش خود نگهداشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1452 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلق اللَّه یحیى ابن زکریّا فی بطن أمّه مؤمنا و خلق فرعون فی بطن أمّه کافرا. خداوند یحیى پسر زکریا را در شکم مادر مؤمن خلق کرد و فرعون را در شکم مادر کافر آفرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1453 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلقان یحبّهما اللَّه و خلقان یبغضهما اللَّه فأمّا اللّذان یحبّهما اللَّه فالسّخاء و السّماحه و أمّا اللّذان یبغضهما اللَّه فسوء الخلق و البخل و إذا أراد اللَّه بعبد خیرا استعمله على قضاء حوائج النّاس. دو صفت را خدا دوست دارد، و دو صفت را دشمن دارد، دو صفتى که خدا دوست دارد بخشش است و گذشت و دو صفتى که خدا دشمن دارد بدخوئى و بخلست و همین که خدا براى بنده اى نیکى خواهد وى را براى رفع حوائج مردم بکار میبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1454 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلّلوا بین أصابعکم لا یخلّل اللَّه بینها بالنّار. هنگام وضو میان انگشتان خود فاصله دهید تا خدا بوسیله آتش میان آنها را فاصله ندهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1455 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خلّلوا لحاکم و قصّوا أظفارکم فإنّ الشّیطان یجری ما بین الّلحم و الظّفر. ریشهاى خود را شانه کنید و ناخنهاى خود را کوتاه سازید زیرا شیطان میان گوشت و ناخن روانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1456 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس بخمس ما نقض قوم العهد إلّا سلّط علیهم عدوّهم و ما حکموا بغیر ما أنزل اللَّه إلّا فشا فیهم الفقر و لا ظهرت فیهم الفاحشه إلا فشا فیهم الموت و لا طفّفوا المکیال إلّا منعوا النّبات و أخذوا بالسّنین و لا منعوا الزّکاه إلّا حبس عنهم القطر. پنج چیز از لوازم پنج چیز ست کسانى که پیمان شکنند دشمنشان بر آنها مسلط شود و کسانى که بر خلاف آنچه خدا گفته قضاوت کنند فقر میان آنها رواج یابد و کسانى که بى عفتى میان آنها رواج یابد مرگ ناگهانى میان آنها شایع شود و کسانى که کم فروشى پیشه کنند بقحط دچار شوند و کسانى که زکاه ندهند به خشگسالى مبتلا گردند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1457 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمسه من مصائب الدّنیا فوت الحبیب و ذهاب المال و شماته الأعداء و ترک العلم و امرأه سوء. پنج چیز از مصائب دنیاست مرگ دوست و تلف شدن مال و سرزنش دشمنان و ترک دانش و زن بد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1458 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس خصال یفطّرن الصّائم و ینقضن الوضوء: الکذب و الغیبه و النّمیمه و النّظر بشهوه و الیمین الکاذبه. پنج کار است که روزه را باطل میکند و وضو را میشکند، دروغ و غیبت و سخن چینى و نظر شهوت و قسم دروغ. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1459 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس دعوات یستجاب لهنّ: دعوه المظلوم حتّى ینتصر و دعوه الحاجّ حتّى یصدر و دعوه الغازی حتّى یقفل و دعوه المریض حتّى یبرأ و دعوه الأخ لأخیه بظهر الغیب و أسرع هذه الدّعوات إجابه دعوه الأخ لأخیه بظهر الغیب. پنج دعاست که مستجاب مى شود دعاى مظلوم تا یارى شود و دعاى زائر کعبه تا باز گرددو دعاى کسى که بجهاد میرود تا باقامتگاه خود برسد و دعاى مریض تا شفا یابد، و دعاى برادرى که در غیبت برادر خود براى او کند و این دعا از همه دعاها زودتر مستجاب مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1460 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس لیس لهنّ کفّاره: الشّرک باللَّه و قتل النّفس بغیر حقّ و بهت المؤمن و الفرار من الزّحف و یمین صابره یقتطع بها مالا بغیر حقّ. پنج گناهست که محوشدنى نیست، شریک قرار دادن براى خدا و کشتن کسان بناحق و بهتان زدن بمؤمن و فرار از جنگ و قسم ناحق که بوسیله آن مال کسان را ببرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1461 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس من الإیمان من لم یکن فیه شی ء منهنّ فلا إیمان له التّسلیم لأمر اللَّه و الرّضا بقضاء اللَّه و التّفویض إلى اللَّه و التّوکّل على اللَّه و الصّبر عند الصّدمه الأولى. نج چیز از لوازم ایمانست و هر که یکى از آنها در او نباشد ایمان ندارد تسلیم بفرمان خدا و رضا بقضاى خدا و تفویض کارها بخدا و توکل بخدا و صبر هنگام صدمه نخستین. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1462 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس من سنن المرسلین: الحیاء و الحلم و الحجامه و السّواک و التّعطّر. پنج چیز از سنت پیغمبرانست حیا و حلم و حجامت و مسواک و عطر زدن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1463 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس هنّ من قواصم الظّهر: عقوق الوالدین و المرأه یأتمنها زوجها تخونه و الإمام یطیعه النّاس و یعصی اللَّه و رجل وعد عن نفسه خیرا فأخلف و اعتراض المرء فی أنساب النّاس. پنج چیز کمر شکن است، بد- رفتارى با پدر و مادر و زنى که شوهرش بدو اطمینان دارد ولى بدو خیانت کند و پیشوائى که مردم او را اطاعت کنند ولى او خدا را اطاعت نکند و مردى که وعده دهد و تخلف کند و بد گوئى شخص در باره نسب مردم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1464 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خمس یعجّل اللَّه لصاحبها- العقوبه: البغى و الغدر و عقوق الوالدین و قطیعه الرّحم و معروف لا یشکر. پنج چیز است که خدا مرتکب آن را زود کیفر میدهد ستم و خیانت و بد- رفتارى با پدر و مادر و بریدن از خویشاوندان و حق نشناسى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1465 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیار أئمّتکم الّذین تحبّونهم و یحبّونکم و تصلّون علیهم و یصلّون علیکم و شرار أئمّتکم الّذین تبغضونهم و یبغضونکم و تلعنونهم و یلعنونکم. بهترین پیشوایان شما کسانى هستند که آنها را دوست دارید و شما را دوست دارند شما آنها را دعا کنید و آنها نیز شما را دعا کنند و بدترین پیشوایان شما کسانى هستند که آنها را دشمن دارید و شما را دشمن دارند و آن ها را نفرین کنید و شما را نفرین کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1466 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیار المؤمنین القانع و شرارهم الطّامع. بهترین مؤمنان کسى است که قانعست و بدترین آنها کسى است که طمعکار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1467 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیار أمّتی أحدّاؤها الّذین إذا غضبوا رجعوا. بهترین امت من تندخویانند که وقتى بخشم آیند زود آرام شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1468 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیار أمّتی علماؤها و خیار علمائها حلماؤها. بهترین امت من دانشمندانند و بهترین دانشمندان امت من بردبارانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1469 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیار أمّتی علماؤها و خیار علمائها رحماؤها ألا و إنّ اللَّه تعالى لیغفر للعالم أربعین ذنبا قبل أن یغفر للجاهل ذنبا واحدا، ألا و إنّ العالم الرّحیم یجی ء یوم القیامه و إنّ نوره قد أضاء بمشی فیه ما بین المشرق و المغرب کما یضی ء الکواکب الدّرّیّ. بهترین امت من دانشمندانند و بهترین دانشمندان امت من رحیمانند بدانید که خدا پیش از آنکه یک گناه نادان را ببخشد چهل گناه دانشمند را مى بخشد و بدانید که دانشمند رحیم روز رستاخیز مى آید و در نور خود که فاصله میان مشرق و مغرب را چون ستاره هاى درخشان روشن کرده راه رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1470 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیار أمّتی من دعا إلى اللَّه تعالى و حبّب عباده إلیه. بهترین امت من کسى است که مردم را بسوى خدا بخواند و بندگان خدا را دوستدار او سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1471 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیارکم أحاسنکم أخلاقا الّذین یألفون و یؤلفون. بهترین شما کسانى هستند که اخلاقشان بهتر است و با مردم سازگارند و کسان را با یک دیگر سازگارى دهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1472 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیارکم أحسنکم قضاء للدّین. بهترین شما کسانى هستند که قرض خود را بهتر ادا کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1474 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیارکم أطولکم أعمارا و أحسنکم أخلاقا. بهترین شما کسانى هستند که عمرشان درازتر و اخلاقشان نیکتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1475 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیارکم أطولکم أعمارا و أحسنکم أعمالا. بهترین شما کسانى هستند که عمرهایشان درازتر و اعمالشان بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1476 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیارکم خیارکم لنسائهم. بهترین شما کسانى هستند که براى زنان خود بهتر باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1477 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیارکم خیرکم لأهله. بهترین شما کسى است که براى کسان خود بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1477 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیارکم من ذکّرکم باللَّه رؤیته و زاد فی علمکم منطقه و رغّبکم فی الآخره عمله. بهترین شما آن کس است که دیدار او خدا را بیاد شما آرد و سخنانش دانش شما را بیفزاید و رفتارش شما را بآخرت راغب سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1478 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الأصحاب صاحب إذا ذکرت اللَّه أعانک و إذا نسیت ذکّرک. بهترین یاران کسى است که وقتى خدا را یاد کردى ترا کمک کند وقتى یاد خدا را فراموشى کردى او را بیاد تو آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1479 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الأصحاب عند اللَّه خیرهم لصاحبه و خیر الجیران عند اللَّه خیرهم لجاره. بهترین رفیقان پیش خدا کسیست که براى رفیق خود بهتر باشد و بهترین همسایگان کسى است که براى همسایه خود بهتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1480 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الأمور أوسطها. بهترین کارها آنست که به اعتدال نزدیکتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1481 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الدّنیا و الآخره مع العلم و شرّ الدّنیا و الآخره مع الجهل. نیکى دنیا و آخرت با دانش هم راهست و بدى دنیا و آخرت با نادانى قرین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1482 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الذّکر الخفیّ و خیر- الرّزق ما یکفی. بهترین ذکرها آنست که مخفى باشد و بهترین روزیها آنست که کافى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1483 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الرّزق ما کان یوما بیوم کفافا. بهترین روزى آنست که روز به روز بحد کفایت برسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1484 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الرّفقاء أربعه و خیر- الطّلائع أربعمائه و خیر الجیوش أربعه آلاف. بهترین دوستان چهار تن و بهترین پیش قراولان چهار صد و بهترین سپاهیان چهار هزار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1485 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الزّاد التّقوى و خیر ما ألقی فی القلب الیقین. بهترین توشه هاى سفر حیات تقوى است و بهترین صفات قلب ایمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1486 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الشّهاده ما شهد بها صاحبها قبل أن یسألها. بهترین شهادت ها شهادتى است که پیش از آنکه بپرسند ادا شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1487 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الشّهود من أدّى شهادته قبل أن یسألها. بهترین شاهدان کسى است که پیش از آنکه بپرسند شهادت دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1488 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الصّداق أیسره. بهترین مهرها آنست که سبکتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1489 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الصّدقه ما أبقت غنى و الید العلیا خیر من الید السّفلى و ابداء بمن تعول. بهترین صدقه ها آنست که چیزى پس از آن بجاى ماند، و دست دهنده بهتر از دست گیرنده است و صدقه را از نانخوران خود آغاز کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1490 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الصّدقه ما کان عن ظهر غنى. بهترین صدقه آنست که با فراخ دستى انجام دهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1491 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر العباده أخفیها. بهترین عبادت ها آنست که پنهان تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1492 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر العمل أن تفارق الدّنیا و لسانک رطب من ذکر اللَّه. بهترین کارها آنست که هنگام مفارقت از جهان زبانت به نام خدا گویا باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1493 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر العمل ما نفع و خیر الهدى ما اتّبع. بهترین اعمال آنست که سودمند باشد و بهترین هدایتها آنست که پیروى کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1494 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر الکسب کسب ید العامل إذا نصح. بهترین کسبها کسبى است که کارگر با دست کند اگر با دقت انجام گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1495 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر المجالس أوسعها. بهترین مجالس آنست که وسیع تر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1496 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر المسلمین من سلم- المسلمون من یده و لسانه. بهترین مسلمانان کسى است که مسلمانان از دست و زبانش در امان باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1497 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّاس أحسنهم خلقا. بهترین مردم کسانى هستند که اخلاقشان نیک تر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1498 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّاس أقرؤهم و أفقههم فی دین اللَّه و أتقاهم للَّه و آمرهم بالمعروف و أنهاهم عن المنکر و أوصلهم للرّحم. بهترین مردم کسانى هستند که قرآن بهتر خوانند و در کار دین داناتر باشند و از خدا بیشتر ترسند و به نیکى بیشتر امر کنند و از بدى بیشتر جلوگیرى کنند و با خویشاوندان بیشتر نزدیک شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1499 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّاس أنفعهم للنّاس. بهترین مردم کسى است که براى مردم سودمندتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1500 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّاس مؤمن فقیر یعطی جهده. بهترین مردم مؤمن فقیرى است که بقدر توانائى خود انفاق کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1501 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّاس من انتفع به النّاس. بهترین مردم کسى است که مردم از او منتفع شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1502 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّاس من طال عمره و حسن عمله و شرّ النّاس من طال عمره و ساء عمله. بهترین مردم کسى است که عمرش دراز و رفتارش نیک باشد و بدترین مردم کسى است که عمرش دراز و رفتارش بد باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1503 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّساء الّتی تسرّه إذا نظر و تطیعه إذا أمر و لا تخالفه فی نفسها و لا مالها بما یکره. بهترین زنان آنست که وقتى مرد بدو نگرد مسرور شود و وقتى بدو فرمان دهد اطاعت کند و با تن و مال خود بر خلاف رضاى شوهر کارى نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1504 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّساء الولود الودود. بهترین زنان زن مهربانى است که فرزند بسیار آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1505 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّساء من تسرّک إذا أبصرت و تطیعک إذا أمرت و تحفظ غیبتک فی نفسها و مالک. بهترین زنان آنست که وقتى بدو نگرى ترا مسرور کند و وقتى فرمان دهى اطاعت کند و تن خویش و مال تو را در غیابت محفوظ دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1506 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر النّکاح أیسره. بهترین ازدواجها آنست که آسان تر انجام گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1507 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر أبواب البرّ الصّدقه. بهترین راه هاى نیکى صدقه دادن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1508 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر إخوانکم من أهدى إلیکم عیوبکم. بهترین برادران شما آنست که عیوبتان را بشما آشکارا بگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1509 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر بیت فی المسلمین بیت فیه یتیم یحسن إلیه و شرّ بیت فی المسلمین بیت فیه یتیم یساء إلیه أنا و کافل الیتیم فی الجنّه هکذا. بهترین خانه هاى مسلمانان خانه ایست که در آن یتیمى باشد و باو نیکى کنند و بدترین خانه هاى مسلمانان خانه ایست که در آن یتیمى باشد و با او بدى کنند من کسى که کفالت یتیم را بعهده بگیرد در بهشت مانند دو انگشت همراهیم »نهج الفصاحه حدیث شماره 1510 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر بیوتکم بیت فیه یتیم مکرّم. بهترین خانه هاى شما خانه ایست که در آن یتیمى محترم باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1511 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر دینکم الورع. بهترین صفات دین شما پرهیزکارى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1512 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر دینکم أیسره. بهترین کارهاى دین شما آنست که آسانتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1513 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر شبابکم من تشبّه بالکهول و شرّ کهولکم من تشبّه بشبابکم. بهترین جوانان شما آنست که رفتار پیران پیش گیرد و بدترین پیران شما آنست که روش جوانان داشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1514 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر صفوف الرّجال أوّلها و شرّها آخرها و شرّ صفوف النّساء أوّلها و خیرها آخرها. بهترین صف هاى مردان صف اول است و بدترینش صف آخر است و بدترین صف هاى زنان صف اولست و بهترینش صف آخر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1515 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر طیب الرّجال ما ظهر ریحه و خفی لونه و خیر طیب النّساء ما ظهر لونه و خفی ریحه. بهترین عطر مردان آنست که بویش عیان و رنگش نهان باشد و بهترین عطر زنان آنست که رنگش عیان و بویش نهان باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1516 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم أزهدکم فی الدّنیا و أرغبکم فی الآخره. بهترین شما کسى است که بدنیا بى رغبتتر و بآخرت راغب تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1517 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم إسلاما أحاسنکم أخلاقا إذا فقهوا. از میان شما اسلام آن کس بهتر است که اخلاقش نیک تر است اگر در کار دین دانا باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1518 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم المدافع عن عشیرته ما لم یأثم. بهترین شما کسى است که از طایفه خود دفاع میکند بشرط آنکه در این راه مرتکب گناه نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1519 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم خیرکم لأهله و أنا خیرکم لأهلی ما أکرم النّساء إلّا کریم و لا أهانهنّ إلّا لئیم. بهترین شما کسى است که براى کسان خود بهتر است، من از همه شما براى کسان خود بهترم، بزرگ مردان زنان را گرامى شمارند و فرومایگان زنان را خوار دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1520 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم خیرکم للنساء. بهترین شما کسانى هستند که براى زنان بهترند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1521 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم خیرکم لنسائه و لبناته. بهترین شما کسى است که براى زنان و دختران خود بهتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1522 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم من أعانه اللَّه على نفسه فملّکها. بهترین شما کسى است که خداوند کمکش کرده و بر خویشتن تسلط یافته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1523 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم من تعلّم القرآن و علّمه. بهترین شما کسى است که قرآن را را تعلیم گیرد و تعلیم دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1524 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم من لم یترک آخرته لدنیاه و لا دنیاه لآخرته و لم یکن کلّا على النّاس. بهترین شما کسى است که آخرت خود را براى دنیا از دست ندهد و دنیاى خود را براى آخرت از دست نگذارد و سربار مردم نباشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1525 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرکم من یرجى خیره و یؤمن شرّه و شرّکم من لا یرجى خیره و لا یؤمن شرّه. بهترین شما کسى است که بخیرش امید توان داشت و از شرش امان توان یافت و بدترین شما کسى است که بخیرش امید و از شرش امان نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1526 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر لهو المؤمن السّباحه و خیر لهو المرأه المغزل. بهترین سرگرمى مؤمن شناست و بهترین سرگرمى زن دستگاه نخ ریسى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1527 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر ما أعطى النّاس خلق حسن. بهترین چیزى که به مردم داده اند خوى نیکست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1528 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر ما أعطى الرّجل المؤمن خلق حسن و شرّ ما أعطى- الرّجل قلب سوء فی صوره حسنه. بهترین چیزى که به مرد داده اند خوى نیک است و بدترین چیزى که به مرد داده اند سیرت بد است در صورت نیک »نهج الفصاحه حدیث شماره 1529 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر ما ألقى فی القلب الیقین. بهترین صفتى که در قلب نهاده اند ایمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1530 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر ما یخلّف الإنسان بعده ثلاث ولد صالح یدعو له و صدقه تجری یبلغه أجرها و علم ینتفع به من بعده. بهترین چیزى که انسان پس از خود وامى گذارد سه چیز است فرزند پارسا که براى او دعا کند و صدقه جارى که پاداش آن بدو رسد و دانشى که پس از وى از آن بهره مند شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1531 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر مساجد النّساء قعر بیوتهنّ. بهترین مسجد زنان کنج خانه آنها است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1532 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر نساء أمّتی أصبحهنّ وجها و أقلّهنّ مهرا. بهترین زنان امت من کسانى هستند که رویشان نکوتر و مهرشان کمتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1533 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر نسائکم العفیفه الغلمه عفیفه فی فرجها غلمه على زوجها. بهترین زنان شما زن عفیف راغب است که در ناموس خود عفت و به شوهر خود رغبت داشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1534 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیر نسائکم الولود الودود المواسیه المواتیه إذا اتّقین اللَّه و شرّ نسائکم المتبرّجات المتخیّلات و هنّ المنافقات لا یدخل الجنّه منهنّ إلّا مثل الغراب الأعصم. بهترین زنان شما زن بچه آور مهربان است که شریک و مطیع شوهر باشد اگر از خدا بترسند و بدترین زنان شما آرایش کنان و متکبرانند و آنان منافقانند و از آنها جز باندازه کلاغى که خط سفید بگردن دارد ببهشت نمیروند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1535 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیرهنّ أیسرهنّ صداقا. بهترین زنان آنست که مهرش آسانتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1536 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیّرت بین الشّفاعه و بین أن یدخل شطر أمّتی الجنّه فاخترت الشّفاعه لأنّها أعمّ و أکفى أ ترونها للمؤمنین المتّقین؟ لا و لکنّها للمذنبین المتلوّثین الخطّائین. مرا مخیر ساختند که شفاعت کنم یا یک نیمه امتم ببهشت در آیند و من شفاعت را اختیار کردم زیرا دامنه آن وسیعتر و کفایت آن بیشتر است، تصور مى کنید شفاعت براى مؤمنان پرهیزکار است؟ نه بلکه براى گنهکاران آلوده خطا کار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1537 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیّر سلیمان بین المال و الملک و العلم فاختار العلم فاعطی الملک و المال لاختیاره العلم. سلیمان پیغمبر را میان ملک و دانش مخیر کردند دانش را بر- گزید ملک را نیز بدو دادند براى آنکه دانش را برگزیده بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1538 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخبر الصّالح یجی ء به الرّجل الصّالح و الخبر السّوء یجی ء به الرّجل السّوء. خبر خوب را مرد خوب آرد و خبر بد را مرد بد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1539 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخرق شؤم و الرّفق یمن. خشونت شئامت است و مدارا میمنت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1540 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخطّ الحسن یزید الحقّ وضحا. خط نیکو وضوح حق را افزون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1541 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخلق الحسن یذیب الخطایا کما یذیب الماء الجلید و الخلق السّوء یفسد العمل کما یفسد الخلّ العسل. خوى نیک گناهان را محو میکند چنان که آب یخ را ذوب میکند و خوى بد اعمال را فاسد میکند چنان که سرکه عسل را تباه میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1542 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخلق کلهم عیال اللَّه فأحبّهم إلى اللَّه أنفعهم لعیاله. مردم همه عیال خدایند و محبوب ترین کسان پیش خدا کسى است که براى عیال وى سودمندتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1543 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخمر أمّ الخبائث فمن شربها لم تقبل صلاته أربعین یوما فإن مات و هی فی بطنه مات میته جاهلیّه. شراب مادر ناپاکیهاست، هر که بنوشد چهل روز نمازش پذیرفته نشود و اگر بمیرد و شراب در شکم او باشد چنانست که در دوران جاهلیت مرده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1544 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخمر أمّ الفواحش و أکبر الکبائر من شربها وقع على أمّه و خالته و عمّته. شراب مادر بدیهاست و از همه گناهان بزرگ بزرگتر است هر که آن را بنوشد باک ندارد که با مادر و خاله و عمه خود زنا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1545 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخمر جماع الآثام. شراب مجموعه گناهان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1546 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخیانه تجرّ الفقر. خیانت مایه فقر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1547 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخیر کثیر و من یعمل به قلیل. خوبى بسیار است و کسى که بدان عمل کند اندک. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1548 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخیر مع أکابرکم. خوبى همراه بزرگان شماست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1549 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخیر معقود بنواصى الخیل إلى یوم القیامه و المنفق على الخیل کالباسط کفّه بالنّفقه لا یقبضها. نیکى تا قیامت به پیشانى اسبان بسته است خرج اسب چون نفقه ضروریست و نباید از آن امساک کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1550 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخیل معقود بنواصیها الخیر إلى یوم القیامه الأجر و المغنم. نیکى یعنى پاداش و غنیمت تا قیامت به پیشانى اسبان بسته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1551 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخیل معقود بنواصیها الخیر و النّیل إلى یوم القیامه و أهلها معانون علیها و المنفق علیها کباسط یده فی صدقه. نیکى و کامروائى تا قیامت به پیشانى اسبان بسته است و اسب- داران بوسیله آن معونت بینند و کسى که براى اسب خرج کند چنانست که صدقه داده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1552 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الخیل معقود فی نواصیها الخیر إلى یوم القیامه و أهلها معانون علیها فامسحوا بنواصیها و ادعوا لها بالبرکه و قلّدوها و لا تقلّدوها الأوتار. نیکى تا روز قیامت به پیشانى اسبان بسته است و اسب داران بوسیله آن کمک بینند به پیشانى اسب دست بکشید و براى آن برکت بخواهید چیز بدان بیاویزید ولى زه کمان میاویزید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1553 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) داووا مرضاکم بالصّدقه فإنّها تدفع عنکم الأمراض و الأعراض. بیماران خود را بوسیله صدقه علاج کنید زیرا صدقه امراض و اعراض را از شما دفع میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1554 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دبّ إلیکم داء الأمم قبلکم الحسد و البغضاء هى الحالقه حالقه الدّین لا حالقه الشّعر و الّذی نفس محمّد بیده لا تدخلوا الجنّه حتّى تؤمنوا و لا تؤمنوا حتى تحابّوا أفلا أنبّئکم بشی ء إذا فعلتموه تحاببتم؟ أفشوا السّلام بینکم. مرض امتهاى قبل در شما نفوذ کرده است حسد و دشمنى که سترنده است اما نه سترنده موى بلکه سترنده دین است بخدائى که جان محمد بکف اوست ببهشت نمى روید تا مؤمن شوید و مؤمن نشوید تا یک دیگر را دوست دارید آیا میخواهید شما را بچیزى خبر دهم که اگر انجام دهید، یک دیگر را دوست دارید، به همدیگر سلام کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1555 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دخلت الجنّه فإذا أکثر أهلها البله. ببهشت در آمدم و بیشتر اهل آن ابلهان بودند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1556 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دخلت الجنّه فرأیت على بابها: الصّدقه بعشره و القرض بثمانیه عشر فقلت یا جبریل کیف صارت الصّدقه بعشره و القرض بثمانیه عشر قال لأنّ الصّدقه تقع فی ید الغنیّ و الفقیر و القرض لا یقع إلّا فی ید من یحتاج إلیه. ببهشت در آمدم و بر در آن نوشته دیدم، صدقه را ده برابر پاداش است و قرض را هیجده برابر پاداش، گفتم اى جبرئیل چگونه صدقه را ده برابر و قرض را هیجده برابر پاداش دهند، گفت براى آنکه صدقه بدست بى نیاز و نیازمند افتد و قرض جز بدست محتاجان نیفتد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1557 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دخلت الجنّه فرأیت فی عارضتی الجنّه مکتوبا ثلاثه أسطر بالذّهب: السّطر الأوّل «لا إله إلّا اللَّه محمّد رسول اللَّه»و السّطر الثّانی «ما قدّمنا وجدنا و ما أکلنا ربحنا و ما خلّفنا خسرنا»و السّطر الثّالث «أمّه مذنبه و ربّ غفور». ببهشت در آمدم و دیدم که در دو نماى آن سه سطر بطلا نوشته بود سطر اول چنین بود: «خدائى جز خداى یگانه نیست و محمّد پیغمبر خداست.»و سطر دوم چنین بود: «آنچه را از پیش فرستادیم یافتیم و آنچه را مصرف کردیم از آن سود بردیم و آنچه را عقب گذاشتیم از دست دادیم.»سطر سوم چنین بود: «امتى گناهکار است و پروردگارى بخشنده» »نهج الفصاحه حدیث شماره 1558 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دخلت امرأه النّار فی هرّه ربطتها فلم تطعمها و لم تدعها تأکل من خشاش الأرض حتّى ماتت. زنى بجهنم رفت براى آنکه گربه اى را بسته بود و چیزى بدو نخورانید و نگذاشت از چیزهاى زمین بخورد تا بمرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1559 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) درهم الرّجل ینفق فی صحّته خیر من عتق رقبه عند موته. درهمى که انسان در حال صحت در راه خدا خرج کند بهتر از بنده اى است که هنگام مرگ آزاد کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1560 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) درهم ربا یأکله الرّجل- و هو یعلم- أشدّ عند اللَّه من ستّه و ثلاثین زنیه. یک درهم ربا که انسان دانسته گیرد در نظر خدا بدتر از سى و شش زناست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1561 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعاء الأخ لأخیه بظهر- الغیب لا یردّ. دعائى که برادر پشت سر برادر خود کند ردشدنى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1562 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعاء المحسن إلیه للمحسن لا یردّ. دعائى که نکوئى دیده براى نکوکار کند ردشدنى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1563 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعاء المرء المسلم مستجاب لأخیه بظهر الغیب عند رأسه ملک موکّل به کلّما دعا لأخیه بخیر قال الملک: آمین و لک بمثل ذلک. دعاى مرد مسلمان که پشت سر برادر خود کند پذیرفته شود بر سر او فرشته اى موکل است و هر دم بјǙɠبرادر خود دعائى کند گوید پذیرفته باد و براى تو نیز نظیر آن باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1564 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعاء الوالد لولده کدعاء- النّبیّ لأمّته. دعائى که پدر براى فرزند کند مانند دعائیست که پیغمبر براى امت خود میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1565 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دع قیل و قال و کثره- السّؤال و إضاعه المال. از قیل و قال و کثرت سؤال و تلف کردن مال در گذر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1566 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دع ما یریبک إلى مالا یریبک فإنّ الصّدق ینجی. از آنچه شبهه ناک است بگذر و آنچه را شبهه ناک نیست بر گیر که راستى مایه نجات است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1567 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دع ما یریبک إلى مالا یریبک فإنّک لن تجد فقد شی ء ترکته للَّه. از آنچه شبهه ناک است در گذر و آنچه را شبهه ناک نیست برگیر زیرا فقدان چیزى را که براى خدا رها کرده اى احساس نخواهى کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1568 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دع ما یریبک إلى ما لا یریبک فمن رعى حول الحمى یوشک أن یقع فیه. از آنچه شبهه ناک است در گذر و آنچه را شبهه ناک نیست بر گیر زیرا هر که در اطراف قرق گوسفند چراند ممکن است در آن افتد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1569 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعوا الحسناء العاقر و تزوّجوا السّوداء الولود فإنّی أکاثر بکم الأمم یوم القیمه. زیباى عقیم را بگذارید و با سیاه بچه آور ازدواج کنید که من روز رستاخیز بفزونى شما بر امت هاى دیگر تفاخر میکنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1570 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعوا الدّنیا لأهلها، من أخذ من الدّنیا فوق ما یکفیه أخذ حتفه و هو لا یشعر. دنیا را باهل آن واگذارید، هر که از دنیا بیش از حاجت خود فرا گیرد، هلاک خویش را گرفته و نمیداند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1571 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعوا النّاس یرزق اللَّه بعضهم ببعض. بگذارید خداوند بعضى مردم را بوسیله بعضى دیگر روزى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1572 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعوا النّاس یصیب بعضهم من بعض فإن استنصح أحدکم أخاه فلینصحه. بگذارید مردم از یک دیگر فائده برند و وقتى یکى از شما از برادر خویش مشورت خواست رأى خوت را باو بگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1573 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعوه المظلوم مستجابه و إن کان فاجرا ففجوره على نفسه. دعاى ستمدیده پذیرفته است اگر چه بد کار باشد بد کارى. او مربوط بخودش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1574 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعوتان لیس بینهما و بین اللَّه حجاب دعوه المظلوم و دعوه المرء لأخیه بظهر الغیب. دو دعاست که میان آن و خدا پرده اى نیست، دعاى ستمدیده و دعائى که مرد پشت سر برادر خود کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1575 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دعوه فی السّرّ تعدل سبعین دعوه فی العلانیه. یک دعاى نهانى مساوى هفتاد دعاى آشکار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1576 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دلیل الخیر کفاعله. رهبر نیکى چون نکوکار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1577 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دوروا مع کتاب اللَّه حیثما دار. پیوسته پیرو کتاب خدا باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1578 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دینار أنفقته فی سبیل اللَّه و دینار أنفقته فی رقبه و دینار تصدّقت به على مسکین و دینار أنفقته على أهلک أعظمها أجرا الّذی أنفقته على أهلک. دینارى در راه خدا خرج کرده اى و دینارى براى آزاد کردن بنده اى داده اى و دینارى بینوائى صدقه کرده اى و دینارى خرج کسان خود کرده اى، بهتر از همه دیناریست که خرج کسان خود کرده اى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1580 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) دین المرء عقله و من لا عقل له لا دین له. دین مرد عقل اوست و هر که عقل ندارد دین ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1581 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّار حرم فمن دخل علیک حرمک فاقتله. خانه حرم است و هر که بى اجازه به حرم تو در آمد او را بکش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1582 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّاعی و المؤمّن فی الأجر شریکان و القاری و المستمع فی الأجر شریکان و العالم و المتعلّم فی الأجر شریکان. آنکه دعا میکند و آنکه آمین گوید در پاداش شریکند و قارى و مستمع در پاداش شریکند و دانشمند و دانش آموز در پاداش شریکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1583 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّالّ على الخیر کفاعله و اللَّه یحبّ إغاثه اللّهفان. رهبر نیکى چون نکوکار است و خداوند فریادرسى بیچارگان را دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1584 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء بین الأذان و الإقامه لا یردّ. دعائى که میان اذان و اقامه کنند رد نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1585 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء جند من أجناد اللَّه مجنّد یردّ القضاء بعد أن یبرم. دعا سپاهى از سپاهیان مجهز خداست و قضاى محتوم را دفع مى کند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1586 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء سلاح المؤمن. دعا سلاح مؤمن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1587 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء مفتاح الرّحمه و الوضوء مفتاح الصّلاه و الصّلاه مفتاح الجنّه. دعا کلید رحمت و وضو کلید نماز است و نماز کلید بهشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1588 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء هو العباده. دعا عبادت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1589 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء یردّ البلاء. دعا دافع بلاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1590 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء یردّ القضاء و إنّ البرّ یزید فی الرّزق و إنّ العبد لیحرم الرّزق بالذّنب یصیبه. دعا دفع قضا کند و نیکى روزى را بیفزاید و بنده بوسیله گناهى که مرتکب شود از روزى خود محروم ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1591 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّعاء ینفع ممّا نزل و ممّا لم ینزل فعلیکم عباد اللَّه بالدّعاء. دعا در باره آنچه فرود آمده و آنچه نیامده مفید است بندگان خدا از دعا غافل مشوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1592 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنانیر و الدّراهم خواتیم اللَّه فی أرضه من جاء بخاتم مولاه قضیت حاجته. دینارها و درهمها مهرهاى خدا در روى زمین است و هر که مهر آقاى خود را بیاورد حاجتش بر آورده شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1593 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا حلوه خضره فمن أخذها بحقّه بورک له فیها و ربّ متخوّض فیما اشتهت نفسه لیس له یوم القیامه إلّا النّار. دنیا شیرین و دوست داشتنى است هر که از آن مطابق حق بهره گیرد بر او مبارکباد و بسا کسان که در خواهشهاى خود فرو روند و روز قیامت نصیبى جز آتش ندارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1594 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا حرام على أهل الآخره و الآخره حرام على أهل الدّنیا و الدّنیا و الآخره حرام على أهل اللَّه. دنیا بر اهل آخرت حرام است و آخرت بر اهل دنیا حرام است و دنیا و آخرت بر اهل خدا حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1595 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا خضره حلوه من اکتسب فیها مالا من حلّه و أنفقه فی حقّه أثابه اللَّه علیه و أورده جنّته و من اکتسب فیها مالا من غیر حلّه و أنفقه فی غیر حقّه أحلّه اللَّه دار الهوان. دنیا شیرین و دوست داشتنى است هر که در دنیا مالى از حلال بدست آورد و به حق خرج کند، خدایش پاداش دهد و ببهشت در آورد هر که مالى از غیر حلال به دست آورد و بناحق خرج کند خدا او را بجهنم در آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1596 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا دار من لا دار له و مال من لا مال له و لها یجمع من لا عقل له. دنیا خانه کسى است که خانه ندارد و مال کسى است که مال ندارد و کسى براى دنیا مال فراهم میکند که عقل ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1597 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا دول فما کان لک أتاک على ضعفک و ما کان منها علیک لم تدفعه بقوّتک. دنیا متغیر است منفعتى که نصیب تو است اگر ضعیف هم باشى بتو میرسد و ضررى را که نصیب توست دفع آن بقوت نتوانى کرد »نهج الفصاحه حدیث شماره 1598 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا سبعه أیّام من أیّام الآخره. عمر دنیا مساوى هفت روز از روزهاى آخرتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1599 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا سجن المؤمن و جنّه الکافر. دنیا زندان مؤمن است و بهشت کافر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1600 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا متاع و خیر متاعها المرأه الصّالحه. دنیا متاعى است و بهترین متاع آن زن پارساست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1601 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا ملعونه ملعون ما فیها إلّا أمرا بالمعروف أو نهیا عن منکر أو ذکر اللَّه. دنیا ملعون است و هر چه در آنست ملعون است جز امر بمعروف و نهى از منکر یا ذکر خدا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1602 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا ملعونه ملعون ما فیها إلّا ذکر اللَّه و ما والاه و عالما أو متعلّما. دنیا ملعون است و هر چه در آنست ملعون است مگر ذکر خدا و متعلقات آن و دانشمند یا دانش آموز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1603 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا ملعونه ملعون ما فیها إلّا ما کان منها للَّه عزّ و جلّ. دنیا ملعون است و هر چه در آنست ملعون است مگر آنچه براى خداوند باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1604 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّنیا ملعونه ملعون ما فیها إلّا ما ابتغی به وجه اللَّه عزّ و جلّ. دنیا ملعون است و هر چه در آنست ملعونست مگر چیزى که رضاى خدا بدان جویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1605 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّواء من القدر و قد ینفع بإذن اللَّه تعالى. دوا از وسائل تقدیر است و به فرمان خدا فایده میدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1606 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألدّواوین ثلاثه: فدیوان لا یغفر اللَّه منه شیئا و دیوان لا یعبؤ اللَّه به شیئا و دیوان لا یترک اللَّه منه شیئا فأمّا الدّیوان الّذی لا یغفر اللَّه منه شیئا فالإشراک باللَّه و أمّا الدّیوان الّذی لا یعبؤ اللَّهبه شیئا فظلم العبد نفسه فیما بینه و بین ربّه: من صوم یوم ترکه أو صلاه ترکها فإنّ اللَّه یغفر ذلک إن شاء و یتجاوز و أمّا الدّیوان الّذی لا یترک اللَّه منه شیئا فمظالم العباد بینهم، القصاص لا محاله. براى اعمال بندگان سه دفتر هست دفترى که خدا چیزى از آن را نمى آمرزد و دفترى که خدا بدان اهمیت نمیدهد و دفترى که خدا از هیچ چیز آن نمیگذرد. دفترى که خدا چیزى از آن را نمى آمرزد، شرک بخداست و دفترى که خدا بدان اهمیت نمیدهد ستمى است که بنده میان خود و خدا بخویشتن کرده است مانند روزه اى که خورده یا نمازى که ترک کرده است و خداوند اگر بخواهد آن را ببخشد و از آن درگذرد، دفترى که خداوند از هیچ چیز آن نمیگذرد ستمهائى که بندگان بیکدیگر کرده اند و ناچار باید تلافى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1607 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّین النّصیحه. کمال دین خیر خواهى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1608 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّین دینان: فمن مات و هو ینوی قضاءه فأنا ولیّه و من مات و لا ینوی قضاءه فذاک الّذی یؤخذ من حسناته لیس یومئذ دینار و لا درهم. دو جور قرض هست هر که بمیرد و در دل دارد که قرض خود را بپردازد من ولى او هستم و هر که بمیرد و در دل دارد قرض خود را ندهد، در مقابل آن از اعمال نیک وى بردارند زیرا در آن روز دینار و درهمى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1609 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّین رایه اللَّه فی الأرض فإذا أراد أن یذلّ عبدا وضعها فی عنقه. قرض پرچم خدا در روى زمین است و هر که را خواهد ذلیل کند آن را بگردنش مى گذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1610 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّین شین الدّین. قرض مایه خوارى دین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1611 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّین همّ باللّیل و مذلّه بالنّهار. قرض غم شب و ذلت روز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1612 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الدّین ینقص من الدّین و الحسب. قرض دین و بزرگى را بکاهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1613 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذاکر اللَّه فی الغافلین بمنزله الصّابر فی الفارّین. آنکه در میان غافلان یاد خدا کند چنانست که در میان فراریان جنگ ثبات ورزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1614 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذاکر اللَّه فی الغافلین مثل الّذی یقاتل عن الفارّین و ذاکر اللَّه فی الغافلین کالمصباح فی البیت المظلم و ذاکر اللَّه فی الغافلین کمثل الشّجره الخضراء فی وسط الشّجر الّذی قد تحاتّ من الصّرید و ذاکر اللَّه فی الغافلین یعرّفه اللَّه مقعده من الجنّه و ذاکر اللَّه فی الغافلین یغفر اللَّه له بعدد کلّ فصیح و أعجم. آنکه در میان غافلان یاد خدا کند چون آن کس است که از فراریان جنگ دفاع کند و آنکه در میان غافلان یاد خدا کند چون چراغ در خانه تاریک است و آنکه در میان غافلان یاد خدا کند چون درخت سبز است در میان درختانى که از سرما بر گریزان کرده و آنکه در میان غافلان یاد خدا کند خدا جایگاهش را در بهشت باو بنمایاند و آنکه در میان غافلان یاد خدا کند خدا بشماره هر زباندار و گنگ او را بیامرزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1615 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذبّوا عن أعراضکم بأموالکم. با اموالتان از آبرویتان دفاع کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1616 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذبح الرّجل أن تزکّیه فی وجهه. سر بریدن مرد آنست که در حضورش تمجید وى کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1617 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذروا الحسناء العقیم و علیکم بالسّوداء الولود. زن خوبروى نازا را واگذارید و سیاهى که فرزند بسیار آرد برگزینید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1618 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذروه سنام الإسلام الجهاد فی سبیل اللَّه لا یناله إلّا أفضلهم. اوج مسلمانى جهاد در راه خدا است که جز مسلمانان برجسته بدان نرسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1619 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذکر اللَّه شفاء القلوب. یاد کردن خدا شفاى دلهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1620 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الذّکر خیر من الصّدقه. یاد کردن خدا از صدقه دادن بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1621 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذنب العالم ذنب واحد و ذنب الجاهل ذنبان. گناه دانا یک گناه است و گناه نادان دو گناه. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1622 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الذّنب شؤم على غیر فاعله إن عیّره ابتلی به و إن اغتابه أثم و إن رضی به شارکه. گناه براى غیر گنهکار نیز شوم است که اگر او را عیب کند بدان مبتلا شود و اگر غیبت او کند گنهکار شود و اگر بدان رضا دهد شریک وى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1623 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذنب لا یغفر و ذنب لا یترک و ذنب یغفر فأمّا الّذی لا یغفر فالشّرک باللَّه و أمّا الّذی یغفر فذنب العبد بینه و بین اللَّه عزّ و جلّ و أمّا الّذی لا یترک فظلم العباد بعضهم بعضا. گناهى هست که بخشیدنى نیست و گناهى هست که از آن چشم نپوشند و گناهى هست که بخشیده تواند شد آنچه بخشیدنى نیست شرک بخدا است و آنچه بخشیده تواند شد گناه بنده میان خود و خداى عز و جل است اما آنچه از آن چشم نپوشند ستم کردن بنده گان به یک دیگر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1624 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذنب یغفر و ذنب لا یغفر و ذنب یجازى به فأمّا الذّنب الّذی لا یغفر فالشّرک باللَّه و أمّا الذّنب الّذی یغفر فعملک بینک و بین ربّک و أمّا الذّنب الّذی یجازى به فظلمک أخاک. گناهى هست که بخشیده تواند شد و گناهى هست که بخشیدنى نیست و گناهى هست که سزاى آن دهند اما گناهى که بخشیدنى نیست شرک بخداست اما گناهى که بخشیده تواند شد عملى است که میان خود و خدا کرده اى اما گناهى که سزاى آن دهند ستمى است که ببرادر خویش کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1626 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذو الدّرهمین أشدّ حسابا من ذی الدّرهم و ذو الدّینارین أشدّ حسابا من ذی الدّینار. آنکه دو درهم دارد حساب وى از صاحب یکدرهم سختتر است. و آنکه دو دینار دارد حساب وى از صاحب یک دینار سختتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1627 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذو الوجهین فی الدّنیا یأتی یوم القیامه و له وجهان من نار. هر که در دنیا دورو باشد روز قیامت بیاید و دو رو از آتش داشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1628 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذو الوجهین لا یکون وجیها. دو رو آبرومند نخواهد بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1629 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ذهبت النّبوّه فلا نبوّه بعدی إلّا المبشّرات: الرّؤیا الصّالحه یراها الرّجل أو ترى له. پیمبرى بپایان رسید و پس از من پیمبرى نیست. مگر مژده رسانها و آن خوابهاى نیکوست که مرد بیند یا براى او ببینند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1630 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس الحکمه مخافه اللَّه. اساس حکمت ترس خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1631 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس الحکمه معرفه اللَّه. اساس حکمت خداشناسى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1632 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس الدّین الورع. اساس دین پرهیزکارى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1633 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس الدّین النّصیحه للَّه و لدینه و لرسوله و لکتابه و لأئمّه المسلمین و للمسلمین عامّه. اساس دین خیر خواهى براى خدا و دین خدا و پیغمبر خدا و کتاب خدا و پیشوایان مسلمانان و همه مسلمانانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1634 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس العقل المداراه و أهل المعروف فی الدّنیا أهل المعروف فی الآخره. اساس عقل مداراست و نیکوکاران دنیا نیکوکاران آخرتند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1635 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس العقل بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلى النّاس و اصطناع المعروف إلى کلّ برّ و فاجر. اساس عقل پس از ایمان بخدا دوستى با مردم و نیکوکارى با نیک و بد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1636 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس العقل بعد الإیمان باللَّه التّودّد إلى النّاس و ما یستغنی رجل عن مشوره و إنّ أهل المعروف فی الدّنیا هم أهل المعروف فی الآخره و إنّ أهل المنکر فی الدّنیاهم أهل المنکر فی الآخره. اساس عقل پس از ایمان بخدا دوستى با مردم است هیچ کس از مشورت بى نیاز نیست: نیکوکاران این جهان نیکوکاران آن جهانند و بدکاران این جهان بدکاران آن جهانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1637 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأس العقل بعد الإیمان باللَّه الحیاء و حسن الخلق. اساس عقل پس از ایمان بخدا حیا و نیکخوئى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1638 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رأى عیسى بن مریم رجلا یسرق فقال له: أ سرقت؟ قال: کلّا و الّذی لا إله إلّا هو و قال عیسى: آمنت باللَّه و کذبت عینی. عیسى بن مریم مردى را دید که دزدى میکند، بدو گفت آیا تو دزدى کرده اى؟ گفت بخدائى که جز او خدائى نیست نه، عیسى گفت من بخدا ایمان دارم و چشم من خطا کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1639 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رؤیا المؤمن جزء من أربعین جزء من النّبوّه و هی على رجل طائر ما لم یحدّث بها فإذا تحدّث بها سقطت و لا تحدّث بها إلّا لبیبا أو حبیبا. رؤیاى مؤمن یکجزء از چهل جزء پیغمبرى است رؤیا تا موقعى که از آن سخن نگویند به پاى مرغى بسته است و وقتى از آن سخن گویند خواهد افتاد، بنا بر این خواب خود را جز بمرد خردمند یا دوست صمیمى مگوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1640 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رؤیا المؤمن جزء من ستّه و أربعین جزء من النّبوّه. رؤیاى مؤمن یک جزء از چهل و شش جزء پیغمبرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1641 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رؤیا المؤمن کلام یکلّم به العبد ربّه فی المنام. رؤیاى مؤمن سخنى است که خداوند در خواب با بنده خود گوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1642 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ربّ أشعث أغبر ذی طمرین تنبو عنه أعین النّاس لو أقسم على اللَّه لأبرّه. چه بسا ژولیده گرد آلود که دو لباس کهنه دارد و چشم مردم از او بیزار است اگر از جانب خدا تعهدى کند خداوند انجام دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1643 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ربّ حامل فقه غیر فقیه و من لم ینفعه علمه ضرّه جهله اقرأ القرآن ما نهاک فإن لم ینهک فلست تقرؤه. بسا کسان که حامل دانشند اما دانا نیستند هر که علمش سودش ندهد جهلش زیانش رساند. قرآن تا موقعى خوان که ترا از بدى جلوگیرى کند و اگر جلوگیرى نکند قرآن نمى خوانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1644 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ربّ صائم لیس له من صیامه إلّا الجوع و ربّ قائم لیس له من قیامه إلّا السّهر. بسا روزه دار که از روزه خود جز گرسنگى ثمرى نبرد و بسا نماز شب گزار که از نماز خود جز بیدارى سودى نگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1645 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ربّ طاعم شاکر أعظم أجرا من صائم صابر. بسا کسان که غذا خورند و شکر کنند و پاداششان از روزه دار صابر بیشتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1646 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ربّ عابد جاهل و ربّ عالم فاجر فاحذروا الجهّال من العباد و الفجّار من العلماء. بسا عابد نادان و بسا دانشمند بد کار که هست از جاهلان عابد و بدکاران علما حذر کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1647 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ربّ قائم حظّه من قیامه السّهر و ربّ صائم حظّه من صیامه الجوع و العطش. بسا نماز شب گزار که نصیبش از نماز فقط بیدارى است و بسا روزه دار که سودش از روزه فقط گرسنگى و تشنگى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1648 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحماء أمّتی أوساطها. رحیمان امت من متوسطانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1649 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه المتخلّلین من أمّتی فی الوضوء و الطّعام. خداوند از امت من آنها را که هنگام وضو و غذا مسواک مى کنند رحمت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1650 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه امرءا أصلح من لسانه. خدا رحمت کند کسى را که زبان خود را اصلاح کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1651 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه امرءا اکتسب طیّبا و انفق قصدا و قدّم فضلا لیوم فقره و حاجته. خدا رحمت کند کسى را که کسب حلال کند و باعتدال خرج کند و ما زاد آن را براى روز تنگ دستى و حاجت از پیش فرستد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1652 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه امرءا أمسک الفضل من قوله و أنفق الفضل من ماله. خدا رحمت کند کسى را که ما زاد گفتار خود را نگهدارد و ما زاد مال خود را خرج کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1653 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه امرءا سمع منّا حدیثا فوعاه ثمّ بلّغه من هو أوعى منه. خدا رحمت کند کسى را که سخنى از ما بشنود و حفظ کند و بکسى که بهتر از او حفظ تواند کرد برساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1654 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه عبدا سمحا إذا باع سمحا إذا اشترى سمحا إذا قضى سمحا إذا اقتضى. خدا رحمت کند کسى را که هنگام فروش سهل انگار باشد و هنگام خرید سهل انگار باشد و هنگام پرداخت سهل انگار باشد و هنگام طلب سهل انگار باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1655 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه عبدا قال خیرا فغنم أو سکت عن سوء فسلم. خدا رحمت کند بنده اى را که سخن نیک گوید و غنیمت برد یا از بد گوئى سکوت کند و سالم ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1656 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه عبدا کانت لأخیه عنده مظلمه فی عرض أو مال فجاءه فاستحلّه قبل أن یؤخذ و لیس ثمّ دینار و لا درهم فإن کانت له حسنات أخذ من حسناته و إن لم تکن له حسنات حملوا علیه من سیّئاته. خدا رحمت کند بنده اى را که به آبرو یا مال برادر خود تجاوزى کرده باشد و از وى حلال بود طلبد پیش از آنکه از او بازخواست کنند و دینار و درهمى نباشد اگر کارهاى نیکى داشته باشد ازآن به گیرند و اگر نداشته باشد از گناهان ستم دیده بر گناهان او بیفزایند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1657 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه عینا بکت من خشیه اللَّه و رحم اللَّه عینا سهرت فی سبیل اللَّه. خدا رحمت کند دیده اى را که از ترس خدا بگرید و رحمت کند دیده اى را که در راه خدا بیدار ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1658 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه من حفظ لسانه و عرف زمانه و استقامت طریقته. خدا رحمت کند آن کس را که زبان خود را حفظ کند و روزگار خود را بشناسد و روش او راست باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1659 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رحم اللَّه والدا أعان ولده على برّه. خدا رحمت کند پدرى را که فرزند خود را کمک کند تا با پدر نیکى تواند کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1660 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ردّ جواب الکتاب حقّ کردّ السّلام. جواب نامه نیز مانند جواب سلام لازمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1661 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ردّوا السّلام و غضّوا البصر و أحسنوا الکلام. سلام را جواب بدهید و از محارم چشم بپوشید و سخن نیک گوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1662 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ردّوا المخیط و الخیاط من غلّ مخیطا أو خیاطا کلّف یوم القیامه أن یجی ء به و لیس بجاء. باقى مانده نخ و پارچه را پس بدهید، هر که در پارچه و نخ خیانت کند روز قیامت بدو گویند نظیر آن را بیاورد و او نتواند آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1663 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رضا الرّبّ فی رضا الوالد و سخط الرّبّ فی سخط الوالد. خشنودى خدا در خشنودى پدر است و آزردگى خدا در آزردگى پدر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1664 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رضا الرّبّ فی رضا الوالدین و سخطه فی سخطهما. خشنودى خدا در خشنودى پدر و مادر است و دلگیرى وى در دل گیرى آنها است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1665 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رغم أنفه، ثمّ رغم أنفه، ثمّ رغم أنفه من أدرک أبویه عنده الکبر أحدهما أو کلیهما ثمّ لم یدخل الجنّه. خاک بر سرش، خاک بر سرش خاک بر سرش که پدر و مادرش یکى یا هر دو پیش او به پیرى رسند و او بهشتى نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1666 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رفع العلم عن ثلاثه: عن المجنون المغلوب على عقله حتّى یبرء و عن النّائم حتّى یستیقظ و عن الصّبیّ حتّى یحتلم. قلم از سه کس برداشته اند مجنونى که اختیار عقل خود را ندارد تا شفا یابد و خفته تا بیدار شود و طفل تا بالغ شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1667 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رفع عن أمّتی الخطاء و النّسیان و ما استکرهوا علیه. خطا و فراموشى و اضطرار را بر امت من نمى گیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1668 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رکعتان بسواک أفضل من سبعین رکعه بغیر سواک و دعوه فی السّرّ أفضل من سبعین دعوه فی العلانیه و صدقه فی السّرّ أفضل من سبعین صدقه فی العلانیه. دو رکعت نماز با مسواک بهتر از هفتاد رکعت بدون مسواک است و یک دعاى نهان بهتر از هفتاد دعاى آشکار است و یک صدقه نهان بهتر از هفتاد صدقه آشکار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1669 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رکعتان من المتأهّل خیر من اثنتین و ثمانین رکعه من العزب. دو رکعت نماز کسى که زن دارد بهتر از هشتاد و دو رکعت نماز عزب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1670 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رکعتان من المتزوّج أفضل من سبعین رکعه من الأعزب. دو رکعت نماز شخص زن دار بهتر از هفتاد رکعت نماز عزبست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1671 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رکعتان من رجل ورع أفضل من ألف رکعه من مخلط. دو رکعت نماز شخص پرهیزکار بهتر از هزار رکعت لاابالى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1672 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رکعتان من عالم أفضل من سبعین رکعه من غیر عالم. دو رکعت نماز دانشمند بهتر از هفتاد رکعت غیر دانشمند است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1673 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رکعه من عالم باللَّه خیر من ألف رکعه من متجاهل باللَّه. دو رکعت نماز کسى که متوجه خدا باشد بهتر از هزار رکعت کسى است که از خدا غافل باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1674 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رمیا بنی إسماعیل فإنّ أباکم کان رامیا. فرزندان اسماعیل تیراندازى کنید که پدرتان تیرانداز بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1675 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رهان الخیل طلق. شرط بندى روى اسب مباح است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1676 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) رواح الجمعه واجب على کلّ محتلم. آمدن بنماز جمعه بر هر بالغى واجب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1676 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) روّحوا القلوب ساعه بساعه. دلها را ساعت بساعت استراحت دهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1677 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ریح الجنّه یوجد من مسیره خمسمائه عام و لا یجدها من طلب الدّنیا بعمل الآخره. بوى بهشت را از پانصد سال راه توان یافت ولى هر که دنیا را به عمل آخرت جوید از آن بى نصیب ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1678 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّاحمون یرحمهم الرّحمن تبارک و تعالى. ارحموا من فی الأرض یرحمکم من فی السّماء. خداوند رحیمان را رحم میکند با آنها که در زمین اند رحم کنید تا آن که در آسمانست به شما رحم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1679 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّاشی و المرتشی فی النّار. رشوه دهنده و گیرنده در آتشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1680 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّؤیا ثلاثه: فبشرى من اللَّه و حدیث النّفس و تخویف من الشّیطان فإذا رأى أحدکم رؤیا تعجبه فلیقصّها إن شاء و إن رأى شیئا یکرهه فلا یقصّه على أحد و لیقم یصلّی. رؤیا سه قسم است، مژده خدا و حدیث نفس، و تهدید شیطان؛ وقتى یکى از شما خواب خوبى دید اگر خواهد براى کسان نقل کند و اگر خواب بدى دید براى هیچ کس نقل نکند، برخیزد و نماز گزارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1681 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّؤیا ثلاثه: منها تهاویل من الشّیطان لیحزن ابن آدم و منها ما یهمّ به الرّجل فی یقظته فیراه فی منامه و منها جزء من ستّه و أربعین جزء من النّبوّه. رؤیا سه قسم است: یک قسم تهدید شیطانست که خواهد بوسیله آن آدمیزاد را غمگین کند و قسم دیگر آرزوهاست که شخص در بیدارى کند و بخواب ببیند و قسم دیگر یکجزء از چهل و شش جزء پیغمبرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1682 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّبا ثلاثه و سبعون بابا أیسرها مثل أن ینکح الرّجل أمّه و إنّ أربى الرّبا عرض الرّجل المسلم. ربا هفتاد و سه قسم است و آسانتر از همه چنانست که کسى با مادر خود زنا کند و بدتر از همه رباها تجاوز بآبروى مسلمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1683 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّبا و إن کثر فإن عاقبته تصیر إلى قلّ. ربا اگر چه بسیار باشد سرانجام آن به کمى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1684 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّجال أربعه سخیّ و کریم و بخیل و لئیم، فالسّخیّ الّذی یأکل و یعطی و الکریم الّذی لا یأکل و یعطی و البخیل الّذی یأکل و لا یعطی و اللّئیم الّذی لا یأکل و لا یعطی. مردان چهار قسمند بخشنده و جوانمرد و بخیل و فرومایه، بخشنده آنست که بخورد و بخوراند جوان مرد آنست که نخورد و بخوراند، بخیل آنست که بخورد و نخوراند و فرومایه آنست که نه بخورد و نه بخوراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1685 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّجل الصّالح یأتی بالخبر الصّالح و الرّجل السّوء یأتی بالخبر السوء. مرد خوب خبر خوب آرد و مرد بد خبر بد مى آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1686 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّجل على دین خلیله فلینظر أحدکم من یخال. مرد بر دین یار خویشتن است بنگرید باکى دوستى میکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1687 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّجل فی ظلّ صدقته حتّى یقضى بین النّاس. مرد در سایه صدقه خود بیاساید تا میان مردم قضاوت کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1688 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّحمه عند اللَّه مائه جزء فقسّم بین الخلائق جزء و أخّر تسعا و تسعین إلى یوم القیامه. رحمت خدا صد جزء است یک جزء را در میان خلق تقسیم کرده و نود و نه را براى روز رستاخیز نگهداشته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1689 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّحم شجنه من الرّحمن فمن وصلها وصله اللَّه و من قطعها قطعه اللَّه. خویشاوندى رشته اى از طرف خداوند است هر که آن را پیوند دهد خدا او را پیوند دهد و هر که آن را ببرد خدا او را ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1690 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّحم معلّقه بالعرش یقول: من وصلنی وصله اللَّه و من قطعنی قطعه اللَّه. خویشاوندى بعرش آویخته است و گوید هر که مرا پیوند دهد خدا او را پیوند دهد و هر که مرا ببرد خدا او را ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1691 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّزق أشدّ طلبا للعبد من أجله. روزى بیشتر از مرگ در جستجوى بنده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1692 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّزق إلى بیت فیه سخاء أسرع من الشّفره إلى سنام البعیر. روزى بخانه اى که بخشش در آن هست از کارد بکوهان و شتر نزدیکتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1693 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّضاع یغیّر الطّباع. رضاع طبایع را تغییر مى دهد »نهج الفصاحه حدیث شماره 1694 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّعد ملک من ملائکه اللَّه موکّل بالسّحاب معه مخاریق من نار یسوق بها السّحاب حیث شاء اللَّه. رعد فرشته اى از فرشتگان خداست که موکل ابرهاست و تازیانه هائى از آتش همراه دارد که ابرها را هر جا خدا خواهد میراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1695 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّغبه فی الدّنیا تکثّر الهمّ و الحزن و البطانه تقسی القلب. علاقه بدنیا غم و اندوه را زیاد مى کند و شکم پرستى دل را سخت میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1695 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّفق به الزّیاده و البرکه و من یحرم الرّفق یحرم الخیر. مدارا قرین فزونى و برکت است و هر که از مدارا بى بهره باشد از خوبى بى بهره است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1697 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّفق رأس الحکمه. مدارا اساس حکمت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1697 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّفق یمن و الخرق شؤم و إذا أراد اللَّه بأهل بیت خیرا أدخل علیهم باب الرّفق فإنّ الرّفق لم یکن فی شی ء إلّا زانه و إنّ الخرق لم یکن فی شی ء إلّا شانه. ملایمت مایه میمنت است و خشونت مایه شئامت و همین که خداوند براى اهل خانه اى نیکى خواهد آنها را با ملایمت قرین کند زیرا ملایمت در هر چه باشد آن را زینت دهد و خشونت در هر چه باشد آن را خوار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1698 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الرّمی خیر ما لهوتم به. تیر اندازى بهترین تفریحهاى شماست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1699 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زار رجل أخا له فی قریه فأرصد اللَّه له ملکا على مدرجته فقال: أین ترید؟ قال: أخا لی فی هذه القریه، فقال: هل له علیک من نعمه تربّها؟ قال: لا إلّا أنّی أحبّه فی اللَّه، قال: فإنّی رسول اللَّه إلیک إنّ اللَّه أحبّک کما أحببته. مردى بدیدن برادر دینى خود بدهکده اى رفت، خداوند ملکى در گذرگاه او گماشت و بدو گفت کجا میروى جواب داد: برادرى در این دهکده دارم. گفت آیا نعمتى بنزد تو دارد که میخواهى آن را افزون کنى جواب داد نه، او را براى خدا دوست دارم، گفت من فرستاده خدا هستم همان طور که او را دوست دارى خدا ترا دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1700 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زر القبور تذکر بها الآخره و اغسل الموتى فإنّ معالجه جسد خاو موعظه بلیغه و صلّ على الجنائز لعلّ ذلک یحزنک فإنّ الحزین فی ظلّ اللَّه یوم القیامه یتعرّض لکلّ خیر. بزیارت قبرها برو تا آخرت را بیاد آرى و مردگان را غسل بده زیرا زیر و رو کردن جسد بیحرکت موعظه اى کامل است بر مردگان نمازگزار شاید بدین وسیله غمگین شوى زیرا شخص غمگین روز رستاخیز در سایه خدا در معرض همه نیکیهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1701 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زر غبّا تزدد حبّا. بزیارت کسان کمتر رو تا محبوب تر باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1702 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زلّه العالم مضروب بها الطّبل و زلّه الجاهل یخفیها الجهل. لغزش دانشمند بزودى مشهور شود و لغزش نادان را جهل مستور دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1703 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زنا العینین النّظر. زناى چشمان نگاه نارواست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1704 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زنا اللّسان الکلام. زناى زبان سخن بیجاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1704 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زوّجوا الأکفاء و تزوّجوا الأکفاء، و اختاروا لنطفکم. باشخاص همشأن زن بدهید و از اشخاص همشأن زن بگیرند و محل نطفه هاى خود را بدقت انتخاب کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1705 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زوّدک اللَّه التّقوى و غفر ذنبک و یسّر لک الخیر حیثما کنت. خداوند پرهیزکارى را توشه راه تو سازد و گناهت را ببخشد و هر جا هستى خوبى را براى تو آسان کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1706 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) زوروا القبور فإنّها تذکّرکم الآخره. بزیارت قبرها روید که آخرت را بیاد شما مى آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1707 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الزّانی بحلیله جاره لا ینظر اللَّه إلیه یوم القیامه و لا یزکّیه و یقول له: ادخل النّار مع الدّاخلین. آنکه با زن همسایه خود زنا کند روز قیامت خدا به او ننگرد و او را پاک نکند و بدو گوید با جهنمیان بجهنم برو. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1708 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الزّبانیه إلى فسقه حمله القرآن أسرع منهم إلى عبده الأوثان فیقولون: یبدأ بنا قبل عبده الأوثان؟ فیقال لهم: لیس من یعلم کمن لا یعلم. مأمورین عذاب فاسقان قرآن خوان را زودتر از بت پرستان به جهنم در آرند آنها گویند آیا ما را پیش از بت پرستان میبرید بدانها جواب دهند آنکه داند مانند آنکه نداند نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1709 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الزّکاه قنطره الإسلام. زکات پل اسلام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1710 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الزّنا یورث الفقر. زنا مایه فقر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1711 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الزّهاده فی الدّنیا لیست بتحریم الحلال و لا إضاعه المال و لکن الزّهاده فی الدّنیا أن لا تکون بما فی یدیک أوثق منک بما فی ید اللَّه و أن تکون فی ثواب المصیبه إذا أنت أصبت بها أرغب منک فیها لو أنّها أبقیت لک. از جهان گذشتگى این نیست که حلال را بر خود حرام کنى یا مال خود تلف نمائى از جهان گذشتگى اینست که بدان چه در کف تو است بیشتر از آنچه در دست خداست اعتماد نداشته باشى و هنگامى که مصیبتى بتو رخ داد بپاداش آن بیشتر از رخ ندادن مصیبت علاقمند باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1712 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الزّهد فی الدّنیا یریح القلب و البدن و الرّغبه فیها تکثر الهمّ و الحزن و البطانه تقسى القلب. گذشتن از جهان تن و جان را آسایش دهد و دلبستگى بجهان غم و اندوه را افزون کند و شکم پرستى دل را سخت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1713 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الزّهد فی الدّنیا یریح القلب و البدن. و الرّغبه فیها تتعب القلب و البدن. گذشتن از جهان تن و جان را بیاساید و علاقه بجهان تن و جان را خسته کند. گفتار محمد از گفتار آسمانى فروتر و از گفتار انسانى فراتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1714 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سألت اللَّه أن یجعل حساب أمّتی إلىّ لئلّا تفتضح عند الامم، فأوحى اللَّه عزّ و جلّ إلىّ: یا محمّد بل أنا أحاسبهم فإن کان منهم زلّه سترتها عنک لئلا تفتضح عندک. از خدا خواستم که حساب امت مرا بمن واگذارد تا پیش امتهاى دیگر رسوا نشود، پس خداى عز و جل بمن وحى کرد اى محمد نه، بلکه من حسابشان را میرسم و اگر گناهى از آنها سر زده از تو پوشیده مى دارم که پیش تو نیز رسوا نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1715 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سئلت جبریل: هل ترى ربّک؟ قال: إنّ بینی و بینه سبعین حجابا من نور لو رأیت أدناها لاحترقت. از جبریل پرسیدم آیا پروردگارت- را مى بینى؟ گفت میان من و او هفتاد پرده از نور است که اگر نزدیکترین پرده را بنگرم خواهم سوخت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1716 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ساحدّثکم بامور النّاس و أخلاقهم: الرّجل یکون سریع الغضب سریع الفی ء فلا له و لا علیه کفافا و الرّجل یکون بعید الغضب سریع الفی ء فذاک له و لا علیه و الرّجل یقتضی الّذی له و یقضی الّذی علیه فذاک لا له و لا علیه. و الرّجل یقتضی الّذی له و یمطل النّاس الّذی علیه فذاک علیه و لا له. در باره کارهاى مردم و اخلاقشان با شما سخن خواهم گفت مردى که زود خشم گیرد و زود آرام شود. نه بد است نه خوب سر بسر. و مردى که دیر خشمگین شود و زود آرام گیرد خوبست نه بد و مردى که حق خود طلب کند و دین خود بپردازد نه بد است نه خوب. و مردى که حق خود طلب کند و پرداخت حقى را که مردم به عهده او دارند عقب اندازد بد است نه خوب. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1717 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سافروا مع ذوی الجدود و ذوی المیسره. با مردم خوش اقبال مرفه سفر کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1718 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ساعات الأذى فی الدّنیا یذهبن ساعات الأذى فی الآخره. ساعتهاى آزار این دنیا ساعت هاى آزار آخرت را نابود میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1719 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ساعات الأمراض یذهبن ساعات الخطایا. ساعت هاى مرض ساعت هاى گناه را نابود مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1720 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ساعتان تفتح فیهما أبواب السّماء و قلّما تردّ على داع دعوته: حضور الصّلاه و الصّفّ فی سبیل اللَّه. دو وقت است که درهاى آسمان در اثناى آن گشوده مى شود و کمتر ممکنست دعاى دعاکننده اى رد شود: هنگام نماز و صف آرائى در راه خدا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1721 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سابّ الموتى کالمشرف على الهلکه. بد گوى مردگان چون آن کس است که در معرض هلاک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1722 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سارعوا فی طلب العلم فالحدیث من صادق خیر من الدّنیا و ما علیها من ذهب و فضّه. بطلب علم بشتابید که از راست گوئى حدیث گفتن از دنیا و همه طلاها و نقره آن بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1723 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ساعه من عالم متّکئ على فراشه ینظر فی علمه خیر من عباده العابد سبعین عاما. یک ساعت وقت دانشورى که بر بستر خویش تکیه زده در علم خویش مى نگرد از هفتاد سال عبادت عابد نیکوتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1724 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سافروا تصحّوا و تغنموا. سفر کنید تا تندرست شوید و غنیمت یابید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1725 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سافروا تصحّوا و ترزقوا. سفر کنید تا تندرست شوید و روزى یابید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1726 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ساقی القوم آخرهم شربا. سقایت گر قوم پس از همه نوشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1727 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ساووا بین أولادکم فی العطیّه فلو کنت مفضّلا أحدا لفضّلت النّساء. در کار بخشش میان فرزندان خویش مساوات را رعایت کنید. من اگر کسى را برترى دادمى زنان را برترى دادمى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1728 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سباب المسلم فسوق و قتاله کفر و حرمه ماله کحرمه دمه. بدگوئى مسلمان گناه است و جنگ او کفر است و حرمت مال وى چون حرمت خون اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1729 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سبع یجری للعبد أجرهنّ و هو فی قبره بعد موته: من علّم علما، أو أجرى نهرا، أو حفر بئرا، أو غرس نخلا، أو بنى مسجدا، أو ورّث مصحفا، أو ترک ولدا یستغفر له بعد موته. هفت چیز است که پاداش آن براى بنده در قبر او و پس از مرگش دوام دارد کسى که علمى تعلیم دهد، یا نهرى بجریان آورد یا چاهى حفر کند یا نخلى بکارد یا مسجدى بسازد یا مصحفى به ارث گذارد یا فرزندى به جا نهد که پس از مرگش براى او آمرزش خواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1730 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سبعه یظلّهم اللَّه تحت ظلّ عرشه یوم لا ظلّ إلّا ظلّه: رجل قلبه معلّق بالمساجد، و رجل دعته امرأه ذات منصب فقال: إنّی أخاف اللَّه، و رجلان تحابّا فی اللَّه، و رجل غضّ عینه عن محارم اللَّه، و عین حرست فی سبیل اللَّه، و عین بکت من خشیه اللَّه. هفت کسند که خدا در روزى که سایه اى جز سایه او نیست به سایه عرش خود میبردشان. مردى که دل او بمسجدها علاقه دارد و مردى که زن صاحب مقامى از او کام خواهد و گوید از خدا بیم دارم و مردانى که در راه خدا دوستى کنند و مردى که از محارم خدا چشم باز دارد و چشمى که در راه خدا نگهبانى کند و چشمى که از ترس خدا بگرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1731 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سبعه یظلّهم اللَّه فی ظلّه یوم لا ظلّ إلّا ظلّه: إمام عادل و شابّ نشأ فی عباده اللَّه، و رجل قلبه معلّق بالمسجد إذا خرج منه حتّى یعود إلیه، و رجلان تحابّا فی اللَّه فاجتمعا على ذلک و افترقا علیه، و رجل ذکر اللَّه خالیا ففاضت عیناه، و رجل دعته امرأه ذات منصب و جمال فقال: إنّی أخاف اللَّه ربّ العالمین، و رجل تصدّق بصدقه فأخفاها حتّى لا تعلم شماله ما تنفق یمینه. هفت کسند که خداوند در روزى که سایه اى جز سایه او نیست بسایه خویششان میبرد پیشواى عدالتگر و جوانى که در کار عبادت بزرگ شود و مردى که وقتى از مسجد برون شود دلش بدان پیوسته تا بدان جا باز گردد و مردانى که در راه خدا دوستى کنند و بر آن فراهم آیند و بر آن جدا شوند و مردى که بخلوت خدا را یاد کند و چشمانش اشگریز شود و مردى که زنى صاحب مقام و جمال از او کام خواهد و گوید من از خدا پروردگار جهانیان بیم دارم و مردى که صدقه اى دهد و آن را نهان دارد که دست چپش نداند دست راستش چه انفاق میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1732 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سبق درهم مائه ألف درهم رجل له درهمان أخذ أحدهما فتصدّق به، و رجل له مال کثیر فأخذ من عرضه مائه ألف فتصدّق بها. یکدرهم از صد هزار درهم پیشى گیرد مردى که دو درهم دارد یکى را بر گیرد و صدقه دهد و مردى که مال فراوان دارد و از آن میان صد هزار بر گیرد و صدقه کند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1733 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ستکون فتن یصبح الرّجل فیها مؤمنا و یمسی کافرا إلّا من أحیاه اللَّه بالعلم. فتنه ها خواهد بود که در اثناى آن مرد بصبح مؤمن باشد و بشب کافر شود مگر آنکه خدایش به علم زنده دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1734 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ستّ خصال من الخیر: جهاد أعداء اللَّه بالسّیف، و الصّوم فی یوم الصّیف، و حسن الصّبر عند المصیبه، و ترک المراء، و الإنفاق فی الخفا، و المحاباه فی اللَّه. شش صفت نیکست پیکار با دشمنان خدا بوسیله شمشیر و روزه در روز تابستان و نیکصبرى به هنگام مصیبت و ترک مجادله و انفاق در نهان و دوستى در راه خدا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1735 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ستّه أشیاء تحبط الأعمال: الإشتغال بعیوب الخلق، و قسوه القلب، و حبّ الدّنیا، و قلّه الحیاء، و طول الأمل، و ظالم لا ینتهی. شش چیز است که اعمال خوب را نابود میکند، اشتغال به عیب خلایق، سنگدلى و دنیاپرستى و بى شرمى و درازى آرزو و ستم گرى که بس نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1736 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ستکون علیکم أئمّه یملکون أرزاقکم یحدّثونکم فیکذبونکم و یعملون فیسیئون العمل لا یرضون فیکم حتّى تحسّنوا قبیحهم و تصدّقوا کذبهم فأعطوهم الحقّ ما رضوا به فإذا تجاوزوا فمن قتل على ذلک فهو شهید. پیشوایانى بر شما منصوب خواهند شد که روزیهاى شما بخورند و با شما سخن کنند و دروغ گویند و عمل کنند و بد کنند از شما راضى نشوند تا کار زشتشان را نیکو شمارید و دروغشان را راست بحساب آرید، اگر بحق رضا دادند مطابق آن با ایشان رفتار کنید و اگر از حق تجاوز کردند هر که در این راه کشته شود شهید است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1737 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سخافه بالمرء أن یستخدم ضیفه. سبک عقلى مرد آنست که مهمان خویش را بخدمت گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1738 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سدّدوا و قاربوا. بصلاح آئید و تقرب جوئید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1739 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سلوا اللَّه من فضله فإنّ اللَّه یحبّ أن یسأل، و أفضل العباده انتظار الفرج. خدا را از فضل او طلب کنید که خدا دوست دارد که از او بخواهند بهترین عبادتها انتظار گشایش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1740 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سلوا اللَّه کلّ شی ء حتّى الشّسع فإنّ اللَّه إن لم ییسّره لم یتیسّر. همه چیز حتى بند صندل را از خدا بخواهید که اگر خدا آن را میسور نکند میسر نخواهد شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1741 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سلوا اللَّه العفو و العافیه فإنّ أحدا لم یعط بعد الیقین خیرا من العافیه. از خدا بخشش و عافیت طلب کنید که پس از ایمان، هیچ کس را چیزى بهتر از عافیت نداده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1742 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سلوا اللَّه علما نافعا و تعوّذوا باللَّه من علم لا ینفع. از خدا عملى سودمند بخواهید و از علمى که سود ندهد بخدا پناه برید »نهج الفصاحه حدیث شماره 1743 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سلوا أهل الشّرف عن العلم فإن کان عندهم علم فاکتبوه فإنّهم لا یکذبون. شریفان را از علم بپرسید اگر علمى نزد ایشان بود بنویسید که آنها دروغ نمى گویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1744 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سل ربّک العافیه و المعافاه فی الدّنیا و الآخره فإذا أعطیت العافیه فی الدّنیا و أعطیتها فی الآخره فقد أفلحت. از پروردگار خویش عافیت و معاف بودن دنیا و آخرت بخواه که اگر ترا در دنیا عافیت دهند و در آخرت نیز دهند رستگارشده اى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1745 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سلامه الرّجل من الفتنه أن یلزم بیته. مرد که در خانه خویش بماند از فتنه سالم ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1746 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سوء الخلق شؤم و شرارکم أسوؤکم خلقا. بدخوئى شوم است و بدترین شما بدخوترین شماست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1747 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سوء الخلق شؤم و طاعه النّساء ندامه و حسن الملکه نماء. بدخوئى شوم است و اطاعت زنان پشیمانى است و نیک سیرتى مایه رشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1748 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سوء الخلق یفسد العمل کما یفسد الخلّ العسل. بدخوئى عمل را بفساد آرد چنان که سرکه عسل را فاسد کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1749 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سوء المجالسه شحّ و فحش و سوء خلق. بد صحبتى بخل است و ناسزا گوئى و بدخوئى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1750 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سوداء ولود خیر من حسناء لا تلد و إنّی مکاثر بکم الامم. زن سیاه که فرزند بسیار آرد بهتر از زن خوبروئى است که فرزند نیارد که من بفزونى شما بر امتهاى دیگر تفاخر میکنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1751 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سیأتی على النّاس زمان یخیّر فیه الرّجل بین العجز و الفجور، فمن أدرک ذلک الزّمان فلیختر العجز على الفجور. روزگارى بمردم رخ نماید که مرد میان بیعرضگى و نادرستى مخیر شود هر که در آن روزگار باشد باید بیعرضگى را بر نادرستى ترجیح دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1752 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سیّد القوم خادمهم و ساقیهم آخرهم شرابا. آقاى کسان خدمتگزارشان است و سقایتگر کسان پس از همه نوشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1753 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سیشدّد هذا الدّین برجال لیس لهم عند اللَّه خلاق سیکون فی آخر الزّمان خسف و قذف و مسخ إذا ظهرت المغازف و القینات و استحلّت الخمر. این دین بمردانى که پیش خدا بهره اى ندارند نیرو خواهد گرفت در آخر زمان خسف و قذف و مسخى خواهد بود، هنگامى که که رامشگران و آرایشگران پدید شوند و شراب حلال بشمار آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1754 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سیأتی على أمّتی زمان یکثر فیه الفقراء و یقلّ الفقهاء و یقبض العلم و یکثر الهرج ثمّ یأتی من بعد ذلک زمان یقرأ القرآن رجال من أمّتی لا یجاوز تراقیهم ثمّ یأتی من بعد ذلک زمان یجادل المشرک باللَّه المؤمن فی مثل ما یقول. بر امت من زمانى بیاید که فقیران فراوان شوند و فقیهان کم شوند و علم بر گرفته شود و آشوب فزونى گیرد آنگاه از پس آن زمانى بیاید که مردانى از امت من قرآن خوانند که از گلویشان بالاتر نرود آنگاه از پس آن زمانى بیاید که مشرک بخدا با مؤمن مجادله کند و سخنانى نظیر او گوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1755 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّابق و المقتصد یدخلان الجنّه بغیر حساب و الظّالم لنفسه یحاسب حسابا یسیرا ثمّ یدخل الجنّه. پیشرو و میانه رو بى حساب بهشت روند و ستمگر خویش را محاسبه اى سبک کنند آنگاه به بهشت رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1756 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّاعی على الأرمله و المسکین کالمجاهد فی سبیل اللَّه أو القائم اللّیل الصّائم النّهار. آنکه در کار بیوه و یتیم بکوشد چون مجاهد راه خدایا نمازگزار شب یا روزه دار روز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1757 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّخیّ قریب من اللَّه قریب من النّاس قریب من الجنّه بعید من النّار، و البخیل بعید من اللَّه بعید من النّاس بعید من الجنّه قریب من النّار، و الجاهل السّخیّ أحبّ إلى اللَّه من عالم بخیل. سخاوتمند بخدا نزدیک و بمردم نزدیک و ببهشت نزدیک و از جهنم دور است و بخیل از خدا دور و از مردم دور و از بهشت دور و به جهنم نزدیکست نادان سخاوتمند نزد خدا از عالم بخیل محبوبتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1758 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّخاء خلق اللَّه الأعظم. سخاوت، خلق بزرگ خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1759 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّخاء شجره من أشجار الجنّه أغصانها متدلّیات فی الدّنیا فمن أخذ بغصن منها قاده ذلک الغصن إلى الجنّه و البخل شجره من أشجار النّار أغصانها متدلّیات فی الدّنیا فمن أخذ بغصن منها قاده ذلک الغصن إلى النّار. سخاوت درختى از درختهاى بهشت است که شاخهاى آن در دنیا آویخته است هر که شاخى از آن بگیرد همان شاخ وى را سوى بهشت کشاند و بخل درختى از درختهاى جهنم است که شاخهاى آن در دنیا آویخته است و هر که شاخى از آن بگیرد همان شاخ وى را سوى جهنم کشاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1760 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّخیّ إنّما یجود بحسن الظّنّ باللَّه و البخیل إنّما یبخل بسوء الظّنّ باللَّه. سخاوتمند بسبب خوشگمانى بخدا سخاوت میکند و بخیل بعلت بدگمانى بخدا بخل میورزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1761 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّخیّ الجهول أحبّ إلى اللَّه من العالم البخیل. سخاوتمند نادان نزد خدا از دانشمند بخیل محبوبتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1762 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّرّ أفضل من العلانیه و العلانیه أفضل لمن أراد الاقتداء. عمل نهان بهتر از عمل عیان است اما عمل عیان براى آنکه خواهد سرمشق کسان شود بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1763 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّعاده کلّ السّعاده طول العمر فی طاعه اللَّه. سعادت کامل عمر دراز در اطاعت خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1764 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّعید من سعد فی بطن أمّه و الشّقیّ من شقی فی بطن أمّه. خوشبخت کسى است که در شکم مادرش خوشبخت شده و بدبخت کسى است که در شکم مادرش بدبخت شده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1765 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّفر قطعه من العذاب. سفر پاره اى از عذاب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1766 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّکینه مغنم و ترکها مغرم. آرامش غنیمتى است و ترک آن خسارتى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1767 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّکوت خیر من إملاء الشّرّ. خاموش بودن از القاى شر بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1768 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) سکوت اللّسان سلامه الإنسان. خاموشى زبان مایه سلامت انسان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1769 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّلطان العادل ظلّ اللَّه فی الأرض فمن أکرمه أکرمه اللَّه و من أهانه أهانه اللَّه. سلطان عادل سایه خدا بر روى زمین است هر که وى را گرامى دارد خدایش گرامى دارد و هر که وى را خوار کند خدایش خوار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1770 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السلطان العادل ظلّ اللَّه فی الأرض فإذا دخل أحدکم بلدا لیس به سلطان عادل فلا یقیمنّ به. سلطان عادل سایه خدا بر روى زمین است اگر یکى از شما بشهرى در آید که سلطان عادل در آن نیست در آنجا اقامت نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1771 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّلطان العادل المتواضع ظلّ اللَّه و رمحه فی الأرض یرفع له عمل سبعین صدّیقا. سلطان عادل متواضع سایه خدا و نیزه او بر روى زمین است و براى او عمل هفتاد صدیق را بالا مى برند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1772 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّلطان العادل ظلّ اللَّه فی الأرض یأوی إلیه الضّعیف و به ینتصر المظلوم. سلطان عادل سایه خدا بر روى زمین است که ناتوان بدان پناه مى برد و مظلوم از او یارى مى جوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1773 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّلام قبل السّؤال فمن بدأکم بالسّؤال قبل السّلام فلا تجیبوه. سلام مقدم بر سؤال است هر که پیش از سلام بسؤال آغاز کرد جوابش مدهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1774 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّلام تطوّع و الرّدّ فریضه. سلام بدلخواه است و جواب آن واجب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1775 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّلام اسم من أسماء اللَّه وضعه اللَّه فی الأرض فأفشوه بینکم فإنّ الرّجل المسلم إذا مرّ بقوم فسلّم علیهم فردّوا علیه کان له علیهم فضل درجه بتذکیره إیّاهم السّلام فإن لم یردّوا علیه ردّ علیه من هو خیر منهم و أطیب. سلام نامى از نامهاى خداست که آن را در زمین نهاده است سلام را میان خودتان فاش کنید زیرا مرد مسلمان وقتى به قومى گذر کند و بر آنها سلام کند و جوابش دهند، وى را بر آنها فزونى مرتبت است که سلام را بیادشان آورده است و اگر جوابش ندهند کسى که از آنها بهتر و پاکیزه تر است جوابش دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1776 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّلام تحیّه لملّتنا و أمان لذمّتنا. سلام درود ملت ما و حافظ ذمه ماست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1777 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّمت الحسن و التّؤده و الإقتصاد جزء من أربعه و عشرین جزء من النّبوّه. نام نیک و ملایمت و اعتدال یک جزء از بیست و چهار جزء پیغمبرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1778 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّمت الحسن جزء من خمسه و سبعین جزء من النّبوّه. نام نیک یکجزء از هفتاد و پنج جزء پیغمبرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1779 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّمع و الطّاعه حقّ على المرء المسلم فیما أحبّ أو کره ما لم یؤمر بمعصیه فإذا أمر بمعصیه فلا سمع علیه و لا طاعه. شنیدن و اطاعت کردن بر مرد مسلمان در آنچه دوست دارد یا مکروه دارد مادام که بگناه فرمانش ندهند شایسته است، اگر بگناهى فرمانش دادند شنیدن و اطاعت کردن آن روا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1780 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّماح رباح و العسر شؤم. سهل انگارى مایه سودا است و سختگیرى شوم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1781 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّواک نصف الإیمان و الوضوء نصف الإیمان. مسواک کردن یک نیمه ایمان است. و وضو گرفتن یک نیمه ایمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1782 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّواک یزید الرّجل فصاحه. مسواک کردن فصاحت مرد را افزون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1783 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّواک مطهره للفم مرضاه للرّبّ و مجلاه للبصر. مسواک کردن موجب پاکى دهان و رضایت پروردگار و روشنى چشم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1784 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّواک سنّه فاستاکوا أىّ وقت شئتم. مسواک کردن سنت است هر وقت خواستید مسواک کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1785 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّواک من الفطره. مسواک کردن اقتضاى فطرت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1786 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) السّیوف مفاتیح الجنّه. شمشیرها کلیدهاى بهشتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1787 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شابّ سخیّ حسن الخلق أحبّ إلى اللَّه من شیخ بخیل عابد سیّئ الخلق. جوان سخاوتمند نیکخو در نزد خدا از پیر بخیل عابد بدخو محبوبتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1788 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شاهد الزّور لا تزول قدماه حتّى یوجب اللَّه له النّار. شاهد دروغ قدم برندارد تا جهنم بر او واجب شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1789 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شارب الخمر کعابد وثن. شراب خوار مانند بت پرست است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1790 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّباب شعبه من الجنون. جوانى شعبه اى از دیوانگى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1791 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّباب شعبه من الجنون و النّساء حباله الشّیطان. جوانى شعبه اى از دیوانگى است و زنان دام شیطانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1792 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شتّان ما بین عملین عمل تذهب لذّته و تبقى تبعته و عمل تذهب مؤنته و تبقى أجره. میان دو عمل بسیار فرق است عملى که لذت آن برود و عواقب آن بماند و عملى که زحمت آن برود و پاداش آن بماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1793 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّحیح لا یدخل الجنّه. بخیل ببهشت در نیاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1794 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّدید من غلب نفسه. نیرومند آنست که بر خویشتن مسلط شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1795 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ النّاس من یبغض النّاس و یبغضونه. بدترین مردم آن کس است که مردم را دشمن دارد و او را دشمن دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1796 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ النّاس من أکرمه النّاس اتّقاء شرّه. بدترین مردم آن کس است که مردم از بیم شرش گرامیش دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1797 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ النّاس من اتّهم اللَّه فی قضائه. بدترین مردم آن کس است که خدا را در قضایش متهم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1798 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ النّاس من باع آخرته بدنیاه و شرّ منه من باع آخرته بدنیا غیره. بدترین مردم آن کس است که آخرت خویش بدنیا فروشد و بدتر از او کسى است که آخرت خویش بدنیاى دیگرى فروشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1799 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ الناس من أکل وحده و منع رفده و جلد عبده و شرّ منه من لا یقیل عثره و لا یقبل معذره و شرّ منه من لا یرجى خیره و لا یؤمن شرّه. بدترین مردم آن کس است که تنها غذا خورد و رسیده خویش را بى نصیب کند و بنده خویش را بزند و بدتر از او کسى است که خطائى را نبخشد و عذرى نپذیرد و بدتر از او کسى است که بخیرش امید نیست و از شرش امان نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1800 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرار أمّتی من یلى القضاء إن اشتبه علیه لم یشاور، و إن أصاب بطر و إن غضب عنف و کاتب السّوء کالعامل به. بدترین امت من کسى است که عهده دار قضا شود اگر بتردید افتد مشورت نکند و اگر بصواب رود گردن فرازد و اگر خشمگین شود خشونت کند و هر که بدى را نویسد مانند کسى است که بدان عمل مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1801 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرار النّاس شرار العلماء. بدترین مردم علماى بدند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1802 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ ما فی الرّجل شحّ هالع و جبن خالع. بدترین صفت مرد بخل مفرط است و ترس شدید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1803 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرار أمّتی الثّرثارون المتشدّقون المتفیهقون و خیار أمّتی أحاسنهم أخلاقا. بدان امت من پر گویان پر چانه پر مدعایند و نیکان امت من آنهایند که نیکخوترند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1804 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرارکم عزّابکم و أراذل موتاکم عزّابکم. بدترین شما عزبانند و اراذل مردگانتان عزبانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1805 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ البلدان أسواقها. بدترین جاى شهرها بازارهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1806 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ الطّعام طعام الولیمه یمنعها من یأتیها و یدعى إلیها من یأباها. بدترین غذاها غذاى ولیمه است است که هر که بخواهد ندهندش و هر که نخواهد بخوانندش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1807 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ الطّعام طعام الولیمه یدعى إلیه الشّبعان و یحبس عنه الجائع. بدترین غذاها غذاى ولیمه است که سیر را بدان خوانند و گرسنه را از آن باز دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1808 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ المجالس الأسواق و الطّرق. بدترین نشستنگاهها بازارها و راه هاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1809 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ الامور محدثاتها و شرّ العمى عمى القلب و شرّ المعذره حین یحضر الموت و شرّ النّدامه یوم القیمه و شرّ المأکل أکل مال الیتیم و شرّ المکاسب کسب الرّباء. بدترین چیزها مبتدعات آنست و بدترین کورى ها کورى قلب است و بدترین توبه ها هنگامى است که مرگ در آید و بدترین پشیمانى ها روز قیامت است و بدترین خوردنها خوردن مال یتیم است و بدترین کسب ها کسب ربا است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1810 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ النّاس الّذی یسأل باللَّه ثمّ لا یعطی. بدترین مردم آن کس است که بنام خدا از او بخواهند و ندهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1811 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ النّاس المضیق على أهله. بدترین مردم آن کس است که بر اهل خانه خود سخت گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1812 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرّ النّاس منزله یوم القیامه من یخاف لسانه أو یخاف شرّه. روز قیامت موقعیت آن کس از همه مردم بدتر است که از زبانش ترسند یا از شرش بیم کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1813 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شفاعتی لأهل الکبائر من أمّتی. شفاعت من خاص اهل کبائر از امت من است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1814 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرف المؤمن قیامه باللّیل و عزّه استغناؤه عن النّاس. شرف مؤمن در شب زنده دارى اوست و عزت وى در بى نیازى از مردم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1815 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّاهد یرى ما لا یرى الغائب. حاضر چیزها بیند که غایب نبیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1816 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّتاء ربیع المؤمن. زمستان بهار مؤمن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1817 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّرک الخفی أن یعمل الرّجل لمکان الرّجل. شرک نهان آنست که مرد براى حضور مرد دیگرى عملى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1818 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّرک أخفى فی أمّتی من دبیب النّمل على الصّفا فی اللّیله الظّلماء و أدناه أن تحبّ على شی ء من الجور أو تبغض على شی ء من العدل و هل الدّین إلّا الحبّ فی اللَّه و البغض فی اللَّه؟ قال اللَّه تعالى: قل إن کنتم تحبّون اللَّه فاتّبعونی یحببکم اللَّه. شرک در امت من از گذر کردن مور بر کوه صفا در شب تاریک نهانتر است و نزدیکتر از همه آنست که چیزى از ستم را دوست دارى یا چیزى از عدل را دشمن دارى مگر دین جز دوستى در راه خدا و دشمنى در راه خداست؟ خداى والا گوید: بگو اگر خدا را دوست دارید مرا پیروى کنید تا خدا دوستتان دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1819 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّعر الحسن أحد الجمالین یکسوه اللَّه المرء المسلم. موى نیکو یکى از دو زیبائیست که خدا بمرد مسلمان دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1820 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّعر بمنزله الکلام فحسنه حسن الکلام و قبیحه قبیح الکلام. شعر چون سخن است شعر نیک سخن نیک است و شعر بد سخن بد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1821 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّقیّ من شقی فی بطن أمّه. بد بخت آنست که در شکم مادرش بدبخت شده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1822 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّقیّ کلّ الشّقیّ من أدرکته السّاعه حیّا. بدبخت کامل آنست که رستاخیز بدو رسد و زنده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1823 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّهوه الخفیّه و الرّیاء شرک. جاه طلبى و ریا شرک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1824 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّیخ شابّ فی حبّ اثنتین فی حبّ طول الحیاه و کثره المال. پیر در محبت دو چیز جوان است محبت زندگى دراز و فراوانى مال. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1825 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّیخ فی أهله کالنّبیّ فی امّته. پیر در میان کسان خود چون پیمبر در امت خویش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1826 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)   الشّیخ یضعف جسمه و قلبه شابّ على حبّ اثنتین طول الحیاه و حبّ المال. تن پیر ناتوان مى شود و دل وى بر محبت دو چیز جوان است: عمر دراز و محبت مال. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1827 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الشّیطان یهمّ بالواحد و الإثنین فإذا کانوا ثلاثه لم یهمّ بهم. شیطان بیک تن و دو تن پردازد و چون سه تن شدند قصد ایشان نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1828 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صاحب الدّین مغلول فی قبره لا یفکّه إلّا قضاء دینه. قرضدار در قبر خویش در غل است و جز پرداخت قرض وى غل او را باز نمیکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1829 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صاحب الشّی ء أحقّ بالشّی ء أن یحمله إلّا أن یکون ضعیفا یعجز عنه فیعینه علیه أخوه المسلم. صاحب چیز بجمل آن شایسته تر است مگر آنکه ناتوان باشد و از آن فرو ماند و برادر مسلمانش بر حمل آن کمکش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1830 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صاحب العلم یستغفر له کلّ شی ء حتّى الحوت فی البحر. مه چیز حتى ماهى دریا براى دانشمند آمرزش میخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1831 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صدق اللَّه فصدقه. خدا راستگوست با او راست باش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1832 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صدقه المرء المسلم تزید فی العمر و تمنع میته السّوء و یذهب اللَّه تعالى بها الفخر و الکبر. صدقه مرد مسلمان عمر را فزونى دهد و از مرگ بد جلوگیرى کند و خداى والا بوسیله آن تفاخر و تکبر را ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1833 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صدقه السّرّ تطفى ء غضب الرّبّ. صدقه نهان خشم پروردگار را خاموش مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1834 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صغارکم دعامیص الجنّه یتلقّى أحدهم أباه فیأخذ بثوبه فلا ینتهی حتّى یدخله اللَّه و إیّاه الجنّه. کوچولوهاى شما زالوهاى بهشتند یکیشان پدر خویش را به بیند و لباسش را بگیرد و رها نکند تا خدا پدرش را با او ببهشت در آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1835 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صفه العاقل أن یحلم عمّن جهل علیه و یتجاوز عمّن ظلمه و یتواضع لمن هو دونه و یسابق من فوقه فی طلب البرّ و إذا أراد أن یتکلّم تدبّر فإن کان خیرا تکلّم فغنم و إن کان شرّا سکت فسلم. عاقل آنست که با سبکسر بردبارى کند و از ستمگر درگذرد و با زیردستان تواضع کند و از زیردستان در راه نیکى سبقت جوید و چون خواهد سخن کند بیندیشد اگر نیک باشد بگوید و بهره برد و اگر بد باشد سکوت کند و سالم ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1836 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صل من قطعک و أعط من حرمک و اعف عمّن ظلمک. با آنکه از تو بریده پیوند گیر و آنکه تو را محروم کرده عطایش ده و از آنکه با تو ستم کرده در گذر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1837 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صله الرّحم تزید فی العمر و تدفع میته السّوء. پیوند خویشان عمر را فزونى دهد و از مرگ بد جلوگیرى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1838 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صله الرّحم و حسن الخلق و حسن الجوار یعمران الدّیار و یزدن فی الأعمار. پیوند خویشان و نیکخوئى و خوش همسایگى شهرها را آباد کند و عمرها را فزونى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1839 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صله الرّحم تزید فی العمر و صدقه السّرّ تطفى ء غضب الرّبّ پیوند خویشان عمر را فزونى دهد. و صدقه نهان خشم پروردگار را خاموش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1840 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صله القرابه مثراه فی المال محبّه فی الأهل منساه فی الأجل پیوند خویشاوندى مایه فراوانى مال و محبت کسان و تأخیر اجل است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1841 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صل من قطعک و أحسن إلى من أساء إلیک و قل الحقّ و لو على نفسک. با هر که از تو ببرد پیوند گیر و با آنکه با تو بدى کرده نکوئى کن و حقرا بگو و گر چه بر ضرر خودت باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1842 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلوا قراباتکم و لا تجاوروهم فإنّ الجوار یورث بینکم الضّغائن. با خویشان دوستى کنید و همسایه ایشان مشوید که همسایگى میان شما کینه ها پدید آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1843 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلّ صلاه مورع کأنّک تراه فإن کنت لا تراه فإنّه یراک، و ایأس ممّا فی أیدی النّاس تعش غنیّا و إیّاک و ما یعتذر منه. نماز را با ترس گزار گوئى خدا را مى بینى اگر تو او را نمى بینى او ترا مى بیند و از آنچه در دست مردم است نومید باش تا بى نیاز زندگى کنى و از آنچه عذر آن باید خواست بپرهیز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1844 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلّوا على أطفالکم فإنّهم من أفراطکم. بر کودکان خویش درود فرستید که آنها پیشاهنگان شمایند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1845 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلاه القاعد على النّصف من صلاه القائم. نماز نشسته یک نیمه نماز ایستاده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1846 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلاه الرّجل تطوّعا حیث لا یراه النّاس تعدل صلاته على أعین النّاس خمسا و عشرین. نماز مرد که بدلخواه در جایى که مردم او را نبینند کند برابر بیست و پنج نماز است که در دیده مردم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1847 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلاه المرأه وحدها تفضل على صلاتها فی الجمع بخمس و عشرین درجه. نماز زن تنها بیست و پنج بار از نماز جماعت او بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1848 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلاه بسواک أفضل من سبعین صلاه بغیر سواک. نمازى مسواک زده بهتر از هفتاد نماز مسواک نزده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1849 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صلاح أوّل هذه الامّه بالزّهد و الیقین و یهلک آخرها بالبخل و الأمل. صلاح متقدمان این امت برهد و ایمان است و متأخرانش ببخل و آرزوى دراز هلاک مى شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1850 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صمت الصّائم تسبیح و نومه عباده و دعاؤه مستجاب و عمله مضاعف. کوت صائم تسبیح گفتن است و خواب وى عبادت است و دعاى وى مستجاب است و عمل او دو برابر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1851 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صنائع المعروف تقی مصارع السّوء، و الصّدقه خفیّا تطفى ء غضب الرّبّ و صله الرّحم زیاده فی العمر و کلّ معروف صدقه، و أهل المعروف فی الدّنیا هم أهل المعروف فی الآخره و أهل المنکر فی الدّنیا هم أهل المنکر فی الآخره و أوّل من یدخل الجنّه أهل المعروف. اعمال نیک از سقوطهاى بد جلوگیرى میکند و صدقه نهانى خشم پروردگار را خاموش میکند و پیوستگى با خویشان عمر را افزون مى کند و هر کار نیکى صدقه اى است و نکوکاران دنیا نکوکاران آخرتند و بدکاران دنیا بدکاران آخرتند و نخستین کس که ببهشت میرود نکوکارانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1852 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صنفان من النّاس إذا صلحا صلح النّاس و إذا فسدا فسد النّاس العلماء و الامراء. دو گروه از مردمند که اگر صالح بودند مردم بصلاح آیند و اگر فاسد بودند بفساد گرایند دانشوران و زمامداران. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1853 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) صوموا تصحّوا. روزه دارید تا تندرست شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1854 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّائم فی عباده من حین یصبح إلى أن یمسی ما لم یغتب فإذا اغتاب خرق صومه. روزه دار از آن هنگام که صبح میکند تا بشب در رود مادام که غیبت نکند در عبادت است و همین که غیبت کرد روزه او پاره شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1855 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّائم لا تردّ دعوته. دعاى روزه دار رد نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1856 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّبحه تمنع الرّزق. خواب صبحگاهان مانع روزى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1857 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّبر عند الصّدمه الاولى. صبر حقیقى هنگام صدمه نخستین است »نهج الفصاحه حدیث شماره 1858 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّبر نصف الإیمان و الیقین الإیمان کلّه. صبر یک نیمه ایمان است و یقین همه ایمانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1859 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّبر رضا. صبر مایه خشنودى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1860 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّبر و الاحتساب أفضل من عتق الرّقاب و یدخل اللَّه صاحبهنّ الجنّه بغیر حساب. صبر و سکون از آزاد کردن بندگان بهتر است و خدا صاحب آن را بدون حساب ببهشت مى برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1861 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّبر من الإیمان بمنزله الرّأس من الجسد. صبر نسبت بایمان چون سر نسبت بتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1862 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّحه و الفراغ نعمتان مکفورتان. صحت و فراغت دو نعمت است که کفران آن کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1863 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصدق طمأنینه و الکذب ریبه. راستى مایه آرامش است و دروغ مایه تشویش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1864 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّدقه تطفى ء الخطیئه کما یطفى ء الماء النّار. صدقه گناه را خاموش مى کند چنان که آب آتش را خاموش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1865 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّدقه على القرابه صدقه وصله. صدقه بخویشاوندان هم صدقه است هم پیوستگى خویشاوندان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1866 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّدقه تمنع میته السّوء. صدقه مانع مرگ بد مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1867 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّدقه تسدّ سبعین بابا من السّوء. صدقه هفتاد در بدى را مسدود کند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1868 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّدقه على وجهها و اصطناع المعروف و برّ الوالدین و صله الرّحم تحوّل الشّقاء سعاده و تزید فی العمر و تقی مصارع السّوء. صدقه به موقع و نیکوکارى و نیکى با پدر و مادر و پیوستگى خویشاوند بدبختى را بخوشبختى مبدل کند و عمر را افزایش دهد و از مرگ هاى بد جلوگیرى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1869 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّدقه على المسکین صدقه و هى على ذی الرّحم اثنتان صدقه و صله الرّحم. صدقه دادن به مستمند فقط صدقه است و صدقه دادن بخویشاوند دو چیز است صدقه و پیوند خویشاوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1870 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّدقات بالغدوات یذهبن بالعاهات. صدقه صبحگاه مرض ها را میبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1871 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصرعه کلّ الصرعه الّذی یغضب فیشتدّ غضبه و یحمرّ وجهه و یقشعرّ شعره فیصرع غضبه. کمال دلیرى آنست که کسى خشمگین شود و خشمش سخت شود و چهره اش سرخ شود و مویش بلرزد و بر خشم خود خیره شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1872 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصلح جائز بین المسلمین إلّا صلحا أحلّ حراما أو حرّم حلالا. هر صلحى میان مسلمانان رواست مگر صلحى که حرامى را حلال یا حلالى را حرام کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1873 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّلاه نور المؤمن. نماز نور مؤمن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1874 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّلاه عمود الدّین. نماز ستون دین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1875 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّلاه میزان فمن أوفى استوفى. نماز چون ترازوست هر که کامل کند پاداش کامل یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1876 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّلاه تسوّد وجه الشّیطان و الصّدقه تکسّر ظهره و التّحاب فی اللَّه یقطع دابره فإذا فعلتم ذلک تباعد منکم کمطلع الشّمس من مغربها. نماز چهره شیطان را سیاه کند و صدقه دادن پشت او را بشکند و دوستى در راه خدا ریشه او را میکند و وقتى چنین کردید از شما بفاصله شرق و غرب دورى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1877 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّلاه قربان کلّ تقی. نماز قربانى پرهیزگارانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1878 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّمت حکم و قلیل فاعله. خاموشى خردمندى است و خاموشى گزینان کمند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1879 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّمت أرفع العباده. خاموشى والاترین عبادتهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1880 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّمت زین للعالم و ستر للجاهل. خاموشى زینت دانا و پرده نادانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1881 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّمت سیّد الأخلاق و من مزح استخفّ به. خاموشى سرور اخلاق است و هر که مزاح کند سبکش گیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1882 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّوم جنّه من عذاب اللَّه. روزه سپر عذاب خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1883 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّوم فی الشّتاء الغنیمه البارده. در زمستان روزه داشتن بهره خنک بردنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1884 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّیام نصف الصّبر. روزه یک نیمه صبر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1885 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّیام جنّه ما لم یخرقها بکذب أو غیبه. روزه سپرى است مادام که آن را بدروغ یا غیبت ندرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1886 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّیام جنّه من النّار فمن أصبح صائما فلا یجهل یومئذ و إن أصر و جهل علیه فلا یشثمه و لا یسبّه و لیقل إنّی صائم. روزه سپر آتش است و هر که روزه گرفت آن روز سبکسرى نکند و اگر کسى با او جهالت کرد بدو ناسزا و بد نگوید، و بگوید من روزه دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1887 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الصّیام نصف الصّبر و على کلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّیام. روزه دارى یک نیمه صبورى است، هر چیزى زکاتى دارد و زکات تن روزه داشتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1888 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ضاله المؤمن العلم کلّما قیّد حدیثا طلب إلیه آخر. گم شده مؤمن علم است هر دم حدیثى فرا گیرد حدیثى دیگر مطلوب او شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1889 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ضحک ربّنا من قنوط عباده. پروردگار ما از نومیدى بندگان خویش عجب دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1890 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ضعی فی ید المسکین و لو ظلفا محرقا. چیزى بدست مستمند بگذار و گر چه سم سوخته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1891 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الضّحک ضحکان ضحک یحبّه اللَّه و ضحک یمقته اللَّه فأمّا الضّحک الّذی یحبّه اللَّه فالرّجل یکشر فی وجه أخیه شوقا إلى رؤیته، و أمّا الضّحک الّذی یمقته اللَّه تعالى فالرّجل یتکلّم بالکلمه الجفاء و الباطل لیضحک أو یضحک یهوى بها فی جهنّم سبعین خریفا. خنده دو قسم است خنده ایست که خدا آن را دوست دارد و خنده ایست که خدا آن را دشمن دارد، اما خنده اى که خدا آن را دوست دارد، آنست که مرد به روى برادر خویش از شوق دیدار وى لبخند زند اما خنده اى که که خداى والا آن را دشمن دارد آنست که مرد سخن خشن و ناروا گوید که بخندد یا بخندند و بسبب آن هفتاد پائیز در جهنم سرنگون رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1892 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الضّیافه ثلاثه أیّام فما زاد فهو صدقه و على الضّیف أن یتحوّل بعد ثلاثه أیّام. مهمانى سه روز است و هر چه بیشتر شد صدقه است و مهمان باید پس از سه روز تغییر جا دهد. »نهج الفصاحǠحدیث شماره 1893 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الضّیف یأتی برزقه و یرتحل بذنوب القوم، یمحّص عنهم ذنوبهم. مهمان روزى خویش بیارد گناهان کسان ببرد و گناهان آنها را پاک کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1894 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طاعه اللَّه طاعه الوالد و معصیه اللَّه معصیه الوالد. اطاعت پدر اطاعت خداست و نافرمانى پدر نافرمانى خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1895 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طالب العلم تبسط له الملائکه أجنحتها رضا بما یطلب. فرشتگان بالهاى خویش براى طالب علم بگسترانند که از آنچه وى مى جوید رضایت دارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1896 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طالب العلم بین الجهال کالحىّ بین الأموات. جویاى علم میان جاهلان چون زنده میان مردگانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1897 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طالب العلم للَّه أفضل عند اللَّه من المجاهد فی سبیل اللَّه. هر که علم براى رضاى خدا جوید نزد خدا از مجاهد فی سبیل اللَّه بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1898 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طالب العلم طالب الرّحمه طالب العلم رکن الإسلام و یعطى أجره مع النّبیّین. جویاى علم جویاى رحمت است، جویاى علم رکن اسلام است و پاداش او را با پیمبران دهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1899 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طعام السخیّ دواء و طعام الشحیح داء. غذاى سخاوت مند دوا و غذاى بخیل درد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1900 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طلب العلم فریضه على کلّ مسلم و أنّ طالب العلم یستغفر له کلّ شی ء حتّى الحیتان فی البحر. جستن علم بر هر مسلمانى واجب است و همه چیز، حتى ماهیان دریا براى جویاى علم آمرزش میطلبند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1901 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طلب العلم أفضل عند اللَّه من الصّلاه و الصّیام و الحجّ و الجهاد فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ. جستن علم نزد خدا از نماز و روزه و حج و جهاد در راه خدا عز و جل بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1902 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طلب العلم ساعه خیر من قیام لیله و طلب العلم یوما خیر من صیام ثلاثه أشهر. ساعتى علم جستن بهتر از نمازگزارى یک شب است و روزى علم جستن بهتر از سه ماه روزه دارى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1903 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طلب العلم فریضه على کلّ مسلم و واضع العلم عند غیر أهله کمقلّد الخنازیر الجوهر و اللؤلؤ و الذهب. جستن علم بر هر مسلمانى واجب است و آنکه علم را پیش نااهلان نهد چنانست که گوهر و مروارید و طلا به گرازان آویزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1904 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طلب العلم فریضه على کلّ مسلم و مسلمه. جستن علم بر هر مرد مسلمان و هر زن مسلمان واجبست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1905 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طهور الطّعام یزید فی الطّعام والدّین و الرّزق پاکیزگى غذا، غذا و دین و روزى را فزون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1906 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى للمخلصین أولئک مصابیح الهدى تنجلی بهم کلّ فتنه ظلماء. خوشا مخلصان آنان چراغ هاى هدایتند و بپرتو آنها هر فتنه تاریک روشن شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1907 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى للسّابقین إلى ظلّ اللَّه الّذین إذا أعطوا الحقّ قبلوه و الّذین یحکمون للنّاس بحکمهم لأنفسهم. خوشا آنان که زودتر از همه بسایه خدا روند آنها که وقتى با حق روبرو شوند آن را بپذیرند کسانى که براى مردم همان حکم کنند که براى خویش کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1908 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن أسلم و کان عیشه کفافا. خوشا آنکه مسلمانست و معیشت کفاف دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1909 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن ترک الجهل و أتى الفضل و عمل بالعدل. خوشا آنکه سبکسرى نکند و فزونى را ببخشد و بعدالت عمل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1910 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن تواضع فی غیر منقصه و ذلّ فی نفسه فی غیر مسکنه و أنفق من مال جمعه فی غیر معصیه و خالط أهل الفقه و الحکمه و رحم أهل الذّلّ و المسکنه، طوبى لمن ذلّ نفسه و طاب کسبه و حسنت سریرته و کرمت علانیته و عزل عن النّاس شرّه، طوبى لمن عمل بعلمه و أنفق الفضل من ماله و أمسک الفضل من قوله. خوشا آنکه بدون منقصت تواضع کند و بدون مسکنت خویشتن را خوار دارد و از مالى که بدون معصیت فراهم آورده انفاق کند و با اهل دانش و خرد بیامیزد و بر اهل ذلت و مسکنت رحمت آرد. خوشا آنکه خویشتن را خوار دارد و کسب و پاکیزه باشد و باطنش نیکو باشد و ظاهرش گرامى باشد و شر خویش را از مردم دور کند. خوشا آنکه بعلم خویش عمل کند و فزونى مال خویش انفاق کند و فزونى گفتار خویش نگه دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1911 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن رزقه اللَّه الکفاف ثمّ صبر علیه. خوشا آنکه خدا روزى او بحد کفاف داده باشد و بر آن صبر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1912 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن شغله عیبه عن عیوب النّاس. خوشا آنکه عیوبش او را از عیوب مردم مشغول دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1913 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن طال عمره و حسن عمله فحسن منقلبه إذ رضى عنه ربّه و ویل لمن طال عمره و ساء عمله فساء منقلبه إذ سخط علیه ربّه. خوشا آنکه عمش دراز شود و عملش نکو باشد و عاقبتش نیک شود زیرا خدایش از او راضى است و واى بر آنکه عمرش دراز شود و عملش بد باشد و عاقبتش بد شود زیرا خدایش از او خشمگین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1914 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن هدى للإسلام و کان عیشه کفافا و قنع. خوشا آنکه باسلام هدایت شود و معیشت او بحد کفاف باشد و قناعت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1915 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن شغله عیبه عن عیوب النّاس و أنفق من مال اکتسبه من غیر معصیه و خالط أهل الفقه و الحکمه و جانب أهل الذّلّ و المعصیه. خوشا آنکه عیوبش او را از عیوب مردم مشغول دارد و از مالى که بدون معصیت بدست آورده انفاق کند و با اهل دانش وجود بیامیزد و از اهل ذلت و معصیت دورى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1916 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن ذلّ فی نفسه و حسنت خلیقته و أنفق الفضل من ماله و أمسک الفضل من قوله و وسعته السّنّه و لم یعدها إلى البدعه. خوشا آنکه در پیش خویش خوار است و خوى او نیکست و فزونى مال خویش ببخشد و فزونى گفتار خویش نگه دارد و پیر و سست باشد و از سنت ببدعت نرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1917 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طوبى لمن ملک لسانه و بکى على خطیئته. خوشا آنکه اختیار زبان خویش دارد و بر گناه خویش بگرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1918 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) طیّبوا أفواهکم بالسّواک. دهانهاى خویش را به مسواک پاکیزه کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1919 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الطّاعم الشّاکر بمنزله الصّائم الصّابر. غذا خور شکرگزار چون روزه دار صبور است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1920 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الطّمع یذهب الحکمه من قلوب العلماء. طمع حکمت از دل دانشوران ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1921 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الطّبیب اللَّه و لعلّک ترفق بأشیاء تخرق بها غیرک. طبیب حقیقى خداست شاید چیزهائى براى تو مناسب است که براى غیر تو نامناسب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1922 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الظلم ظلمات یوم القیمه. ستم مایه تاریکى روز قیامتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1923 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الظلم ثلاثه: فظلم لا یغفره اللَّه و ظلم یغفره و ظلم لا یترکه، فأمّا الظّلم الّذی لا یغفره اللَّه فالشّرک قال اللَّه: «إنّ الشّرک لظلم عظیم»، و أمّا الظّلم الّذی یغفره اللَّه فظلم العباد أنفسهم فیما بینهم و بین ربّهم و أمّا الظّلم الّذی لا یترکه اللَّه فظلم العباد بعضهم بعضا. ظلم سه قسم است، ظلمى هست که خدایش نمى آمرزد و ظلمى هست که مى آمرزدش و ظلمى هست که از آن نمیگذرد اما ظلمى که خدا نمى آمرزد شرکست خدا وید: «حقا که شرک ظلمى بزرگ است»و اما ظلمى که خدا مى آمرزد ستم بندگان بخودشان میان خود و پروردگارشان است اما ظلمى که خدا از آن نمیگذرد ظلم بندگان بیکدیگر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1924 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الظّلمه و أعوانهم فی النّار. ستم گران و یارانشان در جهنمند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1925 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عاید المریض یمشی فی طریق الجنّه حتّى یرجع. کسى که بیمارى را عیادت کند تا وقتى که باز گردد در راه بهشت قدم میزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1926 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عائد المریض یخوض فی الرّحمه فإذا جلس عنده غمرته الرّحمه و من تمام عیاده المریض أن یضع أحدکم یده على وجهه أو على یده فیسأله کیف هو؟ و تمام تحیّتکم بینکم المصافحه. کسى که بیمارى را عیادت کند در رحمت فرو میرود و چون نزد بیمار بنشیند رحمت او را فرو گیرد و کمال عیادت بیمار اینست که یکى از شما دست بر چهره یا دست او نهد و از او پرسد حالش چطور است و کمال درود گفتن شما میان خودتان دست دادنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1927 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عاقبوا أرقّاءکم على قدر عقولهم. بندگان خویش را به اندازه عقولشان عقوبت کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1928 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عالم ینتفع بعلمه خیر من ألف عابد. دانشمندى که از علم او سود برند از هزار عابد بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1929 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عامّه أهل النّار النّساء. قسمت اعظم جهنمیان زنانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1930 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عجبت لغافل و لا یغفل عنه عجبت لمؤمّل دنیا و الموت یطلبه و عجبت لضاحک ملأ فمه و لا یدری أرضی اللَّه عنه أم أسخطه. عجب دارم از غافلى که از او غافل نشوند و عجب دارم از آرزومند دنیا که مرگ در طلب اوست و عجب دارم از آنکه از ته دل بخندد و نداند که آیا خدا از او خشنود است یا خشمگین. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1931 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عجبا لأمر المؤمن، إنّ أمره کلّه له خیر و لیس ذلک لأحد إلّا للمؤمن إن أصابته سرّاء شکر و کان خیرا له و إن أصابته ضرّاء صبر فکان خیرا له. کار مؤمن عجیب است که کار او همه برایش نیکست و هیچ کس جز مؤمن چنین نیست اگر سختى بدو رسد شکر کند و براى او نیک باشد و اگر مرضى بدو رسد صبر کند و براى او نیک باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1932 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عجبت للمسلم إذا أصابته مصیبه احتسب و صبر و إذا أصابه خیر حمد اللَّه و شکر. از مسلمان عجب دارم که وقتى مصیبتى بدو رسد صبر ورزد و چون خبرى بدو رسد ستایش و شکر خدا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1933 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عجبا للمؤمن فو اللَّه لا یقضی اللَّه للمؤمن قضاء إلّا کان خیرا له. کار مؤمن عجیب است بخدا که خدا قضائى براى مؤمن مقرر ندارد مگر مایه خیر او باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1934 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عد من لا یعودک و اهد لمن لا یهدی لک. از آنکه ترا عیادت نمى کند عیادت کن و بآن کس که هدیه بتو نمیدهد هدیه بده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1935 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عدل ساعه خیر من عباده سنه. یک ساعت عدالت از یک سال عبادت بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1936 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عده المؤمن کأخذ بالید. وعده مؤمن چون تسلیم کردن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1937 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عده المؤمن دین، و عده المؤمن کأخذ بالید. وعده مؤمن دین است و وعده مؤمن چون تسلیم کردنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1938 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عذاب هذه الامّه جعل بأیدیها فی دنیاها. عذاب این امت را بدست خودشان در دنیایشان نهاده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1939 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عرامه الصّبیّ فی صغره زیاده فی عقله فی کبره. سرکشى طفل در دوران کودکى مایه فزونى عقل او در بزرگى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1940 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عزیز على اللَّه أن یأخذ کریمتی عبد مسلم ثمّ یدخله النّار. بر خدا گرانست که دو دختر بنده مسلمان را بگیرد آنگاه او را به جهنم برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1941 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عش ما شئت فإنّک میّت و أحبب ما أحببت فإنّک مفارقه و اعمل ما شئت فإنّک مجزیّ به. هر چه خواهى بمان که خواهى مرد، هر که را خواهى دوست بدار که از او جدا خواهى شد و هر چه خواهى بکن که سزاى آن را خواهى دید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1942 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عظم الأجر عند المصیبه و إذا أحبّ اللَّه قوما ابتلاهم. مصیبت را پاداش بزرگ دهند و چون خدا گروهى را دوست دارد مبتلایشان کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1943 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عفو اللَّه أکبر من ذنوبک. عفو خدا از گناهان تو بزرگتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1944 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عفّوا تعفّ نساؤکم و برّوا آباءکم تبرّکم أبناؤکم و من اعتذر إلى أخیه المسلم من شی ء بلغه عنه فلم یقبل عذره لم یرد علیّ الحوض. عفت ورزید تا زنانتان عفیف شوند و با پدرانتان نیکى کنید تا فرزندانتان با شما نیکى کنند و هر که از برادر مسلمان خویش در باره رنجشى که از او دارد عذر بخواهد و عذرش نپذیرد بر سر حوض بنزد من نیاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1945 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عفّوا عن نساء النّاس تعفّ نساؤکم و برّوا آباءکم تبرّکم أبناؤکم و من أتاه أخوه متنصّلا فلیقبل ذلک محقّا کان أو مبطلا، فإن لم یفعل لم یرد علیّ الحوض. نسبت بزنان مردم عفت کنید تا زنانتان عفیفبمانند با پدران خویش نیکى کنید تا فرزندانتان با شما نیکى کنند هر کس برادرش بعذر خواهى پیش وى آید باید عذر وى را حق باشد یا باطل بپذیرد و اگر نپذیرد بر سر حوض بنزد من نیاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1946 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علامه حبّ اللَّه تعالى حبّ ذکر اللَّه و علامه بغض اللَّه بغض ذکر اللَّه عزّ و جلّ. نشان محبت خدا علاقه به ذکر خداست و نشان دشمنى خدا بیعلاقگى بذکر خداى عز و جل است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1947 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علم لا ینفع ککنز لا ینفق منه و على کلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّیام علمى که سود ندهد چون گنجى است که از آن خرج نکنند و هر چیزى زکاتى دارد و زکات تن روزه داشتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1948 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم من الأعمال بما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّى تملّوا. عبادت باندازه توانائى خود کنید که خدا ملول نشود تا وقتى که شما ملول شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1949 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) على الید ما أخذت حتّى تؤدّیه. هر کسى آنچه را گرفته بعهده دارد تا آن را ادا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1950 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) على کلّ مسلم صدقه فإن لم یجد فیعمل بیده فینفع نفسه و یتصدّق، فإن لم یستطع فیعین ذا الحاجه فإن لم یفعل فیأمر بالخیر، فإن لم یفعل فیمسک عن الشّرّ فإنّه له صدقه. هر مسلمانى باید صدقه اىبدهد و اگر نیابد بدست خود کار کند و خود منتفع شود و صدقه نیز دهد و اگر نتواند حاجت مند را کمک کند و اگر نکند به نیکى وادار کند و اگر نکند از بدى باز دارد که همین صدقه اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1951 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علام یقتل أحدکم أخاه؟ إذا رأى أحدکم من أخیه ما یعجبه فلیدع له بالبرکه.چرا برادر خود را میکشید؟ وقتى یکیتان از برادر خویش چیزى دید که جالب نظر بود براى او برکت بخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1952 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علم لا یقال به ککنز لا ینفق منه. علمى که ظاهر نکنند چون گنجى است که از آن خرج نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1953 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علّموا أبناءکم السّباحه و الرّمی و المرأه المغزل. فرزندان خویش را شنا و تیر اندازى آموزید و زنان را نخ رشتن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1954 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علّموا أبناءکم السّباحه و الرّمایه و نعم لهو المؤمنه فی بیتها المغزل و إذا دعاک أبواک فأجب أمّک. فرزندان خود را شنا و تیراندازى آموزید و چرخ نخ ریسى براى زن مؤمن در خانه اش چه سرگرمى خوبیست، وقتى پدر و مادرت ترا خواندند اجابت مادر کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1955 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علّموا بنیکم الرّمی فإنّه نکایه العدوّ. فرزندان خویش را تیر اندازى آموزید که سر شکستگى دشمن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1956 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علّموا و یسّروا، و لا تعسّروا و بشّروا و لا تنفّروا و إذا غضب أحدکم فلیسکت. تعلیم دهید و سهل گیرید و سخت مگیرید گشاده روئى کنید و خشونت مکنید و چون یکى از شما خشمگین شود خاموش ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1957 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علّموا و لا تعنفوا فإنّ المعلّم خیر من المعنف. تعلیم دهید و خشونت مکنید که آموزگار بهتر از خشونتگر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1958 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بالیأس ممّا فی أیدی النّاس و إیّاک و الطّمع فإنّه الفقر الحاضر. از آنچه در دست مردم است نومید باش، از طمع بپرهیز که فقر مهیا است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1959 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بالبرّ فإنّ صاحب البرّ یعجبه أن یکون النّاس بخیر و فی خصب. بنیکى کوش که نیکوکار دوست دارد مردم در خیر و فراوانى باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1960 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بالعلم فإنّ العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قیّمه و الرّفق أبوه و اللّین أخوه و الصّبر أمیر جنوده. علم جوئید که علم یار مؤمن است و بردبارى وزیر اوست و عقل دلیل اوست و عمل سرپرست اوست و ملایمت پدر اوست و مدارا برادر اوست و صبر امیر سپاهیان اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1961 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بالسّجود فإنّک لا تسجد للَّه سجده إلّا رفعک اللَّه بها درجه و حطّ عنک بها خطیئه. از سجده غافل مشو که هر سجده اى براى خدا کنى خداوند یکدرجه ترا بالا برد و گناهى از تو محو کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1962 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بأوّل السوم فإنّ الرّبح مع السّماح. در معامله نخستین عرضه را به پذیر که سود با تساهل قرینست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1963 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بتقوى اللَّه فإنّها جماع کلّ خیر. از ترس خدا غافل مباش که سر چشمه نیکیهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1964 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بتقوى اللَّه عزّ و جلّ ما استطعت و اذکر اللَّه عند کلّ حجر و شجر، و إذا عملت سیّئه فأحدث عندها توبه: السّرّ بالسّرّ و العلانیه بالعلانیه. از ترس خدا غافل مباش و خدا را نزد هر سنگ و درخت یاد کن و اگر بدى کردى بهنگام آن توبه اى کن نهان بنهان و آشکار به آشکار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1965 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بحسن الخلق، فإنّ أحسن النّاس خلقا أحسنهم دینا. نیکخوئى کن که از مردم هر که نکوخوى تر دینش نکوتر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1966 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بحسن الخلق و طول الصّمت فو الّذی نفسی بیده ما تجمّل الخلائق بمثلهما. نیکخوئى کن و خموشى طولانى گزین، قسم بخدائى که جان من بدست اوست خلایق زینتى مانند آن ندارند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1967 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بحسن الکلام و بذل الطّعام. سخن نیک گوى و غذا بکسان ده »نهج الفصاحه حدیث شماره 0 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بالرّفق و إیّاک و العنف و الفحش. ملایمت کن و از خشونت و ناسزا بپرهیز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1969 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالتّواضع فإنّ التّواضع فی القلب و لا یؤذینّ مسلم مسلما. تواضع کنید که تواضع در دل است و مسلمان نباید مسلمان را آزار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1970 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالحزن فإنّه مصباح القلب أجیعوا أنفسکم و اظمئوها. با غم خو کنید که چراغ دل است خویشتن را گرسنه و تشنه دارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1971 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالرّمی فإنّه من خیر سعیکم. تیر اندازى کنید که از بهترین کوششهاى شماست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1972 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالزّبیب فإنّه یکثف المرّه و یذهب بالبلغم و یشدّ العصب و یذهب بالعیاء و یحسن الخلق و یطیب النّفس و یذهب بالهمّ. مویز خورید که صفرا را غلیظ کند و بلغم را ببرد و عصب را قوى کند و کند ذهنى را ببرد و خلق را نیکو کند و جان را پاک دارد و غم را ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1973 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالسّواک فإنّه مطیبه للفم مرضاه للرّبّ. مسواک کنید که مایه پاکیزگى دهان و رضاى خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1974 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالسّواک فنعم الشی ء السّواک یشدّ اللّثه و یذهب بالبخر و یصلح المعده و یزید فی درجات الجنّه و یرضی الرّبّ و یسخط الشّیطان. مسواک کنید که مسواک خوب چیزیست لثه را محکم کند و بوى دهان ببرد و معده را بصلاح آورد و درجات بهشت بیفزاید و پروردگار را خشنود کند و شیطان را بخشم آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1975 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالصّدق فإنّه مع البرّ و هما فی الجنّه و إیاکم و الکذب فإنّه مع الفجور و هما فی النّار و سلوا اللَّه الیقین و المعافاه فإنه لم یؤت أحد بعد الیقین خیرا من المعافاه و لا تحاسدوا و لا تباغضوا و لا تقاطعوا و کونوا عباد اللَّه إخوانا کما أمرکم اللَّه. راستى پیشه کنید که راستى قرین نیکیست و هر دو در بهشتند از دروغ بپرهیزید که دروغ با بد کاریست و هر دو در جهنمند. از خدا یقین و عافیت بخواهید که هیچ کس را بعد از یقین، بهتر از عافیت نداده اند، حسادت نورزید و دشمنى نکنید پیوند مبرید بندگان خدا، چنان که خدا فرمان داده برادران باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1976 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالصّدق، فإنّ الصّدق یهدی إلى البرّ و إنّ البرّ یهدی إلى الجنّه و ما یزال الرّجل یصدق و یتحرّی الصدق حتّى یکتب عند اللَّه صدّیقا و إیاکم و الکذب فإنّ الکذب یهدی إلى الفجور و إنّ الفجور یهدی إلى النّار و ما یزال الرّجل یکذب و یتحرّی الکذب حتّى یکتب عند اللَّه کذّابا. راستى پیشه کنید که راستى بسوى نیکى راهبر مى شود و نیکى بسوى جنت راهبر مى شود و مرد پیوسته راست گوید و راستى جوید تا نزد خدا راستى پیشه بقلم رود و از دروغگوئى بپرهیزید که دروغ بسوى بد کارى و بد کارى بسوى جهنم میکشاند و مرد پیوسته دروغ گوید و دروغ جوید تا نزد خدا دروغ پیشه بقلم رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1977 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالصدق فإنّه باب من أبواب الجنّه و إیّاکم و الکذب فإنّه باب من أبواب النّار. راستى پیشه کنید که راستى درى از درهاى بهشت است و از دروغگوئى بپرهیزید که دروغ از درهاى جهنمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1978 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالقرآن، فاتّخذوه إماما و قائدا فإنّه کلام ربّ العالمین الّذی هو منه و إلیه یعود، فآمنوا بمتشابهه و اعتبروا بأمثاله. با قرآن مانوس شوید و آن را پیشوا و رهبر خویش گیرید که قرآن گفتار خداى جهانیانست که از اوست و بسوى او باز میرود بمتشابه آن ایمان داشته باشید و از مثل هاى آن عبرت گیرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1979 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بالقناعه فإنّ القناعه مال لا ینفد. به قناعت خو کنید زیرا قناعت مالى است که تمام شدنى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1980 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم باصطناع المعروف فإنّه یمنع مصارع السّوء، و علیکم بصدقه السرّ فإنّها تطفی غضب اللَّه عزّ و جلّ. اعمال نیک انجام دهید که از سقوطهاى بد جلوگیرى میکند و صدقه نهان دهید که خشم خدا عز و جل را خاموش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1981 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم بقلّه الکلام و لا یستهوینّکم الشّیطان. سخن کمتر گوئید و شیطان مجذوبتان نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1982 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیکم من الأعمال بما تطیقون فإنّ اللَّه لا یملّ حتّى تملّوا. عبادت بقدر طاقت خود کنید که خدا ملول نشود تا شما ملول شوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1983 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علم لا ینفع کنز لا ینفق منه. علمى که سود ندهد گنجى است که از آن انفاق نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1984 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بالیأس ممّا فی أیدی النّاس. از آنچه در دست مردمست نومید باش »نهج الفصاحه حدیث شماره 1985 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) علیک بالرّفق فإنّ الرّفق لم یکن فی شی ء قطّ إلّا زانه و لا نزع من شی ء قطّ إلّا شانه. مدارا کن که مدارا در چیزى باشد آن را زینت دهد و در هر چه نباشد آن را خوار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1986 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عمل البرّ کلّه نصف العباده و الدعاء نصف فإذا أراد اللَّه تعالى بعبد خیرا انتحى قلبه للدّعاء. همه اعمال خیر یک نیمه عبادتست و دعا نیمه دیگر و چون خدا براى بنده اى خیر خواهد قلب او را بدعا متمایل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1987 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عمل الجنّه الصّدق و إذا صدق العبد برّ و إذا برّ أمن و إذا أمن دخل الجنّه، و عمل النّار الکذب و إذا کذب العبد فجر و إذا فجر کفر و إذا کفر دخل النّار. عمل بهشت راست گوئى است و چون بنده راست گوید نیکى کند و چون نیکى کند ایمن شود و چون ایمن شود ببهشت در آید و عمل جهنم دروغ است و چون بنده دروغ گوید بد کار شود و چون بدکار شود بکفر گراید و چون بکفر گراید بجهنم رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1988 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عمى القلب الضّلاله بعد الهدى کورى دل گمراهى پس از هدایتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1989 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عند اللَّه خزائن الخیر و الشّرّ مفاتیحها الرّجال، فطوبى لمن جعله اللَّه مفتاحا للخیر مغلاقا للشّرّ، و ویل لمن جعله اللَّه مفتاحا للشّرّ مغلاقا للخیر. خزینه هاى خیر و شر در نزد خداست و کلیدهاى آن مردانند خوشا آنکه خدایش کلید خیر و کلون شر کرده و واى بر آنکه خدایش کلید شر و کلون خیر کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1990 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عهد اللَّه تعالى أحقّ ما أدّى. پیمان خدا شایسته وفاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1991 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عوّدوا المرضى، و مروهم فلیدعوا لکم فإنّ دعوه المریض مستجابه و ذنبه مغفور. بیماران را عیادت کنید و بگوئیدشان که براى شما دعا کنند که دعاى بیمار مستجاب و گناه او آمرزیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1992 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عوّدوا المریض و اتّبعوا الجنائز تذکّرکم الآخره. بیمار را عیادت کنید و جنازه را مشایعت کنید که آخرت را بیاد شما آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1993 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عوّدوا قلوبکم التّرقّب و أکثروا التفکّر. دلهاى خویش را بمراقبت عادت دهید و اندیشه بسیار کنید »نهج الفصاحه حدیث شماره 1994 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عون العبد أخاه یوما خیر من اعتکافه شهرا. کمک یک روزه که کسى به برادر خود کند بهتر از اعتکاف یک ماهه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 0 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) عینان لا یمسّهما النّار أبدا: عین بکت من خشیه اللَّه و عین باتت تحرس فی سبیل اللَّه. دو چشم است که هرگز آتش بدان نرسد. چشمى که از ترس خدا گریسته و چشمى که شب را بحراست در راه خدا بسر برده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1996 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العالم أمین اللَّه فی الأرض. دانشمند امین خدا در زمین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 1997 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العالم و المتعلّم شریکان فی الخیر و سایر النّاس لا خیر فیهم. عالم و متعلم در خیر شریکند و سایر مردم خیرى ندارند »نهج الفصاحه حدیث شماره 1998 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العالم إذا أراد بعلمه وجه اللَّه تعالى هابه کلّ شی ء و إذا أراد أن یکثر به الکنوز هاب من کلّ شی ء. عالم اگر از علم خویش رضاى خدا خواهد همه چیز از او بترسد و اگر خواهد بوسیله آن گنجها بیندوزد از همه چیز بترسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 0 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العائد فی هبته کالکلب یعود فی قیئه. آنکه بخشیده خویش پس گیرد چون سگ است که قى کرده خویش بخورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 20009 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العباد عباد اللَّه، و البلاد بلاد اللَّه فمن أحیا من موات الأرض شیئا فهو له. بندگان بندگان خدایند و دیار دیار خداست و هر که چیزى از موات زمین را احیا کند متعلق باوست »نهج الفصاحه حدیث شماره 2001 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العالم و العلم فی الجنّه فإذا لم یعمل العالم بما یعلم کان العلم و العمل فی الجنّه و کان العالم فی النّار. عالم و علم در بهشتند اگر عالم بعلم خویش عمل نکند علم و عمل در بهشتند و عالم در جهنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2002 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العبد مع من أحبّ. هر کسى همسنگ چیزى است که دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2003 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العبد المطیع لوالدیه و لربّه فی أعلى علّیّین. کسى که مطیع پدر و مادر و پروردگار خویش باشد در اعلاى بهشت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2004 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العده دین، ویل لمن وعد ثمّ أخلف! ویل لمن وعد ثمّ أخلف! ویل لمن وعد ثمّ أخلف. وعده دادن چون دین بگردن گرفتن است، واى بر آنکه وعده دهد و تخلف کند، واى بر آنکه وعده دهد و تخلف کند، واى بر آنکه وعده دهد و تخلف کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2005 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العدل حسن و لکن فی الامراء أحسن، السّخاء حسن و لکن فی الأغنیاء أحسن، الورع حسن و لکن فی العلماء أحسن، الصّبر حسن و لکن فی الفقراء أحسن، التّوبه حسن و لکن فی الشّباب أحسن، الحیاء حسن و لکن فی النّساء أحسن. عدالت نیکست ولى از زمامداران نیکوتر است، سخاوت نیک است ولى از اغنیا نیکوتر است، تقوى نیکست ولى از علما نیکوتر است صبر نیکست ولى از فقرا نیکوتر است. توبه نیکست ولى از جوانان نیکوتر است شرم نیک است ولى از زنان نیکوتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2006 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العرف ینقطع فیما بین النّاس و لا ینقطع فیما بین اللَّه و بین من فعله. نکوئى میان مردم فراموش مى شود اما میان خدا و عامل نیکى فراموش نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2007 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العفاف زینه النّساء. عفت زینت زنانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2008 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العفو أحقّ ما عمل به. عفو شایسته ترین کاریست که کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2009 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العقل فی أمر الدّنیا مضرّه و العقل فی أمر الدّین مسرّه. عقل در کار دنیا مایه ضرر است و در کار دین مایه سرور. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2010 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العقل آلف مألوف. عقل الفت گیر است و الفت پذیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2011 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلماء ثلاثه: رجل عاش به النّاس و عاش بعلمه، و رجل عاش به النّاس و أهلک نفسه، و رجل عاش بعلمه و لم یعش به غیره. دانشوران سه قسمند مردى که مردم از او سود برند و او نیز از علم خود سود برد و مردى که مردم از او سود برند و خود را هلاک کند. و مردى که از علم خود سود برد و دیگرى از او سود نبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2012 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلماء أمناء اللَّه على خلقه. دانشوران امینان خدا بر خلق اویند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2013 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلماء مصابیح الأرض و خلفاء الأنبیاء و ورثتی و ورثه الأنبیاء. دانش وران چراغهاى زمین و جانشین پیغمبران و وارثان من و وارث پیغمبرانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2014 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلماء قاده و المتّقون ساده و مجالستهم زیاده. دانش وران پیشوایانند و پرهیزکاران سرورانند و مصاحبتشان مایه فزونى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2015 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم أفضل من العباده و ملاک الدّین الورع. علم از عبادت بهتر است و اساس دین ترس خداست. »نهج الفصاحه مجموعه کلمات قصار حضرت رسول ص، ص: ۵۸۱ »نهج الفصاحه حدیث شماره 2016 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم أفضل من العمل و خیر الأعمال أوسطها. علم از عبادت افضلست و بهترین عملها عملى است که معتدل تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2017 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم ثلاثه: کتاب ناطق و سنّه ماضیه و «لا أدری». علم سه چیز است کتاب گویا و سنت متبع و «نمیدانم». »نهج الفصاحه حدیث شماره 2018 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم حیاه الإسلام و عماد الإیمان و من علم علما أتم اللَّه له أجره و من تعلّم فعمل علّمه اللَّه ما لم یعلم. علم حیات اسلام و ستون ایمانست و هر که علمى بیاموزد خدا پاداش او را کامل کند و هر که تعلیم گیرد و عمل کند خدا آنچه نمى داند باو تعلیم دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2019 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم خزائن و مفتاحها السّؤال فسلوا یرحمکم اللَّه فإنّه یوجر فیه أربعه: السّائل و المعلّم و المستمع و المحبّ لهم. علم گنجینه هاست و کلید آن پرسش است بپرسید تا خدا بر شما رحمت آرد که خدا در کار علم چهار کس را پاداش مى دهد پرسنده و آموزگار و شنونده و کسى که دوستدار ایشانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2020 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم خلیل المؤمن و الحلم وزیره و العقل دلیله و العمل قائده و الرّفق والده و البرّ أخوه و الصّبر أمیر جنوده. علم دوست مؤمن و بردبارى وزیر او و عقل رهبر او و عمل سردار او و ملایمت پدر او و نیکى برادر او و صبر امیر سپاه اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2021 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم خیر من العمل و ملاک الدّین الورع و العالم من یعمل. علم از عبادت بهتر است و اساس دین ترس خداست و عالم حقیقى آنست که عمل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2022 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم علمان: فعلم فی القلب فذلک العلم النّافع، و علم على اللّسان فذلک حجّه اللَّه على ابن آدم. علم دو علم است علمى که در قلب است و علم نافع همین است و علمى است که بر زبانست و او حجت خدا بر فرزند آدمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2023 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم میراثی و میراث الأنبیاء من قبلی. علم میراث من و میراث پیغمبران پیش از منست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2024 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم و المال یستران کلّ عیب و الجهل و الفقر یکشفان کلّ عیب. علم و مال هر عیبى را بپوشاند و جهل و فقر هر عیبى را نمایان کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2025 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العلم لا یحلّ منعه. منع علم روا نیست »نهج الفصاحه حدیث شماره 2026 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العین حقّ و لو کان شی ء سابق القدر سبقته العین. چشم بد حق است اگر چیزى از تقدیر پیشى میگرفت چشم بد بودى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2027 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) العین حقّ یحضرها الشّیطان و حسد ابن آدم. چشم بد حق است شیطان و حسد بنى آدم آن را پدید مى آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2028 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) :: العینان تزنیان و الیدان تزنیان و الرّجلان تزنیان و الفرج یزنی. ::چشمان زنا میکنند و دستان زنا میکنند و پاها زنا میکنند و عورت نیز زنا میکند. ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 2029 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) غریبتان کلمه حکمه من سفیه فاقبلوها و کلمه سیّئه من حکیم فاغفروها. دو چیز عجیب است: سخن حکمت آمیز از سفیه، آن را بپذیرید و سخن بد از خردمند، آن را ببخشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2030 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) غسل الإناء و طهاره الفناء یورثان الغنى. شستن ظرفها و پاکیزگى حیاط مایه غناست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2031 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) غشیتکم سکرتان: سکره حبّ العیش و حبّ الجهل فعند ذلک لا تأمرون بالمعروف و لا تنهون عن المنکر دو مستى شما را خواهد گرفت مستى عیشدوستى و علاقه بنادانى در آن هنگام امر بمعروف و نهى از منکر نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2032 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) :: غطّ فخذک فإنّ فخذ الرّجل عوره. ::ران خویش بپوش که ران مرد عورت است. ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 2033 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) غفر اللَّه عزّ و جلّ لرجل أماط غصن شوک عن الطّریق ما تقدّم من ذنبه و ما تأخّر. مردى که شاخه تیغى از راه بردارد خدا گناهان کهنه و تازه او را بیامرزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2034 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) غفر لامرأه مومسه مرّت بکلب على رأس رکیّ یلهث کاد یقتله العطش فنزعت خفّها فأوثقته بخمارها فنزعت له من الماء فغفر لها بذلک. زن روسبى اى آمرزیده شد که بر سگى گذشت که بر لب چاهى از تشنگى نزدیک بمرگ بود، کفش خویش بکند و بسر پوش خویش بست و براى سگ آب بر آورد، براى همین آمرزیده شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2035 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) غیّروا الشّیب و لا تشبّهوا بالیهود. موى سپید را رنگ کنید و چون یهودان مشوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2036 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغدّ و الرّواح فی تعلیم العلم أفضل عند اللَّه من الجهاد. صبح و شب در کار تعلیم علم بسر بردن نزد خدا از جهاد بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2037 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغرباء فی الدّنیا أربعه:قرآن فی جوف ظالم، و مسجد فی نادی قوم لا یصلّى فیه، و مصحف فی بیت لا یقرأ فیه، و رجل صالح مع قوم سوء. غریبان جهان چهارند: قرآن در خاطر ستمگر، و مسجدى در ناحیه گروهى که در آن نماز نکنند، و مصحفى در خانه اى که نخوانند، و مرد پارسا با مردم بد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2038 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغضب من الشّیطان و الشّیطان خلق من النّار و الماء یطفی النّار فإذا غضب أحدکم فلیغتسل. خشم از شیطان است و شیطان از آتش است و آب آتش را خاموش میکند، وقتى یکیتان خشمگین شود غسل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2039 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغلّ و الحسد یأکلان الحسنات کما تأکل النّار الحطب. کینه و حسد اعمال خوب را میخورد چنان که آتش هیزم را میخورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2040 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغناء ینبت النّفاق فی القلب کما ینبت الماء الزّرع. تغنى نفاق را در قلب میرویاند چنان که آب زراعت را. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2041 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغنى الیأس عمّا فی أیدی النّاس و من مشى منکم إلى طمع فلیمش رویدا. کمال بى نیازى آنست که از آنچه در دست مردم است نومید باشى و هر کس از شما براه طمعى میرود آهسته رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2042 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغنم برکه. گوسفند مایه برکت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2043 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغیبه ذکرک أخاک بما یکره. غیبت آنست که برادر خود را بچیزى که دوست ندارد یاد کنى »نهج الفصاحه حدیث شماره 2044 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الغیره من الإیمان و المذاء من النّفاق. غیرتمندى از ایمانست و بى بندوبارى از نفاق. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2045 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فاعل الخیر خیر منه و فاعل الشّرّ شرّ منه. عامل خیر از خیر بهتر و عامل شر از شر بدتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2046 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرغ اللَّه عزّ و جلّ إلى کلّ عبد من أجله و رزقه و مضجعه و شقیّ أو سعید. خداى عز و جل مرگ و روزى و آرامگاه و بدبختى و نیکبختى هر بنده اى را از پیش معین کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2047 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرغ إلى ابن آدم من أربع الخلق و الخلق و الرّزق و الأجل. چهار چیز آدمیزاد از پیش معین است: صورت و سیرت و روزى و مرگ »نهج الفصاحه حدیث شماره 2048 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرغ اللَّه لکل عبد من عمله و أجله و مضجعه و رزقه لا یتعدّاهنّ أبدا. خدا عمل و اجل و آرامگاه و روزى هر بنده اى را از پیش معین کرده و هرگز از آن تجاوز نخواهد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2049 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضل الشّابّ العابد الّذی یعبد فی صباه على الشّیخ الّذی یعبد بعد ما کبرت سنّه کفضل المرسلین على سایر النّاس. فضیلت جوان عابد که از آغاز جوانى عبادت کند بر پیرى که وقتى سن بسیار یافت عبادت کند چون فضیلت پیغمبران بر سایر مردمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2050 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضل العلم أفضل من فضل العباده. فضیلت علم بیشتر از فضیلت عبادت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2051 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضل العالم على العابد کفضلی على أمّتی. فضیلت عالم بر عابد چون فضیلت منست بر امتم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2052 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضل العالم على العابد کفضلی على أدناکم إنّ اللَّه عزّ و جلّ و ملائکته و أهل السّموات و الأرضین حتّى النّمله فی جحرها و حتّى الحوت لیصلّون على معلّم النّاس الخیر. فضیلت عالم بر عابد چون فضیلت من بر پست ترین شماست، خداى عز و جل و فرشتگان او و اهل آسمانها و زمین ها حتى مورچه در سوراخ و حتى ماهى کسى را که نیکى بمردم آموزد دعا میکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2053 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضل العالم على العابد کفضل القمر لیله البدر على سائر الکواکب. فضیلت عالم بر عابد چون فضیلت ماه دو هفته بر سایر ستارگانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2054 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضل العالم على العابد سبعین درجه ما بین کلّ درجتین کما بین السّماء و الأرض. فضیلت عالم بر عابد هفتاد درجه است که فاصله هر دو درجه چون فاصله زمین و آسمانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2055 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضل العالم على غیره کفضل النّبیّ على امّته. فضیلت عالم بر غیر عالم چون فضیلت پیغمبر بر امت اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2056 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فضوح الدّنیا أهون من فضوح الآخره. رسوائى دنیا آسانتر از رسوائى آخرت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2057 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فقیه واحد أشدّ على الشّیطان من ألف عابد. تحمل یک فقیه براى شیطان از هزار عابد سخت تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2058 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فکره ساعه خیر من عباده ستّین سنه. ساعتى اندیشیدن بهتر از شصت سال عبادت کردنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2059 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فی الجنّه ما لا عین رأت و لا أذن سمعت و لا خطر على قلب بشر. در بهشت چیزها هست که نه چشمى دیده و نه گوشى شنیده و نه بر خاطر کسى گذشته. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2060 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فی السّواک ثمانیه خصال: یطیب الفم، و یشدّ اللّثه، و یجلو البصر، و یذهب البلغم، و یفرّح الملائکه، و یرضی الرّبّ، و یزید فی الحسنات، و یصحّ المعده. در مسواک کردن هشت فائده هست: دهان را پاکیزه کند، و لثه را محکم کند، و چشم را روشن کند، و بلغم ببرد، و فرشتگان را خوشحال کند، و پروردگار را خشنود کند، و اعمال خوب را بیفزاید، و معده را بصلاح آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2061 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الفاجر الرّاجی لرحمه اللَّه تعالى أقرب منها من العابد المقنط. بد کارى که برحمت خداى والا امید دارد از عابد مأیوس، بخدا نزدیکتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2062 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الفقر أمانه فمن کتمه کان عباده. فقر امانتى است و هر که آن را پوشیده دارد عبادتى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2063 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الفقر شین عند النّاس و زین عند اللَّه یوم القیامه. فقر پیش مردم زبونى است و روز قیامت پیش خدا زینتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2064 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قاربوا و سدّدوا ففی کلّ ما یصاب به المسلم کفّاره حتّى النّکبه ینکبها و الشّوکه یشاکها. دوستى کنید و بصلاح آئید مسلمان هر چه بیند کفاره اوست حتى مصیبتى که بدو رسد و خارى که در پایش خلد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2065 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قاضیان فی النار و قاض فی الجنّه: قاض عرف الحقّ فقضى به فهو فی الجنّه، و قاض عرف الحقّ فجار متعمّدا أو قضى بغیر علم فهما فی النّار. دو قاضى در جهنمد و قاضى اى در بهشتست: قاضى اى که حق را بشناسد و بدان حکم کند در بهشتست، و قاضى اى که حق را بشناسد و دانسته منحرف شود، یا ندانسته قضاوت کند هر دو در جهنم اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2066 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: من لم یرض بقضائی و لم یصبر على بلائی فلیلتمس ربّا سوای. خداى والا فرماید: هر که بقضاى من رضا ندهد و بر بلاى من صبر نکند خدائى جز من جوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2067 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: إذا همّ عبدی بحسنه و لم یعملها کتبتها له حسنه فإن عملها کتبتها له عشر حسنات إلى سبعمائه ضعف و إذا همّ بسیّئه و لم یعملها لم أکتبها علیه فإن عملها کتبتها علیه سیّئه واحده. خداى والا فرماید: وقتى بنده من کار نیکى اراده کند و نکند آن را یک کار نیک براى وى ثبت کنم و اگر بکند ده کار نیک تا هفتصد برابر ثبت کنم و وقتى کار بدى اراده کند و نکند بر عهده او ثبت نکنم و اگر بکند یک کار بد بر عهده او ثبت کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2068 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى، یؤذینی ابن آدم یسبّ الدّهر و أنا الدّهر بیدی الأمر أقلّب اللّیل و النّهار. خداى والا فرماید فرزند آدم مرا آزار میکند که بروزگار ناسزا میگوید، روزگار منم و کارها بدست منست و شب و روز را تغییر میدهم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2069 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: و من أظلم ممّن ذهب یخلق خلقا کخلقی؟ فلیخلقوا حبّه أو لیخلقوا ذرّه أو لیخلقوا شعیره. خداى والا فرماید ستمگرتر از آنکه خواهد مخلوقى چون مخلوق من بسازد کیست؟ اگر توانند دانه اى بسازند یا مورچه اى یا دانه جوى بسازند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2070 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: إذا تقرّب إلیّ العبد شبرا تقرّبت إلیه ذراعا و إذا تقرّب إلیّ ذراعا تقرّبت منه باعا و إذا أتانی مشیا أتیته هروله. خداى والا فرماید وقتى بنده یک وجب بمن نزدیک شود ذراعى بدو نزدیک شوم و چون ذراعى بمن نزدیک شود بیش از دو ذراع باو نزدیک شوم و اگر ملایم بسوى من آید بشتاب بسوى او شوم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2071 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: أنا أغنى الشّرکاء عن الشّرک و من عمل عملا أشرک فیه معی غیری ترکته و شرکه. خداى والا فرماید من از همه شریکان از شریک بى نیازترم و هر که غیر مرا با من در عبادت خود شریک کند وى را با شرکش رها کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2072 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: الکبریاء ردائی فمن نازعنی ردائی قصمته. خداى والا فرماید کبریا رداى من است و هر که مدعى رداى من شود درهمش شکنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2073 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: أحبّ ما تعبدنی به عبدی النّصح لی. خداى والا فرماید محبوبترین عبادتى که بنده براى من تواند کرد خلوص است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2074 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: إذا وجّهت إلى عبد من عبیدی مصیبه فی بدنه أو فی ولده أو فی ماله فاستقبله بصبر جمیل استحییت یوم القیامه أن أنصب له میزانا أو أنشر له دیوانا. خداى والا فرماید وقتى مصیبت تن یا فرزند یا مال، متوجه یکى از بندگان خویش کنم و او با صبر نیکو مصیبت را استقبال کند روز قیامت شرم دارم که میزانى براى او نصب کنم یا دفترى براى او پهن کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2075 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى أنا عند ظنّ عبدی بی إن ظنّ خیرا فله و إن ظنّ شرّا فله. خداى والا فرماید من با گمان بنده ام که بمن دارد قرینم. اگر نیکو گمان کند نیکى یابد و اگر بد گمان برد بد بیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2076 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى من علم أنّی ذو قدره على مغفره الذّنوب غفرت له و لا أبالی ما لم یشرک لی شیئا. خداى والا فرماید هر که یقین دارد که من قدرت آمرزش گناهان دارم بیامرزمش و مادام که چیزى را با من شریک نیارد مهم نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2077 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى أنا أکرم و أعظم عفوا من أن أستر على عبد مسلم فی الدّنیا ثمّ أفضحه بعد إذ سترته و لا أزال أغفر لعبدی ما استغفرنی. خداى والا فرماید عفو من گرامیتر و بزرگتر از آنست که در دنیا کار بنده مسلمانى را مستور دارم آنگاه از پس مستور داشتنش او را رسوا کنم، و مادام که بنده ام از من آمرزش خواهد او را خواهم آمرزید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2078 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى: و عزّتی و جلالی لا أجمع لعبدی أمنین و لا خوفین ان هو أمننی فی الدّنیا أخفته یوم أجمع عبادی و إن هو خافنی فی الدّنیا أمنته یوم أجمع عبادی. خداى والا فرماید بعزت و جلالم قسم که یک بنده را دو امنیت و دو ترس با هم ندهم اگر در دنیا از من ایمن است در روزى که بندگانم را فراهم کنم او را بترسانم و اگر در دنیا از من بترسد روزى که بندگانم را فراهم کنم ایمنش کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2079 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى یا ابن آدم ثلاثه: واحده لی و واحده لک و واحده بینی و بینک فأمّا الّتی لی فتعبدنی لا تشرک بی شیئا، و أمّا الّتی لک فما عملت من عمل جزیتک به فإن أغفر فأنا الغفور الرّحیم و أمّا الّتی بینی و بینک فعلیک الدّعاء و المسأله و على الاستجابه و العطاء. خداى والا فرماید اى فرزند آدم سه چیز هست یکى خاص من، یکى خاص تو، و یکى میان من و تو. اما آنکه خاص من است آنکه مرا بپرستى و چیزى را با من انباز نکنى اما آنچه خاص تو است هر چه عمل کنى سزاى تو دهم و اگر بیامرزم من آمرزگار رحیمم اما آنچه میان من و تو است از تو دعا کردن و خواستن و از من اجابت و عطا کردن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2080 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى من لا یدعونی أغضب علیه. خداى والا فرماید هر که مرا نخواهد بر او خشمگین شوم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2081 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال اللَّه تعالى یا ابن آدم تؤتى کلّ یوم برزقک و أنت تحزن و ینقص کلّ یوم من عمرک و أنت تفرح أنت فیما یکفیک و تطلب ما یطغیک لا بقلیل تقنع و لا من کثیر تشبع. خداى والا فرماید اى پسر آدم هر روز روزى تو دهند و غمگین باشى و هر روز از عمر تو کاسته شود و شادمانى کنى، آنچه ترا کفایت کند دارى و آنچه ترا بطغیان کشاند میطلبى نه بکم قانع شوى و نه با بسیار سیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2082 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال داود یا زارع السّیّئات أنت تحصد شوکها. داود فرمود اى که بدى کاشته اى خاران را درو خواهى کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2083 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قال داود إدخالک یدک فی فم التّنّین إلى أن تبلغ المرفق فیقصمها خیر لک من أن تسأل من لم یکن له شی ء ثمّ کان. داود فرمود اگر دست خویش را تا مرفق بکام اژدر کنى که آن را در هم شکند بهتر است تا از تازه بدوران رسیده چیزى بخواهى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2084 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قتال المسلم کفر و سبابه فسوق و لا تحلّ لمسلم أن یهجر أخاه فوق ثلاثه أیّام. جنگ با مسلمان کفر است و ناسزا گفتنش گناه است و روا نیست که مسلمانى بیش از سه روز با برادر خود قهر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2085 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قد أفلح من أخلص قلبه للإیمان و جعل قلبه سلیما و لسانه صادقا و نفسه مطمئنّه و خلیقته مستقیمه و أذنه مستمعه و عینه ناظره. هر که ایمان قلبش خالص باشد و قلب خویش سالم و زبان خویش راستگو و جان خویش آرام و خوى خویش مستقیم و گوش خویش شنوا و چشم خویش نگران کند. رستگار شود »نهج الفصاحه حدیث شماره 2086 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قد أفلح من رزق لبّا. هر که را خرد داده اند رستگارى یافته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2087 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قرض الشّی ء خیر من صدقته. چیزى را بقرض بدهى بهتر از آنست که بصدقه بدهى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2088 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قرض مرّتین خیر من صدقه مرّه. دو بار قرض دادن بهتر از یک بار صدقه دادن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2089 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قسم من اللَّه تعالى لا یدخل الجنّه بخیل. قسم خداست که بخیلى وارد بهشت نمى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2090 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قل اللّهمّ اجعل سریرتی خیرا من علانیتی و اجعل علانیتی صالحه اللّهمّ إنّی أسألک من صالح ما تؤتی النّاس من المال و الأهل و الولد غیر الضّالّ و لا المضلّ. بگو خدایا نهان مرا از عیانم بهتر کن و عیانم را شایسته کن، خدایا از آنچه بمردم عنایت میکنى از مال و زن و فرزند از نوع شایسته آن که نه گمراه باشد و نه گمراه کن از تو میخواهم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2091 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قل اللّهمّ إنّی أسألک نفسا مطمئنّه تؤمن بلقائک و ترضى بقضائک و تقنع بعطائک. بگو خدایا جان مطمئنى از تو میخواهم که بمعاد ایمان داشته باشد و بقضاى تو رضا دهد و بعطاى تو قناعت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2092 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلب الشّیخ شابّ على حبّ اثنتین: حبّ العیش و المال. دل پیر بر محبت دو چیز جوان است حب حیات و مال. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2093 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلب شاکر و لسان ذاکر و زوجه صالحه تعینک على أمر دنیاک و دینک خیر ما اکتنز النّاس. دلى شکرگزار و زبانى ذکر- گوى و زنى پارسا که ترا در کار دنیا و دینت اعانت کند بهترین چیزى است که مردم ذخیره کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2094 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلب لیس فیه شی ء من الحکمه کبیت خرب فتعلّموا و علّموا و تفقّهوا و لا تموتوا جهّالا فإنّ اللَّه لا یعذر على الجهل. دلى که نشانى از خرد در آن نباشد چون خانه خراب است پس تعلیم گیرید و تعلیم دهید و فقه آموزید و بر جهل نمیرید که خدا از جهل نمیگذرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2095 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلیل الفقه خیر من کثیر العباده و کفى بالمرء فقها إذا عبد اللَّه و کفى بالمرء جهلا إذا أعجب برأیه و إنّما النّاس رجلان مؤمن و جاهل فلا تؤذ المؤمن و لا تجاوز الجاهل. اندکى دانش بهتر از عبادت بسیار دانش مرد همین بس که خدا را پرستد و نادانى مرد همین بس که دلبسته راى خویش باشد، مردم دو گونه اند مؤمن و جاهل، مؤمن را میازار و بر جاهل تعدى مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2096 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلیل التّوفیق خیر من کثیر العقل و العقل فی أمر الدّنیا مضرّه و العقل فی أمر الدّین مسرّه. اندکى توفیق به از عقل بسیار، عقل در کار دنیا مایه خسارت است و در کار دین مایه مسرف. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2097 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلیل العمل ینفع مع العلم و کثیر العمل لا ینفع مع الجهل. عمل اندک با علم سودمند افتد و عمل بسیار با جهل سود ندهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2098 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلیل تؤدّی شکره خیر من کثیر لا تطیقه. اندکى که شکر آن توان گزاشت بهتر از بسیارى که تاب آن نتوانى داشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2099 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قلّه العیال أحد الیسارین. نانخور کم داشتن یکى از طرق توانگر بودن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2100 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قل الحقّ و إن کان مرّا. حق را بگو و گرچه تلخ باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2101 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قولوا خیرا تغنموا و اسکتوا عن شرّ تسلموا. خیرى گوئید تا بهره برید و از شر خاموش مانید تا بسلامت روید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2102 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قوام المرء عقله و لا دین لمن لا عقل له. اعتبار مرد بعقل اوست و هر که عقل ندارد دین ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2103 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قوا بأموالکم عن أعراضکم. آبرویتان را بوسیله اموالتان حفظ کنید »نهج الفصاحه حدیث شماره 2104 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قیّدوا العلم بالکتاب. علم را بنوشتن در بند کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2105 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قیّدها و توکّل. شتر ببند و توکل کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2106 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) القبر أوّل منزل من منازل الآخره. قبر نخستین منزل از منزلهاى آخرت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2107 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) القرآن هو الدّواء. قرآن دواست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2108 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) القرآن غنى لا فقر بعده و لا غنى دونه. قرآن غنائیست که پس از آن فقرى نیست و غنائى جز آن نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2109 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) القلب ملک و له جنود فإذا صلح الملک صلحت جنوده و إذا فسد الملک فسدت جنوده. دل پادشاهى است که سپاهیان دارد و چون شاه بصلاح آید سپاهیانش بصلاح گرایند و چون شاه فاسد شود سپاهیانش فاسد شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2110 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) القناعه مال لا ینفد. قناعت مالى است که تمام نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2111 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کاتم العلم یلعنه کلّ شی ء حتّى الحوت فی البحر و الطّیر فی السّماء. همه چیز حتى ماهى دریا و مرغ هوا نهان کننده علم را لعنت کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2112 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کاد الحلیم أن یکون نبیّا. نزدیک بود که شخص بردبار پیمبر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2113 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کاد الفقر أن یکون کفرا. بیم آنست که فقر بکفر انجامد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2114 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کاد الحسد أن یغلب القدر. بیم آنست که چشم زخم بر تقدیر غالب شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2115 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کأنّ الحقّ فیها على غیرنا وجب و کأنّ الموت فیها على غیرنا کتب و کأنّ الّذین یشیّع من الأموات سفر عمّا قلیل إلینا عائدون نبوء أجداثهم و نأکل تراثهم کأنا مخلّدون بعدهم قد نسینا کلّ واعظه و أمنّا کلّ جائحه. گوئى در این دنیا حق بر غیر ما واجب است و گوئى در این دنیا مرگ بر غیر ما مقرر است و بذله گوئى آن مردگان که مشایعتشان کنند مسافرانند که بزودى بسوى ما بازمى گردند تنشان را در گور میکنیم و میراثشان را میخوریم گوئى ما پس از آنها جاودانیم هر اندرزى را فراموش کرده ایم و از هر حادثه اى در امانیم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2116 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کان رجل یداین النّاس فکان یقول لفتاه إذا أتیت معسرا فتجاوز عنه لعلّ اللَّه أن یتجاوز عنّا فلقی اللَّه فتجاوز عنه. مردى بود که با مردم معامله داشت و بخدمتگزار خود میگفت چون بتنگدستى برخوردى از او در گذر شاید خدا از ما درگذرد سپس بپیشگاه خدا رفت و خدا از او در گذشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2117 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کان على الطّریق غصن شجره یؤذى النّاس فأماطها رجل فادخل الجنّه. شاخه درختى در راه بود که مردم را آزار مى داد مردى آن را دور کرد و ببهشتش بردند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2118 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کبر مقتا عند اللَّه الأکل من غیر جوع و النّوم من غیر سهر و الضّحک من غیر عجب خوردن بى گرسنگى و خواب بدون خستگى و خنده بى شگفت نزد خدا بسختى منفور است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2119 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کبرت خیانه أن تحدّث أخاک حدیثا هو لک به مصدّق و أنت له کاذب. خیانتى بزرگ است که ببرادر خویش سخنى گوئى که راستگویت شمارد و تو دروغگو باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2120 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کتب اللَّه تعالى مقادیر الخلائق قبل أن یخلق السّموات و الأرض بخمسین ألف سنه و عرشه على الماء. خداى والا تقدیر خلایق را پنجاه هزار سال پیش از آنکه آسمانها و زمین را بیافریند ثبت کرد و عرش وى بر آب بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2121 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) :: کتب على ابن آدم نصیبه من الزّنا مدرک ذلک لا محاله: فالعینان زناهما النّظر، و الاذنان زناهما الاستماع، و اللّسان زناه الکلام، و الید زناها البطش، و الرّجل زناها الخطا، و القلب یهوی و یتمنّى و یصدق ذلک الفرج أو یکذبه. ::بر فرزند آدم سهم وى از زنا مقرر است که ناچار مرتکب بشود زناى چشمان نگاه است و زناى گوشها سماع است و زناى زبان سخن است و زناى دست تعدى است و زناى پاها رفتن است، قلب هوس کند و آرزو کند و عورت عمل کند یا نکند. ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 2122 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کثره الضّحک تمیت القلب. خنده بسیار دل را بمیراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2123 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کرم المرء دینه و مروّته عقله و حسبه خلقه. کرامت مرد بدین اوست و مروت وى بعقل اوست و شرف وى باخلاق اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2124 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کرم الکتاب ختمه. اعتبار نامه بمهر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2125 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالدّهر واعظا و بالموت مفرّقا. چه آموزگاریست روزگار و چه جماعت پراکنى است مرگ. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2126 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء إثما أن یضیع من یقوت. گناهکارى مرد همین بسکه عیال خویش را بى تکلیف گذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2127 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء علما أن یخشى اللَّه و کفى بالمرء جهلا أن یعجب بنفسه. در علم مرد همین بس که از خدا ترسد و جهل مرد همین بس که مفتون خویش باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2128 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء فقها إذا عبد اللَّه و کفى بالمرء جهلا إذا أعجب برأیه. دانش مرد همین بس که خدا را پرستد و نادانى مرد همین بسکه دلبسته رأى خویش باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2129 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء کذبا أن یحدّث لکلّ ما سمع. دروغگوئى مرد همین بس که هر چه بشنود بگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2130 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء شرّا أن یشار إلیه بالأصابع. بدى مرد همین بسکه انگشت نما باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2131 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء من الکذب أن یحدّث بکلّ ما سمع و کفى بالمرء من الشّحّ أن یقول آخذ حقی لا أترک منه شیئا. دروغگوئى مرد همین بس که هر چه بشنود بگوید و بخل مرد همین بس که گوید حق خویش را میگیرم و از چیزى نمیگذرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2132 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالموت واعظا و کفى بالیقین غنى. چه پند آموزیست مرگ و چه غنائیست ایمان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2133 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالموت مزّهدا فی الدّنیا و مرغبا فی الآخره. چه وسیله اى است مرگ براى بى رغبتى بدنیا و رغبت بآخرت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2134 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء سعاده أن یوثق به فی أمر دینه و دنیاه. خوشبختى مرد همین بس که در کار دین و دنیایش بر او اعتماد کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2135 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء إثما أن یحدّث بکلّ ما یسمع. گناه مرد همین بس که هر چه میشنود بگوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2136 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى إثما أن تحبس عمّن تملک قوته. همین گناه بس که غذا از بنده خویش منع کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2137 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بک إثما أن لا تزال مخاصما. همین گناه ترا بس که پیوسته در حال مخاصمه باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2138 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء نصرا أن ینظر إلى عدوّه فی معاصی اللَّه. براى فیروزى مرد همین بس که دشمن خویش را در معاصى خدا ببیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2139 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالرّجل إثما أن یکون بذیّا فاحشا بخیلا. گناه مرد همین بس که بدزبان و بدکار و بخیل باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2140 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفى بالمرء إثما أن یشار إلیه بالأصابع إن کان خیرا فهى مزلّه إلّا من رحم اللَّه تعالى و إن کان شرّا فهو شرّ. براى مرد همین گناه بس که انگشت نما باشد اگر بخیر باشد لغزش است مگر آنکه خدایش رحم کند و اگر بشر باشد که شریست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2141 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفّاره الذّنب النّدامه و لو لم تذنبوا لأتى اللَّه بقوم یذنبون لیغفر لهم. کفاره گناه پشیمانى است اگر شما گناه نمیکردید خدا مردمى پدید مى آورد که گناه کنند تا بیامرزدشان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2142 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفاره من اغتبت أن تستغفر له. کفاره کسى که عیب وى کرده اى اینست که براى او آمرزش بخواهى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2143 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کفّ شرّک عن النّاس فإنّها صدقه منک على نفسک. شر خویش را از مردم کوتاه کن که این صدقه ایست که بخویشتن مى دهى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2144 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلام ابن آدم کلّه علیه لا له إلّا أمرا بمعروف أو نهیا عن منکر أو ذکر اللَّه تعالى. گفتار فرزند آدم بضرر اوست نه بنفع او مگر امر بمعروفى یا نهی از منکرى یا ذکر خداى والا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2145 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلمه الحکمه ضالّه کلّ حکیم. گفتار حکمت آمیز گمشده هر خردمندیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2146 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ معروف صدقه. هر کار نیکى صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2146 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ صاحب علم غرثان إلى علم. هر دانشمندى گرسنه علم دیگر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2147 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ شی ء بقدر حتّى العجز و الکیس. هر چیزى مقرر است حتى ناتوانى و هوش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2148 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ بنی آدم خطّاء و خیر الخطّائین التّوابین. همه فرزندان آدم خطا کارند و بهترین خطاکاران توبه گرانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2149 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ خلّه یطبع علیها المؤمن إلّا الخیانه و الکذب. مؤمن هر صفتى تواند داشت مگر خیانت و دروغ. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2150 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ ذنب عسى اللَّه أن یغفره إلّا من مات مشرکا أو قتل مؤمنا متعمّدا. هر گناهى را شاید خدا ببخشد مگر کسى که مشرک مرده یا مؤمنى را بعمد کشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2151 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ ذی مال أحقّ بما له یصنع به ما یشاء. هر صاحب مالى بمال خویش شایسته تر است که با آن هر چه خواهد کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2152 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ شی ء ینقص إلّا الشّرّ فإنّه یزداد فیه. هر چیزى کاسته شود بجز شر که فزونى گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2153 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ شی ء فضل عن ظلّ بیت و جلف الخبز و ثوب یواری عوره الرّجل و الماء لم یکن لابن آدم فیه حقّ. آدمیزاد بیشتر از سایه خانه اى و خشک نانى و جامه اى که عورت مرد بپوشاند و آب حق ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2154 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ شی ء ساء المؤمن فهو مصیبه. هر چه مؤمن را از آن بد آید مصیبت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2155 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ عین زانیه و المرأه إذا استعطرت فمرّت بالمجلس فهى زانیه. هر چشمى زناکار است و زن وقتى خشبو شود و بر انجمنى بگذرد زناکار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2157 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ قرض صدقه. هر قرضى صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2158 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ امرئ حسیب نفسه. هر کس حسابگر خویشتنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2159 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ مشکل حرام و لیس فی الدّین مشکل. هر عمل مشکلى حرامست و در دین مشکل نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2160 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ ما هو آت قریب. هر چه آمد نیست نزدیک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2161 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ المسلم على المسلم حرام: دمه و عرضه و ماله. همه چیز مسلمان خون و آبرو و مال او بر مسلمان حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2162 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّکم راع و کلّکم مسئول عن رعیّته. همه شما رعایتگرید و همتان در باره رعیت خویش مسئولید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2163 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ الذّنوب یؤخّر اللَّه تعالى ما شاء منها إلى یوم القیامه إلّا عقوق الوالدین فإنّ اللَّه یعجّله لصاحبه فی الحیاه الدّنیا قبل الممات. خداى والا، از همه گناهان هر چه را خواهد تا روز رستاخیز مؤخر دارد مگر نارضائى پدر و مادر که خدا سزاى آن را در زندگى دنیا پیش از مرگ دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2164 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ الکذب یکتب على ابن آدم إلّا ثلاث: الرّجل یکذب فی الحرب فإنّ الحرب خدعه، و الرّجل یکذب المرأه فیرضیها، و الرّجل یکذب بین إثنین لیصلح بینهما. همه دروغها بر فرزند آدم ثبت شود مگر سه دروغ مرد در جنگ دروغ گوید که جنگ خدعه کردن است و مرد بزن دروغ گوید که او را خشنود کند و مرد با دو کس دروغ گوید که میانشان اصلاح دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2165 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ المسلم على المسلم حرام: ماله و عرضه و دمه، حسب امرئ من الشّرّ أن یحقّر أخاه المسلم. همه چیز مسلمان، از مال و آبرو و خونش بر مسلمان حرامست، براى مرد همین شر بس که برادر مسلمان خویش را تحقیر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2166 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ أمّتی معافى إلّا المجاهرین و إنّ من الجهار أن یعمل الرّجل باللّیل عملا ثمّ یصبح و قد ستره اللَّه تعالى فیقول عملت البارحه کذا و کذا و قد بات یستره ربّه و یصبح یکشف ستر اللَّه عنه. همه امت من بخشوده اند مگر تظاهر کنان (بفسق)، از جمله تظاهر اینست که مرد بشب عملى کند و بصبح، با آنکه خدا عمل او را مستور داشته گوید شب گذشته چنان و چنان کردم، پروردگارش بشب مستورش داشته و بروز پرده خدا را از خویش برمى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2167 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ علم وبال یوم القیامه إلّا من عمل به. همه علم ها روز قیامت وبال است مگر علمى که بدان عمل کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2168 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ بنی آدم حسود و لا یضرّ حاسدا حسده ما لم یتکلّم باللّسان أو یعمل بالید. همه فرزندان آدم حسودند و حسد حسود مادام که بزبان از آن سخن نگوید و بدست عملى نکند زیانش نمى زند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2169 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ قرض جرّ ضعفه فهو ربا. هر قرضى که دو برابر خویش آرد ربا است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2170 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ موذ فی النّار. هر آزارگرى در جهنم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2171 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ معروف صنعته إلى غنى أو فقیر فهى صدقه. هر کار خیر که در باره ثروتمند یا فقیرى کنى، صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2172 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ معروف صدقه و ما أنفق المسلم من نفقه على نفسه و أهله کتب له بها صدقه و ما وقى به المرء المسلم عرضه کتب له به صدقه. هر کار نیکى صدقه است و هر چه مسلمان بر خویش و کسان خویش خرج کند در قبال آن براى او صدقه اى نویسند و هر چه مسلمان بوسیله آن آبروى خویش محفوظ دارد در قبال آن برایش صدقه اى نویسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2173 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ نعیم زائل إلّا نعیم أهل الجنّه و کلّ هم منقطع إلّا همّ أهل النّار. هر نعمتى زایل شد نیست مگر نعمت بهشتیان و هر غمى قطع شدنیست مگر غم جهنمیان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2174 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ نفس تحشر على هواها، فمن هوى الکفره فهو مع الکفره و لا ینفعه عمله شیئا. هر کسى را با دلبستگیش محشور کنند، هر که بکافران دلبسته باشد با کافران است و عملش سودش ندهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2175 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ ذی نعمه محسود إلّا صاحب التّواضع. هر که نعمتى دارد بمعرض حسد است مگر آنکه تواضع دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2176 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّ نفس من بنی آدم سیّد فالرّجل سیّد أهله، و المرأه سیّده بیتها. هر یک از فرزندان آدم فرمان روائیست مرد فرمانرواى کسان خویش است و زن فرمانرواى خانه خویش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2177 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلّما طال عمر المسلم کان له خیر. عمر مسلمان هر چه دراز شود خیر اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2178 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلوا الزّیت و أدهنوا به فإنّه من شجره مبارکه. زیتون خورید و با آن روغن کارى کنید که از درخت مبارک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2179 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلوا جمیعا و لا تفرّقوا فإنّ طعام الواحد یکفى الأثنین و طعام الأثنین یکفى الثّلاثه و الأربعه کلوا جمیعا و لا تفرّقوا فإنّ البرکه مع الجماعه. با هم غذا خورید و پراکنده مشوید که غذاى یکى براى دو تن کافى است و غذاى دو تن براى سه تن و چهار تن کافى است، با هم غذا خورید و پراکنده مشوید که برکت قرین جماعت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2180 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کلوا و اشربوا و تصدّقوا و ألبسوا فی غیر إسراف و لا مخیله. بخورید و بنوشید و صدقه دهید و بپوشید بى اسراف اسراف و تکبر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2181 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کما تکونوا یولّى علیکم. چنان که هستید بر شما حکومت کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2182 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کما لا یجتنى من الشّوک العنب کذلک لا ینزل الفجّار منازل الأبرار فاسلکوا أیّ طریق شئتم فأیّ طریق سلکتم وردتم على أهله. چنان که از خار انگور نتوان چید بدکاران نیز بمقامات نکوکاران در نیایند بهر راه که خواهید روید که از هر راه روید بر اهل آن وارد میشوند »نهج الفصاحه حدیث شماره 2183 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کم من مستقبل یوما لا یستکمله و منتظر غدا لا یبلغه. بسا کسا به روزى برسد که آن را بسر نبرد و انتظار فردائى برد که بدان نرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2184 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کم من عاقل و هو حقیر عند النّاس ذمیم المنظر ینجو غدا و کم من ظریف اللّسان جمیل المنظر عظیم الشأن هالک غدا فی القیامه. بسا عاقل که پیش مردم حقیر است و منظرى زشت دارد و فردا نجات یابد و بسا خوشزبان زیبا منظر بزرگ شأن که فردا در قیامت هلاک شدنیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2185 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کن فی الدّنیا کأنّک غریب أو عابر سبیل وعد نفسک من أصحاب القبور. در دنیا چنان باش که گوئى غریبى یا رهگذر و خویشتن را از اهل قبور شمار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2186 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کن ورعا تکن أعبد النّاس و کن قنعا تکن أشکر النّاس و أحبّ للنّاس ما تحبّ لنفسک تکن مؤمنا و أحسن مجاوره من جاورک تکن مسلما و أقلّ الضّحک فإنّ کثره الضّحک تمیت القلب. پرهیزکار باش تا عابدتر از همه باشى، قانع باش تا شکرگزارتر از همه باشى، هر چه براى خویش خواهى براى مردم بخواه تا مؤمن باشى و با مجاوران خویش نیکو مجاورت کن تا مسلمان باشى و خنده کمتر کن که خنده بسیار دل را بمیراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2187 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کونوا فی الدّنیا أضیافا، و اتّخذوا المساجد بیوتا، عوّدوا قلوبکم الرّقّه و أکثروا التّفکر و البکاء و لا تختلفنّ بکم الأهواء تبنون ما لا تسکنون و تجمعون ما لا تأکلون و تأملون ما لا تدرکون. در دنیا چون میهمانان باشید و مسجدها را خانه کنید دلها را برقت عادت دهید و اندیشه و گریه بسیار کنید و هوسها شما را از راه نبرد بناها مى سازید که در آن ساکن نمیشوید و چیزها فراهم میکنید که نمیخورید و امیدها دارید که بدان نمیرسید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2188 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) کیف یقدّس اللَّه أمّه لا یؤخذ من شدیدهم لضعیفهم؟ خداوند مردمى را که حق ضعیفان را از نیرومندشان نگیرند چگونه تقدیس کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2189 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکاسب من یده خلیل اللَّه. کسى که بدست خویش کسب کند دوست خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2190 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکبر من بطر الحقّ و غمط النّاس. تکبر نتیجه بى اعتنائى به حق و تحقیر مردم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2191 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکذب کلّه إثم إلّا ما نفع به مسلم. دروغ همه اش گناه است مگر دروغى که مسلمانى را سود دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2192 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکذب یسوّد الوجه و النمیمه عذاب القبر. دروغ مایه روسیاهى است و سخن چینى موجب عذاب قبر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2193 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکرم التّقوى، و الشّرف التّواضع و الیقین الغنى. کرامت بپرهیزکارى است و شرف بتواضع و بى نیازى بیقین. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2194 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکلمه الحکمه ضالّه المؤمن فحیث وجدها فهو أحقّ بها. سخن حکمت آمیز گمشده مؤمن است و هر کجا بیابدش بدان شایسته تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2195 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکلمه الطّیّبه صدقه. سخن نیکو صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2196 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الکیّس من دان نفسه و عمل لما بعد الموت و العاجز من اتّبع نفسه هواها و تمنّى على اللَّه الأمانی. هوشیار آن است که بر خویش مسلط است و براى پس از مرگ عمل کند و ناتوان آنست که هوسهاى خویش را تبعیت کند و از خدا آرزوهاى بسیار دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2197 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للَّه أشدّ فرحا بتوبه عبده من أحدکم إذا وجد بعیره قد أضلّه بأرض فلاه. خداوند از توبه بنده خویش، بیشتر از آن خرسند مى شود که یکى از شما شترى را که در بیابانى گم کرده است بیابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2198 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للَّه أفرح بتوبه عبده من العقیم الوالد، و من الضّال الواجد، و من الظّمآن الوارد. خداوند از توبه بنده خویش بیش از عقیمى که بزاید و گم کرده اى که بیابد و تشنه اى بآب درآید خرسند است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2199 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للَّه أفرح بتوبه التّائب من الظّمآن الوارد، و من العقیم الوالد، و من الضّال الواجد فمن تاب إلى اللَّه توبه نصوحا أنسى اللَّه حافظیه و جوارحه و بقاع الأرض کلّها خطایاهو ذنوبه. خداوند از توبه توبه گذار بیشتر از تشنه اى که بآب در آید و عقیمى که بزاید و گم کرده اى که بیابد خوشحال مى شود هر کس بخدا از روى خلوص توبه برد، خداوند خطاها و گناهان وى را از یاد دو فرشته نگهبان و اعضاى وى و همه نقاط زمین ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2200 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للَّه أقدر علیک منک علیه. قدرت خدا بر تو از قدرت تو بر او بیشتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2201 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأنا أشدّ علیکم خوفا من النّعم منّی من الذّنوب ألا أنّ النّعم الّتی لا تشکر هى الحتف القاضی. من در باره شما از نعمتها بیشتر از گناهان بیمناکم بدانید که نعمت هائى که شکر آن نگزارند هلاک قطعى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2202 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأنا من فتنه السّرّاء أخوف علیکم من فتنه الضّرّاء، إنّکم ابتلیتم بفتنه الضّرّاء فصبرتم و إنّ الدّنیا حلوه خضره. من در باره شما از فتنه گشایش بیش از فتنه تنگ دستى بیم دارم شما بفتنه تنگدستى مبتلا شدید و صبر کردید حقا که دنیا شیرین و دلفریب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2203 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن أطعم أخا فی اللَّه مسلما لقمه أحبّ إلیّ من أن أتصدّق بدرهم و لأن أعطی أخافی اللَّه مسلما درهما أحبّ إلیّ من أن أتصدّق بعشره و لأن أعطیه عشره أحبّ إلیّ من أن أعتق رقبه. این که در راه خدا لقمه اى ببرادر مسلمانى بخورانم نزد من محبوب تر است تا درهمى صدقه دهم و این که در راه خدا درهمى ببنده مسلمانى ببخشم نزد من محبوب تر است تا ده درهم صدقه کنم و این که ده درهم ببخشم پیش من محبوب تر است که بنده اى آزاد کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2204 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن أعین أخی المؤمن على حاجته أحبّ إلیّ من صیام شهر و اعتکاف فی المسجد الحرام. اینکه برادر مؤمن خویش را بر حاجت وى اعانت کنم پیش من از یکماه روزه و اعتکافى در مسجد الحرام محبوب تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2205 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن أکون فی شدّه أتوقّع بعدها رخاء أحبّ إلیّ من أن أکون فی رخاء أتوقّع بعده شدّه. این که در سختى باشم و از پى آن امید و آسایش داشته باشم پیش من محبوب تر است تا در آسایشى باشم که از پى آن منتظر سختى باشم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2206 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن تصلّی المرأه فی بیتها خیر لها من أن تصلّی فی حجرتها، و لأن تصلّی فی حجرتها خیر من أن تصلّی فی الدّار، و لأن تصلّی فی الدّار خیر لها من أن تصلّی فی المسجد اینکه زن در اطاق خویش نماز کند براى او بهتر است تا در ایوان خویش نماز کند و اینکه در ایوان خویش نماز کند بهتر است تا در صحن خانه نماز کند و این که در صحن خانه نماز کند براى وى بهتر است تا در مسجد نماز کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2207 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یأخذ أحدکم حبله ثمّ یغدوا إلى الجبل فیحتطب فیبیع فیأکل و یتصدّق خیر له من أن یسأل النّاس. اینکه یکى از شما ریسمان خویش بر گیرد و بکوه رود و هیزم فراهم آرد و بفروشد و بخورد و صدقه کند براى وى بهتر است که از مردم بخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2208 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یؤدّب رجل ولده خیر له من أن یتصدّق بصاع. اینکه مردى فرزند خویش را ادب کند براى وى بهتر است از پیمانه اى صدقه کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2209 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یتصدّق المرء فی حیاته بدرهم خیر له من أن یتصدّق بمائه عند موته. اینکه مردى در زندگى خویش درهمى صدقه کند براى وى بهتر است تا صد درهم هنگام مرگش صدقه کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2210 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یجعل أحدکم فی فیه ترابا خیر له من أن یجعل فی فیه ما حرّم اللَّه. اینکه یکى از شما خاکى در دهان خویش نهد براى وى بهتر است تا چیزى را که خدا حرام کرده در دهان خود نهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2211 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یزنی الرّجل بعشره نسوه خیر له من أن یزنی بامرأه جاره، و لأن یسرق الرّجل من عشره أبیات أیسر له من أن یسرق من بیت جاره. اینکه مرد باده زن زنا کند گناه آن کمتر است تا با زن همسایه خویش زنا کند و این که مرد از ده خانه دزدى کند براى وى آسان است تا از خانه همسایه خویش بدزدد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2212 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یطعن فی رأس أحدکم بمخیط من حدید خیر له من أن یمسّ امرأه لا تحلّ له. اینکه با سوزن آهنین بسر یکى از شما زنند براى وى بهتر است تا بزنى که بر وى حلال نیست دست بزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2213 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یلبس أحدکم ثوبا من رقاع شتّى خیر له من أن یأخذ من غیره ما لیس عنده اینکه یکى از شما جامه اى از وصله هاى مختلف پوشد براى وى بهتر است که آنچه ندارد از د̚Ϙљɠبگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2214 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یمتلی جوف رجل قیحا خیر له من أن یمتلی شعرا. این که اندرون مردى از چرک پر شود براى وى بهتر است تا از شعر پر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2215 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لأن یهدی اللَّه على یدیک رجلا خیر لک ممّا طلعت علیه الشّمس و غربت. اینکه خدا بدست تو مردى را هدایت کند براى تو از همه چیزهائى که خورشید بر آن تو طلوع و غروب میکند بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2216 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیردّنّ الحقوق إلى أهلها یوم القیامه حتّى یقاد للشّاه الجلحاء من الشّاه القرناء تنطحها. روز قیامت حقوق کسان را باز پس دهند تا آنجا که از بز شاخدار که بز بیشاخ را شاخ زده تقاص کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2217 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لتأمرنّ بالمعروف و لتنهونّ عن المنکر أو لیسلّطنّ اللَّه علیکم شرارکم فیدعو خیارکم فلا یستجاب لهم. بنیکى وادارید و از بدى باز دارید و گر نه خدا بدانتان را بر شما مسلط کند و نیکانتان دعا کنند و استجابتشان نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2218 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لترکبنّ سنن من کان قبلکم شبرا بشبر و ذراعا بذراع حتّى لو أنّ أحدهم دخل جحر ضبّ لدخلتم و حتّى لو أنّ أحدهم جامع امرأته بالطّریق لفعلتموه. روش کسانى را که پیش از شما بوده اند Ș̘Ƞبوجب و ذراع بذراع تقلید خواهید کرد تا آنجا که اگر یکى از ایشان بسوراخ سوسمارى در آمده در خواهید شد و تا آنجا که اگر یکیشان در راه با همسر خود جفت شده خواهید کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2219 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لتملأنّ الأرض جورا و ظلما فإذا ملئت یبعث اللَّه رجلا منّی اسمه اسمی و اسم أبیه اسم أبی فیملؤها عدلا و قسطا کما ملئت جورا و ظلما. زمین از جور و ظلم پر مى شود و چون پر شد خدا مردى را که اسم وى اسم منست و اسم پدرش اسم پدر منست بر انگیزد تا آن را از عدل و انصاف پر کند چنان که از جور و ظلم پر شده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2220 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لتملأنّ الأرض ظلما و عدوانا ثمّ لیخرجنّ رجل من أهل بیتی حتّى یملأها قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و عدوانا. زمین از جور و تعدى پر مى شود آنگاه مردى از خاندان من بیرون آید تا آن را از انصاف و عدل پر کند چنان که از ظلم و تعدى پر شده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2221 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لتنتقضنّ عرا الإسلام عروه عروه فکلّما انتقضت عروه تشبّث النّاس بالّتی تلیها فأوّلهنّ نقض الحکم و آخرهنّ الصّلاه. دستاویزهاى اسلام یکایک شکسته مى شود و چون دستاویزى شکسته شد مردم بدستاویز بعدى چنگ مى زنند، نخستین دستاویزى که شکسته مى شود حکومت حق است و آخر آن نماز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2222 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لزوال الدّنیا أهون على اللَّه من قتل رجل مسلم. سقوط دنیا نزد خدا آسان تر از قتل یک مرد مسلمان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2223 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لسان القاضی بین طریقین إمّا إلى جنّه و إمّا إلى نار. زبان قاضى میان دو راه است یا بسوى بهشت یا بسوى جهنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2224 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لست أخاف على أمّتی غوغاء تقتلهم و لا عدوّا یجتاحهم و لکنّی أخاف على أمّتی أئمّه مضلّین إن أطاعوهم فتنوهم و إن عصوهم قتلوهم. من بر امت خویش از انبوه هائى که بکشندشان یا دشمنانى که پا مالشان کنند بیم ندارم بلکه از پیشوایان گمره کار بر امت خویش بیمناکم که اگر اطاعتشان کنند مفتون شوند و اگر عصیانشان کنند مقتول شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2225 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لسفره فی سبیل اللَّه خیر من خمسین حجّه. سفرى در راه خدا از پنجاه حج بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2226 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعثره فی کسب حلال أفضل عند اللَّه من ضرب بسیف حولا کاملا. افتادنى در راه کسب حلال نزد خدا از یک سال شمشیر زدن بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2227 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعنه اللَّه على الرّاشی و المرتشی لعنت خدا بر رشوه ده و رشوه گیر باد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2228 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه الخمر و شاربها و ساقیها و بایعها و مبتاعها و عاصرها و حاملها و المحموله إلیه و آکل ثمنها. خدا شراب و نوشنده و ساقى و فروشنده و خریدار و فشارنده و حامل و گیرنده و خورنده قیمت آن را لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2229 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه الرّاشی و المرتشی و الّذی یمشی بینهما. خدا رشوه ده و رشوه گیر را با آنکه میان آنها واسطه مى شود لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2230 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه الرّبا و آکله و کاتبه و شاهده و هم یعلمون. خدا ربا و رباخوار را با نویسنده و شاهد معامله ربا اگر واقفند لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2231 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه الرّجل یلبس لبسه المرأه و المرأه یلبس لبسه الرّجل. خدا مردى را که چون زن لباس پوشد و زنى را که چون مرد لباس پوشد لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2232 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه الرّجله من النّساء. خدا زنان مرد نما را لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2233 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه المتشبّهات من النّساء بالرّجال و المتشبّهین من الرّجال بالنّساء. خدا زنان مرد نما و مردان زن نما را لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2234 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه المحلّل و المحلّل له. خدا محلل را با کسى که براى وى محلل شوند لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2235 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه المخنّثین من الرّجال و المترجّلات من النّساء. خدا مردان مخنث و زنان مرد نما را لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2236 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه المسوّفات الّتی یدعوها زوجها إلى فراشه فتقول: «سوف»حتّى تغلبه عیناه. خدا مماطله گر را لعنت کند یعنى زنى که شوهرش ببسترش خواند و گوید: «کمى بعد»تا خوابش ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2237 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه آکل الرّبا و مؤکله و کاتبه و مانع الصّدقه. خدا رباخوار و رباده و نویسنده معامله ربا و مانع صدقه را لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2238 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه ثلاثه: آکل زاده وحده، و راکب الفلاه وحده، و النّائم فی بیت وحده. خدا سه کس را لعنت کند آنکه توشه خویش تنها خورد و آنکه تنها بیابان سپرد و آنکه در خانه اى تنها خوابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2239 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه من فرّق بین الوالده و ولدها و بین الأخ و أخیه. خدا کسى را میان مادر و فرزند و میان دو برادر فرقت افکند لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2240 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه من لعن والدیه. هر که پدر و مادر خویش را لعن کند خدایش لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2241 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن اللَّه من یسم فی الوجه. هر که بر چهره علامت نهد خدایش لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2242 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لعن عبد الدّینار و لعن عبد الدّرهم. بنده دینار ملعون باد و بنده درهم ملعون باد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2243 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لغدوه فی سبیل اللَّه أو روحه خیر من الدّنیا و ما فیها و لقاب قوس أحدکم أو موضع قدمه فی الجنّه خیر من الدّنیا و ما فیها و لو اطّلعت امرأه من نساء أهل الجنّه إلى الأرض لملأت ما بینهما ریحا و لأضاءت ما بینهما و لنصیفها على رأسها خیر من الدّنیا و ما فیها. صبحدم رفتنى در راه خدا یا شبانگاه رفتنى از دنیا و هر چه در آنست بهتر، اندازه کمان یکیتان یا جاى قدم او در بهشت از دنیا و هر چه در آن هست بهتر، اگر زنى از اهل بهشت بزمین نمایان شود میان زمین و آسمان را از بوى خوش پر کند و روشن کند، سر پوش وى که بسر دارد از دنیا و هر چه در آنست بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2244 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لقد أمرت أن أتجوّز فی القول فإنّ الجواز فی القول هو خیر. فرمان یافتم که در سخن مجاز گویم که مجاز در گفتار نیک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2245 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لقد أوذیت فی اللَّه و ما یوذی أحد و أخفت فی اللَّه و ما یخاف أحد، و لقد أتت علیّ ثلاثون من بین یوم و لیله و ما لی و لبلال طعام إلّا شی ء یواریه إبط بلال. هنگامى در راه خدا اذیت دیدم که هیچ کس اذیت نمى دید و هنگامى در راه خدا بیم ناک بودم که هیچ کس بیم ناک نبود بسى روز و شب بر من گذشت که من و بلال جز چیزى که زیر بغل بلال نهان میشد غذائى نداشتیم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2246 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لقد بارک اللَّه لرجل فی حاجه أکثر الدّعاء فیها أعطیها أو منعها. خدا حاجتى را که مرد در باره آن بسیار دعا کند روا بشود یا نشود، مبارک کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2247 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لقد رأیت رجلا یتقلّب فی الجنّه فی شجره قطعها من ظهر الطّریق کانت تؤذی النّاس. مردى را دیدم که در بهشت در درختى همى گشت که مزاحم راه کسان بود و آن را کنده بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2248 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لقلب ابن آدم أسرع تقلّبا من القدر إذا استجمعت غلیانا دل فرزند آدم از دیگى که سخت جوشان باشد تغییر پذیرتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2249 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لقیام الرّجل فی الصّفّ فی سبیل اللَّه عزّ و جلّ ساعه أفضل من عباده ستّین سنه. یک ساعت ایستادن مرد بصف در راه خدا از شصت سال عبادت بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2250 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لقید سوط أحدکم من الجنّه خیر ممّا بین السّماء و الأرض اندازه تازیانه یکى تان در بهشت بهتر از آن چیزهاست که میان آسمان و زمین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2251 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ داء دواء فإذا أصیب دواء الدّاء برى ء بإذن اللَّه تعالى. هر دردى دوائى دارد و چون دواى درد بجا افتد باذن خداى والا به شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2252 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ داء دواء و دواء الذّنوب الاستغفار. هر دردى را دوائیست و دواى گناهان آمرزش خواستن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2253 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ ذنب توبه إلّا سوء الخلق. هر گناهى را توبه اى هست مگر بدخوئى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2254 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء آفه تفسده و آفه هذا الدّین ولاه السّوء. هر چیزى آفتى دارد که مایه فساد آن مى شود و آفت این دین زمامداران بدند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2255 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء حلیه و حلیه القرآن الصّوت الحسن. هر چیزى زینتى دارد و زینت قرآن صوت خوش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2256 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء زکاه و زکاه الجسد الصّوم. هر چیزى را زکاتى هست و زکات تن روزه داشتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2257 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء زکاه و زکاه الدّار بیت الضّیافه. هر چیزى را زکاتى هست و زکات خانه اطاق مهمانخانه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2258 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء طریق و طریق الجنّه العلم. هر چیزى راهى دارد و راه بهشت دانش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2259 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء عماد و عماد هذا الدّین الفقه. هر چیزى را ستونى هست و ستون این دین دانائى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2260 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء مفتاح و مفتاح السّموات قول «لا إله إلّا اللَّه». هر چیزى را کلیدى هست و کلید آسمانها گفتار «لا اله الا اللَّه»است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2261 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ شی ء مفتاح و مفتاح الجنّه حبّ المساکین و الفقراء. هر چیزى را کلیدى هست و کلید بهشت دوستى مستمندان و فقیران است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2262 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ عبد صیت: فإذا کان صالحا وضع فی الأرض و إن کان سیّئا وضع فی الأرض. هر بنده اى شهرتى دارد اگر نیک باشد در زمین رود و اگر بد باشد در زمین رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2263 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لکلّ غادر لواء یوم القیامه یعرف به. هر خیانتکارى روز قیامت پرچمى دارد که بدان شناخته شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2264 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للتّوبه باب بالمغرب مسیره سبعین عاما لا یزال کذلک حتّى یأتی بعض آیات ربّک طلوع الشّمس من مغربها. توبه درى بمغرب دارد که وسعت آن هفتاد سال راه است و همچنان باز است تا بعضى آیات پروردگارت. بیاید، طلوع خورشید از طرف مغرب. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2265 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للجار حقّ. همسایه حقى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2266 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للرّحم لسان عند المیزان تقول: یا ربّ من قطعنی فاقطعه و من وصلنی فصله. خویشاوندى روز حساب زبانى دارد و گوید خدایا هر که مرا برید او را ببر و هر که مرا پیوست او را پیوند ده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2267 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للسّائل حقّ و إن جاء على فرس. خواهنده حقى دارد اگر چه سوار است بیاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2268 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمتکلّف ثلاث علامات: یتملّق إذا حضر و یغتاب إذا غاب و یشمت بالمصیبه. متکلف را سه نشانست در حضور تملق گوید و در غیاب غیبت کند و مصیبت را شماتت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2269 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمرأه ستران: القبر و الزّواج. زن دو پرده دارد قبر و زناشوئى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2270 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمرائی ثلاث علامات: ینشط إذا کان عند النّاس و یکسل إذا کان وحده و یحبّ أن یحمد فی جمیع أموره. ریا کار سه نشان دارد وقتى پیش مردم باشد نشیط است و وقتى تنها باشد ملول است و دوست دارد در همه کارش ستایش شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2271 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمسلم على المسلم خمس:یسلّم علیه إذا لقیه و یجیبه إذا دعاه و یعوّده إذا مرض و یتبع جنازته إذا مات و یحبّ له ما یحبّ لنفسه. مسلمان بر مسلمان پنج حق دارد وقتى ببیندش باو سلام کند و وقتى بخواندش بپذیرد و وقتى بیمار شد عیادتش کند و وقتى بمیرد جنازه اش را تشییع کند و هر چه براى خویش بخواهد براى او بخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2272 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمملوک طعامه و کسوته بالمعروف و لا یکلّف من العمل إلّا ما یطیق. مملوک حق طعام و غذاى شایسته دارد و کارى که تاب آن ندارد بعهده او نگذارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2273 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمملوک على سیّده ثلاث خصال: لا یعجله عن صلاته و لا یقیمه عن طعامه و یشبعه کلّ الإشباع. مملوک بر آقاى خود سه حق دارد در اداى نماز شتاب زده اش نکند و از غذا برش نخیزاند و کاملا سیرش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2274 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمؤمن أربعه أعداء: مؤمن یحسده و منافق یبغضه و شیطان یضلّه و کافر یقاتله. مؤمن چهار دشمن دارد، مؤمنى که بر او حسد برد و منافقى که دشمنش دارد و شیطانى که گمراهش کند و کافرى که با او پیکار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2275 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للمنافق ثلاث علامات: إذا حدّث کذب، و إذا وعد أخلف، و إذا ائتمن خان. منافق سه نشان دارد وقتى سخن کند دروغ گوید و چون وعده دهد تخلف کند و چون امینش شمارند خیانت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2276 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) للنّار باب لا یدخل منه إلّا من شفى غیظه بسخط اللَّه تعالى. جهنم را درى هست که جز آنکه غیظ خویش را به نارضائى خداى والا فرو نشانده از آن وارد نمیشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2277 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لم تؤتوا بعد کلمه الإخلاص مثل العافیه فاسألوا اللَّه العافیه. شما را پس از کلمه اخلاص چیزى مثل عافیت نداده اند از خدا عافیت طلبید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2278 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لم یبعث اللَّه تعالى نبیّا إلّا بلغه قومه. خدا هیچ پیغمبرى را جز به زبان قومش نفرستاد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2279 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لم یبق من النّبوّه إلّا المبشّرات: الرّؤیا الصالحه. از پیغمبرى جز بشارت رسانها نمانده یعنى رؤیاى نیک. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2280 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لم یکذب من نمى بین اثنین لیصلح. هر کس میان دو تن سخنى گوید که اصلاحشان دهد دروغ نگفته »نهج الفصاحه حدیث شماره 2281 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لم یلق ابن آدم شیئا قطّ منذ خلقه اللَّه أشدّ علیه من الموت ثمّ إنّ الموت لأهون مما بعده. فرزند آدم از آن هنگام که خدایش آفریده چیزى سخت تر از مرگ ندیده و باز مرگ از ما بعد مرگ آسان تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2282 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لما صوّر اللَّه تعالى آدم فی الجنّه ترکه ما شاء اللَّه أن یترکه، فجعل إبلیس یطیف به ینظر إلیه فلمّا رآه أجوف عرف أنّه خلق لا یتمالک. چون خداى والا در بهشت آدم را آفرید وى را تا مدتى که خواست واگذاشت و ابلیس بر او گشتن و نگریستن گرفت و چون دید که میان تهى است بدانست که این مخلوق خویشتن دار نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2283 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لمّا عرج لی ربّی عزّ و جلّ مررت بقوم لهم أظفار من نحاس یخمّشون وجوههم و صدورهم فقلت: من هؤلاء یا جبریل؟ قال: هؤلاء الّذین یأکلون لحوم النّاس و یقعون فی أعراضهم. وقتى پروردگارم عز و جل مرا بالا برد بقومى گذشتم که ناخن هاى مسین داشتند و صورت و سینه خویش میخراشیدند گفتم اى جبرئیل این ها کیانند گفت اینان آن کسانند که گوشت مردم مى خورند و از عرضشان سخن کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2284 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لمّا نشأت بغّضت إلیّ الأوثان و بغّض إلیّ الشعر و لم أهمّ بشی ء کان الجاهلیّه تفعله إلّا مرّتین فعصمنی اللَّه منهما ثمّ لم أعد. وقتى بزرگ شدم بتان را منفور داشتم و از شعر متنفر بودم و چیزى از آنچه مردم جاهلیت میکردند نخواستم جز دو بار که خدا مرا از آن مصون داشت و دیگر نخواستم »نهج الفصاحه حدیث شماره 2285 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لمعالجه ملک الموت أشدّ من ألف ضربه بالسّیف. جان گرفتن فرشته مرگ از هزار ضربت شمشیر سخت تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2286 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن تزول قدم شاهد الزّور حتّى یوجب اللَّه له النّار. شاهد دروغ از جا نرود تا خداوند جهنم را بر او واجب کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2287 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یبتلی عبد بشی ء أشد من الشّرک و لن یبتلى بشی ء بعد الشّرک أشدّ من ذهاب بصره و لن یبتلى عبد بذهاب بصره فیصبر إلّا غفر اللَّه له. بنده را بلیه اى سختتر از شرک نیست و پس از شرک بلیه اى بدتر از کورى نیست و هر بنده اى که بکورى مبتلا شود و صبورى ورزد خدایش بیامرزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2288 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یبرح هذا الدّین قائما یقاتل علیه عصابه من المسلمین حتّى تقوم السّاعه. این دین پیوسته استوار است و گروهى از مسلمانان بر آن پیکار کنند تا قیامت در آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2289 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یجمع اللَّه تعالى على هذه الامّه سیفین: سیفا منها و سیفا من عدوّها. خدا دو شمشیر با هم بر این امت ننهد شمشیرى از خودشان و شمشیرى از دشمن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2290 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یزال العبد فی فسحه من دینه ما لم یشرب الخمر و إذا شربها خرق اللَّه عنه ستره و کان الشّیطان ولیّه و سمعه و بصره یسوقه إلى کلّ شرّ و یصرفه عن کلّ خیر. بنده تا شراب ننوشد عرصه دین بر او گشاده باشد و چون بنوشد پرده خدا از او بدرد و شیطان یار و گوش و چشم او شود و او را بسوى بدیها براند و از نیکیها منصرف کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2291 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یشبع المؤمن من خیر یسمعه حتّى یکون منتهاه الجنّه. مؤمن از استماع خیر سیرى نگیرد تا سرانجامش بهشت شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2292 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یغلب عسر یسرین «إنّ مع العسر یسرا، و إنّ مع العسر یسرا». یک سختى با دو گشایش بر نیاید که با هر سختى دو گشایش است که با هر سختى دو گشایش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2293 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یفلح قوم ولّوا أمرهم امرأه. گروهى که زمام کار خویش بزنى سپارند هرگز رستگار نشوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2294 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن ینفع حذر عن قدر و لکنّ الدّعاء ینفع ممّا نزل و مما لم ینزل. احتیاط با تقدیر سود ندهد اما دعا در قبال بلائى که آمده و نیامده سودمند است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2295 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یهلک امرؤ بعد مشوره. هیچ کس از پس مشورت هلاک نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2296 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لن یهلک النّاس حتّى یعذروا من أنفسهم. مردم هلاک نمیشوند تا حجت بر ایشان تمام شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2297 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ العباد لم یذنبوا لخلق اللَّه خلقا یذنبون ثمّ یغفر لهم و هو الغفور الرّحیم. اگر بندگان گناه نمیکردند خدا خلقى مى آفرید که گناه کنند تا بیامرزدشان که او آمرزگار و رحیم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2298 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ الماء الّذی یکون منه الولد أهرقته على صخره لأخرج اللَّه تعالى منها ولدا و لیخلقنّ اللَّه تعالى نفسا هو خالقها. اگر آبى را که باید فرزند شود بر سنگى بریزى خداى والا فرزندى از آن بیرون خواهد آورد خدا کسى را که باید خلق کند خلق میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2299 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ ابن آدم هرب من رزقه کما یهرب من الموت لأدرکه رزقه کما یدرکه الموت. اگر آدمیزاد از روزى خویش بگریزد چنان که از مرگ میگریزد روزیش بدو رسد چنان که مرگ میرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2300 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ أحدکم یعمل فی صخره صمّاء لیس لها باب و لا کوّه لخرج عمله للنّاس کائنا ما کان. اگر یکیتان در دل سنگ سخت کارى کند که نه در داشته باشد و نه روزن کار وى هر چه باشد میان مردم شایع شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2301 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ امرأه من نساء الجنّه أشرفت إلى الأرض لملأت الأرض من ریح المسک و لأذهبت ضوء الشّمس و القمر. اگر زنى از زنان بهشت بر زمین نمودار شود زمین را از بوى مشک پر کند و نور خورشید و ماه ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2302 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ أهل السّماء و الأرض أشرکوا فی ذمّ مؤمن لکبّهم اللَّه عزّ و جلّ فی النّار. اگر مردم آسمان و زمین در مذمت مؤمنى شرکت کنند خداى عز و جل در آتش واژگونشان کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2303 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ دلوا من غسّاق یهراق فی الدّنیا لأنتن أهل الدّنیا. اگر دلوى از آشامیدنى جهنم را در دنیا بریزند اهل دنیا را متعفن کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2304 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ رجلا فی حجره دراهم یقسمها و آخر یذکر اللَّه کان الذاکر للَّه أفضل. اگر کسى درهم و دینار باشد که تقسیم کند و دیگرى خدا را یاد کند یاد خدا بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2305 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ رجلا یجرّ على وجهه من یوم ولد إلى یوم یموت هرما فی مرضاه اللَّه تعالى لحقّره یوم القیامه. اگر کسى از روزى که زاده تا روزى که پیر بمیرد بجلب رضاى خدا بر چهره خویش بغلطد روز قیامت عمل خویش را حقیر خواهد شمرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2306 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ شرره من شرر جهنّم بالمشرق لوجد حرّها من بالمغرب. اگر شعله اى از شعله هاى جهنم بمشرق باشد آنکه در مغربست گرماى آن را احساس کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2307 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ قطره من الزّقوم قطرت فی الدّنیا لأفسدت على أهل الدّنیا معایشهم فکیف بمن تکون طعامه؟ اگر قطره اى از زقوم جهنم را در دنیا بچکانند زندگى را بر مردم دنیا تباه خواهد کرد پس آنکه خوراکش زقوم است چه خواهد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2308 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ مقمعا من حدید جهنّم وضع فی الأرض فاجتمع له الثّقلان ما أقلّوه من الأرض و لو ضرب الجبل بمقمع من حدید کما یضرب أهل النّار لتفتّت و عاد غبارا. اگر گرزى از آهن جهنم را در زمین نهند و همه جهانیان جمع شوند آن را از زمین بر ندارند و اگر کوه را با گرزى از آهن بزنند چنان که اهل جهنم را میزنند، ریز ریز شود و غبار گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2309 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّکم توکّلون على اللَّه تعالى حقّ توکّله لرزقکم کما یرزق الطّیر، تغدو خماصا و تروح بطانا. اگر شما چنان که شایسته توکل کردنست بخدا توکل داشتید، روزى شما را نیز چون روزى مرغان میرساند که بصبح گرسنه اند و بشب سیر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2310 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أنّ لابن آدم وادیین من ذهب لابتغى الیهما وادیا ثالثا و لا یملأ جوف ابن آدم إلّا التّراب و یتوب اللَّه على من تاب. آدمیزاد اگر دو دره از طلا داشته باشد بعلاوه آن دره سوم طلب کند شکم آدمیزاد را جز خاک پر نکند و هر که توبه کند خدا توبه او را بپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2311 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو آمن بی عشره من الیهود لآمن بی الیهود. اگر ده تن از یهودان بمن ایمان آورده بودند همه یهودان بمن ایمان مى آوردند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2312 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أخطأتم حتّى تبلغ خطایاکم السّماء ثمّ تبتم لتاب اللَّه علیکم. اگر آنقدر خطا کنید که خطاهایتان بآسمان برسد و سپس توبه کنید خدا توبه شما را میپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2313 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أذن اللَّه تعالى فی التّجاره لأهل الجنّه لاتّجروا فی البزّ و العطر. اگر خدا باهل بهشت اجازه تجارت داده بود تجارت پارچه و عطر میکردند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2314 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو أهدی إلیّ کراع لقبلت و لو دعیت إلیه لأجبت. اگر شانه گوسفندى بمن هدیه دهند مى پذیرم و اگر دعوتم کنند اجابت میکنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2315 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو بغى جبل على جبل لدک اللَّه الباغی منهما. اگر کوهى بکوهى تجاوز کند خدا کوه متجاوز را درهم کوبد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2316 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلم البهائم من الموت ما یعلم ابن آدم ما أکلتم منها سمینا. اگر حیوانات نیز چون آدمیزاد از مرگ خبر داشتند گوشت چاقى نمیخوردید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2317 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلم المرأه حقّ الزّوج لم تقعد ما حضر غداؤه و عشاؤه حتّى یفرغ منه. اگر زن حق شوهر بداند هنگام ناهار و شام او ننشیند تا فراغ یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2318 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون قدر رحمه اللَّه لاتّکلتم علیها. اگر از وسعت رحمت خدا خبر داشتید بر آن اعتماد میکردید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2319 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما أعلم لضحکتم قلیلا و لبکیتم کثیرا. اگر آنچه من دانسته ام بدانید خنده کم و گریه بسیار میکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2320 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما أعلم لضحکتم قلیلا و لبکیتم کثیرا و لا ساغ لکم الطّعام و لا الشّراب. اگر آنچه من دانسته ام بدانید خنده کم و گریه بسیار میکنید و غذا و نوشیدنى بر شما گوارا نخواهد بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2321 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما أعلم لبکیتم کثیرا و لضحکتم قلیلا و لخرجتم إلى الصّعدات تجأرون إلى اللَّه تعالى لا تدرون تنجون أو لا تنجون. اگر آنچه من دانسته ام بدانید گریه بسیار و خنده کم میکنید و بر بلندیها رفته تضرع بپیشگاه خدا میبرید و بیمناک خواهید بود که آیا نجات خواهید یافت یا نه. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2322 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما أعلم لبکیتم کثیرا و لضحکتم قلیلا: یظهر النّفاق و ترتفع الأمانه و تقبض الرّحمه و یتّهم الأمین و یؤتمن غیر الأمین یحیط بکم الفتن کأمثال اللّیل المظلم. اگر آنچه من مى دانستم به دانستید بسیار مى گریستید و کمتر خنده مى کردید، نفاق آشکار شود و امانت بر خیزد و رحمت چیده شود امین را متهم کنند و خیانت گر را امین شمارند و فتنه ها چون شب تاریک شما را فرا گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2323 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما ادّخر لکم ما حزنتم على ما زوى عنکم. (اى فقیران) اگر بدانید چه چیزها براى شما ذخیره شده بر آنچه ندارید غم نخواهید خورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2324 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما لکم عند اللَّه لأحببتم أن تزدادوا فاقه و حاجه. (اى فقیران) اگر بدانید پیش خدا چه ها دارید دوست خواهید داشت فقر و حاجت شما بیشتر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2325 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون من الدّنیا ما أعلم لاستراحت أنفسکم منها. اگر از دنیا آنچه من میدانم بدانستید جانتان از غم آن آسوده میشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2326 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما فی المسأله ما مشى أحد إلى أحد یسأله شیئا. اگر مى دانستید در سؤال چه چیزها هست هیچ کس سوى دیگرى نمیرفت که از او چیزى بخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2327 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو تعلمون ما أنتم لاقون بعد الموت ما أکلتم طعاما على شهوه أبدا و لا شربتم شرابا على شهوه أبدا و لا دخلتم بیتا تستظلّون به و لمررتم إلى الصّعدات تکدحون صدورکم و تبکون على أنفسکم. اگر میدانستید از پس مرگ چه خواهید دید هرگز غذائى با اشتها نمى خوردید و هرگز نوشیدنى اى برغبت نمى آشامیدید و بخانه اى در نمیشدید که در سایه آن آرام گیرید و بر بلندى ها رفته سینه خویش میخراشیدید و بحال خویش گویان بودید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2328 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو جاء العسر فدخل هذا الجحر لجاء الیسر فدخل علیه فأخرجه. اگر سختى بیاید و وارد این سوراخ شود، گشایش بیاید و وارد آن شود و سختى را بیرون کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2329 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو خفتم اللَّه تعالى حقّ خیفته لعلمتم العلم الّذی لا جهل معه، و لو عرفتم اللَّه تعالى حقّ معرفته لزالت لدعائکم الجبال. اگر از خدا چنانچه شایسته ترسیدن از اوست ترس داشتید علمى که بجهل آمیخته نیست نصیبتان میشد و اگر خدا را چنان که شایسته شناختن اوست میشناختید بدعاى شما کوهها جابجا میشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2330 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو رأیت الأجل و مسیره أبغضت الأمل و سروره. اگر اجل و رفتار آن را به بینى امید و مسرت آن را دشمن خواهى داشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2331 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو قیل لأهل النّار إنّکم ماکثون فی النّار عدد کلّ حصاه فی الدّنیا لفرحوا بها و لو قیل لأهل الجنّه إنّکم ماکثون عدد کلّ حصاه لحزنوا و لکن جعل لهم الأبد. اگر به جهنمیان گویند که شماره ریگهاى دنیا در جهنم خواهید ماند خوش حال شوند و اگر ببهشتیان گویند که بشماره ریگها خواهید ماند غمگین شوند ولى آنها را جاودانى کرده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2332 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان الإیمان بالثّریّا لتناوله رجال من فارس. اگر ایمان در ثریا بود مردانى از فارس بدان مى رسیدند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2333 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان الحیاء رجلا لکان رجلا صالحا. اگر حیا مردى بودى مرد شایسته اى بودى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2334 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کانت الدّنیا تزن عند اللَّه جناح بعوضه ما سقى کافرا شربه ماء. اگر دنیا نزد خدا بقدر بال پشه اى ارزش داشت شربت آبى بکافرى نمى نوشانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2335 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان الصّبر رجلا لکان رجلا کریما. اگر صبر مردى بودى، مرد بزرگوارى بودى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2336 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان العجب رجلا کان رجل سوء. اگر خود پسندى مردى بودى مرد بدى بودى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2337 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان العسر فی جحر لدخل علیه الیسر حتّى یخرجه. اگر سختى به سوراخى باشد گشایش بر آن در آید و بیرونش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2338 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان العلم معلّقا بالثّریّا لتناوله قوم من أبناء فارس. اگر علم به ثریا آویخته بود گروهى از فرزندان فارس بدان مى رسیدند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2339 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان الفحش خلقا لکان شرّ خلق اللَّه. اگر بد و ناسزا مخلوقى بودى بدترین مخلوق خدا بودى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2340 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان المؤمن فی جحر فاره لقیّض اللَّه له من یؤذیه اگر مؤمن در سوراخ موشى باشد خداوند یکى را سوى او فرستد که آزارش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2341 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان سوء الخلق رجلا یمشی فی النّاس لکان رجل سوء و أنّ اللَّه تعالى لم یخلقنی فحّاشا. اگر بد خوئى مردى بودى که میان مردم راه رفتى، مرد بدى بودى و خدا مرا ناسزا گو نیافرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2342 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان شی ء سابق القدر لسبقته العین. اگر چیزى از تقدیر سبقت توانستى گرفت چشم بد سبقت گرفتى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2343 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان لابن آدم واد من مال لابتغى إلیه ثانیا و لو کان له وادیان لابتغى لهما ثالثا و لا یملأ جوف ابن آدم إلّا التّراب و یتوب اللَّه على من تاب. اگر آدمیزاد دره اى از مال داشت بعلاوه آن دره دیگر مى خواست و اگر دو دره مى داشت با آن دره سوم مى خواست شکم فرزند آدم را جز خاک سیر نمى کند و خدا توبه هر که را خواهد بپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2344 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان لابن آدم واد من نخل لتمنّى مثله ثمّ تمنّى مثله حتّى یتمنّى أودیه و لا یملأ جوف ابن آدم إلّا التّراب. اگر فرزند آدم دره اى از نخل مى داشت مثل آن را آرزو مى کرد و باز مثل او را آرزو میکرد تا وادى ها آرزو کند شکم فرزند آدم را جز خاک سیر نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2345 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کان لی مثل أحد ذهبا لسرّنی أن لا یمرّ علیّ ثلاث و عندی منه شی ء إلّا شی ء أرصده لدین. اگر باندازه کوه احد طلا داشتم دوست داشتم پس از سه روز چیزى از آن بنزد من نباشد مگر چیزى که براى قرضى ذخیره کرده باشم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2346 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کانت الدّنیا تعدل عند اللَّه جناح بعوضه ما سقى کافرا منها شربه ماء. اگر دنیا نزد خدا با بال پشه اى برابر بود، شربت آبى از آن به کافرى نمى نوشانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2347 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کنت امرا أحدا أن یسجد لأحد لأمرت المرأه أن تسجد لزوجها. اگر بکسى دستور میدادم کسى را سجده کند به زن دستور میدادم شوهرش را سجده کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2348 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو کنت آمرا أحدا أن یسجد لأحد لأمرت النّساء أن یسجدن لأزواجهنّ لما جعل اللَّه لهم علیهنّ من الحقّ اگر بکسى دستور میدادم کسى را سجده کند بزنان دستور میدادم شوهران خویش را سجده کنند از بس که خدا براى شوهران حق بگردن زنان نهاده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2349 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لم تذنب لجاء اللَّه بقوم یذنبون فیغفر لهم و یدخلهم الجنّه. اگر تو گناه نمیکردى خدا قومى را مى آورد که گناه کنند و بیامرزدشان و ببهشتشان در آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2350 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لم تذنبوا لخشیت علیکم بأشدّ من ذلک العجب العجب اگر گناه نمیکردید از چیزى بدتر از آن بر شما بیم ناک بودم خود پسندى، خود پسندى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2351 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لم یبق من الدّنیا إلّا یوم لطوّله اللَّه حتّى یبعث فیه رجل من أهل بیتی یواطی اسمه اسمی و اسم أبیه اسم أبی یملأ الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا. اگر از دنیا جز روزى نماند خدا آن را دراز کند تا در اثناى آن مردى از خاندان مرا بر انگیزد نام وى موافق نام من و نام پدرش نام پدر من باشد و زمین را که از ظلم و جور پر شده است از انصاف و عدالت پر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2352 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو نظرتم إلى الأجل و مسیره لأبغضتم الأمل و سروره. اگر مرگ و رفتار او را بنگرید امید و مسرت آن را دشمن خواهید داشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2353 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو نهی النّاس عن فتّ البعره فتّوا و قالوا ما نهینا عنه إلّا و فیه شی ء. اگر مردم را از شکستن پشکل شتر منع کنند آن را بشکنند و گویند ما را از این کار منع نکرده اند مگر که در آن چیزى هست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2354 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو یعلم النّاس من الوحده ما أعلم ما سار راکب بلیل وحده. اگر مردم از تنهائى آنچه من دانسته ام بدانند هرگز سوارى هنگام شب بتنهائى راه نخواهد سپرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2355 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو یعلم المؤمن ما عند اللَّه من العقوبه ما طمع فی الجنّه أحد و لو یعلم الکافر ما عند اللَّه من الرّحمه ما قنط من الجنّه أحد. اگر مؤمن عقوبتى را که نزد خدا هست بداند هیچ کس در بهشت طمع نبندد و اگر کافر رحمتى را که نزد خدا هست بداند هیچ کس از بهشت چشم امید نبندد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2356 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لا أن أشقّ على أمّتی لأمرتهم بالسّواک عند کلّ صلاه. اگر نه مایه رنج امت خود میشدم دستورشان میدادم که هنگام هر نماز مسواک کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2357 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لا المرأه لدخل الرّجل الجنّه. اگر زن نبود مرد ببهشت میرفت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2358 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لا أن أشقّ على أمّتی لأمرتهم أن یستاکوا بالأسحار اگر نه مایه رنج امت خویش میشدم دستورشان مى دادم که سحرگاهان مسواک کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2359 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لا أنّ السّؤّال یکذبون ما قدّس من ردّهم. اگر دروغگوئى گدایان نبود، هر که نومیدشان میکرد، تقدیس نمیشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2360 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لا النّساء یعبد اللَّه حقّ عبادته. اگر زنان نبودند خدا چنان که شایسته پرستش اوست پرستیده میشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2361 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لو لا الأمل ما أرضعت أمّ ولدا و لا غرس غارس شجرا. اگر امید نبود مادرى فرزندى نمیزاد و کسى درختى نمینشاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2362 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیأتینّ على القاضى العادل یوم القیامه ساعه یتمنّى أنّه لم یقض بین اثنین فی تمره قطّ. روز قیامت بر قاضى عادل ساعتى بگذرد که آرزو کند هرگز میان دو تن در باره خرمائى قضاوت نکرده بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2363 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیأتینّ علی النّاس زمان لا یبالى المرء بما أخذ المال أمن حلال أم من حرام. روزگارى بمردم رسد که مرد اهمیت ندهد که مال چگونه به دست آرد، از حلال یا از حرام. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2364 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیأتینّ على النّاس زمان لا یبقى منهم أحد إلّا أکل الرّبا فإن لم یأکله أصابه من غباره روزگارى بمردم رسد که یکى نماند مگر آنکه ربا خورد و اگر نخورد غبار آن بوى رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2365 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیأتینّ على النّاس زمان یکذّب فیه الصّادق و یصدّق فیه الکاذب و یخوّن فیه الأمین و یؤتمن الخئون و یشهد المرء و لم یستشهد و یحلف و إن لم یستحلف و یکون أسعد النّاس بالدّنیا لکع بن لکع لا یؤمن باللَّه و رسوله. زمانى بر مردم رسد که راست گو را تکذیب کنند و دروغگو را تصدیق کنند و امین را خائن شمرند و خائن را مؤتمن پندارند و مرد بى آنکه شهادت از او خواهند شهادت دهد و بى آنکه قسم از او خواهند قسم خورد و خوشبخت ترین مردم فرو مایه پسر فرومایه باشد که بخدا و پیغمبرش ایمان ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2366 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیأخذنّ أحدکم حبله فیحتطب بها على ظهره أهون علیه من أن یأتی رجلا أعطاه اللَّه من فضله فیسأله أعطاه أو منعه. اینکه یکیتان ریسمان خویش برگیرد و با آن به پشت خویش هیزم کشد آسان تر است تا پیش مردى رود که خدایش از فضل خویش چیزى داده و از وى سؤال کند بدهد یا ندهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2367 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیأخذ العبد من نفسه لنفسه و من دنیاه لآخرته و من الشّبیبه قبل الکبر و من الحیوه قبل الممات فما بعد الدّنیا من دار إلّا الجنّه و النّار. مرد باید از خویش براى خویش و از دنیاى خویش براى آخرت خویش و از جوانى قبل از پیرى و از زندگى قبل از مرگ بر گیرد که پس از دنیا خانه اى جز بهشت و جهنم نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2368 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیبشر فقراء المؤمنین بالفراغ یوم القیامه قبل الأغنیاء بمقدار خمسمائه عام هؤلاء فی الجنّه ینعمون و هؤلاء یحاسبون. مؤمنان فقیر را بشارت که روز قیامت به اندازه پانصد سال زودتر از اغنیا فارغ شوند آنان در بهشت متنعمند و اینان حساب پس مى دهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2369 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیتّق أحدکم وجهه عن النّار و لو بشقّ تمره. هر کس باید چهره خویش را از آتش جهنم مصون دارد و گر چه بیک نیمه خرما باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2370 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیردّک عن النّاس ما تعرف من نفسک و اخزن لسانک إلّا من خیر فإنّک بذلک تغلب الشّیطان. آنچه از خویش مى دانى ترا از (معایب) مردم باز دارد، زبان خویش را نگه دار مگر از خیر که بدین وسیله بر شیطان چیره مى شوى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2371 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیستحیی أحدکم من ملکیه الّذین معه کما یستحیی من رجلین صالحین من جیرانه و هما معه باللّیل و النّهار. شخص باید از دو فرشته خویش که با او هستند شرم کند چنان که از دو مرد پارسا از همسایگان خود شرم مى کند که فرشتگان شب و روز با او هستند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2372 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس الأعمى من یعمی بصره إنّما الأعمى من تعمی بصیرته. کور آن نیست که چشم او کور است بلکه کور آنست که بصیرتش کور است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2373 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس الإیمان بالتّمنّی لکن هو ما وقر فی القلب و صدّقه العمل. ایمان داشتن به آرزو کردن نیست بلکه ایمان آنست که در قلب جاى دارد و عمل آن را تصدیق کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2374 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس البرّ فی حسن اللّباس و الزّیّ و لکنّ البرّ السّکینه و الوقار. نیکى بخوبى لباس و ظاهر نیست بلکه نیکى آرامش وقار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2375 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس البیان کثره الکلام و لکنّ الخوض فیما یحبّ اللَّه و رسوله و لیس العیّ عن اللّسان و لکن قلّه المعرفه بالحقّ. بیان خوب بفراوانى گفتار نیست بلکه به بحث از آن چیزها است که خدا و پیغمبرش دوست دارد، لکنت بزبان نیست بلکه از قلت معرفت حقست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2376 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس الجهاد أن یضرب الرّجل بسیفه فی سبیل اللَّه تعالى، إنّما الجهاد من عال والدیه و ولده فهو فی جهاد و من عال نفسه فکفّها عن النّاس فهو فی جهاد. جهاد آن نیست که مرد در راه خداى والا شمشیر زند، بلکه جهاد آن مى کند که بار زندگى پدر و مادر و فرزند مى برد، هر که بار زندگى خویش مى برد که از مردم بى نیاز شود جهاد مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2377 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس الخبر کالمعاینه، إنّ اللَّه تعالى أخبر موسى بما صنع قومه فی العجل فلم یلق الألواح، فلمّا عاین ما صنعوا ألق الألواح فانکسرت. خبر چون معاینه نیست خداى والا بموسى رفتار قومش را در باره گوساله خبر داد و الواح را نیفکند و چون رفتارشان عیان دید الواح را بیفکند و بشکست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2378 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس الخلف أن یعد الرّجل و فی نیّته أن یفی و لکنّ الخلف أن یعد الرّجل و فی نیّته أن لا یفی. خلف وعده آن نیست که مرد وعده دهد و در دل دارد وفا کند بلکه خلف آنست که مرد وعده کند و در دل دارد که وفا نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2379 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس الشّدید بالصّرعه إنّما الشّدید الّذی یملک نفسه عند الغضب. نیرومندى بکشتى گرفتن نیست نیرومند آن کس است که هنگام خشم خویشتن دار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2381 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس الغنى عن کثره العرض و لکنّ الغنى غنى النّفس. بى نیازى بفراوانى مال نیست بى نیازى حقیقى بى نیازى ضمیر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2382 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس المؤمن الّذی لا یأمن جاره بوائقه. هر که همسایه اش از شرش در امان نیست مؤمن نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2383 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس المؤمن الّذی یشبع و جاره جائع إلى جنبه. هر که سیر باشد و همسایه اش پهلوى وى گرسنه باشد مؤمن نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2384 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس المؤمن بالطّعّان و لا اللّعان و لا الفاحش و لا البذی ء مؤمن طعنه زن و لعنتگر و بد گو و بد زبان نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2385 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس المسکین الّذی یطوف على النّاس فیرده اللّقمه و اللّقمتان و التّمره و التّمرتان و لکنّ المسکین الّذی لا یجد غنی یغنیه و لا یعطی له فیتصدّق علیه و لا یقوم فیسأل. مستمند آن نیست که میان مردم رود و یک لقمه یا دو لقمه و یک خرما یا دو خرما بدو رسد بلکه مستمند آنست که چیزى ندارد و بدو توجه نکنند که صدقه اش دهند و براى سؤال نخیزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2386 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس أحد أحبّ إلیه المدح من اللَّه و لا أحد أکثر معاذیر من اللَّه. هیچ کس ستایش را بیش از خدا دوست ندارد و هیچ کس بیش از خدا عذر نپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2387 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس أحد من أمّتی یعول ثلاث بنات أو ثلاث أخوات فیحسن إلیهنّ إلّا کنّ له سترا من النّار. هیچ کس از امت من نیست که سه دختر یا سه خواهر را تکفل کند و با آنها نیکى کند مگر که آنها حجاب وى از جهنم باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2388 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس أحد منکم بأکسب من أحد قد کتب اللَّه المصیبه و الأجل و قسّم المعیشه و العمل هیچ کس از دیگرى بکسب تواناتر نیست که خدا مصیبت و مرگ را رقم زده و معیشت و کار را تقسیم کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2389 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس أسرع عقوبه من بغی. عقوبتى از عقوبت ظلم سریعتر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2390 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس بمؤمن مستکمل الإیمان من لم یعد البلاء نعمه و الرّخاء مصیبه. هر که بلا را نعمت و فراوانى را مصیبت نداند ایمان وى کامل نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2391 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس بحکیم من لم یعاشر بالمعروف من لا بدّ له من معاشرته حتّى یجعل اللَّه له من ذلک مخرجا. هر کس با آنکه از معاشرت وى ناچار است بنیکى معاشرت نکند تا خدا فرجى براى او پیش آرد خردمند نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2392 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس بخیرکم من ترک دنیاه لآخرته و لا آخرته للدّنیا حتّى یصیب منهما جمیعا فإنّ الدّنیا بلاغ إلى الآخره و لا تکونوا کلّا على النّاس. بهترین شما آن نیست که دنیاى خویش را براى آخرت خود واگذارد و نه آخرت خویش را براى دنیا واگذارد تا از هر دو بهره گیرد که دنیا وسیله رسیدن به آخرت است و سربار مردم نباشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2393 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس بعد الموت مستعتب. پس از مرگ عذر پذیرى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2394 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس بکذّاب من أصلح بین اثنین فقال خیرا أو نمى خیرا. هر که میان دو تن اصلاح دهد و خیرى گوید یا خیرى نسبت دهد دروغگو نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2395 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس بین العبد و الشّرک إلّا ترک الصّلاه فإذا ترکها فقد أشرک. میان بنده و شرک جز ترک نماز فاصله نیست و چون نماز را ترک کند مشرک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2396 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس شی ء أثقل فی المیزان من الخلق الحسن. در میزان اعمال، چیزى سنگین تر از خوى نیک نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2397 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس شی ء أطیع اللَّه فیه أعجل ثوابا من صله الرّحم و لیس شی ء أعجل عقابا من البغی و قطیعه الرّحم و الیمین الفاجره تدع الدّیار بلاقع. پاداش هیچ کارى که بوسیله آن اطاعت خدا کند سریعتر از پیوند خویشان نیست و عقاب هیچ کارى سریعتر از ظلم و بریدن خویشان نیست و قسم نادرست دیار را ویران مى نهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2398 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس شی ء أکرم على اللَّه تعالى من المؤمن. هیچ چیز نزد خداى والا گرامى تر از مؤمن نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2399 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس شی ء أکرم عند اللَّه من الدّعاء. هیچ چیز نزد خدا گرامى تر از دعا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2400 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس شی ء خیرا من ألف مثله إلّا الإنسان. جز انسان هیچ چیز بهتر از هزار مثل خود نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2401 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس شی ء من الجسد إلّا و هو یشکو ذرب اللّسان. هیچ عضوى نیست مگر از آزار زبان شکایت دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2402 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس عدوّک الّذی إن قتلته کان لک نورا و إن قتلک دخلت الجنّه و لکن أعدى عدوّ لک ولدک الّذی خرج من صلبک ثمّ أعدى عدو لک مالک الّذی ملکت یمینک. دشمن تو آن نیست که اگر او را بکشى نور تو خواهد شد و اگر ترا بکشد ببهشت میروى بلکه بدترین دشمن تو فرزند تو است که از صلب تو در آمده و باز بدترین دشمن تو مال تو است که مالک آن شده اى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2403 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس فی الجنّه شی ء ممّا فی الدّنیا إلّا الأسماء. در بهشت از آنچه در دنیا هست چیزى نیست، مگر بنام. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2404 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس لأحد على أحد فضل إلّا بالدّین أو عمل صالح. هیچ کس بر دیگرى برترى ندارد مگر بوسیله دین یا عمل شایسته. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2405 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس للدّین روّاد إلّا القضاء و الوفاء و الحمد. دین طلایه دار ندار مگر وظیفه شناسى و وفا و حمد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2406 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس للمرأه أن تنتهک شیئا من مالها إلّا بإذن زوجها. زن حق ندارد چیزى از مال خود را بى اجازه شوهرش ببخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2407 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لبس لفاسق غیبه. غیبت فاسق ناروا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2408 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس لک من مالک إلّا ما أکلت فافنیت أو لبست فأبلیت أو تصدّقت فأمضیت از مال خویش بهره ندارى جز آنکه بخورى و تمام کنى یا بپوشى و کهنه کنى یا صدقه کنى و ادا کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2409 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس من أخلاق المؤمن التّملّق و لا الحسد إلّا فی طلب العلم. تملق و حسد بر مؤمن روا نیست مگر در طلب علم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2410 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس من المروّه الرّبح على الإخوان. از برادران سود بردن با جوانمردى سازگار نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2411 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس من خلق المؤمن الملق تملق از اخلاق مؤمن نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2412 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس منّا من تشبّه بغیرنا. هر که بغیر ما مانند شود از ما نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2413 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس منّا من غشّ مسلما أو ضرّه أو ما کره. هر که با مسلمانى تقلب کند یا باو ضرر رساند یا با وى حیله کند از ما نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 414 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس منّا من لم یتغنّ بالقرآن هر که قرآن به آهنگ نخواند از ما نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2415 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس منّا من لم یوقّر الکبیر و یرحم الصّغیر و یأمر بالمعروف و ینه عن المنکر. هر که بزرگتر را محترم ندارد و به کوچکتر رحم نکند و به نیکى واندارد و از بدى باز ندارد از ما نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2416 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس منّا من وسع اللَّه علیه ثمّ قتر على عیاله. هر کس خدا بدو گشایش دهد و باز بر عیال خود سخت گیرد از ما نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2417 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیس منّی إلا عالم أو متعلّم. هیچ کس از من نیست بجز دانشمند یا دانش آموز. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2418 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیغشینّ أمّتی من بعدی فتن کقطع اللّیل المظلم، یصبح الرّجل فیها مؤمنا و یمسی کافرا، یبیع أقوام دینهم بعرض من الدّنیا قلیل. پس از من امتم را فتنه ها خواهد گرفت چون پاره هاى شب تاریک که در اثناى آن مرد به صبح مؤمن است و بشب کافر شود و کسانى دینشان را بمال ناچیز دنیا فروشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2419 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیکف الرّجل منکم کزاد الرّاکب. هر یک از شما باندازه توشه مسافرى اکتفا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2420 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لیکن بلاغ أحدکم من الدّنیا زاد الرّاکب. بهره هر کدامتان از این دنیا چون توشه مسافر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2421 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لینصر الرّجل أخاه ظالما أو مظلوما إن کان ظالما فینهیه فإنّه له نصره و إن کان مظلوما فینصره. مرد باید برادر خویش را یارى کند چه ستمگر باشد چه ستم دیده اگر ستمگر باشد او را باز دارد که این بمنزله یارى کردن اوست و اگر ستمدیده باشد یاریش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2422 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّباس یظهر الغنى و الدّهن یذهب البوس و الإحسان إلى المملوک یکبت اللَّه به العدوّ. لباس غنا را نمایان مى کند و روغن خشبو فقر را مى برد و نیکى با مملوک مایه سر شکستگى دشمن شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2423 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اللّه و فی ثلاث: تأدیب فرسک، و رمیک بقوسک و ملاعبتک أهلک. بازى در سه چیز رواست اسبت را تربیت کنى و با کمان خود تیر اندازى کنى و با همسر خویش ملاعبه کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2424 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لىّ الواجد یحلّ عرضه و عقوبته. سختگیرى مرد دارا آبروى وى را بازیچه و عقوبت وى را آسان مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2425 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا أجر إلّا عن حسبه و لا عمل إلّا بنیّه. پاداش در مقابل خلوص است و عمل به نیت وابسته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2426 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا أشتری شیئا لیس عندی ثمنه. چیزى که قیمت آن را ندارم نمى خرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2427 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا إیمان لمن لا أمانه له. هر که امانت ندارد ایمان ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2428 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا إیمان لمن لا أمانه له و لا دین لمن لا عهد له. هر که امانت ندارد ایمان ندارد و هر که پیمان نگه ندارد دین ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2429 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا بأس بالغنى لمن اتّقى و الصّحه لمن اتّقى خیر من الغنى و طیب النّفس من النّعیم. هر که پرهیزگارى کند اگر ثروتمند باشد باک نیست و براى پرهیزگار صحت از ثروت بهتر است و آسایش ضمیر از جمله نعمتهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2430 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تخرقنّ على أحد سترا. پرده هیچ کس را مدر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2431 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تخیفوا أنفسکم بالدّین. خویشتن را از دین مترسانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2432 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تدعنّ حقّا لغد فإنّ لکلّ یوم ما فیه. کارى را براى فردا مگذار که هر روزى تکالیف خویش را دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2433 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تذهب حبیبتا عبد فیصبر و یحتسب إلّا دخل الجنّه. بنده اى که دو چشم خویش از دست بدهد و صبر کند و برضاى خدا قانع شود ببهشت مى رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2434 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تؤذوا مسلما بشتم کافر. به وسیله بد گفتن به کافرى، مسلمانى را آزار نکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2434 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تألّوا على اللَّه فإنّه من تألّى على اللَّه أکذبه اللَّه. بخدا سوگند نخورید که هر که بخدا سوگند خورد خدا او را تکذیب کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2435 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تباغضوا و لا تدابروا و لا تنافسوا و کونوا عباد اللَّه إخوانا. دشمنى نکنید، از هم روى مگردانید همچشمى مکنید بندگان خدا برادران باشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2436 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تتمنّوا الموت. آرزوى مرگ مکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2434 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تجار أخاک و لا تشارّه و لا تماره. با برادر خویش مماطله مکن با او دشمنى مکن و حیله گرى مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2437 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تجتمع خصلتان فی مؤمن: البخل و الکذب. دو صفت در مؤمن فراهم نشود بخل و دروغ. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2438 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تجلسوا بین رجلین إلّا بإذنهما. میان دو کس جز باجازه آنها منشینید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2439 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تجنی على المرء إلّا یده. مرد جز از دست خویش بدى نمى بیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2440 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تجوز شهاده بدویّ على صاحب قریه. شهادت بادیه نشین پرده نشین روا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2441 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تحاسدوا و لا تناجشوا و لا تباغضوا و لا تدابروا و کونوا عباد اللَّه إخوانا و لا تکونوا عیّابین و لا مدّاحین و لا طعّانین. حسد نورزید و در معامله بالا دست هم نزنید، دشمنى نکنید، راه خلاف مپوئید، بندگان خدا! برادران باشید عیبجو و مدحگو و طعنه زن مباشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2442 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تحقرنّ من المعروف شیئا و لا تواعد على أخیک موعدا فتخلفه. هیچ کار نیکى را حقیر مشمار با برادر خود خلف وعده مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2443 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تحلف باللَّه کاذبا و لا صادقا من غیر ضروره و لا تجعل اللَّه عرضه لیمینک فإنّ اللَّه لا یرحم و لا یرعى من حلف باسمه کاذبا. بى جهت بخدا راست یا دروغ قسم مخور و خدا را وسیله قسم خویش مکن که خدا کسى را که بنام وى بدروغ قسم خورد رحمت و رعایت نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2444 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تسبّوا الدّهر فإنّ اللَّه هو الدّهر. روزگار را دشنام مدهید که خدا همو روزگار است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2445 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تسبّوا الشّیطان و تعوّذوا باللَّه من شرّه. شیطان را دشنام مگوئید و از شر وى بخدا پناه برید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2446 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تستبطئوا الرّزق فإنّه لم یکن عبد لیموت حتّى یبلغه آخر رزق هو له، فاتّقوا اللَّه و أجملوا فی الطّلب: أخذ الحلال و ترک الحرام. مپندارید که روزى تان دیر مى رسد که هیچ بنده اى نمیرد تا آخرین بهره روزى او برسد، از خدا بترسید و در طلب ملایمت کنید (ملایمت در طلب) گرفتن حلال و رها کردن حرام است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2447 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تردّوا السّائل و لو بشقّ تمره. چیزى به سائل بدهید و گر چه نصف خرما باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2448 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا ترضینّ أحدا بسخط اللَّه و لا تحمدنّ أحدا على فضل اللَّه و لا تذمّنّ أحدا على ما لم یؤتک اللَّه فإنّ رزق اللَّه لا یسوقه إلیک حرص حریص و لا تردّه عنک کراهه کاره. رضایت هیچ کس را با خشمگین کردن خدا مجوى و هیچ کس را بواسطه تفضلى که خدا کرده ستایش مگوى و هیچ کس را براى آنچه خدا بتو نداده مذمت مکن که روزى خدا راحرص حریص سوى تو نمى کشاند و نارضایت نارضائى آن را از تو دور نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2449 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تروعوا المسلم فإنّ روعه المسلم ظلم عظیم. مسلمان را مترسانید که ترسانیدن مسلمان ستمى بزرگ است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2450 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تزال المسأله بأحدکم حتّى یلقى اللَّه و ما فی وجهه مزعه لحم. هر که پیوسته به سؤال کوشد به پیشگاه خدا رود و قطعه گوشتى در چهره او نباشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2451 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تزال طائفه من أمّتی على الحقّ ظاهرین حتّى یأتى أمر اللَّه. پیوسته گروهى از امت من بر حق استوار باشند تا فرمان خدا بیاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2452 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تزال نفس الرّجل معلّقه بدینه حتّى یقضی عنه. جان مرد (پس از مرگ) پیوسته بقرض وى آویخته است تا قرض وى ادا شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2453 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تزوّجنّ عجوزا و لا عاقرا فإنّی مکاثر بکم الامم. با زن پیر و نازا ازدواج مکنید که از فزونى شما بر امتهاى دیگر تفاخر مى کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2454 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تسأل النّاس شیئا و لا سوطک إن سقط منک حتّى تنزل إلیه فتأخذه. از مردم چیزى مخواه، اگر تازیانه ات افتاد، فرود آى و آن را بردار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2455 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تسبّوا الأموات فإنّهم قد أفضوا إلى ما قدّموا. مردگان را دشنام مدهید که آنها باعمالى که از پیش فرستاده اند رسیده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2456 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تسبّوا الأموات فتؤذوا الأحیاء. مردگان را دشنام مدهید که زندگان آزرده شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2457 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تشربوا الخمر فإنّها مفتاح کلّ شرّ. شراب منوشید که کلید همه بدى هاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2458 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تشغلوا قلوبکم بذکر الدّنیا. دلهاى خویش را بذکر دنیا مشغول مدارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2459 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تصاحب إلّا مؤمنا و لا یأکل طعامک. إلّا تقىّ جز با مؤمن مصاحبت مکن و غذاى ترا جز پرهیزگار نخورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2460 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تصحبنّ أحدا لا یرى لک کمثل ما ترى له. با کسى که ترا همسنگ خود نداند مصاحبت مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2461 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تصلح الصّنیعه إلّا عند ذی حسب أو دین. نکوئى جز پیش شریف و دیندار بثمر نمى رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2462 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تضربوا إماءکم على کسر إنائکم فإنّ لها أجلا کآجال النّاس. کنیزان خویش را براى شکستن ظرفهایتان مزنید که ظرفها را نیز مثل مردمان اجل هاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2463 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تضعوا الحکمه عند غیر أهلها فتظلموها و لا تمنعوها أهلها فتظلموهم. حکمت بنا اهل مسپارید که بدان ستم میکنید و از اهلش باز ندارید که به آنها ستم میکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2464 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تطعموا المساکین ممّا لا تأکلون. آنچه خودتان نمیخورید به مستمندان مخورانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2465 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تطلّقوا النّساء إلّا من ریبه فإنّ اللَّه لا یحبّ الذّوّاقین و لا الذّوّاقات. زنان را جز در نتیجه بدگمانى طلاق مدهید که خدا مردان بسیار زن گیر و زنان بسیار شوهر گیر را دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2466 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تظهر الشّماته لأخیک فیعافیه اللَّه و یبتلیک. برادر خویش را شماتت مکن که خدا او را معاف دارد و ترا مبتلا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2467 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تعجبوا بعمل عامل حتّى تنظروا بم یختم له. از کار هیچ کس شگفتى مکنید تا بنگرید عاقبت آن چه مى شود »نهج الفصاحه حدیث شماره 2468 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یعجبکم إسلام رجل حتّى تعلموا کنه عقله. مسلمانى مردى شما را بشگفت نیارد تا کنه عقل وى بدانید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2469 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تغتابوا المسلمین و لا تتبّعوا عوراتهم. غیبت مسلمانان مکنید و در جستجوى عیوب آنها نباشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2470 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تغضب فإنّ الغضب مفسده خشمگین مشو که خشم مایه فساد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2471 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تقوم السّاعه إلّا على شرار النّاس. قیامت بپا نشود مگر بر اشرار خلق. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2472 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تقوم السّاعه حتّى تقلّ الرّجال و تکثر النّساء. قیامت بپا نشود تا وقتى مردان کم و زنان بسیار شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2473 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تقومنّ السّاعه حتّى تکون الولد غیظا و تفیض اللّئام فیضا و تغیض الکرام غیضا و یجترئ الصّغیر على الکبیر و اللّئیم على الکریم. قیامت به پا نشود تا وقتى فرزند مایه خشم شود و لئیمان فراوان شوند و کریمان کمیاب کردند و کوچک بر بزرگ جسارت ورزد و لئیم بر کریم جرى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2474 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تقوم السّاعه حتّى یکون الزّهد و الورع تصنّعا. قیامت بپا نشود تا وقتى که زهد و تقوى ساختگى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2475 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تقوم السّاعه حتّى یکون أسعد النّاس فی الدّنیا لکع ابن لکع. قیامت بپا نشود تا خوشبختترین مردم جهان فرومایه پسر فرومایه باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2476 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تقوم السّاعه حتّى یمرّ الرّجل بقبر الرّجل فیقول یا لیتنی مکانه. قیامت به پا نشود تا مرد بقبر دیگرى بگذرد و گوید کاش بجاى او بودم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2478 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تکثر الضّحک فإنّ کثره الضّحک تمیت القلب. خنده بسیار مکن که خنده بسیار دل را بمیراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2479 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تکثر همّک ما قدّر یکن و ما ترزق یأتک. غم بسیار مخور که آنچه مقدر است مى شود و آنچه روزیت کرده اند بتو مى رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2480 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تکرهوا البنات فإنّهنّ المونسات. دختران را مکروه مدارید که آنها مایه انسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2481 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تکلّفوا للضیف. براى مهمان تکلف مکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2482 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تکن ممن یشدّ على النّاس و یخفّف على نفسه. از آن کسان مباش که بر مردم سخت و با خویش آسان گیرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2483 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تکون زاهدا حتّى تکون متواضعا. تا متواضع نباشى زاهد نباشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2484 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تمارّ أخاک و لا تمازحه و لا تعده فتخلفه. با برادر خویش حیله مکن و با او مزاح مکن و با او خلف وعده مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2485 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تمزح فیذهب بهاؤک و لا تکذب فیذهب نورک. مزاح مکن که رونقت ببرد و دروغ مگو که روشنیت برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2486 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تمسح یدک بثوب من لا تکسوه. دست خویش بجامه کسى که او را نمى پوشانى خشک مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2487 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تمنعنّ أحدکم مهابه النّاس أن یقوم بالحقّ إذا علمه. ترس مردم شما را از رعایت حقى که میدانید باز ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2488 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تمیتوا القلوب بکثره الطّعام و الشّراب فإنّ القلب یموت کالزّرع إذا کثر علیه الماء. دلهاى خویش را بکثرت خوردن و نوشیدن نمى رانید که دل چون زراعت است وقتى آب آن زیاد شد خواهد مرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2489 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا تنزع الرّحمه إلّا من شقیّ. رحم را نگیرند مگر از بدبخت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2490 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا حلیم إلّا ذو عثره و لا حکیم إلّا ذو تجربه. آنکه لغزش نکرده بردبار نیست آنکه تجربه نیندوخته خردمند نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2491 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا خیر لک فی صحبه من لا یرى لک ما یرى لنفسه. در مصاحبت کسى که ترا همسنگ خود نداند خیرى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2492 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا خیر فی صحبه من لا یرى لک من الحقّ مثل ما ترى له. در مصاحبت کسى که حقى براى او قائلى و نظیر آن را براى تو قائل نیست خیرى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2493 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا خیر فی مال لا یزرأ منه و جسد لا ینال منه. در مالى که آفت بدان نرسد و تنى که مصیبت نبیند خیرى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2494 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا خیر فیمن لا یضیف. آنکه مهمان نپذیرد خیرى در او نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2495 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)   لا دین إلّا بمروّه. دین جز بجوانمردى قوام نمى گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2496 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا دین لمن لا عهد له. هر که پیمان نگاه ندارد دین ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2497 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا سهل إلّا ما جعلت سهلا. هر چه آسان گیرى آسان گذرد »نهج الفصاحه حدیث شماره 2498 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا شی ء أحقّ بالسّجن من اللّسان. هیچ چیز بزندان شدن شایسته تر از زبان نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2499 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا شی ء أغیر من اللَّه. هیچ کس غیرتمندتر از خدا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2500 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا صدقه و ذو رحم محتاج. اگر خویشاوندى محتاج هست صدقه دادن روا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2501 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا طاعه لأحد فی معصیه اللَّه إنّما الطّاعه فی المعروف. اطاعت هیچ کس در معصیت خدا روا نیست اطاعت فقط در کار نیک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2502 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا طاعه لمخلوق فی معصیه الخالق. اطاعت مخلوق در معصیت خالق روا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2503 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا عقل کالتّدبیر و لا ورع کالکفّ و لا حسب کحسن الخلق. عقلى مانند تدبیر نیست و تقوائى چون خویشتن دارى نیست و شرفى چون نیکخوئى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2504 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا فقر أشدّ من الجهل و لا مال أعود من العقل و لا وحده أوحش من العجب و لا حسب کحسن الخلق و لا عباده مثل التّفکّر. فقرى سختتر از نادانى نیست و مالى سودمندتر از خرد نیست تنهائى اى موحشتر از خودپسندى نیست و شرفى چون نیکخوئى نیست و عبادتى چون تفکر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2505 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا مظاهره أوثق من المشاوره و لا إیمان کالحیاء. تعاونى بهتر از مشورت نیست و ایمانى چون حیا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2506 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا فاقه لعبد یقرأ القرآن و لا غنى له بعده. بنده اى که قرآن خواند فقیر نشود و او را بالاتر از قرآن بى نیازى اى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2507 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا کبیره مع استغفار و لا صغیره مع إصرار. با استغفار هیچ گناهى کبیره نیست و با اصرار هیچ گناهى صغیره نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2508 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا ندم من استشار و لا افتقر من اقتصد. هر که مشورت کند پشیمان نشود و هر که میانه روى کند فقیر نگردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2509 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا نعلم شیئا خیرا من ألف مثله إلّا الرّجل المؤمن. بجز مرد مؤمن چیزى را نمى شناسیم که از هزار مثل خویش بهتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2510 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا همّ إلّا همّ الدّین و لا وجع إلّا وجع العین. غمى چون غم قرض نیست و دردى چون درد چشم نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2511 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا هجره بعد الفتح. پس از فتح (مکه) هجرت نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2512 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یؤمن أحدکم حتّى یحبّ لأخیه ما یحبّ لنفسه. هیچ کس از شما مؤمن نباشد تا هر چه براى خویش مى خواهد براى برادر خویش بخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2513 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یؤمن عبد حتّى یحبّ لنفسه من الخیر ما یحبّ لأخیه المسلم. بنده اى مؤمن نباشد تا هر چیزى براى خویش مى خواهد براى برادر مسلمان خویش بخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2514 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یبغی على النّاس إلّا ولد بغیّ و إلّا من فیه عرق منه. بر مردم ستم نکند جز فرزند زنا کار یا کسى که رگى از زنا کار دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2515 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یبلغ العبد أن یکون من المتّقین حتّى یدع ما لا بأس به حذرا لما به البأس. بنده بمقام پرهیزگارى نرسد تا از آنچه مباح است از بیم آنچه مباح نیست، صرف نظر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2516 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یبلغ العبد حقیقه الإیمان حتّى یحزن من لسانه. بنده بحقیقت ایمان نرسد تا زبان خویش نگهدارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2517 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یبلغ العبد حقیقه الإیمان حتّى یعلم أنّ ما أصابه لم یکن لیخطئه و ما أخطأه لم یکن لیصیبه. بنده بحقیقت ایمان نرسد تا بداند که آنچه بدو رسیده نمیشد نرسد و آنچه بدو نرسیده نمیشد برسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2518 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یتجالس قوم إلّا بالأمانه. هیچ گروهى جز به اعتماد متبادل مجالست نتوانند کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2519 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یتکلّفنّ أحد لضیفه ما لا یقدر. هیچ کس نباید آنچه را قدرت ندارد بتکلف براى مهمان فراهم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2520 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یتمنّی أحدکم الموت أمّا محسنا فلعلّه یزداد و أمّا مسیئا فلعلّه یستعتب. هیچ یک از شما آرزوى مرگ نکند اگر نکوکار است شاید نیکى فزون کند و اگر بدکار است شاید راه رضا سپرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2521 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یتمنّینّ أحدکم الموت لضرّ نزل به. هیچ کس نباید از مشقتى که بدو رسیده آرزوى مرگ کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2522 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یجلس الرّجل بین الرّجل و ابنه فی المجلس. مرد نباید در مجلس میان دیگرى و فرزندش بنشیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2523 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یحتکر إلّا خاطئ. جز خطاکار احتکار نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2524 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یحلّ الصّدقه لغنىّ و لا لذی مرّه قویّ. صدقه گرفتن بر غنى روا نیست و نیز براى آنکه طبعى نیرومند دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2525 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یحلّ لمسلم أن یروع مسلما. روا نیست که مسلمانى مسلمان دیگر را بترساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2526 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یحملنّکم استبطاء أمر على استعجاله فإنّ اللَّه عزّ و جلّ لا یعجل بعجله أحد. تصور تأخیر کارى وادارتان نکند که آن را بشتاب خواهید که خداى عز و جل از عجله کسى عجله نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2527 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یخلونّ رجل بامرأه فإنّ ثالثهما الشّیطان. مرد نباید با زن بخلوت نشیند که سومیشان شیطان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2528 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یدخل الجنّه إلّا رحیم. هر که رحم ندارد ببهشت نرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2529 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یدخل الجنّه خبّ و لا بخیل. حیله گر و بخیل ببهشت نمى روند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2530 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یدخل الجنّه سیّئ الملکه. بدخوى ببهشت نمیرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2531 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یدخل الجنّه عبد لا یأمن جاره بوائقه. بنده اى که همسایه از شرش در امان نباشد ببهشت نمى رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2532 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یدخل الجنّه قاطع رحم. هر که پیوند خویشان ببرد ببهشت نرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2533 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یدخل الجنّه قتات. دروغ زن ببهشت نمى رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2534 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یرحم اللَّه من لا یرحم النّاس. خدا بکسى که بمردم رحم نکند رحم نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2535 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یردّ الرّجل هدیّه أخیه فإن وجد فلیکافئه. هیچ کس نباید هدیه برادرش را رد کند اگر توانست عوض آن دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2536 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یردّ القضاء إلّا الدّعاء و لا یزید فی العمر إلّا البرّ. قضا جز بدعا دفع نشود و چیزى جز نیکوکارى عمر را افزون نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2537 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یزال العبد فی صلاه ما- انتظر الصّلوه. بنده مادام که منتظر نماز است در حال نماز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2538 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یزال المسروق منه فی تهمه من هو بری ء منه حتّى یکون أعظم جرما من السّارق. دزد زده آنقدر کسانى را که از دزدى بى خبرند تهمت مى زند که گناه او از دزد بیشتر مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2539 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یزداد الأمر إلّا شدّه و لا الدّنیا إلّا إدبارا و لا النّاس إلّا شحّا. در کارها جز سختى نمیافزاید و دنیا جز به ادبار نمى گراید و مردم پیوسته بخیلتر مى شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2540 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یستر عبد عبدا فی الدّنیا إلّا ستره اللَّه یوم القیمه. هر بنده اى که در دنیا براى دیگرى راز پوشى کند، روز قیامت خدا راز پوش وى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2541 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یستقیم إیمان عبد حتّى یستقیم قلبه و لا یستقیم قلبه حتّى یستقیم لسانه. ایمان بنده به استقامت نیاید تا قلب وى به استقامت گراید و قلب وى به استقامت نگراید تا زبان وى به استقامت آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2542 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یستکمل أحدکم حقیقه الإیمان حتّى یخزن لسانه. هیچ کس از شما حقیقت ایمان را کامل نکند مگر آنکه زبان خویش نگهدارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2543 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یستکمل العبد الإیمان حتّى یکون فیه ثلاث خصال الإنفاق من الإقتار و الإنصاف من نفسه و بذل السّلام. تا سه صفت در بنده اى نباشد ایمان وى کامل نشود صدقه دادن در تنگ دستى و انصاف دادن به ضرر خویش و سلام بسیار کردن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2544 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یشبع المؤمن دون جاره. مؤمن نباید بدون همسایه خود سیر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2545 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یشبع عالم من علمه حتّى یکون منتهاه الجنّه. عالم از علم خویش سیر نگردد تا سرانجام ببهشت رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2546 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یشکر اللَّه من لا یشکر النّاس. هر که شکر مردم ندارد شکر خدا نگزارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2547 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یصلح الملق إلّا للوالدین و الإمام العادل لا تصلح الصّنیعه إلّا عند ذی حسب أو دین. تملق گفتن جز از پدر و مادر و پیشواى عادل روا نباشد و نکوئى جز پیش شرافتمند و دیندار بثمر نرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2548 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یغنی حذر عن قدر. احتیاط چاره تقدیر نمى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2549 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یفتک مؤمن. مؤمن بکمین خون کس نریزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2550 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یفلح قوم تملکهم امرأه. گروهى که زمامدارشان زن است رستگارى نه بینند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2551 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یلدغ المؤمن من جحر مرّتین. مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2552 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یقبل إیمان بلا عمل و لا عمل بلا إیمان. ایمان بى عمل و عمل بى ایمان پذیرفته نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2553 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یموتنّ أحد إلّا و هو یحسن الظّنّ باللَّه. هر که مى میرد باید بخداوند خوش گمان باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2554 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا ینبغی لذى الوجهین أن یکون أمینا عند اللَّه. دو رو نزد خدا مورد اعتماد نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2555 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا ینبغی للصّدیق أن یکون لعّانا. سزاوار نیست که مرد راستى پیشه لعنت گر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2556 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا ینبغی لمؤمن أن یذلّ نفسه. شایسته مؤمن نیست که خویشتن را خوار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2557 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یهلک النّاس حتّى یعذروا من أنفسهم. مردم هلاک نمى شوند مگر وقتى که حجت بر ایشان تمام شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2558 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) لا یهوى الضّالّ إلّا ضالّ. گمراه را بجز گمراه دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2559 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما وقى به المرء عرضه کتب له به صدقه. بعوض چیزى که انسان آبروى خویش بدان محفوظ دارد براى او صدقه اى نویسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2560 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما کانت فرحه إلّا تبعتها ترحه. مسرتى نیست که کدورتى به دنبال نداشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2561 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما مثلی و مثل الدّنیا إلّا کراکب قال فی ظلّ شجره فی یوم حارّ ثمّ راح و ترکها. حکایت من و دنیا چون سوارى است که روز گرمى در سایه درختى بخوابد آنگاه برود و آن را بگذارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 2562 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد یسترغیه اللَّه رعیّه ثمّ یموت یوم یموت غاشا لرعیّته إلّا حرّم اللَّه علیه الجنّه. هر بنده اى که خدا رعیتى را به رعایت او سپارد و نمیرد و با رعیت خویش فریبکارى کرده باشد خدا بهشت را بر او حرام کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2563 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من جرعه أحبّ إلى اللَّه من جرعه غیظ کظمها رجل أو جرعه صبر على مصیبه و ما من قطره أحبّ إلى اللَّه من قطره دمع أهریقت من خشیه اللَّه و قطره دم أهریقت فی سبیل اللَّه. هیچ جرعه اى نزد خدا از جرعه خشمى که مردى فرو برد یا جرعه صبرى که بر مصیبت نوشد محبوب تر نیست و هیچ قطره اى نزد خدا از قطره اشگى که از ترس خدا ریخته شود یا قطره خونى که در راه خدا ریخته شود محبوبتر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2564 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ذئبان ضاریان فی زریبه غنم بأسرع فیها من حبّ الشّرف و المال فی دین المرء المسلم. دو گرگ گرسنه در آغل براى گوسفندان خطرناکتر از حب جاه و مال براى دین مرد مسلمان نیست »نهج الفصاحه حدیث شماره 2565 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما طلعت شمس قطّ إلّا بجنبیها ملکان یقولان اللّهمّ عجّل لمنفق خلفا و عجّل لممسک تلفا. هر بار که خورشید طلوع مى کند دو فرشته از دو سوى آن گویند خدایا انفاق گر را زودتر عوض ده و بخیل را زودتر آفتى ده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2566 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ینتظر أحدکم من الدّنیا إلّا غنى مطغیا أو فقرا منسیا أو مرضا مفسدا أو هرما مفنّدا أو موتا مجهزا. از دنیا چه انتظار دارید، جز غنائى که طغیان آرد یا فقرى که نسیان آرد یا مرضى که فساد آرد یا پیریى که زبونى آرد یا مرگى که به سرعت از پا درآرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2567 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما استرذل اللَّه عبدا إلّا حطّ عنه العلم و الأدب. خدا بنده اى را پست نشمارد مگر آنکه علم و ادب را از او فرو گذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2568 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أکرم شابّ شیخا لسنّه إلّا قیّض اللَّه عند سنّه من یکرمه. هر جوانى که پیرى را براى سنش گرامى دارد خدا هنگام پیرى وى یکى را بیارد که وى را گرامى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2569 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما شقى عبد قطّ بمشوره و ما سعد باستغناء برأی. هیچ کس از مشورت بدبخت نشد و از خود رایى خوشبخت نشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2570 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أصرّ من استغفر و لو عاد فی الیوم سبعین مرّه. هر که استغفار کند بر گناه اصرار نکرده و اگر چه در یک روز هفتاد بار بگناه باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2571 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ترک بعدی فتنه أضرّ على الرّجال من النّساء. پس از من براى مردان فتنه اى زیان انگیزتر از زنان نخواهد بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2572 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ملأ آدمی وعاء شرّا من بطن. انسان ظرفى بدتر از شکم پر نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2573 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من أحد أفضل عند اللَّه من إمام إن قال صدق و إن حکم عدل. هیچ کس نزد خدا از پیشوائى که چون گوید راست گوید و چون حکم کند عدالت کند برتر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2574 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من حلال أبغض إلى اللَّه من الطّلاق. هیچ حلالى نزد خدا مبغوضتر از طلاق نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2575 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من رجل من المسلمین أعظم أجرا من وزیر صالح مع إمام یطیعه و یأمره بذات اللَّه. پاداش هیچ یک از مسلمانان از وزیر شایسته اى که با پیشوائى باشد و او را اطاعت کند و بفرمان خدا وادارد بزرگتر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2576 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما عبد اللَّه بشی ء أفضل من فقه فی الدّین. هیچ عبادتى بهتر از دانا شدن در کار دین نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2577 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما الدّنیا فی الآخره إلّا کما یجعل أحدکم إصبعه السّبّابه فی الیمّ فلینظر بم یرجع. دنیا نسبت بآخرت چنانست که یکى تان انگشت بزرگ خویش را به دریا نهد بنگرد از دریا چه بر میدارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2578 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما تقرّب العبد إلى اللَّه بشی ء أفضل من سجود خفیّ. هیچ کس بچیزى بهتر از سجده نهان بخدا تقرب نمى جوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2579 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من شی ء أطیع اللَّه فیه بأعجل ثوابا من صله الرّحم و ما من عمل یعصى اللَّه فیه بأعجل عقوبه من بغی. هیچ اطاعتى را که براى خدا کرده باشند زودتر از پیوند خویشان ثواب ندهند و هیچ معصیتى را زودتر از ستمگرى عقاب نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2580 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما قلّ و کفى خیر ممّا کثر و ألهى. اندکى که کفایت کند بهتر از بسیارى که مایه بطالت شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2581 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما نحل والد ولده أفضل من أدب حسن. هیچ پدرى مالى بهتر از ادب نیک بفرزند خود نداده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2582 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عمل أفضل من إشباع کبد جائع. هیچ کارى بهتر از سیر کردن شکم گرسنه نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2583 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما خالطت الصّدقه مالا إلّا أهلکته. صدقه بمالى نیامیزد مگر آن را نابود کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2584 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من مؤمن إلّا و له ذنب یصیبه الفینه بعد الفینه لا یفارقه حتّى یفارق الدّنیا. هیچ مؤمنى نیست مگر گناهى دارد که گاه بگاه آن را مرتکب شود و از آن دورى نکند تا از دنیا برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2585 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما کان الرّفق فی شی ء قطّ إلّا زانه و ما کان الخرق فی شی ء قطّ إلّا شانه. مدارا در هر چه باشد آن را زینت دهد و خشونت در هر چه باشد آن را خوار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2586 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ستر اللَّه على عبد فی الدّنیا ذنبا فیعیّره به یوم القیمه. وقتى خدا در دنیا گناه بنده اى را بپوشانید در آخرت وى را بدان سرزنش نخواهد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2587 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما صلّت امرأه صلاه أحبّ إلى اللَّه من صلاتها فی أشدّ بیتها ظلمه. نمازى که زن در تاریکترین گوشه خانه خود کند از همه نمازهاى او نزد خدا محبوبتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2588 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما خاب من استخار و لا ندم من استشار و لا آمن بالقرآن من استحلّ محارمه. هر که از خدا خیر جوید نومید نشود و هر که مشورت کند نادم نگردد و هر که محارم قرآن را حلال شمارد بقرآن ایمان ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2589 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما یصیب المؤمن وصب و لا نصب و لا سقم و لا آذى و لا حزن إلّا کفّر اللَّه به من خطایاه. رنج و سختى و مرض و آزارى و غمى بمؤمن نرسد مگر خدا در قبال آن از گناهان وى محو کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2590 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أعزّ اللَّه بجهل قط و لا أذلّ اللَّه بحلم قطّ. خدا کسیرا به نادانى عزیز ندارد و کسى را ببردبارى ذلیل نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2591 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما نقص مال من صدقه و لا عفى رجل عن مظلمه إلّا زاده اللَّه بها عزّا. هیچ مالى از صدقه کاهش نگیرد و هیچ کس از مظلمه اى نگذرد مگر خدا در قبال آن عزت وى بیفزاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2592 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما رزق العبد رزقا أوسع علیه من الصّبر. هیچ کس را روزى اى وسیعتر از صبر نداده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2593 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أنزل اللَّه من داء إلّا أنزل له شفاء. خدا مرضى نفرستاده جز آنکه شفائى براى آن فرستاده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2594 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما استرعى اللَّه عبدا رعیّه فلم یحطها بنصحه إلّا حرّم اللَّه علیه الجنّه. وقتى خدا رعیتى را برعایت کسى سپارد و او بلوازم خیر خواهى رعیت قیام نکند خدا بهشت را بر او حرام کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2595 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما حسن اللَّه خلق عبد و خلقه إلّا استحیا أن یطعم لحمه النّار. وقتى خدا صورت و سیرت بنده اى را نیکو کند شرم دارد که گوشت وى را خوراک آتش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2596 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أحسن عبد الصّدقه إلّا أحسن اللَّه الخلافه على ترکته وقتى بنده اى صدقه نیکو دهد خدا سرانجام ترکه او را نیکو کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2597 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما فتح رجل على نفسه باب مسأله إلّا فتح اللَّه علیه باب فقر. هیچ کس درى از سؤال بروى خود نگشاید مگر خدا درى از فقر بروى او بگشاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2598 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما رأیت مثل النّار نام هاربها و لا مثل الجنّه نام طالبها. چون جهنم چیزى ندیدم که گریزنده آن خفته باشد و نه چون بهشت که طالب آن خفته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2599 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما زان اللَّه عبدا بزینه أفضل من عفاف فی دینه و فرجه. خدا به بنده خویش زینتى بهتر از عفت در دین و عورتش نداده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2600 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما عال من اقتصد. هر که میانه روى کند فقیر نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2601 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما الّذی یعطی من سعه بأعظم أجرا من الّذی یقبل إذا کان محتاجا. پاداش کسى که در حال گشایش بخشش کند از آنکه بخشش را میپذیرد بیشتر نیست، بشرط آنکه محتاج باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2601 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما الموت فیما بعده إلّا کنطحه عنز. مرگ نسبت بما بعد آن چون شاخ زدن بز است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2602 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أتى اللَّه عالما علما إلّا أخذ علیه المیثاق أن لا یکتمه. خدا بعالمى علم نداده مگر آنکه از او پیمان گرفته که علم خویش را نهان ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2603 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما اجتمع الرّجاء و الخوف فی قلب مؤمن إلا أعطاه اللَّه عزّ و جلّ الرّجاء و آمنه الخوف امید و ترس در دل مؤمن مجتمع نشود جز آنکه خدا عز و جل امید بدو عطا کند و از بیم ایمنش سازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2604 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أحبّ عبد عبدا للَّه إلّا أکرمه ربّه. وقتى بنده اى بنده دیگر را براى خدا دوست دارد پروردگارش او را گرامى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2605 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أحبّ أنّ أحدا تحوّل لی ذهبا یمکث عندی منه دینار فوق ثلاث إلّا دینار أرصده لدین. دوست ندارم که کوه احد براى من مبدل بطلا شود و دینارى از آن بیش از سه روز نزد من بماند مگر دینارى که براى قرض ذخیره نگه دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2606 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أحد أکثر من الرّبا إلّا کان عاقبه أمره إلى قلّه. هر که ربا فراوان خورد سر انجام او بفقر انجامد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2607 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أحسن القصد فی الغنى، ما أحسن القصد فی الفقر و أحسن القصد فی العباده. چه نیکست اعتدال هنگام بى نیازى، چه نیکست اعتدال هنگام ندارى و چه نیکست اعتدال در عبادت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2608 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أحلّ اللَّه شیئا أبغض إلیه من الطّلاق. خدا چیزى را حلال نکرده که نزد وى از طلاق دشمن تر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2609 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أخاف على أمّتی إلّا ضعف الیقین. بر امت خویش بیم ندارم مگر از ضعف ایمان. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2610 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أخاف على أمّتی فتنه أخوف علیها من النّساء و الخمر. از هیچ فتنه اى که خطرناکتر از زن و شراب باشد بر امت خویش بیم ندارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2611 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أخشى علیکم الفقر و لکنّی أخشى علیکم التّکاثر و ما أخشى علیکم الخطاء، و لکنّی أخشى علیکم التّعمّد. از فقر بر شما بیم ناک نیستم بلکه بیم دارم به کثرت اموال تفاخر کنید، از خطا بر شما بیم ناک نیستم بلکه از تعمد بیم دارم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2612 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما استرذل اللَّه عبدا إلّا خطر علیه العلم و الأدب. خدا بنده اى را پست نشمارد مگر علم و ادب را از او باز دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2613 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أخذت الدّنیا من الآخره إلّا کما أخذ المخیط غرس فی البحر من مائه. دنیا از آخرت آنقدر گرفته که سوزنى که در دریا فرو کنند از آب آن گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2614 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما استفاد المؤمن بعد تقوى اللَّه عزّ و جلّ خیرا له من زوجه صالحه إن أمرها أطاعته و إن نظر إلیها سرّته و إن أقسم علیها أبرّته و إن غاب عنها نصحته فی نفسها وماله. مؤمن پس از پرهیزکارى خداى عز و جل چیزى بهتر از زن پارسائى که فرمانش دهد اطاعت کند و اگر بدو نگرد مسرورش کند و اگر در باره او قسم خورد قسمش را رعایت کند واگر از او غایب شود مال وى و عفت خویش حفظ کند، چیزى بهتر از این نیابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2615 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أسرّ عبد سریره إلّا ألبسه اللَّه رداءها إن خیرا فخیر و إن شرّا فشرّ. هر نیتى که بنده بدل گیرد خدا نشان آن را بر او نمودار کند، اگر نیک باشد نیک و اگر بد باشد بد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2616 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أطعمت زوجتک فهو لک صدقه، و ما أطعمت ولدک فهو لک صدقه، و ما أطعمت خادمک فهو لک صدقه، و ما أطعمت نفسک فهو لک صدقه. هر چه بهمسر خویش بخورانى صدقه کرده اى و هر چه بفرزند خویش بخورانى صدقه کرده اى و هر چه بخدمتکار خویش بخورانى صدقه کرده اى، هر چه بخویش خورانى صدقه کرده اى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2617 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أعطى أهل بیت الرّفق إلّا نفعهم. مدارا نصیب هیچ خاندانى نشود مگر سودشان دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2618 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما اکتسب مکتسب مثل فضل علم یهدی صاحبه إلى هدى أو یردّه عن ردى و لا استقام دینه حتّى یستقیم عقله. هیچ کس چیزى چون مایه علمى که صاحب خویش را بهدایت رساند یا از خطرى برهاند به دست نخواهد آورد و دین شخص استقامت نیابد تا عقل وى استقامت یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2619 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أکل أحد طعاما قطّ خیرا من أن یأکل من عمل یده و إنّ نبىّ اللَّه داود کان یأکل من عمل یده. هیچ کس غذائى بهتر از آنچه از عمل خویش خورد، نخواهد خورد داود پیغمبر نان از عمل خویش میخورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2620 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أنت محدّث قوما حدیثا لا تبلغه عقولهم إلّا کان على بعضهم فتنه. وقتى با قومى سخنى گوئى که عقولشان بدان نرسد براى بعضیشان مایه فتنه خواهد بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2621 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أنعم اللَّه على عبد نعمه فحمد اللَّه علیها إلّا کان ذلک الحمد أفضل من تلک النّعمه و إن عظمت. وقتى خدا بنده اى را نعمتى دهد و خدا را بر آن ستایش کند این ستایش از آن نعمت، هر قدر بزرگ باشد بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2622 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أنکر قلبک فدعه. هر چه را قلبت نمیپذیرد واگذار »نهج الفصاحه حدیث شماره 2623 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أهدى المرء المسلم لأخیه هدیّه أفضل من کلمه حکمه یزیده اللَّه بها هدى أو یردّه بها عن ردى. مرد مسلمان ببرادر خویش هدیه اى بهتر از سخن حکمت آمیزى که خدا بوسیله آن هدایت وى افزون کند یا خطرى از وى بگرداند نتواند داد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2624 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما برّ أباه من شدّ إلیه الطّرف بالغضب. هر که نگاه خشمگین سوى پدر خویش افکند از فضیلت نیکى با وى بى نصیب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2625 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أوذى أحد ما أوذیت فی اللَّه. هیچ کس آنقدر که من در راه خدا اذیت دیدم اذیت نکشید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2626 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما تجالس قوم مجلسا فلم ینصت بعضهم لبعض إلّا نزع من ذلک المجلس البرکه. هر گروهى که مجالست کنند و بیک دیگر گوش فرا ندارند برکت از مجلسشان برخیزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2627 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما تجرّع عبد جرعه أفضل عند اللَّه من جرعه غیظ کظمها ابتغاء وجه اللَّه. هیچ کس جرعه اى ننوشد که نزد خدا از جرعه خشمى که براى رضاى خدا فروبرد بهتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2628 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ترک عبد للَّه أمرا لا یترکه إلّا للَّه إلّا عوّضه اللَّه منه ما هو خیر له منه فی دینه و دنیاه. هر که چیزى را براى خدا ترک آن بکند. که جز برای خدا ترک آن نکند خدا بعوض آن چیزى که برای دین و دنیای وى بهتر باشد بدو بدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2629 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما تشهد الملائکه من لهوکم إلّا الرّهان و النّضال. فرشتگان از بازیهاى شما جز در اسب دوانى و کشتى حضور نمییابند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2631 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما تصدّق النّاس بصدقه أفضل من علم ینشر. هیچ صدقه اى که مردم دهند از علمى که منتشر شود بهتر نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2632 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما جاءنی جبرئیل قطّ إلّا أمرنی بالسّواک حتّى لقد خشیت أن أحفی مقدّم فمی. هر وقت جبریل پیش من آمد مرا بمسواک کردن فرمان داد تا آنجا که ترسیدم جلو دهان خود را ببرم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2633 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما جلس قوم یذکرون اللَّه تعالى فیقومون حتّى یقال لهم قوموا قد غفر اللَّه لکم ذنوبکم و بدّل سیّئاتکم حسنات. گروهى که با هم بذکر خدا بنشینند، از جا برنخیزند مگر بایشان بگویند برخیزید که خداى تان آمرزید و اعمال بدتان را باعمال خوب مبدل کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2634 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما جمع شی إلى شی ء أفضل من علم إلى حلم. چیزى با چیز دیگر فراهم نیامده که از دانش و بردبارى بهتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2635 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما خرج رجل من بیته یطلب علما إلّا سهل اللَّه له طریقا إلى الجنّه. هر کس از خانه خویش به جستجوى علمى برون شود خدا براى وى راهى بسوى بهشت بگشاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2636 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما خفّفت عن خادمک من عمله فهو أجر لک فی موازینک یوم القیامه. هر چه از کار خدمتگزار خویش سبک کنى پاداشى است که روز قیامت در میزان عمل تو نهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2637 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما خلق اللَّه من شی ء إلّا و قد خلق له ما یغلبه و خلق رحمته تغلب غضبه. خداوند هر چه آفریده چیزى دیگرى براى غلبه بر آن آفریده و رحمت خویش را براى غلبه بر غضبش آفریده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2638 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما رفع قوم أکفهم إلى اللَّه تعالى یسألونه شیئا إلّا کان حقا على اللَّه أن یضع فی أیدیهم الّذی سألوا. هیچ گروهى دستان خویش باستدعاى چیزى سوى خدا بر ندارند مگر آنکه خدا عهده دار است مسئولشان را بکفشان نهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2639 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما زال جبریل یوصینی بالجار حتّى ظننت أنّه سیورثه. جبریل در باره همسایه آنقدر سفارش میکرد که پنداشتم همسایه ارث خواهد برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2640 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما زان اللَّه العباد بزینه أفضل من زهاده فی الدنیا و عفاف فی بطنه و فرجه. خدا به بندگان خویش آرایشى بهتر از بى رغبتى به دنیا و عفت شکم و عورت نداده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2641 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما زویت الدّنیا عن أحد إلّا کانت خیرا له. دنیا را از کسى نگیرند مگر که خیر وى در آنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2642 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ساء عمل قوم قطّ إلّا زخرفوا مساجدهم. چون عمل گروهى بد شود مساجد خویش را زینت کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2643 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما سلّط اللَّه القحط على قوم إلّا بتمرّدهم على اللَّه. خدا قحط را بر گروهى مسلط نکند مگر براى نافرمانى که از خدا کرده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2644 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما شبّهت خروج المؤمن من الدّنیا إلّا مثل خروج الصّبیّ من بطن أمّه من ذلک الغمّ و الظلمه إلى روح الدّنیا. برون شدن مؤمن را از دنیا به برون شدن کودک از شکم مادر از آن محنت و ظلمت بر راحت دنیا تشبیه میکنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2645 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما صدقه أفضل من ذکر اللَّه تعالى. صدقه اى بهتر از یاد کردن خداى والا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2646 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ضاق مجلس بمتحابّین. هیچ نشیمن گاهى براى دو دوست تنگ نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2647 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ضلّ قوم بعد هدى کانوا علیه إلّا أوتوا الجدل. هیچ قومى پس از هدایت بضلال نیفتاد مگر آنکه بجدل خو گرفت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2648 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما عظمت نعمه اللَّه على عبد إلّا اشتدّت علیه مؤنه النّاس فمن لم یحتمل تلک المئونه للنّاس فقد عرض تلک النّعمه للزّوال. وقتى نعمت خدا بر بنده اى بزرگ شود حاجت مردم بر او بیشتر شود و هر که این حاجات را تحمل نکند نعمت خویش را بمعرض زوال آورده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2649 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما علم اللَّه من عبد ندامه على ذنب إلّا غفر له قبل أن یستغفره. چون خدا پشیمانى بنده را از گناهى بداند پیش از آنکه آمرزش بخواهد وى را بیامرزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2650 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما عمل ابن آدم شیئا أفضل من الصّلاه و صلاح ذات البین و خلق حسن. بنده آدم کارى بهتر از نماز و آشتى میان کسان و نیکخوئى نمیکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2651 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما فتح رجل باب عطیّه بصدقه أو صله إلّا زاده اللَّه تعالى بها کثره، و ما فتح رجل باب مسأله یرید بها کثره إلّا زاده اللَّه تعالى بها قلّه. هر که با صدقه اى یا صله اى در بخششى گشاید خداى والا بسبب آن مال وى بیفزاید و هر که در سؤالى بگشاید و از این راه فزونى جوید خداى والا وى را نقصان فزاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2652 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما کان الفحش فی شی ء قطّ إلّا شانه و لا کان الحیاء فی شی ء قطّ إلّا زانه. بدى و بد زبانى در هر چه باشد آن را خوار کند و حیا در هر چه باشد آن را زینت دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2653 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما کان الرّفق فی شی ء إلّا زانه و لا نزع من شی ء إلّا شانه. مدارا در هر چه باشد آن را زینت دهد و از هر چه دور شود آن را خوار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2654 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما کرهت أن تواجه به أخاک فهو غیبه. هر چیزى که دوست ندارى رو بروى برادر خویش کنى غیبتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2655 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما کرهت أن یراه النّاس منک فلا تفعله بنفسک إذا خلوت. هر کارى که دوست ندارى مردم از تو ببینند وقتى بخلوت شدى به تنهائى مکن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2656 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما لی و للدّنیا، ما أنا و الدّنیا إلّا کراکب استظلّ تحت شجره ثمّ راح و ترکها. مرا با دنیا چه کار من در دنیا چون مسافرى هستم که در سایه درختى نشست و برفت و آن را واگذاشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2657 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما محق الإسلام محق الشّح شی ء. هیچ چیز مسلمانى را چون بخل پایمال نمیکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2658 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من القلوب قلب إلّا و له سحابه کسحابه القمر بینما القمر یضی ء أو غلته سحابه فأظلم أو تجلّت. هر دلى پاره ابرى چون پاره ابر ماه دارد هنگامى که ماه نور پاشى کند پاره ابرى آن را بپوشاند و تاریک شود یا باز روشن شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2659 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من آدمیّ إلّا و فی رأسه حکمه بید ملک فإذا تواضع قیل للملک ارفع حکمته و إذا تکبّر قیل للملک ضع حکمته. هر انسانى در سر خویش حکمتى دارد که به دست فرشته ایست وقتى تواضع کند فرشته را گویند حکمت او را بر آر و چون تکبر کند به فرشته گویند حکمت او را فرو بر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2660 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من أحد یموت إلّا ندم إن کان محسنا ندم أن لا یکون أزداد و إن کان مسیئا ندم أن لا یکون نزع. هر که بمیرد پشیمان مى شود، اگر نیکوکار بوده پشیمان است که چرا بیشتر نکرده و اگر بد کار بود پشیمانست که چرا بس نکرده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2661 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من أحد یحدث فی هذه الامّه حدثا لم یکن فیموت حتّى یصیبه ذلک. هر کس در این امت بدعتى بد بدارد نمیرد تا سزاى آن بدو رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2662 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من إمام یعفو عند الغضب إلّا عفى اللَّه عنه یوم القیامه. هر پیشوائى که هنگام خشم ببخشد خدا روز قیامت او را ببخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2663 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من أحد یلبس ثوبا لیباهی به فینظر النّاس إلیه إلا لم ینظر اللّه إلیه حتّى ینزعه. هر که جامه اى پوشد که بدان مباهات کند و مردم بدو نگرند خدا بدو ننگرد تا آن لباس را بکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2664 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من امرئ یحیی أرضا فیشرب منها کبد حرّى إلّا کتب اللَّه له بها أجرا. هر که زمینى را احیا کند که تشنه اى از آن آب نوشد خدا در قبال آن پاداشى براى وى ثبت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2665 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من أمیر عشره إلّا و هو یؤتى به یوم القیمه مغلولا حتّى یفکّه العدل أو یوبقه الجور. هر که زمام دار ده تن باشد روز قیامت در غل بیارندش تا عدالت غل او باز کند یا ستم هلاکش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2667 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من جرعه أحبّ إلى اللَّه تعالى من جرعه غیظ یکظمها عبد، ما کظمها عبد إلّا ملاء اللَّه تعالى جوفه إیمانا. هیچ جرعه اى نزد خدا از جرعه خشمى که بنده اى فرو برد محبوب تر نیست. هر بنده اى جرعه خشم فرو برد خدا ضمیر او را از ایمان پر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2668 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من خارج خرج من بیته فی طلب العلم إلّا وضعت له الملائکه أجنحتها رضا بما یصنع حتّى یرجع. هر که از خانه خویش بطلب دانش بیرون شود فرشتگان بسبب رضایتى که از رفتار او دارند بالهاى خویش براى وى بگسترند تا باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2669 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من دابّه طائر و لا غیره یقتل بغیر حقّ إلّا سنخاصمه یوم القیمه. هر حیوان پرنده یا غیر آن بناحق کشته شود روز قیامت با قاتل خویش مخاصمه کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2670 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من ذنب أجدر أن یعجّل اللَّه تعالى لصاحبه العقوبه فی الدّنیا مع ما یدّخره له فی الآخره من قطیعه الرّحم و الخیانه و الکذب و إنّ أعجل الطّاعه ثوابا لصله الرّحم حتّى إنّ أهل البیت لیکونوا فجره فتنموا أموالهم و یکثر عددهم إذا تواصلوا. گناهى چون گسستن از خویشاوند و خیانت و دروغ نیست که خداوند بغیر از عقوبت آخرت، در این دنیا نیز مرتکب آن را کیفر دهد. ثواب پیوند با خویشاوند زودتر از همه اعمال خوب میرسد. تا آنجا که خاندانى بد کارند اما اگر پیوسته شوند اموالشان فزونى گیرد و عددشان بیش شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2671 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من ذنب إلّا و له عند اللَّه توبه إلّا سوء الخلق فإنّه لا یتوب من ذنب إلا رجع إلا ما هو شرّ منه. هر گناهى نزد خدا توبه اى دارد مگر بدخوئى که بدخوى از گناهى بازنگردد مگر ببدتر از آن رو کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2672 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من ذی غنى إلّا سیودّ یوم القیامه لو کان إنّما أوتی من الدّنیا قوتا. هر ثروتمندى روز قیامت آرزو کند که در دنیا فقط قوت خویش مى داشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2673 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من رجل یغرس غرسا إلّا کتب اللَّه له من الأجر قدر ما یخرج من ثمر ذلک الغرس. هر که درختى بنشاند خدا به اندازه میوه اى که از آن درخت برون مى شود پاداش براى وى ثبت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2674 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من رجل یتعاظم فی نفسه و یختال فی مشیته إلّا لقى اللَّه تعالى و هو علیه غضبان. هر که در دیده خویش بزرگ نماید و در راه رفتن گردن افرازد به پیشگاه خداى والا رود و خدا بر او خشمگین باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2675 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من رجل ینظر إلى وجه والدیه نظر رحمه إلّا کتب اللَّه له بها حجّه مقبوله مبروره هر که از روى مهربانى بصورت پدر و مادر خویش نظر کند خدا بپاداش آن براى وى حج مقبول نیکوئى رقم زند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2676 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من ساعه تمرّ بابن آدم لم یذکر اللَّه فیها إلّا حسر علیها یوم القیامه. ساعتى بى ذکر خداى بر آدمیزاد نگذرد مگر روز قیامت بر آن حسرت خورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2677 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من شی ء فی المیزان أثقل من حسن الخلق. در میزان اعمال چیزى سنگین تر از نیکخوئى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2678 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من شی ء أحبّ إلى اللَّه تعالى من شاب تائب و ما من شی ء أبغض إلى اللَّه تعالى من شیخ مقیم على معاصیه. هیچ کس پیش خداى والا محبوبتر از جوان توبه گر نیست و هیچ کس پیش خداى والا چون پیرى که بگناهان خویش مشغول باشد مبغوض نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2679 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من صباح یصبحه العباد إلّا صارخ یصرخ یا أیّها النّاس لدوا للتّراب و اجمعوا للفناء و ابنوا للخراب. هر صبحدم که بر بندگان در آید بانگزنى بانگ زند: اى مردم براى خاک تولید کنید و براى نابودى فراهم آرید و براى ویرانى بنا کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2680 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من صدقه أفضل من قول. صدقه اى بهتر از گفتار نیک نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2681 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من صدقه أحبّ إلى اللَّه من قول الحقّ. نزد خدا صدقه اى محبوبتر از گفتار حق نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2682 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد مسلم یدعو لأخیه بظهر الغیب إلّا قال الملک و لک بمثله هر بنده مسلمانى که در غیاب برادر خویش براى او دعا کند فرشته گوید براى تو نیز نظیر آن باد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2683 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد یبیع قالدا إلّا سلّط اللَّه علیه تالفا. هر بنده که چیز فاسد فروشد خدا تلف کننده اى را بر او مسلط کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2684 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد کانت له نیّه فی أداء دینه إلّا کان له من اللَّه عون. هر بنده که نیت اداى دین خویش داشته باشد، از جانب خدا تایید شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2685 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد ابتلى ببلیّه فی الدّنیا إلّا بذنب و اللَّه أکرم و أعظم عفوا من أن یسأله عن ذلک الذّنب یوم القیامه. هیچ کس در دنیا ببلیه اى مبتلا نشود مگر در قبال گناهى که کرده و خدا کریمتر و بزرگتر از آنست که روز قیامت او را از آن گناه بازخواست کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2686 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد یظلم رجلا مظلمه فی الدّنیا لا یقصّه من نفسه إلّا قصّه اللَّه تعالى منه یوم القیامه. هر کس در دنیا به دیگرى ظلمى کند که شخصا تلافى آن نکند خداى والا در روز قیامت تلافى آن از وى بگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2687 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد إلّا و له صیت فی السّماء فإن کان صیته فی السّماء حسنا وضع فی الأرض و إن کان صیته فی السّماء سیّئا وضع فی الأرض. هر بنده اى در آسمان شهرتى دارد اگر شهرت وى در آسمان نیک باشد در زمین نهند و اگر شهرت وى در آسمان بد باشد در زمین نهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2688 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من عبد استحیا من الحلال إلّا ابتلاه اللَّه بالحرام. هر که از حلال شرم کند خدا ویرا بحرام مبتلا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2689 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من قاض من قضاه المسلمین إلّا و معه ملکان یسدّدانه إلى الحقّ ما لم یرد غیره فإن أراد غیره و جار متعمّدا تبرّأ منه الملکان و وکلاه إلى نفسه. هر یک از قضات مسلمانان دو فرشته موکل دارد که ویرا مادام که جز حق نخواهد بر آن استوار کند و اگر غیر حق اراده کند و بعمد منحرف شود فرشتگان از او برى شوند و کار ویرا بخودش واگذارند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2690 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من قلب إلّا و هو معلّق بین إصبعین من أصابع الرّحمن إن شاء أقامه و إن شاء أزاغه، و المیزان بید الرّحمن یرفع أقواما و یخفض آخرین إلى یوم القیامه. هر دلى به دو انگشت از انگشتان قدرت خداى رحمان آویخته اگر خواهد آن را ثابت دارد و اگر خواهد آن را بگرداند و میزان کارها به دست خداست که تا روز قیامت گروهى را بالا برد و گروهى دیگر را پائین برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2691 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من قوم یعمل فیهم المعاصی هم أعزّ و أکثر ممّن یعمله ثمّ لم یغیّروه إلّا عمّهم اللَّه تعالى منه بعقاب. هر گروهى که در میانشان گناه کنند و ایشان از گنهکاران قوى تر و بیشتر باشند و جلوگیرى نکنند، خداى والا از جانب خویش همه را عقوبت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2692 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من قوم یظهر فیهم الرّبا إلّا أخذوا بالسّنه و ما من قوم یظهر فیهم الرّشا إلّا أخذوا بالرّعب. هر گروهى که ربا میانشان رواج گیرد بقحط مبتلا شوند و هر گروهى رشوه میانشان رواج گیرد بترس دچار شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2693 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من مسلم یموت له ثلاثه من الولد لم یبلغوا الحنث إلّا تلقّوه من أبواب الجنّه الثّمانیه من أیّها شاء دخل. هر مسلمانى که سه فرزند وى قبل از آنکه بعقل رسند بمیرند بر هشت در بهشت باو برخورد کنند که از هر کدام خواهد در آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2694 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من مسلم ینظر إلی امرأه أوّل رمقه ثمّ یغضّ بصره إلّا أحدث اللَّه تعالى له عباده یجد حلاوتها فی قلبه. هر مسلمانى که یک بار به زنى بنگرد آنگاه چشم از او باز دارد خداى والایش با عبادتى انس دهد که لذت آن را در قلب خویش احساس کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2695 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما من مسلم تدرک له ابنتان فیحسن إلیهما ما صحبتاه إلّا أدخلتاه الجنّه. هر مسلمانى که دو دختر وى ببلوغ رسند و تا در خانه ویند با آنها نیکى کند بهشتى مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2696 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما ملاء آدمیّ وعاء شرّا من بطنه یجب ابن آدم أکلات یقمن صلبه. آدمى ظرفى بدتر از شکم پر نمیکند براى آدمیزاد همین قدر غذا که بنیه او را نگه دارد کافیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2697 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما نقصت صدقه من مال و ما زاد اللَّه عبدا یعفو إلّا عزّا و ما تواضع أحد للَّه إلّا رفعه اللَّه. مال از صدقه کاهش نگیرد و بنده اى که عفو کند خدایش جز عزت نیفزاید و هر که براى خدا تواضع کند خدایش رفعت دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2698 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما یحلّ لمؤمن أن یشتدّ إلى أخیه بنظره تؤذیه. روا نیست که مؤمنى ببرادر خویش بتندى نظر کند که مایه آزار او شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2699 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما کرهته لنفسک فاکرهه لغیرک و ما أحببته لنفسک فأحبّه لأخیک. هر چه بخود نمیپسندى بغیر خود مپسند و آنچه براى خود دوست دارى براى برادرت دوست دار. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2700 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما هلک امرؤ عرف قدره. هر که حد خویش بداند هلاک نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2701 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما أملق تاجر صدوق. تاجر راست گو فقیر نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2702 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما نقص مال من صدقه. مال از صدقه دادن نقصان نمى پذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2703 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما قلّ و کفى خیر ممّا کثر و ألهى. اندکى که کفایت کند از بسیارى که بطالت آرد بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2704 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما عال امرؤ اقتصد. هر که میانه روى کند فقیر نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2705 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما آمن بی من بات شبعان و جاره جائع إلى جنبه و هو یعلم به. هر که سیر بخوابد و همسایه او پهلویش گرسنه باشد و او بداند بمن ایمان ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2706 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما یکبّ النّاس على مناخرهم إلّا حصائد ألسنتهم. حاصل زبان مردمان مایه هلاکشان مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2707 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ما خلق اللَّه فی الأرض شیئا أقلّ من العقل و إنّ العقل فی الأرض أقلّ من الکبریت الأحمر. خدا در زمین چیزى کمتر از عقل نیافریده که عقل در زمین از گوگرد سرخ کمتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2708 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن مثل السّنبله یحرّکها الرّیح فتقوم مرّه و تقع أخرى و مثل الکافر کمثل الارزه لا تزال قائمه حتّى تنقعر. حکایت مؤمن چون خوشه است که باد آن را تکان دهد نوبتى بایستد و نوبت دیگر بیفتد و حکایت کافر چون درخت صنوبر است که پیوسته بپا باشد تا از ریشه بر آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2709 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل الجلیس الصّالح مثل الدّاری إن لم یجدک من عطره علّقک من ریحه و مثل الجلیس السّوء مثل صاحب الکیر إن لم یحرقک من شرار ناره علّقک من نتنه. حکایت همنشین خوب مثل عطار است که اگر عطر خویش بتو ندهد بوى خوش آن در تو آویزد و حکایت همنشین بد مثل آهنگر است اگر شرار آتش آن ترا نسوزد بوى بد آن در تو آویزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2710 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل أهل بیتی مثل سفینه نوح من رکب فیها نجى و من تخلّف عنها غرق. حکایت خاندان من چون کشتى نوح است هر که در آن نشست برست و هر که از آن باز ماند غرقه شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2711 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمنین فی توادّهم و تراحمهم کمثل الجسد إذا اشتکى بعضهم تداعى سائرهم بالسّهر و الحمى. حکایت مؤمنان در دوستى و مهربانیشان چون اعضاى تن است وقتى یکیشان رنجور شود دیگران بمراقبت و رعایت او هم داستان شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2712 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن کمثل المنخله لا تأکل إلّا طیّبا و لا تضع إلّا طیّبا حکایت مؤمن چون غربال است جز پاکیزه نخورد و جز پاکیزه ندهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2713 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل القلب مثل ریشه بأرض تقلّبها الرّیاح. حکایت دل چون رشته اى است در سرزمینى که بادها آن را زیر و رو کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2714 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المرأه کالضّلع إن أردت أن تقیمه کسّرته و إن استمتعت به استمتعت به و فیه إود. حکایت زن چون دنده است اگر بخواهى راستش کنى خواهد شکست و اگر از آن بهره گیرى با وجود کجیش بهره توانى گرفت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2715 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن القویّ مثل النّخله و مثل المؤمن الضّعیف کخامه الزّرع. حکایت مؤمن نیرومند چون نخل است و حکایت مؤمن ناتوان چون ساقه کشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2716 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المنافق کمثل الشّاه العائره بین الغنمین. حکایت منافق چون بز حیران میان دو گله است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2717 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل أمّتی مثل المطر لا یدرى أوّله خیر أم آخره. حکایت امت من چون باران است که ندانند اول آن بهتر است یا آخرش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2718 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن و الإیمان کمثل الفرس یجول فی أخیته ثمّ یرجع فی أخیته. حکایت مؤمن و ایمان چون اسب است که اطراف اخیه خویش جولان کند آنگاه باخیه خویش باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2719 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل القرآن مثل الإبل المعقّله إن عقلها صاحبها أمسکها و إن ترکها ذهبت. حکایت قرآن چون شتر بسته است که صاحبش اگر ببنددش محفوظ ماند و اگر ولش کند از دست برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2720 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل الرّافله فی الزّینه من غیر أهلها کمثل ظلمه یوم القیامه لا نور لها. حکایت زنى که در زینت خویش برون خانه، دامن کشان رود چون ظلمتى است در روز قیامت که نور ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2721 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل العالم الّذی یعلّم النّاس الخیر و ینسی نفسه کمثل السّراج یضی ء للنّاس و یحرق نفسه. حکایت دانشمندى که مردم را تعلیم دهد و خویشتن را فراموش کند چون چراغ است که مردم را روشن کند و خویش را بسوزاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2722 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل الّذی یتعلّم العلم ثمّ لا یحدّث به کمثل الّذی یکنز الکنز فلا ینفق منه. حکایت کسى که علم آموزد و از آن سخن نکند چون کسى است که گنجى نهد و از آن خرج نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2723 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل الّذی یتعلّم العلم فی صغره کالنّقش على الحجر و مثل الّذی یتعلّم العلم فی کبره کالّذی یکتب على الماء. حکایت کسى که در کوچکى علم آموزد چون نقش بر سنگست حکایت کسى که در بزرگى علم آموزد چون کسى است که بر آب نویسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2724 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل الّذی یعلّم النّاس الخیر و ینسی نفسه مثل الفتیله تضی ء للنّاس و تحرق نفسها. حکایت آنکه چیز به مردم آموزد و خویشتن را فراموش کند چون فتیله است که مردم را روشنى دهد و خویش را بسوزاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2725 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن کمثل العطّار إن جالسته نفعک و إن مشیته نفعک و إن شارکته نفعک. حکایت مؤمن چون عطار است اگر با او نشینى سودت دهد اگر با او روى سودت دهد و اگر با او شرکت کنى سودت دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2726 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن مثل النّخله، ما أخذت منها من شی ء نفعک حکایت مؤمن چون نخل است هر چه از آن گیرى سودت دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2727 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن کمثل خامه الزّرع، من حیث أتتها الرّیح کفتها فإذا سکنت اعتدلت و کذلک المؤمن یکفأ بالبلاء و مثل الفاجر کالارزه صمّاء معتدله حتّى یقصمها اللَّه تعالى إذا شاء. حکایت مؤمن چون ساق کشت است از هر سو که باو وزد آن را منحنى کند و چون باد ساکت شود راست شود مؤمن نیز چنین است که به بلیه منحنى شود و حکایت بد کار چون درخت صنوبر است استوار و بر جا و تا وقتى که خداى والا اگر خواهد درهمش شکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2728 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن مثل سبیکه الذّهب إن نفخت علیها احمرّت و إن وزنت لم تنقص. حکایت مؤمن چون شمس طلا است اگر بر آن بدمند تا سرخ شود و وزنش کنند کمتر نشده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2729 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المؤمن کالبیت الخرب فی الظّاهر فإذا دخلته وجدته مونقا و مثل الفاجر کمثل القبر المشرّف المجصّص یعجب من رآه و جوفه ممتلئ نتنا. حکایت مؤمن چون خانه اى است به ظاهر خراب که چون وارد آن شوى ببینى پاکیزه است و حکایت بد کار چون قبر مرتفع گچ کارى است بیننده را بشگفت آرد و باطن آن از عفونت پر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2730 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل المرأه الصّالحه فی النّساء کمثل الغراب الأعصم الّذی إحدى رجلیه بیضاء. حکایت زن پارسا در میان زنان چون کلاغ نشاندار است که یک پاى آن سفید باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2731 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل هذه الدّنیا مثل ثوب شقّ من أوّله إلى آخره فبقى متعلّقا بخیط فی آخره فیوشک ذلک الخیط أن ینقطع. حکایت این دنیا چون جامه ایست که از اول تا آخر دریده و به نخى از آخر آویخته باشد و نزدیک باشد که آن نخ ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2732 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثلی و مثلکم کمثل رجل أو قد نارا فجعل الفراش و الجنادب یقعن فیها و هو یذبّهنّ عنها و أنا آخذ بحجزکم عن النّار و أنتم تفلتون من یدی. حکایت من و شما چون مردى است که آتشى بیفروخت و پروانه ها و ملخها بنا کردند در آن بیفتند و وى آنها را از آتش نگه میداشت من کمر بندهاى شما را گرفته ام که شما در آتش نیفتید و شما از دست من در میروید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2733 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مثل الأخوین مثل الیدین تغسل إحداهما الاخرى. حکایت دو برادر چون دو دست است که یکى دیگرى را بشوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2734 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مداراه النّاس نصف الإیمان و الرّفق بهم نصف العیش. مدارا کردن با مردم یک نیمه ایمانست و ملایمت با آنها یک نیمه خوش زیستن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2735 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مداراه النّاس صدقه. مدارا کردن با مردم صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2736 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مروا بالمعروف و إن لم تفعلوه و انهوا عن المنکر و إن لم تجتنبوه کلّه. امر بمعروف کنید و گر چه خودتان نکنید و نهى از منکر کنید گر چه از همه آن اجتناب نکنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2737 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مسأله الغنیّ شین فی وجهه یوم القیامه. سؤال کردن بى نیاز روز قیامت عیبى بچهره اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2738 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مکارم الأخلاق من أعمال الجنّه. اخلاق خوب از اعمال بهشتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2739 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مکارم الأخلاق عشره یکون فی الرّجل و لا تکون فی ابنه، و یکون فی الابن و لا تکون فی الأب، و یکون فی العبد و لا تکون فی سیّده یقسمها اللَّه لمن أراد به السّعاده:، صدق الحدیث، و صدق البأس، و إعطاء السّائل، و المکافاه بالصّنائع، و حفظ الأمانه، و صله الرّحم، و التّذمّم للجار، و التّذمّم للصّاحب، و إقراء الضّیف و رأسهنّ الحیاء. اخلاق خوب ده چیز است که در مرد هست و در پسرش نیست در پسرش هست و در پدرش نیست. »نهج الفصاحه مجموعه کلمات قصار حضرت رسول ص، ص: ۷۲۱ در بنده هست و در آقاى او نیست. خدا هر که را سعادتمند خواهد، قسمت او کند: راستى گفتار، پاى مردى در جنگ، عطاى سائل، نیکى در عوض نیکى، حفظ امانت، پیوند خویشان، حمایت همسایه، حمایت دوست، مهماندارى، و سر سلسله آن حیاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2740 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ملاک الأمر خواتمه. اعتبار کار بسرانجام آنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2741 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ملعون من ألقى کلّه على النّاس. هر کس همه بار خویش به دوش مردم افکند ملعونست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2742 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ملعون من ضارّ مؤمنا أو مکر به. هر که بمؤمنى زیان رساند یا با او حیله کند ملعونست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2743 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ملعون من سبّ أباه، ملعون من سبّ أمّه. هر که بپدر خویش ناسزا گوید ملعونست و هر که بمادر خویش ناسزا گوید ملعونست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2744 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مسأله الغنیّ نار. سؤال کردن بى نیاز جهنمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2745 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مطل الغنیّ ظلم. مماطله ثروتمند ظلم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2746 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ملاک الدّین الورع. اعتبار دین بتقوى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2747 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) منهومان لا یشبعان: طالب العلم و طالب المال. دو گرسنه اند که سیرى نپذیرند طالب علم و طالب مال. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2748 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذنب ذنبا فستره اللَّه علیه و عفى عنه فی الدّنیا فاللَّه أکرم من أن یعود فی شی ء قد عفا عنه. هر که گناهى کند و خدا در دنیا گناه وى را بپوشد و ببخشد، خدا کریمتر از آنست که در بخشیده خود باز نگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2749 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ابتلی من هذه البنات بشی ء فأحسن إلیهنّ کنّ له سترا من النّار. هر کس ببلیه دختر دارى مبتلا شود و با آنها نیکوکارى کند، پرده وى از آتش جهنم شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2750 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کثر کلامه کثر سقطه و من کثر سقطه کثر ذنوبه و من کثر ذنوبه کانت النّار أولى به. هر که گفتارش بسیار باشد خطایش بسیار گردد و هر که خطایش بسیار باشد گناهانش بسیار شود و هر که گناهانش بسیار باشد جهنم براى او شایسته تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2751 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان ذا اللّسانین فی الدّنیا جعل له یوم القیامه لسانان من النّار. هر که در دنیا دو زبان باشد براى وى روز قیامت دو زبان از آتش نهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2752 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أولى معروفا فلم یجد جزاء إلّا الثّناء فقد شکره و من کتمه فقد کفره. هر که نیکى اى بیند و پاداشى جز ستایش نتواند شکر آن گزاشته است و هر که آن را پنهان دارد کفران آن کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2753 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قدّر رزقه اللَّه و من بذّر حرّمه اللَّه. هر که اندازه نگه دارد خدایش روزى دهد و هر که اسراف کند خدایش محروم دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2754 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اقترب أبواب السّلاطین افتتن. هر که بدربار پادشاهان نزدیک شود بفتنه افتد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2755 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نفّس من مسلم کربه من کرب الدّنیا نفّس اللَّه عنه کربه من کرب یوم القیامه، و من یسّر على معسر یسّر اللَّه علیه فی الدّنیا و الآخره، و من ستر على مسلم ستر اللَّه علیه فی الدّنیا و الآخره. هر که غمى از غمهاى دنیا را از مؤمنى بردارد خدا غمى از غمهاى روز قیامت از او بردارد و هر که بر تنگدستى آسان گیرد خدا در دنیا و آخرت بر او آسانگیرد و هر که راز پوش مسلمانى شود خدا در دنیا و آخرت راز پوش وى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2756 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لم یقبل العذر من متنصّل صادقا کان أو کاذبا لم ینل شفاعتی. هر که عذر معتذرى را راست باشد یا دروغ نپذیرد از شفاعت من بهره ور نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2757 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تفاقر افتقر. هر که فقیرى کند، فقیر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2758 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سعاده المرء حسن الخلق. نیکخوئى از سعادت مرد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2759 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أعظم الخطایا اللّسان الکذوب. زبان دروغزن از گناهان بزرگست »نهج الفصاحه حدیث شماره 2760 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سعاده المرء المسکن و الجار الصّالح و المرکب الهنی ء. مسکن و همسایه خوب و مرکب رام از سعادت مرد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2761 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عامل النّاس فلم یظلمهم و حدّثهم فلم یکذبهم و وعدهم فلم یخلفهم فهو ممّن کملت مروّته و ظهرت عدالته و وجبت أخوّته و حرمت غیبته. هر که زمامدار مردم شود و ستمشان نکند و با آنها سخن کند و دروغشان نگوید و وعده شان دهد و تخلف نکند وى از جمله کسانست که مروتش به کمال رسیده و عدالتش نمایان گشته و برادرى با وى واجب و غیبتش حرامست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2762 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قتل عصفورا عبثا جاء یوم القیمه و له صراخ عند العرش یقول ربّ سل هذا فیم قتلنی فی غیر منفعه. هر که گنجشکى را بیهوده بکشد روز قیامت بیابد و نزد عرش فریاد زند و گوید پروردگارا از این بپرس براى چه مرا بى فائده کشت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2763 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ستر على أخیه ستره اللَّه فی الدّنیا و الآخره. هر که پرده پوش برادر خویش شود خدا در دنیا و آخرت پرده- پوشى وى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2764 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لم یکن له ورع یصدّه عن معصیه اللَّه إذا خلا لم یعبا اللَّه بشی ء من عمله. هر که تقوائى ندارد که بخلوت او را از معصیت خدا باز دارد، خدا باعمال وى اعتنا نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2765 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نصر أخاه بظهر الغیب نصره اللَّه فی الدّنیا و الآخره. هر که برادر خویش را به حفظ الغیب یارى کند خدایش در دنیا و آخرت یارى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2766 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من مشى إلى طعام لم یدع إلیه فقد دخل سارقا و خرج معیّرا. هر که بى دعوت به طعامى رود دزد درون رود و ننگین بدر آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2767 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اشتاق إلى الجنّه سارع إلى الخیرات، و من أشفق من النّار لهى عن الشّهوات، و من ترقّب الموت لهی عن اللّذّات، و من زهد فی الدّنیا هانت علیه المصیبات. هر که مشتاق بهشت باشد به اعمال خیر شتابد و هر که از جهنم ترسد از خواستنیها درگذرد و هر که انتظار مرگ دارد از لذتها چشم بپوشد و هر که به دنیا بى رغبت باشد مصیبتها بر او آسان شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2768 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من فارق الجماعه شبرا خلع اللَّه ربقه الإسلام من عنقه. هر که یک وجب از جماعت دور شود خدا طوق مسلمانى از گردن وى بردارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2769 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أنعم على عبد نعمه فلم یشکرها فدعا علیه استجیب له. هر که نعمتى ببنده اى دهد که شکر وى نگزارد و او را نفرین کند نفرینش پذیرفته شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2770 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ولّى على عشره کان له عقل أربعین و من ولّى أربعین کان له عقل أربعمائه. هر که زمامدار ده تن شود عقل چهل تن دارد و هر که زمامدار چهل تن شود عقل چهار صد تن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2771 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من هجر أخاه فوق ثلاث فمات دخل النّار. هر که بیش از سه روز از برادر خویش قهر کند و بمیرد به جهنم رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2772 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تأنّى أدرک ما تمنّى. هر که صبورى کند به آرزوى خویش برسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2773 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیکرم جاره. هر که بخدا و آخرت ایمان دارد باید همسایه خویش را گرامى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2774 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حکم بین اثنین تحاکما إلیه فلم یقض بینهما بالحقّ فعلیه لعنه اللَّه. هر که میان دو کس که داورى بدو برند، داورى کند و بحق میانشان قضاوت نکند لعنت خدا بر او باد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2775 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تعوّد کثره الطّعام و الشّراب قسا قلبه. هر که به پرخورى عادت کند دلش سخت شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2776 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أکل و ذو عینین ینظر إلیه و لم یواسه ابتلى بلاء لا دواء له. هر که غذا خورد و دیگرى بدو نگرد و چیزى بدو ندهد ببلائى مبتلا شود که دوا نداشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2777 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کظم غیظا و هو قادر على أن ینفذه ملأه اللَّه أمنا و إیمانا. هر کس خشمى را که تواند آشکار کند فرو برد خدا وى را از امنیت و ایمان سرشار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2778 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قلّ طعمه صحّ بدنه و من کثر طعمه سقم بدنه و قسا قلبه. هر کس کم خورد سالم ماند و هر که بسیار خورد تنش بیمار و دلش سخت گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2779 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من غالب اللَّه غلبه و من خادع اللَّه خدعه. هر که با خدا زور آزمائى کند خدا بر او غالب شود و هر که با خدا فریبکارى کند خدا سزاى فریبش دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2780 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نظر إلى أخیه نظر مودّه لم یکن فی قلبه إحنه لم یطرف حتّى یغفر اللَّه ما تقدّم من ذنبه هر که بچشم مهربانى ببرادر خویش نظرى کند که کینه در دل وى نباشد از آن پیش که دیده برگیرد خداوند همه گناهان گذشته وى را آمرزیده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2781 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من طلب الدّنیا بعمل الآخره فما له فی الآخره من نصیب. هر که عمل آخرت کند و دنیا طلبد از آخرت بهره اى ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2782 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من التمس رضى اللَّه بسخط النّاس رضى اللَّه عنه و أرضى عنه النّاس و من التمس رضى النّاس بسخط اللَّه سخط اللَّه علیه و أسخط علیه النّاس. هر که رضاى خدا بخشم مردم جوید خدا از او خشنود شود و مردم را از او خشنود کند و هر که رضاى مردم بخشم خدا جوید خدا بر او خشمگین شود و مردم را با وى خشمگین کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2783 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من طلب محامد النّاس بمعاصى اللَّه عاد حامده من النّاس ذاما هر که ستایش مردم را به نافرمانى خدا جوید ستایشگرانش مذمتگر شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2784 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من فرّق بین والده و ولدها فرّق اللَّه بینه و بین أحبّته یوم القیمه. هر که میان مادر و فرزندى تفرقه اندازد خدا روز قیامت میان او و دوستانش جدائى افکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 2785 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أهان صاحب بدعه آمنه اللَّه یوم الفزع الأکبر. هر که بدعتگزاری را اهانت کند خدا روز وحشت بزرگ او را ایمن دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2786 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کانت له سریره صالحه أو سیّئه نشر اللَّه علیه منها رداء یعرف به. هر که سیرتى نیک یا بد داشته باشد خداوند نشانى از آن بر وى اندازد که بدان بشناسندش که بدان شناخته شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2787 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أنظر معسرا و وضع عنه أظلّه اللَّه تحت ظلّ عرشه یوم لا ظلّ إلّا ظلّه. هر که تنگدستى را مهلت دهد و بار او سبک کند خداوند روزى که سایه اى جز سایه او نیست، وى را بسایه عرش خویش در آورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2788 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عمّره اللَّه ستّین سنه فقد أعذر إلیه فی العمر هر که خدا شصت سال عمر بدو دهد از جهت عمر حجت بر او تمام کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2789 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لعب بالنّرد شیر فهو کمن غمس یده فی لحم الخنزیر و دمه. هر که نردبازى کند چنانست که دست خویش در گوشت و خون خوک فرو برده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2790 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان وصله لأخیه المسلم إلى ذی سلطان فی منهج برّ أو تیسیر عسر أعانه اللَّه على إجازه الصّراط یوم تدحض فیه الأقدام. هر کس پیش صاحب قدرتى براى برادر مسلمان خویش در موضوع خیرى یا در گشودن مشکلى وسیله خیر شود روزى که قدمها بلغزد خدا وى را بر عبور از صراط اعانت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2791 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عزّى مصابا فله مثل أجره. هر که مصیبت زده اى را تسلیت گوید مانند پاداش او دارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 2792 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من استعاذکم باللَّه فأعیذوه و من سألکم باللَّه فأعطوه و من دعاکم فأجیبوه و من أتى إلیکم معروفا فکافئوه فإن لم تجدوه فادعوا له حتّى تعلموا أنّکم قد کافأتموه هر که به نام خدا بشما پناه آرد پناهش دهید و هر که به نام خدا از شما سؤال کند چیزى باو بدهید و هر که شما را دعوت کند بپذیرید و هر که با شما نیکى کرده تلافى کنید و اگر نتوانید برایش دعا کنید تا مطمئن شوید که تلافى آن کرده اید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2793 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یرد اللَّه به خیرا یفقّهه فی الدّین. هر که خدا براى او نیکى خواهد، وى را در کار دین دانا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2794 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من بنى مسجدا و لو مثل مفحص قطاه بنى اللَّه له بیتا فی الجنّه. هر که مسجدى بسازد گر چه باندازه جایى باشد که شتر مرغ در آن تخم مینهد خدا در بهشت براى او خانه اى بسازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2795 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من انقطع إلى اللَّه کفاه اللَّه کلّ مؤنه و رزقه من حیث لا یحتسب و من انقطع إلى الدّنیا و کله اللَّه إلیها. هر که خاص خدا شود خدا همه حاجات او را کفایت کند و از جایى که انتظار ندارد روزیش دهد و هر که خاص دنیا شود خدا او را به دنیا واگذارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2796 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یصبر على الرّزیّه یعوّضه اللَّه و من یکظم غیظه یأجره اللَّه. هر که بر مصیبت صبر کند خدایش عوض دهد و هر که خشم خویش بخورد خدایش پاداش دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2797 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ أن یکون أغنى النّاس فلیکن بما فی ید اللَّه أوثق منه بما فی یده. هر که دوست دارد از همه مردم بى نیازتر باشد اعتماد وى بآنچه نزد خدا است از آنچه بدست خویش دارد بیشتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2798 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تواضع للَّه رفعه اللَّه و من تکبّر وضعه اللَّه و من یتألّ على اللَّه یکذّبه اللَّه. هر که براى خدا فروتنى کند خدایش بردارد و هر که گردن افرازد خدایش پست کند و هر که بخدا قسم دروغ خورد خدایش تکذیب کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2799 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذنب فی الدّنیا فعوقب به فاللَّه أعدل من أن یثنّی عقوبته على عبده. هر که در دنیا گناهى کند و عقوبت آن ببیند خدا عادل تر از آنست که عقوبت خویش را بر بنده تکرار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2800 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أهان سلطان اللَّه أهانه اللَّه و من أکرم سلطان اللَّه أکرمه اللَّه. هر که قدرت خدا را خوار کند خدایش خوار کند و هر که قدرت خدا را گرامى دارد، خدایش گرامى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2801 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ألقى جلباب الحیاء فلا غیبه له. هر که پرده حیا بدرد غیبتش رواست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2802 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصبح معافى فی بدنه آمنا فی سربه عنده قوت یومه فکأنّما خیّرت له الدّنیا بحذافیرها. هر که تنش سالم است و در جماعت خویش ایمن است و قوت روز خویش دارد جهان سراسر مال اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2803 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تأنّى أصاب أو کاد و من عجّل أخطأ أو کاد. هر که تامل کند بصواب رود یا تواند رفت و هر که شتاب ورزد بخطا رود یا تواند رفت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2804 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سرّته حسنته و ساءته سیّئته فهو مؤمن. هر که از اعمال خویش خرسند و از اعمال بد خویش دلتنگ شود مؤمن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2805 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نوقش الحساب عذّب. هر که بحساب در آید عذاب بیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2806 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ساءته خطیئته غفر له و إن لم یستغفر. هر که گناهش او را دلتنگ کند آمرزیده شود و گر چه آمرزش نخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2807 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من جعل قاضیا فقد ذبح بغیر سکین. هر که بقضاوت منصوب شود چنانست که بیکارد سرش بریده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2808 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یغفر یغفر اللَّه له و من یعف یعف اللَّه عنه. هر که بیامرزد خدایش بیامرزد و هر که ببخشد خدایش ببخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2809 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ عمل قوم خیرا کان أو شرّا کان کمن عمله. هر که عمل گروهى را خوب یابد دوست دارد چنانست که آن را انجام داده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2810 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یزرع خیرا یحصد زعبه و من یزرع شرّا یحصده. هر که خیرى بکارد سود برد و هر که شرى بکارد آن را بدرود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2811 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من استطاع منکم أن تکون له خبیئه من عمل صالح فلیفعل. هر که از شما تواند ذخیره نهانى از عمل شایسته داشته باشد باید چنین کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2812 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کثرت صلاته باللّیل حسن وجهه بالنّهار. هر که بشب نماز بسیار کند بروز چهره اش نیکو شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2813 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کذب علىّ متعمّدا فلیتبوّء مقعده من النّار. هر که به عمد بر من دروغ بندد جایش از آتش پر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2814 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من خاف أدلج و من أدلج بلغ المنزل. هر که بیم ناک باشد همه شب راه سپرد و هر که همه شب راه سپرد بمنزل رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2815 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من همّ بذنب ثمّ ترکه کانت له حسنه. هر که گناهى اراده کند آنگاه از آن درگذرد ترک گناه عمل نیک وى بحساب آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2816 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من صمت نجا. هر که خاموش ماند نجات یابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2816 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حلف على یمین فرأى منها خیرا فلیکفّر عن یمینه ثمّ لیفعل الّذی هو خیر. هر که بکارى قسم خورد و بهتر از آن پیش آید کفاره قسم خویش دهد و کارى که بهتر است انجام دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2817 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من انتهر صاحب بدعه ملأ اللَّه قلبه أمنا و إیمانا. هر که بدعتگزارى را توبیخ کند خدا قلب وى را از امان و ایمان پر کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2818 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ أن یکون أقوى النّاس فلیتوکّل على اللَّه. هر که دوستدارد از همه مردم نیرومندتر باشد باید بخدا توکل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2819 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قتل دون ماله فهو شهید. هر که ضمن دفاع از مال خویش کشته شود شهید است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2820 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سمّع النّاس بعلمه سمّع اللَّه به مسامع خلقه یوم القیمه و حقّره و صغّره. هر که از شهرت علم خویش گوش مردم را پر کند روز قیامت خدا از فضیحت وى گوش مردم پر کند و حقیر و ناچیزش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2821 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لم تنهه صلاته عن الفحشاء و المنکر لم یزدد بها من اللَّه إلّا بعدا. هر که نمازش از ناسزا و بدى بازش ندارد به نماز از خدا دورتر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2822 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیقل خیرا و لیصمت. هر که بخدا و آخرت ایمان دارد یا خبرى گوید و یا خاموش ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2823 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من فطر صائما کان له مثل أجره. هر که روزه دارى را افطار دهد نظیر پاداش وى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2824 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حاول أمرا بمعصیه اللَّه کان أفوت بما رجا و أقرب لمجی ء ما اتّقى. هر که خواهد کارى را بوسیله نافرمانى خدا انجام دهد امیدش نومید شود و چیزى که از آن بیم دارد زودتر بدو رسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2825 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سرّه أن یسکن بحبوحه الجنّه فلیلزم الجماعه. هر که دوستدارد در دل بهشت سکونت گیرد هم آهنگ جماعه باشد »نهج الفصاحه حدیث شماره 2826 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أولى معروفا فلیکافی به فإن لم یستطع فلیذکره فإن ذکره فقد شکره. هر که نیکى بیند آن را تلافى کند و اگر نتواند آن را یاد کند که اگر یاد کند شکر آن گزاشته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2827 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تشبّه بقوم فهو منهم. هر که بگروهى تشبه جوید از آنهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2828 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من طلب علما فأدرکه له کفلان من الأجر و من طلب علما و لم یدرکه کتب له کفل من الأجر. هر که علمى جوید و بیابد براى او دو بهره پاداش نویسند و هر که علمى بجوید و نیابد براى او یک بهره پاداش نویسند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2829 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أدیلت إلیه نعمه فلیشکرها. هر که نعمتى یابد باید شکر آن بگزارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2830 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من مات على خیر عمله فارجوا له خیرا و من مات على شرّ عمله فخافوا علیه و لا تیأسوا. هر که بر خیرى که انجام داده بمیرد براى وى امیدوار باشید و هر که بر شرى که عمل کرده بمیرد بر او بیمناک باشید و نومید مشوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2831 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من شابّ شیبه فی الإسلام کانت له نورا یوم القیمه. هر که مویش در اسلام سفید شود بروز قیامت نور وى خواهد بود »نهج الفصاحه حدیث شماره 2832 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من غشّنا فلیس منّا. هر که با ما نادرستى کند از ما نیست »نهج الفصاحه حدیث شماره 2833 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سرّه أن یسلم فلیلزم الصّمت. هر که دوستدارد بسلامت ماند خاموشى گزیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2834 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحسن صلاته حین یراه النّاس ثمّ أساءها حین یخلو فتلک استهانه استهان بها ربّه. هر که در حضور مردم نماز خویش نیکو کند و چون بخلوت رود آن را بد گزارد این اهانتى است که بپرورد کار خویش میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2835 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أخلص للَّه أربعین صباحا ظهرت ینابیع الحکمه من قلبه على لسانه. هر که چهل صبحگاه خاص خدا شود چشمه هاى حکمت از قلب وى بر زبانش جارى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2836 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من آثر محبّه اللَّه على محبّه النّاس کفاه اللَّه مؤنه النّاس. هر که محبت خدا را بر محبت مردم ترجیح دهد خدا گرفتارى مردم را از او کفایت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2837 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أعطى حظّه من الرّفق فقد أعطی حظّه من خیر الدّنیا و الآخره. هر که را از ملایمت نصیبى دادند نصیب وى را از خیر دنیا و آخرت داده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2838 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کذب بالشّفاعه لم ینلها یوم القیمه. هر که شفاعت را دروغ شمارد روز قیامت از آن بى نصیب ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2839 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سئل عن ظهر غنى فصداع فی الرّأس و داء فی البطن. هر که با وجود بى نیازى سؤالکند رنجى بسرش و دردى در شکمش افتد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2840 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تبع الصّید عقله. هر که بدنبال شکار رود آن را بدام آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2841 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أبطأ به عمله لم یسرع به نسبه. هر که عملش پسش آرد نسبش پیشش نبرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2842 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحدث فی أمرنا هذا ما لیس فیه فهو ردّ. هر که در کار ما بدعتى پدید آرد مردود باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2843 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان آمرا بمعروف فلیکن أمره ذلک بمعروف. هر که بنیکى وادار کند همین وادار کردنش نیز بنیکى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2844 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سئل النّاس أموالهم تکثّرا فإنّما هی جمر فلیستقلّ أو لیستکثر. هر که براى فزون طلبى چیزى از مال مردم بخواهد آتشست کم بر گیرد یا زیاد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2845 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نظر فی کتاب أخیه بغیر إذنه فکأنّما ینظر فی النّار هر که بى اجازه برادرش در نامه او نگرد گوئى در جهنم نگریسته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2846 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من مشى منکم إلى طمع فلیمش رویدا. هر که از شما بدنبال طمعى میرود آهسته رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2847 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصبح لا ینوی ظلم أحد غفر له ما جنى. هر که صبح کند و قصد ستم کسى نداشته باشد گناهانش بخشیده شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2848 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مداراه النّاس صدقه. با مردم مدارا کردن صدقه دادن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2849 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سئل عن علم فکتمه ألجم بلجام من نار. هر که از علمى بپرسندش و مکتوم دارد لگامى از آتش بر او زنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2850 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نزل على قوم فلا یصومنّ تطوّعا إلّا بإذنهم. هر که مهمان قومى شود بى اجازه آنها روزه دلخواه نگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2851 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ أن یکون أکرم النّاس فلیتّق اللَّه. هر که دوست دارد گرامى تر از همه مردم باشد از خدا بترسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2852 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سرّه أن یجد طعم الإیمان فلیحبّ المرء لا یحبّه إلّا للَّه تعالى. هر که دوست دارد حلاوت ایمان بچشد کسى را فقط براى خدا دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2853 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ لقاء اللَّه أحبّ اللَّه لقائه و من کره لقاء اللَّه کره اللَّه لقائه. هر که دیدار خدا را دوستدارد خدا دیدار وى را دوست دارد و هر که دیدار خدا را ناخوش دارد خدا نیز دیدار وى را ناخوش دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2854 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من فارق الجماعه مات میته جاهلیّه. هر که از جماعت ببرد به رسم جاهلیت بمیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2855 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حسن إسلام المرء ترکه مالا یعنیه. کسى که فضول نباشد اسلامش نکو باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2856 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حفظ ما بین لحییه و ما بین رجلیه دخل الجنّه. هر که دهان و عورت خویش نگه دارد بهشتى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2857 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کفّ لسانه عن أعراض النّاس أقاله اللَّه عثرته یوم القیامه. هر که زبان خویش از آبروى مردم نگاه دارد روز قیامت خدا گناهان وى ببخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2858 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رزق من شی ء فلیلزمه هر که چیزى نصیبش کرده اند در حفظ آن بکوشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2859 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أقال نادما بیعه أقاله اللَّه تعالى عثرته. هر که معامله پشیمانى را اقاله کند خدا از گناهانش بگذرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2860 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان فی حاجه أخیه کان اللَّه فی حاجته. هر که از پى حاجت برادر خویش باشد خدا از پى حاجت وى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2861 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من دعى على من ظلمه فقد أنتصر. هر که بر ظالم خویش نفرین کند یارى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2862 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یشته کرامه الآخره یدع زینه الدّنیا. هر که حرمت آخرت خواهد زینت دنیا رها کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2863 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من طلب العلم تکفّل اللَّه برزقه. هر که علم جوید خدا عهده دار روزى او شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2864 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من جادل فی خصومه بغیر علم لم یزل فی سخط اللَّه حتّى ینزع. هر که در مناقشه اى بدون علم مجادله کند در خشم خدا باشد تا دست بردارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2865 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حمل سلعته فقد برى ء من الکبر. هر که کالاى خویش بر دارد از تکبر برى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2866 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من خاف اللَّه خوّف اللَّه منه کلّ شی ء. هر که از خدا ترسد خدا همه چیز را از او بترساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2867 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أتاه اللَّه خیرا فلیر علیه. هر که خدایش نعمتى دهد باید اثر نعمت بر او نمایان شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2868 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لم یشکر القلیل لم یشکر الکثیر. هر که سپاس کم نگزارد سپاس بسیار نیز ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2869 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قتل دون دینه فهو شهید. هر که ضمن دفاع از دین خود کشته شود شهید شده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2870 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من مات غریبا مات شهیدا. هر که بغربت بمیرد شهید مرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2871 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من صام الأبد فلا صام و لا أفطر. هر که روزه پیوسته دارد نه روزه داشته و نه افطار کرده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2872 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من مشى مع ظالم فقد أجرم. هر که با ظالمى راه رود گناه کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2873 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رفق بامّتی رفق اللَّه به. هر که با امت من ملایمت کند خدا با وى ملایمت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2874 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یرد اللَّه به خیرا یصب منه. خدا براى هر که نکوئى خواهد مبتلایش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2875 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصاب مالا من مهاوش أذهبه اللَّه فی نهابر. هر که مال از حرام بدست آرد در حوادث سخت از دست بدهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2876 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لم ینفعه علمه یضرّه جهله. هر که علمش سودش ندهد جهلش زیانش رساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2877 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من فتح له باب من خیر فلینتهزه فإنّه لا یدری متى یغلق عنه. هر که درى از خیر بر او گشودند فرصت غنیمت شمارد که نداند چه وقت بسته خواهد شد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2878 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أسلم على یدیه رجل وجبت له الجنّه. هر که یکى بدست وى اسلام آرد بهشت بر او واجب شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2879 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أولى رجلا من عبد المطّلب معروفا فی الدّنیا فلم یقدر أن یکافئه کافأته عنه یوم القیمه. هر که با یکى از خاندان عبد المطلب در دنیا نیکى کند و او نتواند تلافى آن کند من در روز قیامت تلافى آن خواهم کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2880 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کنوز البرّ کتمان المصائب و الأمراض و الصّدقه. از گنجینه هاى نیکى نهان داشتن مصیبتها و مرضها و صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2881 .:. ::»رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ::من رأى عوره فسترها کان کمن أحیا موءوده من قبرها. ::هر که عورتى را ببیند و مستور دارد چنانست که دختر زنده بگور کرده اى را از قبر زنده برآرد. ::»نهج الفصاحه حدیث شماره 2882 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یسّر على معسر یسّر اللَّه علیه فی الدّنیا و الآخره. هر که به تنگدستى گشایش دهد خدا در دنیا و آخرت باو گشایش دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2883 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اعتزّ بالعبید أذلّه اللَّه. هر که بوسیله مملوکان عزت جوید خدایش ذلیل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2884 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لا یرحم لا یرحم و من لا یغفر لا یغفر له. هر که رحم نکند رحمش نکنند و هر که نیامرزد او را نیامرزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2885 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لا یستحیی من النّاس لا یستحیی من اللَّه. هر که از مردم شرم ندارد از خدا شرم نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2886 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یتزوّد فی الدّنیا ینفعه فی الآخره. هر که از دنیا توشه بر گیرد در آخرت سودش دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2887 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یتکفّل لی أن لا یسأل النّاس شیئا و أتکفّل له بالجنّه کیست که تعهد کند از مردم چیزى نخواهد و من براى او بهشت را تعهد کنم. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2888 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یرد اللَّه به خیرا یفقّهه فی الدّین و یلهمه رشده. خدا براى هر که نیکى خواهد وى را در کار دین دانا کند و راه رشاد را باو الهام کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2889 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یعمل سوءا یجز به فی الدّنیا. هر که عمل بد کند در دنیا سزاى آن بیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2890 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مناوله المسکین تقی میته السّوء. عطا به مستمندان از مرگ بد جلوگیرى میکند »نهج الفصاحه حدیث شماره 2891 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) مهنّه إحداکنّ فی بیتها تدرک جهاد المجاهدین إنشاء اللَّه. (اى زنان) هر یک از شما با اشتغال در خانه خویش اگر خدا خواهد ثواب مجاهدان خواهد یافت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2892 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نظر إلى مسلم نظره یخیفه بها من غیر حق أخافه اللَّه یوم القیامه. هر که بمسلمانى نظرى تند کند که بناحق او را بترساند روز قیامت خدا او را بترساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2893 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من نفّس عن غریمه أو محا عنه کان فی ظلّ العرش یوم القیامه. هر که بقرضدار خویش مهلت دهد یا قرض او را قلم گیرد روز قیامت در سایه عرش باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2894 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من هجر أخاه سنه فهو کسفک دمه. هر که یک سال از برادر خویش قهر کند چنانست که خون وى را ریخته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2895 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من وقاه اللَّه شرّ ما بین لحییه و شرّ ما بین رجلیه دخل الجنّه. هر که خدایش از شر دهان و عورت نگاه دارد بهشتى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2896 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من وقّر صاحب بدعه فقد أعان على هدم الإسلام. هر که بدعتگزارى را محترم دارد بویرانى اسلام کمک کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2897 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ولّى شیئا من أمور المسلمین لم ینظر اللَّه فی حاجته حتّى ینظر فی حوائجهم. هر که چیزى از امور مسلمانان را بعهده گیرد خدا در حاجت وى ننگرد تا وى در حوائج مسلمانان بنگرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2898 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لا یرحم النّاس لا یرحمه اللَّه. هر که بمردم رحم نکند خدا باو رحم نخواهد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2899 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لا یرحم من فی الأرض لا یرحمه من فی السّماء. هر که بمردم زمین رحم نکند خداى آسمان باو رحم نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2900 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلا یروعنّ مسلما. هر که بخدا و روز جزا مؤمن است مسلمانى را نترساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2901 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کتم شهاده إذا دعى إلیها کان کمن شهد بالزّور. هر که شهادتى را که از او خواسته اند نهان دارد چنانست که شهادت دروغ داده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2902 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کنتم علما عن أهله ألجم یوم القیامه لجاما من نار. هر که علمى را از اهل آن نهان دارد روز قیامت لگامى از آتش بر او زنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2903 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کرم أصله و طاب مولده حسن محضره. هر که اصلش گرامى و مولدش پاکیزه باشد محضرش نیکست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2904 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لم یرض بقضاء اللَّه و لم یؤمن بقدر اللَّه فلیلتمس إلها غیر اللَّه. هر که بقضاى خدا رضا نیست و بتقدیر خدا ایمان ندارد خدائى غیر خداى یکتا بجوید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2905 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من مات على شی ء بعثه اللَّه علیه. هر که بحالى بمیرد خدا وى را بهمان حال بر انگیزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2906 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قضى لأخیه المسلم حاجه کان له من الأجر کمن حجّ و اعتمر. هر که حاجت برادر مسلمان خویش بر آرد چنانست که حج کرده و عمره گذاشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2907 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قضی لأخیه المسلم حاجه کان له من الأجر کمن خدم اللَّه عمره. هر که حاجت برادر مسلمان خویش را برآرد چنانست که همه عمر خویش را خدمت خدا کرده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2908 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قطع رحما أو حلف على یمین فاجره رأى و باله قبل أن یموت. هر که از خویشاوند ببرد یا قسم دروغ خورد پیش از آنکه بمیرد وبال آن ببیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2909 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان حالفا فلا یحلف إلّا باللَّه. هر که قسم بایدش خورد جز بخدا قسم نخورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2910 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان سهّلا هیّنا لیّنا حرّمه اللَّه على النّار. هر که آسانگیر و نرم و ملایم باشد خدا او را بجهنم حرام کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2911 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان علیه دین فهمّ بقضائه لم یزل معه من اللَّه حارس. هر که قرضى داشته باشد و قصد پرداخت آن کند پیوسته نگهبانى از جانب خدا بر او گماشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2912 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان له قلب صالح تحنّن اللَّه علیه. هر که قلبى خوب داشته باشد خدا بوى مشتاقست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2913 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان له وجهان فی الدّنیا کان له یوم القیامه لسانان من نار. هر که در دنیا دو رو باشد روز قیامت دو زبان از آتش دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2914 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیحسن إلى جاره و من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیکرم ضیفه و من کان یؤمن باللَّه و الیوم الآخر فلیقل خیرا أو لیسکت. هر که بخدا و روز جزا ایمان دارد با همسایه خویش نکوئى کند هر که بخدا و روز جزا ایمان دارد مهمان خویش را گرامى دارد هر که بخدا و روز جزا ایمان دارد سخن بخیر گوید یا خاموش ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2915 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قاد أعمى أربعین خطوه غفر له ما تقدّم من ذنبه. هر که کورى را چهل قدم بکشد گناهان گذشته اش آمرزیده شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2916 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قبّل بین عینی أمّه کان له سترا من النّار. هر که پیشانى مادر خویش را ببوسد از آتش جهنم مصون شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2917 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من قتل عصفورا بغیر حقّ سأله اللَّه عنه یوم القیامه. هر که گنجشکى را بناحق بکشد خدا روز قیامت از وى باز خواست کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2918 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عفا عند القدره عفا اللَّه عنه یوم العسره. هر که هنگام قدرت ببخشد خدا در روز سختى او را ببخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2918 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من علّم علما فله أجر من عمل به لا ینقص من أجر العامل. هر که علمى یاد دهد، پاداش کسى که بدان عمل میکند از اوست و پاداش عامل کاسته نشود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2919 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عیّر أخاه بذنب لم یمت حتّى یعمله. هر که برادر خویش را بگناهى سرزنش کند نمیرد تا مرتکب آن شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2920 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من غرس غرسا لم یأکل منه آدمیّ و لا خلق من خلق اللَّه إلّا کان ęǠصدقه. هر که درختى بکارد هر بار که انسانى یا یکى از مخلوق خدا از آن بخورد براى وى صدقه اى محسوب شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2921 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من غشّنا فلیس منّا، المکر و الخداع فی النّار. هر که با ما نادرستى کند از ما نیست مکر و خدعه در جهنمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2922 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من طلب العلم کان کفّاره لما مضى. هر که علم جوید کفاره گناهان گذشته وى باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2923 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من طلب العلم لیجاری به العلماء أو لیماری به السّفهاء أو یصرف به وجوه النّاس إلیه أدخله اللَّه النّار. هر که علم جوید که بوسیله آن با دانشوران همچشمى کند یا با سفیهان مجادله کند یا توجه عامه را بسوى خود جلب کند خدایش بجهنم برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2924 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عال ثلاث بنات فأدّبهنّ و زوّجهنّ و أحسن إلیهنّ فله الجنّه. هر که سه دختر داشته باشد و تربیتشان کند و شوهرشان دهد و با آنها نیکوئى کند پاداش او بهشتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2925 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عدّ غدا من أجله فقد أساء صحبه الموت. هر که فردا را از عمر خویش شمارد مرگ را خوب نشناخته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2926 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حضر معصیه فکرهها فکأنّما غاب عنها و من غاب عنها فرضیها فکأنّه حضرها. هر کس ناظر معصیتى باشد و آن را منفور دارد چنانست که غایب بوده و هر کس از معصیتى که در غیاب او کرده اند خشنود باشد چنانست که ناظر آن بوده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2927 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حلف بغیر اللَّه فقد أشرک. هر که بغیر خدا قسم خورد مشرکست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2928 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من خبّب زوجه امرء أو مملوکه فلیس منّا. هر که همسر کسى یا مملوک او را فریب دهد از ما نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2929 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من دعا إلى هدى کان له من الأحر مثل أجور من تبعه لا ینقص ذلک من أجورهم شیئا و من دعا إلى ضلاله کان علیه من الإثم مثل آثام من تبعه لا ینقص ذلک من آثامهم شیئا. هر که به هدایتى دعوت کند پاداش وى چون پاداش همه کسانى است که پیروى آن کنند و از پاداش آنها چیزى نمیکاهد و هر که بضلالتى دعوت کند گناه وى مثل گناهان همه کسانیست که پیروى آن کنند و از گناه آنها چیزى نمیکاهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2930 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من باع دارا ثمّ لم یجعل ثمنها فی مثلها لم یبارک له فیها. هر که خانه اى فروشد و با قیمت آن خانه دیگر نخرد برکت نیابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2931 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من باع عیبا لم یبیّنه لم یزل فی مقت اللَّه و لم تزل الملائکه تلعنه. هر که چیز معیوبى فروشد و نگوید پیوسته در دشمنى خدا باشد و فرشتگان پیوسته او را لعنت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2932 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من باع عقر دار من غیر ضروره سلّط اللَّه على ثمنها تالفا یتلفه. هر که بدون ضرورت خانه اى را بفروشد خدا تلف کننده اى را بگمارد که قیمت آن را تلف کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2933 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من بدأ بالکلام قبل السّلام فلا تجیبوه. هر که پیش از اسلام سخن آغازد جوابش مدهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2934 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ترک الرّمى بعد ما علمه فإنّها نعمه کفّرها. هر که تیراندازى را تعلیم گرفته باشد و ترک کند نعمتى را کفران کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2935 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تزوّج فقد استکمل نصف الإیمان فلیتّق اللَّه فی النّصف الباقی. هر که زن بگیرد یک نیمه ایمان خویش را کǙřĠکرده از خدا در باره نیم دیگر بترسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2936 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تمنّى على أمّتی الملاء لیله واحده أحبط اللَّه عمله أربعین سنه هر که براى امت من یک شب آرزوى گرانى کند خدا چهل سال عبادت او را باطل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2937 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أفتى بغیر علم کان إثمه على من أفتاه و من أشار على أخیه بأمر یعلم أنّ الرّشد فی غیره فقد خانه. هر که بدون علم فتوى دهد گناه حاصل از آن را بگردن دارد و هر که ببرادر خویش کارى سفارش کند و داند که مصلحت در غیر آنست بوى خیانت کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2938 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اقتصد أغناه اللَّه، و من بذّر أفقره اللَّه، و من تواضع رفعه اللَّه، و من تجبّر قصمه اللَّه هر که میانه روى کند خدا بى نیازش کند و هر که اسراف کند خدا فقیرش کند و هر که فروتنى کند خدایش بر دارد و هر که بزرگى فروشد خدایش درهم شکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2939 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أکرم امرأ مسلما فإنّما یکرم اللَّه تعالى. هر که مسلمانى را گرامى دارد خداى والا را گرامى داشته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2940 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أکثر من الاستغفار جعل اللَّه له من کلّ همّ فرجا و من کلّ ضیق مخرجا و رزقه من حیث لا یحتسب. هر که استغفار کند خدا براى او از هر غمى گشایش و از هر تنگنائى مفرى پدید آرد. و او را از جایى که انتظار ندارد روزى دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2941 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أکل بالعلم طمس اللَّه على وجهه و ردّه على عقبه و کانت النّار أولى به. هر که بوسیله علم نان خورد خدا چهره او را دگرگون کند و کارش را واژگون کند و جهنم سزاوار او باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2942 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أنظر معسرا إلى میسرته أنظره اللَّه بذنبه إلى توبته. هر که تنگدستى را مهلت دهد تا گشایش یابد خدا گناهش را مهلت دهد تا توبه کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2943 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أطعم مریضا شهوته أطعمه اللَّه من ثمار الجنّه. هر که غذاى دلخواه مریضى را به او بخوراند خدا از میوه هاى بهشت باو بخوراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2944 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أعان ظالما سلّطه اللَّه علیه هر که ستمگرى را اعانت کند خدایش بر او مسلط کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2945 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أعان على خصومه بظلم لم یزل فی سخط اللَّه حتّى ینزع هر که بوسیله ستمى بر خصومتى کمک کند پیوسته مورد خشم خدا باشد تا دست بردارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2946 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أعان ظالما لیدحض بباطله حقّا فقد برئت منه ذمّه اللَّه و رسوله هر که ستمگرى را اعانت کند که بوسیله باطل خویش حقى را پایمال کند، از حمایت خدا و پیغمبر برون باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2947 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أعطى حظّه من الرّفق فقد أعطى حظّه من الخیر و من حرم حظّه من الرّفق فقد حرم حظّه من الخیر. هر که را از ملایمت بهره داده اند از نیکى بهره اش داده اند و هر که را از ملایمت محروم کرده اند از نیکى بى نصیبش کرده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2948 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اغتیب عنده أخوه المسلم فلم ینصره و هو یستطیع نصره أذلّه اللَّه تعالى فی الدّنیا و الآخره. هر که برادر مسلمانش را در حضور او غیبت کنند و تواند یاریش کند یارى وى نکند خدا او را در دنیا و آخرت خوار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2949 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصیب بمصیبه فی ماله أو جسده و کتمها و لم یشکها إلى النّاس کان حقّا على اللَّه أن یغفر له. هر که در مال یا تن خویش بلیه اى داشته باشد و پنهان کند و شکایت آن بمردم نبرد بر خدا واجب است که بیامرزدش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2950 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أطعم مسلما جائعا أطعمه اللَّه من ثمار الجنّه. هر که مسلمان گرسنه اى را غذا دهد خدا از میوه هاى بهشت باو بخوراند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2951 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اشترى سرقه و هو یعلم أنّها سرقه فقد شرک فی عارها و إثمها. هر که مال دزدى را بخرد و بداند که دزدیست در ننگ و گناه آن شریکست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2952 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصاب حدّا فعجّل عقوبته فی الدّنیا فاللَّه أعدل من أن یثنی على عبده العقوبه فی الآخره، و من أصاب حدّا فستره اللَّه علیه فاللَّه أکرم من أن یعود فی شی ء قد عفا عنه. هر که گناهى کند و در دنیا عقوبت آن ببیند خدا عادل تر از آنست که بار دیگر بنده خویش را در آخرت عقوبت کند و هر که گناهى کند و خدا آن را بپوشاند خدا کریمتر از آنست که به بخشیده خود باز گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2953 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصبح و همّه التّقوى ثمّ أصاب فیما بین ذلک ذنبا غفر اللَّه له. هر که روز آغاز دو سر پرهیزکارى داشته باشد و در این اثنا گناهى کند خدا وى را بیامرزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2954 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصبح و همّه غیر اللَّه فلیس من اللَّه فی شی ء و من أصبح لا یهتمّ بالمسلمین فلیس منهم. هر که روز آغازد و توجه او بغیر خدا باشد با خدا کارى ندارد و هر که روز آغازد و بکار مسلمانان توجهى نداشته باشد مسلمان نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2955 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أصبح مطیعا للَّه فی والدیه أصبح له بابان مفتوحان من الجنّه و إن کان واحدا فواحد هر که روز آغازد و در کار پدر و مادر خویش مطیع خدا باشد، دو در از بهشت بر او گشوده باشد و اگر یکى باشد یکى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2956 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من استطاع منکم أن یستر أخاه المؤمن بثوبه فلیفعل. هر کس از شما تواند برادر مؤمن خویش را بجامه اى بپوشاند، بپوشاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2957 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من استعفّ أعفّه اللَّه و من استغنى أغناه اللَّه. هر که عفت جوید خدایش عفت دهد و هر که غنا طلبد خدایش غنى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2958 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذنب و هو یضحک دخل النّار و هو یبکی. هر که گنه کند و خندان باشد وارد جهنم شود و گریان باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2959 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أراد أن یعلم ماله عند اللَّه فلینظر ما للَّه عنده. هر که خواهد بداند نزد خدا چه دارد بنگرد خدا نزد وى چه دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2960 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أراد أن تستجاب دعوته و أن تکشف کربته فلیفرج عن معسر. هر که خواهد دعوتش مستجاب شود و غمش از پیش برخیزد تنگ دستى را گشایش دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2961 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أراد أمرا فشاور فیه امرءا مسلما وفّقه اللَّه لأرشد أموره. هر که اراده کارى کند و با مرد مسلمانى در باره آن مشورت کند خدایش بمعقولترین کارها توفیق دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2962 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أرضى والدیه فقد أرضى اللَّه و من أسخط والدیه فقد أسخط اللَّه. هر که پدر و مادر خویش را خشنود کند خدا را خشنود کرده و هر که پدر و مادر خویش را خشمگین کند خدا را خشمگین کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2963 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ازداد علما و لم تزدد فی الدّنیا زهدا لم یزدد من اللَّه إلّا بعدا. هر که علمش فزون شود و بى رغبتى وى بدنیا فزون نشود دوریش از خدا بیشتر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2964 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من استطاع منکم أن یقی دینه و عرضه بماله فلیفعل. هر که از شما تواند دین و آبرو را بمال خود حفظ کند، حفظ کند »نهج الفصاحه حدیث شماره 2965 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من استطاع منکم أن ینفع أخاه فلینفعه. هر که از شما تواند ببرادر خویش نفع برساند، برساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2966 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أخطأ خطیئه أو أذنب ذنبا ثمّ ندم فهو کفّارته. هر که خطائى کند یا گناهى از او سر زند آنگاه پشیمان شود پشیمانى کفاره اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2967 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من إدّان دینا ینوی قضاءه أدّاه اللَّه عنه یوم القیمه. هر که دینى بعهده دارد که نیت پرداخت آن دارد، خدا روز قیامت قرض وى را ادا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2968 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذلّ نفسه فی طاعه اللَّه فهو أعزّ ممّن تعزّز بمعصیه اللَّه هر که خویشتن را در اطاعت خدا خوار کند از کسى که به معصیت خدا عزت جسته باشد عزیزتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2969 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذلّ عنده مؤمن فلم ینصره و هو یقدر على أن ینصره أذلّه اللَّه على رؤس الأشهاد یوم القیامه. هر که مؤمنى را پیش او خوار کنند و تواند یارى او کند و نکند روز قیامت خدا پیش همگان خوارش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2970 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذنب ذنبا فعلم أنّ له ربّا إن شاء غفر له و إن شاء عذّبه کان حقّا على اللَّه أن یغفر له. هر که گناهى کند و داند که پروردگارى دارد که اگر خواهد گناه وى بیامرزد و اگر خواهد عذابش کند بر خدا واجب است که بیامرزدش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2971 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذنب ذنبا فعلم أنّ اللَّه قد اطّلع علیه غفر له و إن لم یستغفر. هر که گناهى کند و داند که خدا ناظر وى بوده، خدا بیامرزدش و گر چه آمرزش نخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2972 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ أن یبسط له فی رزقه و أن ینسأ له فی أجله فلیصل رحمه. هر که دوست دارد که روزى وى گشاده کنند و زندگیش طولانى شود با خویشاوند پیوند گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2973 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من احتجب عن النّاس لم یحجب عن النّار. هر که در بمردم ببندد از جهنم مصون نماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2974 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من احتکر على المسلمین طعامهم ضربه اللَّه بالجذام. هر که خوراک مسلمانان را احتکار کند خدا بخوره مبتلایش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2975 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحسن فیما بینه و بین اللَّه کفاه اللَّه ما بینه و بین النّاس و من أصلح سریرته أصلح اللَّه علانیته. هر که رابطه خویش را با خدا نیک کند خدا رابطه وى با مردم نیک کند و کسى که باطن خویش به صلاح آرد خدا ظاهر وى بصلاح آرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2976 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحسن الرّمى ثمّ ترکه فقد ترک نعمه من النّعم. هر که تیر اندازى بداند و آن را ترک کند یکى از نعمتها را ترک کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2977 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أخاف مؤمنا کان حقّا على اللَّه أن لا یؤمنه یوم القیمه هر که مؤمنى را بترساند بر خدا واجب است روز قیامت ایمنش نکند نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2978 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أخذ أموال النّاس یرید أداءها أدّى اللَّه عنه و من أخذها یرید إتلافها أتلفه اللَّه. هر که مال مردم بگیرد و اراده پرداخت آن داشته باشد خدا پرداخت آن کند و هر که بگیرد و اراده تلف کردن داشته خدا آن را تلف کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2979 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اتّقى اللَّه کلّ لسانه و لم یشف غیظه. هر که از خدا بترسد زبانش کند شود و خشم خویش آشکار نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2980 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اتّقى اللَّه وقاه کلّ شی ء. هر که از خدا بترسد خدا او را از همه چیز محفوظ دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2981 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أجرى اللَّه على یدیه فرجا لمسلم فرّج اللَّه عنه کرب الدّنیا و الآخره. هر که خدا بدست وى گشایشى براى مسلمانى پدید آرد خدا محنت دنیا و آخرت از او بردارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2982 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ للَّه و أبغض للَّه و أعطى للَّه و منع للَّه فقد استکمل الإیمان. هر که براى خدا دوست دارد و براى خدا دشمن دارد و براى خدا عطا کند و براى خدا منع کند به کمال ایمان رسیده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2983 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ شیئا أکثر من ذکره. هر که چیزى را دوست دارد یاد آن بسیار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2984 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ دنیاه أضرّ بآخرته و من أحبّ آخرته أضرّ بدنیاه فآثروا ما یبقى على ما یفنى. هر که دنیا را دوست دارد آخرت خود را زیان زند و هر که آخرت را دوست دارد بدنیاى خویش زیان زند، پس آنچه را باقیست بر آنچه فانیست ترجیح دهید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2985 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ قوما حشره اللَّه فی زمرتهم. هر که گروهى را دوست دارد خدا وى را با آنها محشور کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2986 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحبّ أن یجد طعم الإیمان فلیحبّ المرء لا یحبّه إلّا للَّه. هر که دوست دارد لذت ایمان بچشد کسى را دوست دارد که او را جز براى خدا دوست ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2987 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ابتلى بالقضاء بین المسلمین فلیعدل بینهم فی لحظه و إشارته و مجلسه. هر که بقضاوت میان مسلمانان مبتلا شود میان آنها در نظر و اشاره و مجلس خویش برابرى نهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2988 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ابتلى بالقضاء بین المسلمین فلا یرفع صوته على أحد الخصمین إلّا یرفع على الآخر. هر که بقضاوت میان مسلمانان مبتلا شود صداى خویش بر یکى از مدعیان بلند نکند مگر اینکه بر دیگرى نیز بلند کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2986 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ابتلى فصبر و أعطى فشکر، و ظلم فغفر و ظلم فاستغفر أولئک لهم الأمن و هم مهتدون. هر که مبتلا شود. و صبر کند و عطایش دهند و شکر کند و ظلم بیند و ببخشد و ظلم کند و آمرزش طلبد آنان در امانند و آنها هدایت یافتگانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2990 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أتى عرّافا أو کاهنا فصدّقه بما یقول فقد کفر بما أنزل على محمّد صلّى اللَّه علیه و آله. هر که پیش غیبگو یا کاهن رود و گفته او را تصدیق کند بدین محمد کافر شده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2991 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أتى إلیکم معروفا فکافئوه فإن لم تجدوا فادعوا له. هر که با شما نکوئى کرد عوضش دهید و اگر نتوانید براى او دعا کنید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2992 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أتاه أخوه متنصّلا فلیقبل ذلک منه محقّا أو مبطلا فإن لم یفعل لم یرد علىّ الحوض. هر که برادرش بعذر خواهى پیش وى آید باید عذر وى را درست باشد یا نادرست بپذیرد و اگر نپذیرد بر من بحوض در نیاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2993 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من اتّقى اللَّه أهاب اللَّه منه کلّ شی ء و من لم یتّق اللَّه أهابه اللَّه من کلّ شی ء. هر که از خدا بترسد خدا همه چیز را ازو بترساند و هر که از خدا نترسد خدا وى را از همه چیز بترساند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2994 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رمى مؤمنا بکفر فهو کقتله. هر که مؤمنى را بکفر نسبت دهد چنانست که او را کشته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2995 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من روّع مؤمنا لم یؤمّن اللَّه روعته یوم القیامه و من سعى بمؤمن أقامه اللَّه مقام ذلّ و خزى یوم القیامه. هر که مؤمن را بترساند خدا روز قیامت ترس او را با امنیت بدل نکند و هر که از مؤمنى بدگوئى کند خدا روز قیامت او خوار و زبونش کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2996 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من زرع زرعا فأکل منه طیر کان له صدقه. هر که کشتى کند و پرنده اى از آن بخورد براى وى صدقه اى محسوب شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2997 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من زنی خرج منه الإیمان فإن تاب تاب اللَّه علیه. هر که زنا کند ایمانش برود و اگر توبه کند خدا توبه او بپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2998 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من زنى أو شرب الخمر نزع اللَّه منه الإیمان کما یخلع الإنسان القمیص من رأسه. هر که زنا کند یا شراب بنوشد خدا ایمان از او بکند همچنان که انسان پیراهن از سر خویش بیرون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 2999 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من زنى زنى به. هر که زنا کند با کسان وى زنا کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3000 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من زهد فی الدّنیا علّمه اللَّه بلا تعلّم و جعله بصیرا. هر که از دنیا بگذرد خدایش بدون تعلم علم آموزد و بصیرت دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3001 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ساء خلقه عذّب نفسه و من کبر همّه سقم بدنه و من لا مى الرّجال ذهبت کرامته و سقطت مروّته. هر که خویش بد باشد خویشتن را معذب دارد و هر که غمش بسیار شود تنش رنجور گردد و هر که با مردم منازعه کند کرامتش برود و جوانمردیش نابود شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3002 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سأل من غیر فقر فکأنّما یأکل الخمر. هر که فقیر نباشد و سؤال کند گوئى شراب خورده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3003 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من دفع غضبه دفع اللَّه عنه عذابه و من حفظ لسانه ستر اللَّه عورته. هر که غضب خویش باز دارد خدا عذاب خویش از وى باز دارد و هر که زبان خویش نگه دارد خدا عیب وى بپوشاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3004 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من دفن ثلاثه من الولد حرّم اللَّه علیه النّار. هر که سه اولاد بخاک بسپارد خدا آتش جهنم را بر او حرام کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3005 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من دلّ على خیر فله مثل أجر فاعله. هر که به نیکى راهبر شود پاداش نکوکار دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3006 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ذبّ عن عرض أخیه بالغیبه کان حقّا على اللَّه أن یقیه من النّار. هر که در غیاب برادرش از آبروى وى دفاع کند بر خدا واجب است که او را از جهنم مصون دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3007 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ذکر إمرأ بما لیس فیه لیعیبه حبسه اللَّه فی نار جهنّم حتّى یأتی بنفاذ ما قال. هر که بعیب جوئى کسى را بصفتى که در او نیست یاد کند خدا او را در آتش جهنم محبوس دارد تا گفته خویش را مجرى دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3008 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ذکر رجلا بما فیه فقد اغتابه. هر که مردى را بصفتى که در او هست یاد کند غیبت وى کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3009 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رأى منکم منکرا فلیغیّره بیده فإن لم یستطع فبلسانه فإن لم یستطع فبقلبه و ذلک أضعف الإیمان. هر کس از شما ناشایسته اى بیند بدست خویش مانع آن شود و اگر نتواند بزبان و اگر نتواند بدل مانع شود که حد اقل ایمان همین است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3010 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رأى باللَّه بغیر اللَّه فقد برى ء من اللَّه. هر که بکار خدا براى غیر خدا ریا کند از خدا بیزارى جسته است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3011 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ربّى صغیرا حتّى یقول: لا إله إلّا اللَّه لم یحاسبه اللَّه. هر که طفلى را تربیت کند تا لا اله الا اللَّه گوید خدا از او حساب نخواهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3012 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رحم و لو ذبیحه عصفور رحمه اللَّه یوم القیمه. هر که رحم کند و گر چه نسبت در باره سر بریدن بچه گنجشکى باشد خدا در روز قیامت او را رحم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3013 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ردّ عن عرض أخیه ردّ اللَّه عن وجهه النّار. هر که از آبروى برادر خویش دفاع کند خدا آتش را از چهره وى باز دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3014 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رزق تقى فقد رزق خیر الدّنیا و الآخره. هر که را تقوى داده اند خیر دنیا و آخرت داده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3015 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رزقه اللَّه امرأه صالحه فقد أعانه على شطر دینه فلیتّق اللَّه فی الشّطر الباقی. هر که را خدا زنى پارسا داده وى را بر نصف دین خویش یارى کرده و باید در باره نصف دیگر آن از خدا بترسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3016 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رضی من اللَّه بالیسیر فی الرّزق رضى اللَّه منه بالقلیل من العمل. هر که از خدا بروزى اندک راضى شود خدا از او بعمل اندک راضى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3017 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رفع حجرا عن الطّریق کتبت له حسنه. هر که سنگى از راه بردارد عمل نیکى براى وى ثبت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3018 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من زنى بأمه لم یرها تزنی جلّده اللَّه یوم القیمه بسوط من نار. هر که با کنیزى که زناکارى وى ندیده زنا کند روز قیامت خدا وى را بتازیانه آتشین تازیانه زند »نهج الفصاحه حدیث شماره 3019 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ستر أخاه المسلم فی الدّنیا فلم یفضحه ستره اللَّه یوم القیمه. هر که در دنیا راز برادر مسلمان خویش بپوشد و او را رسوا نکند خدا روز قیامت راز وى بپوشاند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3020 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سرّه أن یکون أقوى النّاس فلیتوکّل على اللَّه. هر که دوست دارد از همه مردم نیرومندتر باشد بخدا توکل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3021 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سرّه أن یسلم فلیلزم الصّمت. هر که دوست دارد سالم ماند خاموشى گزیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3022 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سرّه أن یستجیب اللَّه له عند الشّدائد و الکرب فلیکثّر الدّعاء فی الرّخاء. هر که دوست دارد خدا هنگام سختى و مصیبت دعاى وى اجابت کند هنگام گشایش دعا بسیار کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3023 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سعى بالنّاس فهو بغیر رشده أو فیه شی ء منه. هر که بد مردم گوید از عقل به دور است یا خللى در او هست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3024 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سکن البادیه جفا. هر که در صحرا سکونت گیرد خشن شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3025 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سلک طریقا یلتمس فیه علما سهّل اللَّه له طریقا إلى الجنّه. هر که به جستجوى علم راهى سپرد خدا براى وى راهى سوى بهشت بگشاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3026 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من شرب الخمر أتی عطشان یوم القیمه. هر که شراب نوشد روز قیامت تشنه بیارندش. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3027 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من شرب خمرا خرج نور الإیمان من جوفه. هر که شراب نوشد نور ایمان از ضمیرش برود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3028 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من شهد شهاده یستباح بها مال امرئ مسلم أو یسفک بها دم فقد أوجب النّار. هر که شهادتى دهد که بسبب آن مال مرد مسلمانى را بخورند یا خونى بریزند مستحق جهنمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3029 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ضارّ ضارّ اللَّه به و من شاقّ شاقّ اللَّه علیه. هر که زیان بکسان رساند خدا زیانش رساند و هر که سختگیرى کند خدا با وى سخت گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3030 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ضرب مملوکه ظالما أقید منه یوم القیامه. هر که مملوک خویش را بستم بزند روز قیامت از او تقاص کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3031 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ضرب بسوط ظلما أقتصّ منه یوم القیامه. هر که بستم تازیانه زند روز قیامت از او تقاص کنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3032 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ضمّ یتیما له أو لغیره حتّى یغنیه اللَّه عنه وجبت له الجنّه. هر که یتیم خویش یا یتیم دیگرى را نگه دارد تا خدایش از رعایت او بى نیاز کند بهشت بر او واجبست »نهج الفصاحه حدیث شماره 3033 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من کرامه المؤمن على اللَّه تعالى نقاء ثوبه و رضاه بالیسیر. از لوازم حرمت مؤمن نزد خدا است که جامه اش پاکیزه باشد و باندک خشنود گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3034 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من موجبات المغفره إطعام المسلم السّغبان. غذا دادن مسلمان گرسنه از موجبات آمرزیده شدن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3035 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذى المسلمین فی طرقهم وجبت علیه لعنتهم. هر که مسلمانان را در راههایشان آزار کند لعنت وى بر ایشان واجب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3036 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذى مسلما فقد أذانی و من أذانی فقد أذى اللَّه. هر که مسلمانى را آزار کند مرا آزار کرده و هر که مرا آزار کند خدا را آزار کرده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3037 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من آوى ضالّه فهو ضالّ ما لم یعرّفها. هر که گمشده اى را جا دهد مادام که وجود آن را اعلام نکند گم راه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3038 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من ابتاع طعاما فلا یبعه حتّى یستوفیه. هر که غذا میفروشد نفروشد یا کامل بفروشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3039 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أفضل العمل إدخال السّرور على المؤمن تقضی عنه دینا، تقضی له حاجه، تنفّس له کربه. از بهترین عملها خوشحال کردن مؤمن است یعنى دین وى را ادا کنى، حاجتى از او بر آورى یا محنتى از او بر طرف کنى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3040 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تمام التّحیّه الأخذ بالید. کمال درود گفتن دست گرفتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3041 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حسن عباده المرء حسن ظنّه. از جمله عبادت نکوى مرد خوش گمان بودن او بخداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3042 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سعاده المرء حسن الخلق و من شقاوته سوء الخلق. نیکخوئى نیکبختى مرد است و بدخوئى بدبختى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3043 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من سعاده المرء أن یشبه أباه از لوازم نیکبختى مرد آنست که مانند پدر خویش باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3044 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من شکر النّعمه إفشاؤها. از لوازم شکر نعمت داشتن نمودار کردن آنست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3045 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من فقه الرّجل رفقه فی معیشته. مدارا در معاش از دانش مرد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3046 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من فقه الرّجل أن یصلح معیشته و لیس من حبّ الدّنیا طلب ما یصلحک. اصلاح معیشت از دانش مرد است و جستجوى چیزى که معاش تو را بصلاح آرد دنیاپرستى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3047 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من انقطع رجاؤه ممّا فات استراح بدنه و من رضى بما قسمه اللَّه قرّت عینه. هر که از نابود شده امید ببرد راحت شود و هر که بقسمت خدا راضى شود آسوده گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3048 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من خاف النّاس لسانه فهو من أهل النّار. هر که از زبانش بترسند از اهل جهنمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3049 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لم تنتفع بدینه و لا دنیاه فلا خیر لک فی مجالسته و من لم یوجب لک فلا توجب له و لا کرامه. هر که از دین یا دنیاى او سودى نبرى در مجالست او خیرى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3050 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أحسن فیما بینه و بین اللَّه کفاه اللَّه ما بینه و بین النّاس و من أصلح سریرته أصلح اللَّه علانیته و من عمل لآخرته کفاه اللَّه دنیاه. هر که روابط خویش با خدا نیکو دارد خدا روابط او را با مردم به صلاح آرد و هر که پنهان خویش اصلاح کند خدا عیان او را بصلاح آرد و هر که براى آخرت خویش کار کند خدا دنیاى وى را کفایت کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3051 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تنفعه ینفعک و من لا یعدّ الصّبر لنوائب الدّهر یعجز و من قرّض النّاس قرّضوه و من ترکهم لم یترکوه هر که را سود دهى سودت دهد و هر که در حوادث دنیا صبورى نکند عاجز ماند هر که بد مردم گوید بدش گویند و هر که آنها را رها کند رهایش نکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3052 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أراد السّلامه فلیحفظ ما جرى به لسانه و لیخرس ما انطوى علیه جنانه و لیحسن عمله و لیقصّر أمله. هر که سلامت خواهد مراقب گفتار خویش باشد و از آنچه در دل دارد چیزى بزبان نیارد عمل نیک کند و آرزو کوتاه دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3053 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من تواضع للَّه رفعه اللَّه و من تکبّر وضعه اللَّه. هر که براى خدا فروتنى کند خدایش رفعت دهد و هر که تکبر کند خدا او را پست کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3054 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أذاع فاحشه کان کمبتدیها و من عیّر مؤمنا بشی ء لم یمت حتّى یرکبه. هر که عمل بدى را شایع کند چون عامل آنست و هر که مؤمنى را بکارى عیب کند نمیرد تا مرتکب آن شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3055 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من استولى علیه الضّجر رحلت عنه الرّاحه. هر که ملامت بر او چیره شود راحت از او دور شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3056 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من حرم الرّفق فقد حرم الخیر کلّه. هر که از مدارا بى نصیب باشد از همه خوبیها بى نصیب مانده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3057 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من عمل على غیر علم کان ما یفسد أکثر ممّا یصلح. هر که بى علم عمل کند بیش از آنچه اصلاح میکند افساد خواهد کرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3058 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من رزق حسن صوره و حسن خلق و زوجه صالحه و سخاء فقد أعطی حظّه من خیر الدّنیا و الآخره. هر که را صورت نیک و سیرت نیک و جفت پارسا و سخاوتى دادند بهره او را از خیر دنیا و آخرت داده اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3059 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یزرع خیرا یحصد زعبه و من یزرع شرّا یحصد ندامه هر که نیکى کارد سود برد و هر که بدى کارد پشیمانى درود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3060 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لا أدب له لا عقل له. هر که ادب ندارد عقل ندارد »نهج الفصاحه حدیث شماره 3061 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من طلب شیئا و جدّ وجد. هر که چیزى بجوید و بکوشد بیاید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3062 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من لا یرحم لا یرحم. هر که رحم نکند رحمش نکنند »نهج الفصاحه حدیث شماره 3063 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أراد اللَّه به خیرا رزقه اللَّه خلیلا صالحا. هر که خدا خیر او خواهد دوستى شایسته نصیب وى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3064 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من یدم قرع الباب یوشک أن یفتح له. هر که بکوفتن در ادامه دهد بر او بگشایند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3065 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ملعون ذو الوجهین ملعون ذو اللّسانین. دو رو ملعون است دو زبان ملعون است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3066 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من البرّ أن تصل صدیق أبیک از جمله نکوئى اینست که با دوست پدر خویش دوستى کنى »نهج الفصاحه حدیث شماره 3067 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من الصّدقه أن تسّلّم على النّاس و أنت طلق الوجه. از جمله صدقه اینست که بمردم سلام کنى و گشاده رو باشى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3068 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من الصّدقه أن یعلّم الرّجل العلم فیعمل به و یعلّمه. از جمله صدقه اینست که مرد علم آموزد و بدان عمل کند و تعلیم دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3069 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من المروّه أن ینصت الأخ لأخیه إذا حدّثه و من حسن المماشاه أن یقف الأخ لأخیه إذا أنقطع شسع نعله. از لوازم جوانمردى اینست که برادر بگفتار برادر خویش وقتى با او سخن میکند، گوش فرا دارد و از نیک رفتارى اینست که برادر با برادر خویش وقتى بند کفش وى بریده (و رفتن نتواند) توقف کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3070 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أسوء النّاس من أذهب آخرته بدنیا غیره. از جمله بدترین مردم کسیست که آخرت خویش را بدنیاى دیگرى تلف کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3071 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أشراط السّاعه الفحش و التّفحّش و قطیعه الرّحم و تخوین الأمین و ایتمان الخائن. از علایم قیامت بد گوئى و بد کارى و بریدن خویشان و خائن شمردن امین و امین پنداشتن خائن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3072 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) من أفضل الشّفاعه أن تشفع بین اثنین فی النّکاح. از جمله بهترین وساطت وساطت میان دو کس در کار زناشوئى است »نهج الفصاحه حدیث شماره 3073 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) موت الغریب شهاده. مرگ غریب، شهادت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3074 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) موضع الصّلوه من الدّین کموضع الرّأس من الجسد. مقام نماز نسبت بدین چون مقام سر نسبت بتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3075 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المجاهد من جاهد نفسه فی طاعه اللَّه. مجاهد آنست که در کار اطاعت خدا با ضمیر خویش جهاد کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3076 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المرء على دین خلیله. مرد بر روش دوست خویشتن است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3077 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المرء کثیر بأخیه. مرد ببرادر خویش نیرو میگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3078 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسبّان ما قالا فهو على البادی ما لم یعتد المظلوم. گناه دو ناسزا گو بر کسى است که آغاز کرد بشرط آنکه مظلوم تجاوز نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3079 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسلم من سلم المسلمون من لسانه و یده. مسلمان کسى است که مسلمان از دست و زبانش در امان باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3080 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسلم أخو المسلم لا یظلمه و لا یسلمه. مسلمان برادر مسلمانست بدو ستمش نکند و تسلیمش نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3081 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسلمون ید واحده على من سواهم. مسلمانان بر ضد غیر مسلمانان همسخنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3082 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسجد بیت کلّ تقىّ. مسجد خانه هر پرهیزکار است »نهج الفصاحه حدیث شماره 3083 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المعده بیت الدّاء و الحمیه رأس کلّ دواء. معده خانه مرض است و پرهیز سر آمد دواهاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3084 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن من أمنه النّاس على أنفسهم و أموالهم و دمائهم. مؤمن آنست که مردم او را بر جان و مال و خون خویش امین شمرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3085 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن للمؤمن کالبنیان یشدّ بعضه بعضا. مؤمن نسبت بمؤمن چون بناست که قسمتى از آن قسمت دیگر را محکم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3086 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن غرّ کریم و الفاجر خبّ لئیم. مؤمن شریف و کریم است و فاجر فریبکار و فرومایه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3087 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن یوم القیمه فی ظلّ صدقته. مؤمن روز قیامت در سایه صدقه خویش است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3088 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن کیّس فطن حذر. مؤمن هوشیار و دقیق و محتاط است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3089 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن یسیر المئونه. مؤمن کم حاجتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3090 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤذّنون أطول النّاس أعناقا یوم القیمه. موذنان روز قیامت از همه مردم گردن فرازترند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3090 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الموت کفّاره لکلّ مسلم و مسلمه. مرگ براى هر فرد مسلمان و هر زن مسلمانى کفاره گناهانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3091 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المهاجر من هجر ما نهى اللَّه عنه. مهاجر آنست که از هر چه خدا نهى کرده دورى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3092 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المرء مع من أحبّ و له ما اکتسب. مرد در صف دوستان خویش است و نتیجه اعمالش بدو میرسد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3093 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المستشار مؤتمن فإن شاء أشار و إن شاء سکت فإن أشار فلیشر بما لو نزل به فعله. کسى که با وى مشورت کنند امانتدار است اگر خواهد رأى دهد و اگر خواهد خاموش ماند و اگر داد همان گوید که اگر خود او بود میکرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3094 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المشاوره حصن من النّدامه و أمن من الملامه. مشورت حصار ندامت است و ایمنى از ملامت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3095 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن أخوا المؤمن لا یدع نصیحته على کلّ حال. مؤمن برادر مؤمنست و به هر حال از خیر خواهى او چشم نپوشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3096 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن هیّن لیّن حتّى تخاله من اللّیّن أحمق. مؤمن نرمخو و ملایمست تا آنجا که از نرمخوئى احمقش پندارى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3097 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن منفعه إن ماشیته نفعک و إن شاورته نفعک و إن شارکته نفعک و کلّ شی ء من أمره منفعه. مؤمن مایه سود است اگر همراهش شوى سودت دهد و اگر با وى مشورت کنى سودت دهد و اگر شریکش شوى سودت دهد و همه کار وى مایه سود است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3098 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمنون هیّنون لیّنون کالحمل الألف إن قید إنقاد و إذا أنیخ على صخره إستناخ. مؤمنان نرمخو و ملایمند چون شتر دست آموز که اگر بکشندش برود و اگر بر سنگى به خوابانندش بخوابد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3099 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المتعبّد بغیر فقه کالحمار فی الطّاحون. کسى که بى دانش عبادت کند چون الاغ آسیاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3100 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المرض سوط اللَّه فی الأرض یؤدّب به عباده. بیمارى تازیانه خدا در زمین است که بوسیله آن بندگان خویش را ادب میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3101 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن مرآه المؤمن و المؤمن أخو المؤمن یحوطه من ورائه. مؤمن آئینه مؤمنست مؤمن برادر مؤمنست از پشت سر مراقب اوست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3102 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن للمؤمن کالبنیان المرصوص یشدّ بعضه بعضا. مؤمن نسبت بمؤمن چون بناى محکم است که اجزاى آن یک دیگر را استحکام بخشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3103 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن یألف و لا خیر فیمن لا یألف و لا یؤلف. مؤمن الفت گیرد و هر که الفت نگیرد و الفت نیارد خیرى در او نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3104 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن یغار و اللَّه أشدّ غیرا. مؤمن غیرت میبرد و غیرت خدا شدیدتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3105 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن من أهل الإیمان بمنزله الرّأس من الجسد یألم المؤمن لأهل الإیمان کما یألم الجسد لما فی الرّأس. مؤمن نسبت باهل ایمان چون سر نسبت بتن است مؤمن از رنج مؤمنان رنجور شود چنان که تن از رنج سر رنجور گردد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3106 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن بخیر على کلّ حال، ینزع نفسه من بین جنبیه و هو یحمد اللَّه. مؤمن همیشه خوبست جانش از تن میرود و خدا را ستایش مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3107 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن الّذی یخالط النّاس و یصبر على أذاهم أفضل من المؤمن الّذی لا یخالط النّاس و لا یصبر على أذاهم. مؤمنى که با مردم آمیزش کند و بر آزارشان صبر کند از مؤمنى که با مردم آمیزش نکند و بر آزارشان صبر نکند بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3108 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المؤمن أکرم على اللَّه من بعض ملائکته. مؤمن نزد خدا از بعض فرشتگان او عزیزتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3109 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المستشار مؤتمن إن شاء أشار و إن شاء لم یشر. کسى که با او مشورت کنند امانت دار است اگر خواهد رأى دهد و اگر نخواهد ندهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3110 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسلم مرآه المسلم فإذا رأى به شیئا فلیأخذه. مسلمان آئینه مسلمانست وقتى چیزى در او دید بگیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3111 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسلمون إخوه لا فضل لأحد على أحد إلّا بالتّقوى. مسلمانان برادرانند هیچ کس بر دیگرى جز به پرهیزکارى برترى ندارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3112 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المسلمون عند شروطهم ما وافق الحقّ من ذلک. مسلمانان باید بشرایط خویش که مطابق حق باشد وفا کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3113 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المصائب و الأمراض و الأحزان فی الدّنیا جزاء. بلیه و بیمارى و غم کیفر دنیاست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3114 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المعروف باب من أبواب الجنّه و هو یدفع مصارع السّوء. نیکى درى از درهاى بهشتست و از مرگ بد جلوگیرى میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3115 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المعک طرف من الظّلم. تأخیر پرداخت دین، شمه اى از ظلم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3116 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المقیم على الزّنا کعابد وثن. آنکه بر زنا اصرار ورزد چون بت پرست است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3117 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المکر و الخدیعه و الخیانه فی النّار. مکر و فریب و خیانت در جهنمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3118 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المنافق یملک عینیه یبکی کما یشاء. منافق بر دیدگان خویش مسلط است چنان که بخواهد گریه مى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3119 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) المیت یعذّب فی قبره بما یناح علیه. میت در قبر از ناله و فریادى که بر مرگ او کنند معذب مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3120 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نجاء أوّل هذه الامّه بالیقین و الزّهد و یهلک آخرها بالبخل و الأمل. متقدمان این امت بیقین و زهد نجات یابند و متأخرانش به بخل و آرزو هلاک شوند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3121 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نحّ الأذى عن طریق المسلمین. آزار از راه مسلمانان دور کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3122 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نصف ما یحفر لامّتی من القبور من العین و المعده. یک نیمه قبرها که براى امت من حفر مى شود از چشم بد و پرخورى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3123 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نصر اللَّه امرأ سمع منّا شیئا فبلّغه کما سمعه. خدا مردى را که چیزى از ما بشنود و همان طور که شنیده بدیگران برساند، یارى کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3124 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نصر اللَّه امرأ سمع منّا حدیثا فحفظه حتّى یبلّغه غیره فربّ حامل فقه إلى ما هو أفقه منه و ربّ حامل فقه لیس بفقیه. خدا مردى را که سخنى از ما بشنود و بخاطر سپارد تا بدیگرى برساند یارى کند بسا کس که دانائى بداناتر از خود برد و بسا کس که حامل دانائیست و دانا نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3125 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم الشّی ء الهدیّه أمام الحاجه. چه نیکوست هدیه بهنگام حاجت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3126 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم العطیّه کلمه حقّ تسمعها ثمّ تحملها إلى أخ لک مسلم. چه نیکو عطائیست سخن حقى که بشنوى و ببرادر مؤمن خویش برسانى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3127 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم سلاح المؤمن الصّبر و الدّعاء. چه نیکو سلاحى است صبر و دعا براى مؤمن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3128 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعمتان مغبون فیهما کثیر من النّاس: الصّحّه و الفراغ. دو نعمتست که بسیارى مردم در آن مغبونند صحت و فراغت. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3129 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم المال الصّالح للرّجل الصّالح. چه نیکست مال شایسته براى مرد شایسته. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3130 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم صومعه المسلم بیته. خانه مسلمان براى او چه نیکو صومعه ایست »نهج الفصاحه حدیث شماره 3131 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم الهدیّه الکلمه من کلام الحکمه. چه نیکو هدیه ایست یک کلمه گفتار حکمت آموز »نهج الفصاحه حدیث شماره 3132 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم الإدام الخلّ. چه نیکو نان خورشى است سرکه »نهج الفصاحه حدیث شماره 3133 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم الشّفیع القرآن لصاحبه یوم القیمه. چه نیکو شفیعى است قرآن در روز قیامت براى کسى که قرآن خوانده باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3134 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم المال النّخل الرّاسخات فی الوحل. چه نیکو مالیست نخل که در کل محکمست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3135 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نعم العون على تقوى اللَّه المال مال براى پرهیزکارى خدا چه نیکو یاوریست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3136 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نفقه الرّجل على أهله صدقه. خرجى که مرد براى کسان خود کند صدقه است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3137 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوم العالم أفضل من عباده العابد. خواب دانشمند از عبادت عابد بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3138 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوم الصّائم عباده و صمته تسبیح و عمله مضاعف و دعاؤه مستجاب و ذنبه مغفور. خواب روزه دار عبادت است و سکوت وى تسبیح است و عملش مضاعفست و دعایش مستجابست و گناهش آمرزیده. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3139 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوم على علم خیر من صلاه على جهل. خواب با علم بهتر از نماز با جهل است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3140 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوّروا بالفجر فإنّه أعظم للأجر. صبحدمان چراغ روشن کنید که پاداش شما بیشتر شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3141 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نیّه المؤمن خیر من عمله و عمل المنافق خیر من نیّته و کلّ یعمل على نیّته فإذا عمل المؤمن عملا نار فی قلبه نور. نیت مؤمن از عمل او بهتر است و عمل منافق از نیت او بهتر است و هر کدام بر نیت خود کار مى کنند و چون مؤمن عملى کند در قلب وى نورى روشن شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3142 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاجش آکل ربا ملعون. بازارگرم کن رباخوار ملعونى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3143 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس ولد آدم و آدم من تراب. مردم فرزند آدمند و آدم از خاک است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3144 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس رجلان عالم و متعلّم و لا خیر فیما سواهما. مردم (قابل اعتنا) دو کسند عالم و علم آموز و در غیر آن ها خیرى نیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3145 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس معادن و العرق دسّاس و أدب السّوء کعرق السّوء. مردم چون معدن ها گونه گونند و نژاد در کسان نافذ است و تربیت بد چون نژاد است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3146 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاکح فی قومه کالمعشب فی داره. آنکه از خاندان خویش زن گیرد چنانست که در خانه خویش علف چیند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3147 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نیّه المؤمن أبلغ من عمله. نیت مؤمن از عمل وى شایسته تر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3148 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس کأسنان المشط. مردم چون دندانه هاى شانه اند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3149 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس کلّهم عیال اللَّه فأحبّهم إلیه أنفعهم لعیاله. مردم همگى کسان خدایند و محبوبتر از همه پیش خدا کسى است که براى کسان او سودمندتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3150 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس أشبه بزمانهم. مردم بروزگار خویش مانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3151 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس معادن کمعادن الذّهب و الفضّه. مردم معدن هایند چون معدن طلا و نقره. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3152 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّساء حباله الشّیطان. زنان دامهاى شیطانند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3153 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس کالإبل ترى المائه لا ترى فیه راحله. مردم چون شترانند صد شتر بینى و یک باربردار در آن میان نبینى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3154 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّاس یعملون الخیرات و إنّما یعطون أجورهم یوم القیامه على قدر عقولهم. مردم کارهاى نیک کنند اما روز قیامت پاداششان را بقدر عقولشان میدهند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3155 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّصر مع الصّبر و الفرج مع الکرب و إنّ مع العسر یسرا. فیروزى قرین صبر است و گشایش قرین رنج است و همراه هر سختى گشایشى هست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3156 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّدم توبه و التّائب من الذّنب کمن لا ذنب له. پشیمان شدن چون توبه کردن است و هر که از گناه توبه کند چنانست که گناه نداشته. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3157 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّظر إلى الخضره یزید فی البصر. بسبزه نگریستن بینائى را فزون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3158 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّظره سهم مسموم من سهام ابلیس. نگاه بد تیرى زهرآگین از تیرهاى شیطانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3159 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّظر إلى المرأه الحسناء و الخضره یزیدان فی البصر. دیدن زن خوبروى و سبزه بینائى را فزون میکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3160 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّظافه من الإیمان. پاکیزگى از ایمانست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3161 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّیاحه من عمل الجاهلیّه. نوحه گرى از عمل جاهلیت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3162 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) النّیّه الحسنه تدخل صاحبها الجنّه. نیت خوب صاحب خویش را به بهشت مى برد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3163 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هدیّه اللَّه إلى المؤمن السّائل على بابه. گدا هدیه خداست که بر در مؤمن آید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3164 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هل تنصرون إلّا بضعفائکم بدعوتهم و أحلامهم. شما را بدعا و عقل ضعیفانتان یارى میکنند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3165 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هل من أحد یمشی على الماء إلّا ابتلت قدماه؟ کذلک صاحب الدّنیا لا یسلم من الذّنوب. مگر کسى هست که بر آب رود و پاهایش تر نشود؟ همچنین دنیادار از گناه مصون نخواهد ماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3166 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هلکت الرّجال حین أطاعت النّساء. مردان که اطاعت زنان کنند بهلاکت افتند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3167 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هنّ أغلب، یعنی النّساء. الهدیّه تعور عین الحکیم. آنها، یعنى زنان، چیره تراند. هدیه چشم خردمند را ببندد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3168 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الهدیّه تذهب بالسّمع و البصر و القلب. هدیه گوش و چشم و دل را از کار بیندازد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3169 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الهدیّه رزق من اللَّه فمن أهدى الیه شی ء فلیقبله. هدیه روزى خداست هر که چیزى بدو هدیه دادند بپذیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3170 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الهوى مغفور لصاحبه ما لم یعمل به أو یتکلّم. پندار بد اگر بکردار و گفتار نیاید بخشوده است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3171 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الهمّ نصف الهرم. غم یک نیمه پیرى است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3172 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) واضع العلم عند غیر أهله کمقلّد الخنازیر الجوهر و اللّؤلؤ و الذّهب. آنکه علم به نااهل سپارد چنانست که گوهر و مروارید و طلا به خوکان آویزد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3173 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و اللَّه ما الدّنیا فی الآخره إلّا مثل ما یجعل أحدکم إصبعه هذه فی الیمّ فلینظر بم یرجع بخدا قسم دنیا نسبت به آخرت چنانست که یکیتان انگشت خویش به دریا نهد، بنگرد چه مى آورد؟ »نهج الفصاحه حدیث شماره 3174 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و اللَّه لأن تهدی بهداک رجل واحد خیر لک من حمر النّعم. بخدا قسم اینکه مردى را هدایت کنى از داشتن شتران سرخ مو بهتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3175 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و اللَّه لا تجدون بعدی أعدل علیکم منّی. بخدا قسم پس از من، کسى را نخواهید یافت که در باره شما عادلتر از من باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3176 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و اکلی ضیفک فإنّ الضّیف یستحیی أن یأکل وحده. همراه مهمان خویش غذا خور زیرا مهمان شرم دارد که تنها غذا خورد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3177 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و الشّاه إن رحمتها یرحمک اللَّه. حتى به بز اگر رحم کنى خدا بتو رحم کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3178 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و أیّ داء أدوى من البخل. و چه مرضى از بخل بدتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3178 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و أی المؤمن حقّ واجب. وعده مؤمن حقى است (که اداى آن) واجب است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3179 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) وجبت محبّه اللَّه على من غضب فحلم. کسى که خشم آرد و بردبارى کند، بصف محبان خداست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3180 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) وزن حبر العلماء بدم الشّهداء فرجح. مرکب دانشوران را با خون شهیدان همسنگ کردند اولى سنگین تر بود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3181 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و صِلوا الّذی بینکم و بینه قرابه بکثره ذکرکم إیّاه. با اقارب خویش بوسیله مکرر یاد کردنشان پیوستگى کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3182 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) وصب المؤمن کفّاره الخطایا. بیمارى مؤمن کفاره گناهان است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3183 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) وقّروا من تعلّمون منه العلم و وقّروا من تعلّمونه العلم. کسى را که علم از او مى آموزید محترم دارید و کسى را که علم بدو مى آموزید محترم دارید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3184 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ولد الرّجل من کسبه، من أطیب کسبه فکلوا من أموالهم. فرزند مرد از جمله کسب او است، از نکوترین کسب او است، از اموال فرزندانتان بخورید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3185 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ولد الزّنا شرّ الثّلاثه إذا عمل بعمل أبویه. زنا زاده اگر زنا کند از پدر و مادر خویش بدتر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3186 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ویل للأغنیاء من الفقراء. واى بر ثروتمندان از فقیران! »نهج الفصاحه حدیث شماره 3187 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ویل للعالم من الجاهل، و ویل للجاهل من العالم. واى بر عالم از جاهل! و واى بر بر جاهل از عالم! »نهج الفصاحه حدیث شماره 3188 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ویل للّذی یحدّث فیکذب فیضحک به القوم، ویل له، ویل له. واى بر آنکه سخن کند و دروغ گوید که کسان از آن بخندند واى بر او! واى بر او؟ »نهج الفصاحه حدیث شماره 3189 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ویل للنّساء من الأحمرین: الذّهب و المعصفر. واى بر زنان از دو چیز رنگین طلا و جامه زیبا. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3190 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ویل لامّتی من علماء السّوء واى بر امت من از علماى بد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3191 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ویل لمن استطال على مسلم فانتقص حقّه. واى بر آنکه به مؤمنى تطاول کند و حق او را بکاهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3192 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ویل لمن لا یعلم و ویل لمن علم ثمّ لا یعمل. واى بر آنکه نداند و واى بر آنکه بداند و عمل نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3193 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الوحده خیر من جلیس السّوء و الجلیس الصّالح خیر من الوحده، و إملاء الخیر خیر من السّکوت و السّکوت خیر من إملاء الشّرّ. تنهائى از همنشین بد بهتر و همنشین شایسته از تنهائى بهتر نکو گفتن از سکوت بهتر و سکوت از بد گفتن بهتر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3194 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الورع الّذی یقف عند الشّبهه. پرهیزکار کسى است که کار شبهه ناک نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3195 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الودّ یتوارث و البغض یتوارث. دوستى را بارث میبرند و دشمنى را بارث میبرند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3196 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الورع سیّد العمل. پرهیزکارى سر آمد اعمالست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3197 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الوضوء قبل الطّعام ینفی الفقر و بعده ینفی اللّمم و یصحّح البصر. وضو پیش از غذا فقر را ببرد و بعد از غذا وسواس را زایل کند و چشم را نیرو دهد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3198 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الوضوء شطر الإیمان و السّواک شطر الوضوء. وضو نصف ایمان است و مسواک کردن نصف وضو است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3199 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الولد ثمره القلب و أنّه مجبنه مبخله محزنه فرزند میوه دل است و مایه ترس و بخل و غم است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3200 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الولد من ریحان الجنّه. فرزند از ریحان بهشت است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3201 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الویل لمن ترک عیاله بخیر و قدم على ربّه بشرّ. واى بر آنکه خیر براى عیال خود نهد و با شر بنزد خدا رود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3202 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یا عجبا کلّ العجب للمصدّق بدار الخلود و هو یسعى لدار الغرور. سخت در عجبم از آنکه خانه جاوید (آخرت) را باور دارد و براى خانه غرور (دنیا) بکوشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3203 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یا معشر التّجّار إنّ اللَّه باعثکم یوم القیامه فجّارا إلّا من صدق و أدّى الأمانه. اى گروه بازرگانان خدا روز رستاخیز بدکار محشورتان میکند مگر آنکه راست گوید و امانت نگه دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3204 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یأتی على النّاس زمان الصّابر منهم على دینه کالقابض على الجمر. روزگارى بر مردم بیاید که هر که خواهد دین خود نگهدارد چنان باشد که آتش بدست گرفته باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3205 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یأتی على النّاس زمان المؤمن فیه أذلّ من شاته. روزگارى بر مردم بیاید که مؤمن از بزش خوارتر باشد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3206 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یبعث النّاس یوم القیمه على نیّاتهم. روز رستاخیز مردم را بکیفیت نیت هایشان برانگیزند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3207 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یبصر أحدکم القذى فی عین أخیه و یدع الجذع فی عینه یکیتان خس را در خشم برادرش ببیند و تنه درخت را در چشم خویش ندیده گیرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3208 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یبعث شاهد الزّور یوم القیمه مدلعا لسانه. شاهد دروغ روز قیامت آویخته زبان مبعوث مى شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3209 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یتبع المیّت ثلاثه فیرجع اثنان و یبقى واحد: یتبعه أهله و ماله و عمله، فیرجع أهله و ماله و یبقى عمله. سه چیز بدنبال میت روند دو تا باز گردند و یکى بماند. اهل و مال و عمل وى بدنبال روند اهل و مالش باز گردند و عملش بماند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3210 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ید اللَّه على الجماعه. دست خدا همراه جماعتست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3211 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یذهب الصّالحون أسلافا الأوّل فالأوّل حتّى لا یبقى إلّا حثاله کحثاله التّمر و الشّعیر لا یبالى اللَّه بهم. شایستگان طبقه بطبقه روند تا جز پوستى چون پوست خرما و جو نماند که خدا به آنها اعتنا نکند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3212 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یسّروا و لا تعسّروا. سهل گیرید و سخت مگیرید. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3213 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یطبع المؤمن على کلّ خلق لیس الخیانه و الکذب. مؤمن هر خوئى تواند داشت مگر خیانت و دروغ گوئى. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3214 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یعجب ربک من الشّاب لیست له صبوه. پروردگار تو جوانى را که جوانى نکند دوست دارد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3215 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یمن الخیل فی شقرها. برکت اسب در رنگ کهر است. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3216 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یحبّ اللَّه العامل إذا عمل أن یحسن. خدا دوست دارد که وقتى کسى کارى میکند کامل کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3217 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یدور المعروف على ید مائه رجل أخرهم فیه کأوّلهم. نیکى بدست صد مرد میرود که پاداش آخریشان مانند اولیست. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3218 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یمینک على ما یصدّقک علیه صاحبک. سوگند در باره چیزى توانى خورد که مصاحب تو تصدیق آن کند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3219 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ینبغی أن یکون للمؤمن ثمانیه خصال: وقار عند الهزاهز و صبر عند البلاء و شکر عند الرّخاء و قنوع بما رزقه اللَّه عزّ و جلّ، لا یظلم الأعداء و لا یتحامل على الاصدقاء بدنه فی تعب و النّاس منه فی راحه. مؤمن باید هشت صفت داشته باشد وقار در حوادث سخت و صبر به هنگام بلیه و شکر به هنگام گشایش و قناعت به روزى اى که خداى والا داده است بدشمنان ستم نکند و مزاحم دوستان نشود، تنش برنج باشد و مردم از او در آسایش باشند. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3220 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یهرم ابن آدم و یبقى معه اثنتان الحرص و الأمل. فرزند آدم پیر مى شود و دو چیز با وى میماند حرص و آرزو. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3221 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یوزن یوم القیامه مداد العلماء و دم الشّهداء فیرجّح مداد العلماء على دم الشّهداء. روز قیامت مرکب دانشوران و خون شهیدان را همسنگ کنند و مرکب دانشوران بر خون شهیدان مرجح شود. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3222 .:. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) یهرم ابن آدم و یشبّ منه اثنتان الحرص على المال و الحرص على العمر. فرزند آدم پیر مى شود و دو چیز از او جوان مى شود حرص مال و حرص عمر. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3224 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) الید العلیا خیر من الید السّفلى و أبداء بمن تعول. دست دهنده از دست بگیر که بهتر است و صدقه را از نانخوران خویش آغاز کن. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3225 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألیمین الکاذبه منفقه للسّلعه ممحقه للکسب. قسم دروغ کالا را تلف کند و کسب را از میان ببرد. »نهج الفصاحه حدیث شماره 3226 .:. »رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) ألیمین على نیّه المستحلف. قسم مربوط به نیت قسم خور است.»نهج الفصاحه حدیث شماره 3227